Związki zawodowe w Polsce
Społeczne organizacje masowe zrzeszające na zasadach dobrowolności pracowników najemnych wg zawodów, dziedzin produkcji lub regionu w celu obrony ich wspólnych interesów ekon. i społ., a także prowadzenia działalności oświatowej, kult. i wychowawczej; dobrowolność przynależności oznacza, iż nikt nie może ponosić szkody z tytułu przynależenia bądź nieprzynależności do z.z. (tylko w USA i W. Brytanii istnieją instytucje uzależniające przyjęcie do pracy od przynależności do określonego z.z.); organizacją normującą w umowach międzynar. podstawy prawne statusu z.z. jest powołana 1919 Międzynar. Organizacja Pracy (MOP), zrzeszająca przedstawicieli rządów, pracodawców i pracowników najemnych; zasady działania z.z. określają również wewn. prawa państw (konstytucje, ustawy, porozumienia między z.z. i organizacjami pracodawców); do gł. praw z.z. należą: prawo do strajku stosowane jako środek ostateczny (podlegające podmiotowym i przedmiotowym ograniczeniom w ustawach lub układach zbiorowych), opiniowanie polityki społ. i gosp. państwa, w wąskim zakresie współudział w zarządzaniu zakładem pracy. Pierwsze kluby zawodowe, związane z rozwojem przem. i wyodrębnieniem klasy wolnych pracowników najemnych, powstawały w XVIII w. w W. Brytanii, niejednokrotnie działały nielegalnie lub półlegalnie; pierwsze z.z. organizowano na zasadzie cechowej, np. z.z. piekarzy, tkaczy, drukarzy; wkrótce ruch z.z. rozwinął się też we Francji, Niemczech i USA; na przestrzeni dziejów z.z. szukały podstawy w ideach socjalizmu, syndykalizmu, liberalizmu, chrześc. nauce społ. czy komunizmie; zakaz zrzeszania się w z.z. zniesiono 1869 w Niemczech, 1870 Austrii, 1884 Francji, 1906 Rosji, 1935 USA; zgodnie ze światową tendencją powstające lokalnie z.z. zaczęły się łączyć w ogólnokrajowe związki poszczególnych branż, a później struktury międzyzwiązkowe (np. utworzony 1833 w W. Brytanii Krajowy Związek Związków Zawodowych); u schyłku XIX w. powoływano międzynar. sekretariaty zawodowe poszczególnych branż: 1903 utworzono Międzynar. Sekretariat Związków Zawodowych (przekształcony w Międzynar. Federację Związków Zawodowych). Po 1919 powstawały międzynarodówki zawodowe skupiające z.z. określonej orientacji polit., np. 1919 Międzynarodówka Amsterdamska, skupiająca socjalistyczne z.z., 1920 Międzynar. Konfederacja Chrześc. Związków Zawodowych, 1921 Czerwona Międzynarodówka Związkowa, skupiająca komunistyczne z.z., 1922 Międzynarodówka Anarchistyczna. Po II woj. świat. większość z.z. weszła w skład Światowej Federacji Związków Zawodowych, 1949 powołano Międzynar. Konfederację Wolnych Związków Zawodowych odcinającą się od orientacji komunistycznej; Międzynar. Konfederację Chrześc. Związków Zawodowych przekształcono 1968 w Światową Konfederację Pracy; po transformacji systemowej w Europie środk.-wsch. większość czł. opuściła szeregi Światowej Federacji Związków Zawodowych.
Historia związków zawodowych w Polsce.
Związki zawodowe w Polsce mają szczególne miejsce wśród organizacji i stowarzyszeń społecznych, głównie ze względu na rolę jaką związek zawodowy "Solidarność" odegrał w przemianach społecznych i politycznych po 1980 roku.
* * *
Ruch związkowy w Polsce zaczął się intensywnie rozwijać dopiero po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku. W okresie międzywojennym istniały w Polsce setki związków zawodowych, zróżnicowanych branżowo i politycznie. Tuż przed wybuchem II wojny światowej ruch związkowy w Polsce zaczął się radykalizować, wraz z rosnącymi wpływami Międzynarodówki Komunistycznej.
