Choroby układu krążenia. Pierwsza pomoc w przypadku krwotoku.
CHOROBY UKŁADU KRĄŻENIA
Choroby serca i naczyń są przyczyną największej liczby zgonów w Polsce. Na zwiększenie liczby zachorowań na choroby układu krążenia ma wpływ postęp cywilizacyjny wprowadzający do życia nerwowość, powodujący zmianę trybu życia na mało ruchliwy oraz nasilenie stresów. Serce obciążone nadmierną pracą lub w wyniku procesów chorobowych, zaczyna wykazywać zaburzenia rytmu pracy. Zbyt wysokie ciśnienie może powodować pękanie tętnic i krwotoki wewnętrzne.
MIAŻDŻYCA TĘTNIC
Miażdżyca tętnic jest to choroba cywilizacyjna, która może zabijać bezobjawowo przez długi czas. Polega na zwężeniu naczyń i zmniejszeniu ich elastyczności na skutek odkładania się w ścianach tętnic cholesterolu i wapnia. Powoduje to przenoszenie przez usztywnione ściany tętnic wysokich ciśnień wytworzonych w lewej komorze serca w głąb całego układu krążenia, a więc nadciśnienie tętnicze, grożące uszkodzeniami drobnych naczyń i lokalnymi wylewami krwi.
NADCIŚNIENIE TĘTNICZE
Jeśli krew wypływająca z serca ma wyższe ciśnienie niż 14090 mmHg, to stan ten określamy nadciśnieniem. W rozwoju choroby duże znaczenie mają bodźce psychologiczne, związane z nerwowym, konfliktowym życiem, powodujące wyzwalanie przez środkowy i autonomiczny układ nerwowy substancji podwyższających ciśnienie krwi. Choroba nasila się stopniowo. Bóle i zawroty głowy, zaburzenia widzenia, szum w uszach
Jeżeli ciśnienie nie jest kontrolowane i obniżane, dochodzi niekiedy do obrzęku płuc, niedowładów lub porażeń. Wśród głównych przyczyn nadciśnienia tętniczego lekarze wymieniają miażdżycę tętnic. Leczenie nadciśnienia wymaga ścisłej współpracy z lekarzem. Każda osoba, która choruje na nadciśnienie powinna regularnie je mierzyć, zażywać regularnie przepisane przez lekarza leki, nie rezygnować z aktywności ruchowej. Zapobieganie i leczenie wysokiego ciśnienia wymaga również zmiany w żywieniu. Udar mózgowy i zawał serca to groźne powikłania.
NIEWYDOLNOŚĆ UKŁADU KRĄŻENIA
Inną groźną chorobą układu krążenia jest jego niewydolność. To dysproporcja między faktycznym zapotrzebowaniem na tlen ze strony mięśnia sercowego a możliwością jego dostarczenia. Każda sytuacja, która zwiększa pracę serca i tym samym zapotrzebowanie na tlen może pogłębić trudności w „pobraniu”, a następnie dostarczeniu tlenu do serca. Jeśli dojdzie do takiej trudności mówimy o niewydolności krążenia sercowej.
ZAWAŁ SERCA
Istotą zawału serca jest całkowite zamknięcie światła jakiegoś naczynia w sercu, czego następstwem jest zupełne przerwanie dopływu krwi, a tym samym dostarczania tlenu do mięśnia sercowego. Wynikiem tego procesu jest martwica tkanki. Jeśli obszar martwicy jest znaczny – następuje nagły zgon, jeśli stosunkowo nieduży – powstaje charakterystyczny zespół objawów:
- silny, dławiący ból za mostkiem trwający kilka godzin do 2 dni
- ogromny lęk
- przyspieszone tętno, słabo napięte
- ból promieniujący w kierunku szyi
- blada twarz, pokryta zimnym potem
Chory zwykle znajduje się w stanie silnego wstrząsu. Stan ten jest bezpośrednim zagrożeniem życia. Powtarzające się zawały mogą doprowadzić do powstania tętniaka serca.
