Życie i praca Alberta Einsteina

Albert Einstein urodził się w Ulm (leżącym na terenie Bawarii, która wówczas była królestwem, a dziś jest krajem związkowym Republiki Federalnej Niemiec) w rodzinie żydowskiego urzędnika miejskiego. Jego rodzina przeniosła się najpierw do Monachium, potem do Mediolanu, a następnie po otrzymaniu przez ojca Alberta pracy w szwajcarskim urzędzie patentowym do Zurychu w Szwajcarii, gdzie Einstein spędził całe swoje dzieciństwo oraz młodość. W młodości zasłynął jako utalentowany skrzypek, jednak na skutek protestów rodziców nie kontynuował kariery muzycznej.
Pod wpływem rodziców Albert Einstein zaczął studiować prawo na uniwersytecie w Zurichu, równolegle jednak chodził na zajęcia z fizyki i matematyki. Tam też ostatecznie, wbrew woli rodziców, się przeniósł. Po ukończeniu studiów otrzymał pracę jako młodszy referent w Szwajcarskim Urzędzie Patentowym i jednocześnie pisał doktorat z fizyki na Uniwersytecie w Zurichu.
W roku 1905, równolegle z obroną doktoratu opublikował trzy przełomowe prace opisujące podstawy szczególnej teorii względności, dowodu na istnienie fotonów, oraz teorii opisującej na poziomie cząsteczkowym natury ruchów Browna. To trzecie zagadnienie było tematem jego doktoratu. Publikacja tych teorii wywołała ogromną burzę w świecie fizyków, a Albert Einstein stał się bardzo sławny i niemal z dnia na dzień zaproponowano mu kilkanaście katedr fizyki w całej strefie niemieckojęzycznej Europy.
W latach 1905-1914 Albert Einstein był profesorem fizyki na kilku uniwersytetach w Szwajcarii, Austrii i Niemczech, aby ostatecznie zostać dyrektorem prestiżowego Instytutu Cesarza Wilhelma Wielkiego (przekształconego po wojnie w Instytut Maxa Plancka). Na stanowisku tym pozostał do 1936 roku.
W 1919 roku Einstein opublikował swoją najważniejszą teorię - ogólną teorię względności, a w 1921 roku otrzymał Nagrodę Nobla, ale nie za teorię względności lecz za "wkład w rozwój fizyki teoretycznej, a zwłaszcza za odkrycie praw rządzących efektem fotoelektrycznym" ("for his services to Theoretical Physics, and especially for his discovery of the law of the photoelectric effect").
W 1936 roku Albert Einstein zdecydował się opuścić Niemcy po nocy kryształowej i przeniósł się do USA, gdzie piastował, aż do śmierci stanowisko profesora w Instytucie Badań Zaawansowanych na Uniwersytecie Princeton.
Mimo że przez całe życie Albert Einstein był zadeklarowanym pacyfistą, w 1939 roku, po napaści Niemiec na Polskę zainicjował wysłanie listu do prezydenta USA - Franklina Delano Roosevelta ostrzegającego go przed potencjalnymi możliwościami budowy bomby atomowej przez Niemcy. List ten zapoczątkował Projekt Manhattan i budowę pierwszej bomby atomowej na świecie.
Kwestia narodowości Alberta Einsteina
Z pochodzenia Albert Einstein był niemieckim Żydem. Jego matka posiadała obywatelstwo szwajcarskie, a ojciec był poddanym króla Prus. Po wyjeździe z rodziną do Szwajcarii został naturalizowany jako obywatel szwajcarski. W momencie opublikowania szczególnej teorii względności był więc formalnie Szwajcarem. Z obywatelstwa szwajcarskiego musiał jednak zrezygnować (i stać się ponownie poddanym cesarza Niemiec) aby móc objąć posadę dyrektora Instytutu Cesarza Wilhelma w Berlinie.
Po zakończeniu I wojny światowej i powstaniu Republiki Weimarskiej stał się automatycznie obywatelem Niemiec. W momencie otrzymania Nagrody Nobla był więc formalnie Niemcem i taka jego narodowość widnieje w oficjanych spisach Noblistów. Obywatelstwa niemieckiego został pozbawiony przez rząd III Rzeszy zaraz po wyjeździe do USA. W 1940 r przyjął obywatelstwo USA.