Po II wojnie światowej bogate tradycje polskiego ruchu związkowego zostały zdominowane przez ideologię komunistyczną i stały się częścią systemu totalitarnego. Związki zawodowe upaństwowiono i scentralizowano w Centralnej Radzie Związków Zawodowych, instytucji nieznaczącej, fasadowej. Związki przestały dbać o ochronę interesów pracowniczych i zajęły się dystrybucją tak "atrakcyjnych" dóbr, jak ziemniaki i cebula (po niższej cenie niż w sklepie) oraz skierowania na wczasy pracownicze i kolonie dla dzieci.
Dopiero wybuch strajków na Wybrzeżu w roku 1980 całkowicie zmienił tę sytuację. Postulaty socjalne związane z podwyżkami cen żywności szybko ustąpiły miejsca żądaniom zalegalizowania wolnych związków zawodowych. Niezależny Samorządny Związek Zawodowy "Solidarność", który wtedy powstał, był pierwszą niezależną organizacją związkową, działającą po II wojnie światowej w Polsce (i na całym obszarze Europy i Azji, objętym dominacją komunistyczną). Związek ten w krótkim czasie przekształcił się w olbrzymi ruch społeczny liczący blisko 10 mln członków, który doprowadził do rozkładu komunistycznego państwa i w konsekwencji do upadku ustroju totalitarnego w Polsce.
Obecnie dwie największe centrale związkowe to: Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych (OPZZ) z siedzibą w Warszawie i Niezależny Samorządny Związek Zawodowy "Solidarność" (NSZZ "Solidarność") z Komisją Krajową w Gdańsku.
Podobnie jak w większości państw europejskich związki zawodowe w Polsce mają powiązania polityczne. OPZZ umiejscawia się obok ugrupowań socjaldemokratycznych (członkowie OPZZ kandydują do parlamentu z list wyborczych SLD), a NSZZ "S" po prawej stronie sceny politycznej. Działacze "S" współtworzyli Akcję Wyborczą "Solidarność", ugrupowanie polityczne rządzące w Polsce w latach 1997-2001. Pozostałe organizacje związkowe zawiązują okazjonalne porozumienia z różnymi formacjami politycznymi.
Według danych związkowych OPZZ gromadzi blisko 3 mln członków (w tym 500 tys. emerytów), a NSZZ "Solidarność" 900 tys. pracowników. Zarówno OPZZ, jak i "Solidarność" należą do Międzynarodowej Organizacji Pracy. NSZZ "Solidarność" jest ponadto członkiem Europejskiej Konfederacji Związków Zawodowych, zrzeszającej największe europejskie organizacje związkowe, Międzynarodowej Konfederacji Wolnych Związków Zawodowych oraz jest reprezentowana w Związkowym Komitecie Doradczym przy OECD.
Przedstawiciele OPZZ i NSZZ "Solidarność" reprezentują pracowników w Komisji Trójstronnej ds. Społeczno-Gospodarczych, podstawowej instytucji dialogu społecznego w Polsce. Komisja Trójstronna stanowi forum dla organizacji pracowników, pracodawców i rządu, na którym szuka się porozumienia w sprawach wynagrodzeń i świadczeń społecznych, obciążeń podatkowych, projektów budżetu państwa i innych spraw istotnych dla zachowania pokoju społecznego.
Wśród mniejszych organizacji związkowych warto wymienić: Niezależny Samorządny Związek Zawodowy "Solidarność 80", nawiązujący do tradycji związkowej z początku lat osiemdziesiątych XX wieku oraz niektóre związki branżowe, takie jak: Związek Zawodowy Górników w Polsce, Związek Nauczycielstwa Polskiego, Federacja Związków Zawodowych Pracowników PKP (kolei państwowych), Ogólnopolski Związek Zawodowy Pielęgniarek i Położnych.
Szczególną rolę w polskim ruchu związkowym odgrywają związki zawodowe rolników indywidualnych, chroniące interesy mieszkańców wsi i producentów rolnych. Podobnie jak rolnicy europejscy, również ich polscy koledzy preferują widowiskowe akcje protestacyjne, połączone z wysypywaniem produktów lub odpadów rolnych w miejscach publicznych, blokowanie dróg, autostrad i torów kolejowych.
Najważniejsze związki zawodowe reprezentujące rolników to Krajowy Związek Rolników, Kółek i Organizacji Rolniczych oraz NSZZ "Solidarność" Rolników Indywidualnych.
Z rolniczych związków zawodowych wywodzi się również związek zawodowy, ruch społeczny i partia polityczna "Samoobrona Rzeczpospolitej Polskiej", jedno z najbardziej populistycznych i agresywnych ugrupowań politycznych w Polsce, wznoszące hasła zmierzające do obalenia porządku prawnego i zakłócenia pokoju społecznego.