ZAPOBIEGANIE
W zapobieganiu chorobom układu krążenia pomogą:
- nie palenie papierosów
- systematyczne pomiary ciśnienia tętniczego
- właściwa dieta (nadwaga, cukrzyca, poziom cholesterolu)
- unikanie stresów
- właściwy wysiłek fizyczny
- właściwa higiena (odpoczynek i sen)
PIERWSZA POMOC W WYPADKU KRWOTOKU
KRWOTOK ZEWNĘTRZNY TĘTNICZY
Krwotok zewnętrzny tętniczy charakteryzuje się gwałtownym tryskaniem krwi w rytmie pulsującym . Krew ma barwę jasnoczerwoną. Krwawienie tętnicze jest bardzo niebezpieczne, bowiem może zagrażać życiu ze względu na szybkość, z jaką następuje utrata krwi.
Pierwsza pomoc
Krwotok tętniczy tamuje się uciskiem między sercem a miejscem uszkodzenia. Najskuteczniej działa gruby opatrunek uciskowy (gaza z podściółką). Nie zakłada się – tak popularniej kiedyś – opaski uciskowej, bowiem jest mało skuteczna, a nawet szkodliwa. Chory z założonym opatrunkiem powinien jak najszybciej otrzymać pomoc lekarską.
KRWOTOK ZEWNĘTRZNY ŻYLNY
Krwotok zewnętrzny żylny charakteryzuje się wolnym, jednolitym strumieniem wypływającej krwi o barwie ciemnoczerwonej.
Pierwsza pomoc
Krwotok żylny opanowuje się również opatrunkiem uciskowym. Przy krwotoku z kończyn unosi się je w górę, co powoduje obniżenie ciśnienia wypływającej krwi. Podobnie jak w przypadku uszkodzenia tętnicy, chorego należy oddać pod opiekę lekarza.
KRWAWIENIE Z NACZYŃ WŁOSOWATYCH
Krwawienie z naczyń włosowatych jest to rozległe krwawienie występujące najczęściej przy przecięciu lub zadraśnięciu skóry
Pierwsza pomoc
Przyciśnięcie na kilka minut do rany czystego kompresu pomaga powstrzymać krwawienie. Po jego ustaniu należy oczyścić okolicę rany czystą gazą lub watą. Brzegi rany można ściągnąć plastrem chirurgicznym Każde cięcie dłuższe niż jeden centymetr może wymagać założenia szwów w celu powstrzymania wypływu krwi i przyspieszenia gojenia się rany, a także zapobieżenia powstawania blizny. W takich przypadkach konieczna jest pomoc chirurgiczna.
GŁĘBOKIE RANY
Głębokie rany zadane brudnymi przedmiotami, np. zardzewiałym gwoździem albo pazurami zwierzęcia niosą ze sobą ryzyko zakażenia, bowiem krew wypływa powoli i nie wypłukuje zarazków.
Pierwsza pomoc
Po przemyciu rany środkami dezynfekującymi, np. wodą utlenioną należy poszkodowanego odwieźć do lekarza. W takich przypadkach najczęściej podaje się antybiotyki i zastrzyk przeciwtężcowy.
KRWOTOK Z NOSA
Krwotok z nosa to często spotykane zjawisko spowodowane niewielkimi urazami nosa.
Pierwsza pomoc
W razie krwawienia z nosa należy zacisnąć palcami obie dziurki, usiąść i pochylić się lekko do przodu, oddychać przez okres około 10 minut przez usta, przy czym należy wypluwać krew wypływającą z gardła. Ucisk pozwoli na zakrzepnięcie krwi. Można tez założyć tampon do nosa. Nie powinno się wydmuchiwać nosa w czasie najbliższych kilku godzin, aby nie spowodować oderwania skrzepu i ponownego krwawienia. Pomoc medyczna jest konieczna jeżeli krwotok jest bardzo obfity i trwa więcej niż pól godziny.
KRWOTOK WEWNĘTRZNY
Krwotok wewnętrzny jest najczęściej wynikiem wypadków (np. drogowych), chociaż może być również wynikiem choroby (np. przebicie ściany żołądka przez nie leczony wrzód). Objawem krwotoku wewnętrznego mogą być, n. krwawe wymioty, krwiomocz. W podobnych przypadkach niezbędna jest szybka pomoc lekarska.