Państwo Izrael ofiarowało mu obywatelstwo zaraz po swoim powstaniu (proponowano mu nawet zostanie pierwszym prezydentem tego kraju). Mimo że przyjął to obywatelstwo, nigdy tam nie pojechał. Nie odebrał również z ambasady Izraela swojego paszportu.
Chociaż formalnie był obywatelem Izraela, od 1940 roku Albert Einstein posługiwał się paszportem USA. Uważał się za niemieckojęzycznego bezpaństwowca, pochodzenia żydowskiego i zawsze protestował przed przypisywaniem jego osiągnięć któremukolwiek z państw.
Jego ojczystm jęzkiem i praktycznie jedynym którym dobrze władał był niemiecki. Wszystkie jego publikacje i książki były napisane po niemiecku. Mimo długiego pobytu w USA jego znajomość angielskiego sprowadzała się do najprostszych zwrotów i kilkuset słów potrzebnych do codziennego funkcjonowania w tym kraju.
Kalendarium
• 14 marca 1879 :Urodził się w Ulm w Bawarii. W tym samym roku rodzina przeniosła się do Monachium, a później, gdy Einstein miał 15 lat - do Mediolanu we Włoszech.
• 1900 :Ukończył studia matematyczne i fizyczne na politechnice w Zurychu w Szwajcarii.
• 1901 :Przyjął obywatelstwo szwajcarskie.
• 1902 :Rozpoczął pracę jako inspektor w szwajcarskim biurze patentowym. W tym czasie rozpoczął wydawać prace dotyczące teoretycznych aspektów i zagadnień w fizyce.
• 1905 :Przedłożył swoją szczególną teorię względności. Pokazał, że takie dziwne zjawiska, jak zmiany rozmiarów, masy i tempa upływu czasu, stają się zauważalne, gdy prędkości zbliżają się do prędkości światła.
• 1909 :Został profesorem nadzwyczajnym fizyki teoretycznej na uniwersytecie w Zurychu. Stanowisko to stworzono specjalnie dla niego.
• 1911 :Uzyskał stanowisko profesora fizyki na uniwersytecie w Pradze, wtedy pod panowaniem austro-węgierskim.
• 1912 :Powrócił na swe poprzednie stanowisko na uniwersytecie w Zurychu.
• 1914 :Został dyrektorem Instytutu Fizyki w Berlinie. Ponownie stał się poddanym Cesarza Niemiec, co wiązało się z rezygnacją z obywatelstwa Szwajcarskiego.
• 1915 :Ogłosił ogólną teorię względności, w której stwierdził, że efekty grawitacji i przyśpieszenia są równoważne. Z tej teorii wynika, że grawitacja powoduje ugięcie toru światła i zmienia jego częstotliwość.
• 1919 :Zespół pod kierownictwem A. Eddingtona potwierdził obserwacyjnie ogólną teorię względności, dowodząc źe Słońce zakrzywia promień światła gwiazdy, znajdującej się poza nim.
• 1921 :Otrzymał Nagrodę Nobla za wyjaśnienie zjawiska fotoelektrycznego zewnętrznego i prace teoretyczne w dziedzinie fizyki.
• 1930 :Opublikował książkę About Zionism (O syjonizmie).
• 1934 :Pozbawiony pracy i domu po dojściu nazistów do władzy, Einstein przeniósł się do Ameryki, gdzie został profesorem w Instytucie Studiów Zaawansowanych w Princeton w stanie New Jersey. Coraz głośniej zaczął wyrażać swe poparcie dla utrzymania pokoju na świecie.
• 1939 :Wysłał list do prezydenta Stanów Zjednoczonych Franklina D. Roosvelta, namawiając do szybkiego działania w badaniach nad bombą atomową.
• 1940 :Przyjął obywatelstwo amerykańskie.
• 1945 :Rozpoczął nalegania na ustanowienie międzynarodowej kontroli nad bronią atomową.
• 1950 :Przedstawił jednolitą teorię oddziaływań elektromagnetycznych i grawitacyjnych, której nie zaakceptowali inni fizycy.
• 1952 :Odrzucił zaproszenie do objęcia urzędu drugiego prezydenta Izraela.
• 18 kwietnia 1955 :zmarł we śnie w szpitalu w Princeton. Krótko po jego śmierci nowemu sztucznemu pierwiastkowi chemicznemu nadano nazwę einstein.