RODZAJE ZWIĄZKÓW ZAWODOWYCH W POLSCE I NA ŚWIECIE:
Niezależny Samorządny Związek Zawodowy "Solidarność" - ogólnopolski związek zawodowy, do 1989 pełniący również rolę masowego ruch oporu przeciw rządom komunistycznym w okresie Polski Ludowej .
"Solidarność" powstała na bazie licznych komitetów strajkowych (w tym Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego - MKS-u), które z czasem przekształciły się w komisje założycielskie Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego "Solidarność". NSZZ "Solidarność" został zarejestrowany w 10 listopada 1980 roku.
Niezależny Samorządny Związek Zawodowy Rolników Indywidualnych Solidarność, Związek zawodowy rolników. Powstał jako część ruchu Solidarności powstałego w sierpniu 1980. Zarejestrowany 12 maja 1981. Zdelegalizowana podczas stanu wojennego. Ponowna legalizacja w kwietniu 1989. Działaczami Solidarności RI byli Józef Ślisz, Gabriel Janowski i Roman Wierzbicki.
Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych (OPZZ) to jedna z działających w Polsce organizacji zrzeszających związki zawodowe. OPZZ jest blisko powiązane z SLD.
Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Lekarzy- związek zajmujący się ochrona lekarzy . Związek jest niezależny od organów administracji państwowej, partii politycznych, Izb Lekarskich, stowarzyszeń i innych organizacji. Celem Związku jest obrona praw, godności i interesów lekarzy oraz przywrócenia zawodowi lekarza statusu zawodu wolnego.
Celem Związku jest również formułowanie i prezentacja stanowisk w sprawach dotyczących systemu opieki zdrowotnej w Polsce, wykonywania zawodu lekarza, praw pacjentów i praw pracowniczych.
Federacja Związków Zawodowych Pracowników Kultury i Sztuki zrzesza związki zawodowe z całego kraju, z sześciu środowisk:
• bibliotek
• domów kultury
• instytucji artystycznych (teatry, opery, filharmonie)
• kinematografii i przemysłu muzycznego
• muzeów
• szkolnictwa artystycznego
Każde środowisko ma swoją Komisję, która zajmuje się istotnymi dla danej grupy zawodowej sprawami. Federacja jako REPREZENTATYWNA organizacja ogólnokrajowa uczestniczy w konsultacjach ustaw oraz wszelkich przepisów związanych z kulturą, szkolnictwem artystycznym, prawem pracy, emeryturami i rentami, prawem autorskim, radiofonią i telewizją. Opiniujemy ustawy i rozporządzenia, kierujemy wnioski oraz uczestniczymy w ich tworzeniu w parlamentarnych komisjach kultury i środków przekazu, w Ministerstwie Kultury, Ministerstwie Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej oraz w organach i zespołach OPZZ podejmujących sprawy prawno-organizacyjne i płacowe. Wydajemy co miesiąc Serwis Informacyjny, w którym publikujemy dokumenty, opinie, wnioski, wystąpienia interwencyjne oraz porady prawne naszego radcy prawnego pozostającego do dyspozycji naszych związków członkowskich. Współpracujemy na wielu polach z najważniejszymi krajowymi stowarzyszeniami i związkami twórców (Związek Artystów Scen Polskich, Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich, Stomur). Jesteśmy członkiem Mędzynarodowej Federacji Muzyków (FIM) i Międzynarodowej Sieci Związkowej (UNI) zrzeszającej centrale związkowe z całego świata, do których należy 14 mln związkowców. Traktujemy poważnie słowa otwierające nasz statut: "w swym działaniu Federacja Związków Zawodowych Pracowników Kultury i Sztuki jednoczy obronę interesów pracowniczych z troską o kulturę narodową, jej powszechność i społeczne rezultaty urzeczywistniania".
Historia NSZZ "Solidarność" przy Państwowym Instytucie Geologicznym-Działalność Komisji Zakładowej
• Celem działań Komisji Zakładowej jest ochrona praw, godności oraz interesów pracowniczych członków związku.
• Komisja w szczególności działa na rzecz poprawy warunków zatrudnienia, pracy i uprawnień socjalnych.
• Prowadzi działania interwencyjne na rzecz pracowników i ich rodzin.
• Opiniuje akty prawne, zarządzenia dyrekcji, regulaminy oraz bierze aktywny udział w procesie uzgadniania ich kształtu.
