Misja i wizja firmy usługowej
Misja
Jest to koncepcja biznesu firmy, idea jej rozwoju, jej przesłanie, czyli ogólna obietnica wyrażona w kategoriach rynkowych. Określa ona powód istnienia firmy, nadaje ogólny kierunek jej rozwoju i określa pośrednio dziedziny, którymi firma jest w stanie się zająć i chce się zajmować.
Określenie misji jest publiczną częścią planu strategicznego. Dzięki niej cele firmy stają się zrozumiałe dla pracowników, właścicieli akcji, dostawców i klientów. Misja jako myśl przewodnia działania firmy tworzy identyfikację zewnętrzną firmy, tzn. sposób, w jaki chce być ona postrzegana przez otoczenie, a zarazem zakreśla obszar jej działania i kierunki rozwoju, zaangażowanie kadr kierowniczych i załogi wokół funkcji, jakie chce przedsiębiorstwo spełniać na rynku. Precyzyjne sformułowanie misji i jej konsekwentna realizacja, tj. urzeczywistnienie obietnicy danej klientowi, prowadzi do ukształtowania osobowości firmy i jej społecznego wizerunku. Jest ona wypracowana, rozumiana i wdrożona w życie na wszystkich poziomach zarządzania.
Adresatami misji firmy są wszystkie osoby, grupy społeczne, instytucje, firmy, które mają wpływ na jej działalności - pomagają lub przeszkadzają w osiąganiu sukcesów.
Misja nabiera strategicznego znaczenia, gdy spełnia trzy warunki:
wyznacza kierunek i dotyczy przyszłości
wyraża marzenia i wyzwania, które stają się udziałem pracowników
proces jej realizacji jest wiarygodny
Jednoznaczne sformułowanie misji wymaga czasu (miesięcy, rok, dwa lata) i jest ona kształtowana przez:
historię przedsiębiorstwa
preferencje, wizje kierownictwa lub właścicieli
środowisko w którym przedsiębiorstwo działa
środki jakimi dysponuje itp.
Funkcje dobrej misji:
misja jako punkt określenia - funkcja ukierunkowująca
misja jako deklaracja intencji - funkcja uwiarygodniająca
misja jako wartość wspólna - funkcja integrująca
misja jako gwarancja przyszłości - funkcja stabilizująca
misja jako źródło natchnienia - funkcja inspirująca
Misja firmy jest generalną deklaracją sensu działania racji istnienia i rozwoju firmy co najmniej w jednym z pięciu obszarów:
domena - to profil działalności albo portfel strategicznych bilansów firmy
odpowiedzialność - to stosunek firmy do ważnych partnerów
sukces - to standardy i kryteria według, których będą mierzone powodzenie firmy
kompetencje - to kluczowe zdolności i umiejętności wspomagające osiąganie sukcesu
organizacja - to zestaw głównych reguł według, których skonstruowany jest system zarządzania firmą
Misja firmy jest publiczną, jawną deklaracją wartości publikowaną w oficjalnych dokumentach i reklamach firmy.
Deklaracja misji firmy:
- jaki jest powód istnienia firmy
- co jest domeną firmy, czyli w jakim biznesie działa
- kim są ich nabywcy
- jaki jest geograficzny zasięg działania wyróżniający kompetencje firmy
- misja odpowiada na pytania: Co? Dla kogo? Jak? Gdzie? Dlaczego?