• Aktywnie występuje na rzecz rozwoju Państwowego Instytutu Geologicznego i polskiej geologii poprzez swoich przedstawicieli w Radzie Naukowej PIG oraz Radzie Geologicznej przy Ministerstwie Środowiska.
Działalność charytatywna w latach 2000-2003
• Pomoc materialna i rzeczowa dla polskich szkół na Litwie
• Pomoc materialna dla szkoły w Żytkiejnach na Suwalszczyźnie
• Stypendium dla ucznia znajdującego się w trudnej sytuacji materialnej -
regulamin
Związek Zawodowy Marynarzy Kontraktowych-Stowarzyszony z ITF poprzez Federację Związków Zawodowych Marynarzy i Rybaków. Rozpoczął działalność w lipcu 1999. Głównym celem działania związku jest obrona interesów marynarzy pływających na statkach obcej bandery. Do związku wstąpić może każdy marynarz lub osoba związana z zawodem marynarza, pod warunkiem zobowiązania się do przestrzegania statutu związku i terminowego opłacania składek członkowskich. Do ZZMK można się zapisać osobiście w Gdyni, ul. Węglowa 11, 1p. Chęć należenia do związku można zgłosić e-mailem, faksem lub listownie podając adres, na który wysłana zostanie deklaracja członkowska. Miesięczna składka związkowa wynosi 1% pensji zasadniczej (basic). Pobierana jest tylko za okres pracy na statku, po zakończeniu kontraktu. W zamian, w chwili obecnej, otrzymuje się legitymację członkowską ITF upoważniającą do uzyskania pomocy tej organizacji na całym świecie, a w kraju pomocy i obsługi prawnej w przypadku zaistnienia konfliktu członka związku z pracodawcą lub agencją pośrednictwa pracy. Najczęściej pomagamy w odzyskaniu niewypłaconych poborów oraz należnych odszkodowań z tytułu wypadków przy pracy. Związek jest w pełni samodzielny i apolityczny.
Federacja Związków Zawodowych Marynarzy i rybaków- Federacja powstała w roku 1984 kontynuując działalność zlikwidowanego w roku 1981 Związku Zawodowego Marynarzy i Portowców.
Zrzeszała wtedy 11 zakładowych organizacji związkowych działających w polskich przedsiębiorstwach żeglugowych, rybołówstwa dalekomorskiego, Urzędach Morskich i Wyższych Szkołach Morskich.
W ciągu minionych lat marynarski ruch związkowy uległ podziałom związanym z ogólną sytuacją polityczno - społeczną, Federacja ZZMiR jednak pozostała tą samą organizacją.
Od 1996 roku jesteśmy afiliantem Międzynarodowej Federacji Transportowców (ITF), pełnoprawnym członkiem międzynarodowej społeczności ponad 5 mln związkowców z całego świata zrzeszonych w związkach zawodowych tworzących ITF.
W chwili obecnej Federacja zrzesza 5 związkowych organizacji członkowskich.
Federacja ZZMiR jest wpisana do Krajowego Rejestru Sądowego w dziale Rejestr Stowarzyszeń, Innych Organizacji Społecznych i Zawodowych, Fundacji oraz Publicznych Zakładów Opieki Zdrowotnej.
Federacja jest założycielem Fundacji "Astrum Balticum".
Związek zawodowy dyżurnych ruchu PKP- Związek stosownie do zasad wyrażonych w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, ratyfikowanych przez Rzeczpospolitą Polską w Konwencjach Nr 87 i 98 Międzynarodowej Organizacji Pracy oraz Ustawie o związkach zawodowych rozwijać będzie działalność w zakresie ochrony i obrony interesów swoich członków, realizacji potrzeb materialnych i kulturalnych.
Terenem działania Związku są koleje użytku publicznego i nie publicznego na obszarze Rzeczpospolitej Polskiej.Związek jest niezależny od pracodawcy, jak również od organów administracji państwowej, administracji samorządowej i organizacji politycznych.
Celem Związku jest:
- ochrona praw, godności i interesów członków Związku,
- ochrona interesów zdrowotnych, materialnych, socjalnych i kulturalnych członków Związku i ich rodzin.