Dobra misja firmy powinna:
- określać cel działalności firmy
- wskazywać konkretne usługi oraz rynki
- pomagać zweryfikować bieżące i przyszłe warianty strategiczne
- być optymalnie wyważona – ani zbyt wąska ani zbyt szeroka
- wyróżniać firmę spośród innych tej samej branży
- być dostatecznie szczegółowa, aby móc oddziaływać na personel firmy
- być realistyczna i elastyczna
- skupiać się na potrzebach klienta i ich zaspokojeniu, a nie na cechach usług
- informować o podstawowej działalności firmy
- utożsamiać się z celami zbiorowymi firmy, aby można było oszacować postęp w realizacji misji
- być zrozumiała i znana wszystkim pracownikom firmy
Wizja
To opis wizerunku przedsiębiorstwa w stosunkowo odległej przyszłości przedstawiający wynik jego rozwoju (pozycję na rynku i w otoczeniu), przy założeniu możliwie najlepszych uwarunkowań i zgodnie z nadziejami oraz marzeniami jego kierownictwa. Wizja wyznacza punkt orientacyjny wskazujący stan, który kierownictwo ma nadzieję osiągnąć dzięki mądremu działaniu. Może być ona przewodnikiem wytyczającym poziom perspektywicznych aspiracji i kierunkowskazem dla planowania strategicznego.
Wizja nie może być budowana na podstawie nie sprawdzonych założeń i życzeń. Powinna ona uwzględniać wprowadzenie nowości, środowisko konkurencyjne, sytuację w danej gałęzi przemysłu oraz specyfikę klientów, ich potrzeby i aspiracje. Wizja powinna tworzyć przyszłość na podstawie składania bieżących faktów, nadziei, marzeń, niebezpieczeństw i możliwości. Powinna ona uwzględniać zachowanie firmy nacechowane przedsiębiorczością oraz wysokim poziomem aspiracji.
Określenie wizji firmy jest ważnym krokiem do ustalenia kierunku
rozwoju przedsiębiorstwa.
Wizja to obraz przyszłości firmy, czyli miejsce docelowe, do którego dąży przedsiębiorstwo, wyrażone najczęściej pozycją lub udziałem w rynku. Dobrze, gdy wizja jest wyrazem wyobraźni menedżerów. Nie należy jednak zapominać, że musi ona wynikać z racjonalnych przesłanek, to znaczy konkretnych analiz. Z powodu swojego wizjonerskiego charakteru nie może być automatycznie przekształcana w strategie działania, ale jest wskazówka dla firmy, w jakim kierunku podążać. Może pojawić sie pytanie, czy wizja, to coś, czym menedżer powinien sie kierować? Czy wizja to miarodajny wyznacznik kierunku, w jakim ma iść przedsiębiorstwo? Czy wizja jest podstawą budowania przewagi konkurencyjnej? Czy w końcu jest bazą tworzenia strategii dla firmy?
Myślę, że wielu menedżerów, zaniedbuje wizje. Wizjonerstwo w Polsce kojarzy sie negatywnie, dlatego nie jest praktykowane. Ważną kwestia związaną z wizją firmy jest również to, że w XXI wieku, kiedy konkurent nie jest dla nas żadną tajemnica, tylko nowatorski produkt czy usługa daje szanse uzyskania przewagi konkurencyjnej. Tylko wizja może dać prawdziwa przewagę konkurencyjną, a tym samym zwiększyć udziały na rynku.
Zdarza się, że wstępem do deklaracji misji jest hasło misyjne, które stanowi coś w rodzaju motta, myśli przewodniej całego, precyzyjnie opracowanego dokumentu. Motto takie jest integralną część deklaracji misji, ale raczej jej nie zastąpi. Jest to coś, od czego możemy zacząć przygodę z tworzeniem misji i wizji firmy usługowej.
Bibliografia:
• „Elementy nauki o przedsiębiorstwie”, Praca zbiorowa pod red. St. Marka, Fundacja na rzecz Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin 1999
• Stabryła A., „Zarządzanie strategiczne w teorii i praktyce firmy”, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa - Kraków 2000
• Sudoł S., „Przedsiębiorstwo. Podstawy nauki o przedsiębiorstwie. Teorie i praktyka zarządzania”’, Wyd. Dom Organizatora, Toruń 1999
• „Zarządzanie. Teoria i praktyka”, pod red. A.K. Koźmińskiego, W. Piotrkowskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1998
• Dwojacki P. „Składniki misji - wizja przyszłości.”- Przegląd Organizacji. (1995).