Niezależny Samorządny Związek Zawodowy Funkcjonariuszy i Pracowników Więziennictwa – jest to organizacja zajmująca się ochroną praw pracowników więziennictwa.
w trosce o skuteczne działania na rzecz kształtowania godnego bytu
i wizerunku funkcjonariusza Służby Więziennej, poprzez przestrzeganie zasad etyki zawodowej i reprezentowanie ich interesów,
w trosce o jak najlepsze wykonywanie zadań służbowych, poprzez podnoszenie wiedzy penitencjarnej, umiejętności zawodowych, kształtowanie postaw humanistycznych i praworządności, a także apolityczności Służby,
odwołując się do światłych idei penitencjarnych przyświecających działaniom Straży Więziennej II Rzeczypospolitej, czując się spadkobiercami i kontynuatorami myśli, osiągnięć i dorobku Związku Pracowników Więziennych Rzeczypospolitej Polskiej (powstałego w czerwcu 1919 r.),
Ogólnokrajowe Zrzeszenie Związków Zawodowych Pracowników Ruchu Ciągłego-
Ogólnokrajowe Zrzeszenie Związków Zawodowych Pracowników Ruchu Ciągłego. zrzesza osiemdziesiąt organizacji zakładowych z terenu całego kraju. Skupiają one w sumie około 20 tysięcy członków. Głównym celem Zrzeszenia jest walka o prawa pracowników zatrudnionych w systemach pracy zmianowej. Wychodzimy z założenia, że tylko argumenty o dobrze przygotowanym merytorycznym podłożu zapewnią skuteczną pomoc naszym członkom. Dlatego też m.in. utrzymujemy stały kontakt z gronem naukowców najlepszych polskich uczelni. Naszym sukcesem jest doprowadzenie do powstania naukowego opracowania pt.: "Celowość skrócenia czasu pracy pracownikom zatrudnionym w ruchu ciągłym", które to będzie stanowiło materiał źródłowy dla konferencji naukowej, która zostanie zorganizowana przez OZZZPRC jesienią br. Jej skutkiem mają być zmiany legislacyjne prowadzące do poprawy bytu pracowników pracujących w ruchu ciągłym.
Ogólnopolski Związek Zawodowy Techników Medycznych Elektroradiologii Centralny Szpital Kliniczny A.M.- Związek jest samorządny, niezależny, samodzielny w swej działalności od administracji rządowej, samorządu terytorialnego, pracodawców, partii politycznych i innych organizacji. Celem Związku jest reprezentowanie i obrona godności, praw pracowniczych i interesów zawodowych techników medycznych elektroradiologii w zakresie wykonywanej pracy zawodowej, statusu materialnego, warunków socjalno-bytowych i kulturalnych oraz bezpieczeństwa i higieny pracy, a w szczególności:
1. Reprezentowanie techników medycznych elektroradiologii wobec pracodawców, administracji państwowej oraz samorządu terytorialnego i gospodarczego.
2. Integracja środowiska techników medycznych elektroradiologii i umacnianie jego koleżeńskiej solidarności w stosunkach wzajemnych.
3. Kształtowanie postaw etycznych swoich członków.
4. Ochrona zawodu technika medycznego elektroradiologii i działanie na rzecz podnoszenia jego rangi i statusu społecznego.
5. Zapewnienie technikom medycznym elektroradiologii możliwości stałego podnoszenia kwalifikacji zawodowych w ramach kształcenia podyplomowego oraz kontynuowaniu nauki na wyższych uczelniach.
6. Wpływanie na poziom programów kształcenia zawodowego techników medycznych elektroradiologii w medycznych szkołach zawodowych i na wyższych uczelniach.
7. Dążenie do zabezpieczenia technikom medycznym elektroradiologii odpowiedniej wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę, zapewniającego technikom medycznym i członkom ich rodzin godne warunki życia.
8. Zabezpieczenie technikom medycznym elektroradiologii możliwości pracy w bezpiecznych i higienicznych warunkach i na pełnosprawnym sprzęcie - zgodnie z obowiązującymi przepisami i standardami.
9. Zapewnienie technikom medycznym elektroradiologii prawa do udziału w komisjach przetargowych, dokonujących zakupu sprzętu elektro-radiologicznego dla placówek państwowej służby zdrowia.
10. Podejmowanie starań o zharmonizowanie prawidłowego działania zakładu pracy z interesami techników medycznych elektroradiologii.
11. Wpływanie na kształt i zasady działania Służby Zdrowia oraz kierunki jej reformy, celem lepszego zabezpieczenia interesów pacjenta oraz techników medycznych elektroradiologii.
12. Ułatwianie swoim członkom możliwości kontaktów zawodowych z technikami w innych krajach, w ramach wymiany doświadczeń z zagranicznymi związkami zawodowymi oraz opiniowanie i zatwierdzanie kandydatów na szkolenia poza granicami kraju. Opiniowania kandydatów do reprezentowania polskich techników medycznych elektroradiologii na forum międzynarodowym.
Związek Zawodowy Naziemnego Personelu Lotniczego- Związek zrzesza pracowników PLL "LOT" S.A.- członków naziemnego personelu lotniczego posiadających ważną licencję wpisanych do państwowego rejestru personelu lotniczego, bez względu na wiek, płeć, narodowość, przekonania polityczne, wyznanie i zajmowane stanowisko.
Związek Zawodowy Anestezjologów- Związek Zawodowy Anestezjologów jest dobrowolną, samorządną i niezależną organizacją powołaną do reprezentowania oraz ochrony praw i interesów zawodowych i socjalno-bytowych swoich członków. Cele związku: Reprezentacja i obrona godności swoich członków.
Obrona interesów zawodowych, materialnych i socjalnych członków Związku Zawodowego Anestezjologów.
Obrona praw pracowniczych w zakresie wykonywanej pracy zawodowej, statusu materialnego, bezpieczeństwa i higieny pracy.
Prezentowanie stanowiska wobec administracji zakładów pracy zatrudniających członków Związku Zawodowego Anestezjologów, samorządu terytorialnego i innych organizacji.
Realizacja innych zadań wynikających z przepisów o związkach zawodowych, rozwiązywaniu sporów zbiorowych, z prawa pracy i ratyfikowanych konwencji Międzynarodowej Organizacji Pracy.
Związek Zawodowy Inżynierów i Techników - ZZIT - jest ogólnokrajową organizacją związkową zrzeszającą inżynierów i techników wszystkich specjalności, a także absolwentów wyższych i średnich szkół nietechnicznych.
Związek powstał w czerwcu 1989 roku z inicjatywy Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Mechaników Polskich - SIMP - oraz Federacji Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych - NOT - w celu podjęcia zbiorowej, aktywnej działalności na rzecz prawnej obrony pozycji zawodowej i socjalnej pracowników inżynieryjno-technicznych i ekonomicznych, a także wzmożenie społecznych oddziaływań na rzecz poprawnego rozwoju polskiego przemysłu i zachodzących przemian strukturalnych gospodarki krajowej. Idea powołania do życia Związku Zawodowego wyrosła w środowisku technicznym daleko przed 1989 rokiem. Jej korzenie sięgają okresu II Rzeczypospolitej, bowiem Stowarzyszenia Naukowo-Techniczne działające w oparciu o inne regulacje prawne niż te odnoszące się do związków zawodowych, odczuwały i podnosiły od wielu lat potrzebę ochrony prawnej roli i pozycji zawodowej inteligencji technicznej, szczególnie w latach 1945-1990.
Dążąc do należnego statusu społecznego i materialnego pracowników technicznych i ekonomicznych w naszym kraju, ZZIT deklaruje wolę współpracy w ustalaniu sprawiedliwego systemu wynagradzania ze wszystkimi związkami zawodowymi, organizacjami pracodawców, a także ze Stowarzyszeniami Naukowo-Technicznymi i Polskim Towarzystwem Ekonomicznym.
ZWIĄZEK NAUCZYCIELSTWA POLSKIEGO- Związek Nauczycielstwa Polskiego - zwany dalej ZNP - jest jednolitym, dobrowolnym, niezależnym i samorządnym związkiem zawodowym pracowników oświaty i wychowania, szkolnictwa wyższego i nauki, zrzeszającym osoby, zwane dalej członkami ZNP.
Celem ZNP jest:
1) obrona godności, praw i interesów członków ZNP,
2) aktywne uczestniczenie w kształtowaniu demokratycznego oblicza polskiej oświaty i nauki, wychowywanie w duchu tolerancji, poszanowania praw, wolności i godności osobistej,
3) dążenie do powszechnej dostępności do oświaty na wszystkich jej szczeblach oraz zapewnienie warunków organizacyjnych i materialnych do podnoszenia kwalifikacji zawodowych,
4) tworzenie materialnej i społecznej bazy dla realizowania zadań w zakresie pomocy i uczestniczenia w życiu intelektualnym i kulturalnym środowisk lokalnych i całego kraju.