Choroby układu krwionośnego.

Zawał serca
Zawał serca jest to uszkodzenie mięśnia sercowego, w wyniku jego niedotlenienia. np. gdy skrzep tamuje przepływ krwi do jakiejś części serca.
Objawy:
· ból za mostkiem lub w okolicy serca, często promieniujący do lewego barku i ręki,
· bladość,
· uczucie lęku, zimne poty,
· mogą wystąpić trudności w oddychaniu i zaburzenia rytmu serca.
Zawał może wystąpić podczas spoczynku jak i podczas aktywności, wiele zawałów zdarza się w czasie snu i podczas budzenia się.
Pierwsza pomoc
· poszkodowanego ułożyć w pozycji półsiedzącej, ponieważ ta pozycja najmniej obciąża serce: poszkodowanego sadzamy opartego plecami o coś stabilnego,
· częsta kontrola czynności życiowych,
· jeżeli poszkodowany posiada leki umożliwiamy mu ich zażycie (pamiętajmy. że poszkodowany musi być wówczas w pełni świadomy),
· rozluźnić odzież i zapewnić dopływ świeżego powietrza,
· nie pozwolić poszkodowanemu na wykonywanie żadnego wysiłku fizycznego,
· zapewnić komfort psychiczny i termiczny poszkodowanemu,
· wezwać pogotowie.
Czym grozi miażdżyca ?

Chociaż miażdżyca występuje wśród ludzi w prawie każdej grupie wiekowej, największą liczbę zachorowañ obserwuje się obecnie u mężczyzn po 40 roku życia. U kobiet, do okresu przekwitania, miażdżycę stwierdza się niezwykle rzadko. Ale później, im bliżej 50 roku życia, liczba ta szybko rośnie, aby około 60 roku życia zrównać się już z ilością zachorowañ wśród mężczyzn. W zależności od rodzaju tętnic, które ulegają zmianom miażdżycowym można wyróżnić różne stany chorobowe. Wynikiem działania miażdżycy może więc być: choroba wieñcowa, zawał serca, udar mózgu, chromanie przystankowe czyli inaczej miażdżyca tętnic koñczyn dolnych oraz wszelkie inne choroby spowodowane przez zmiany zwyrodnieniowe niedokrwionych narządów (np. niedokrwienie nerek może być powodem dokuczliwej choroby nadciśnieniowj).

CHOROBA WIEÑCOWA
Serce, jak każdy narząd, do wykonywania pracy potrzebuje tlenu i składników odżywczych. Anatomiczna budowa serca uniemożliwia jednak wykorzystanie krwi przepływającej przez przedsionki i komory. Do tego celu służy sieć naczyñ oplatających cały mięsieñ sercowy. Te drobne tętniczki są odgałęzieniami dwóch, lewej i prawej, odchodzących bezpośrednio od aorty i okalających serce na kształt wieñca głównych tętnic, zwanych tętnicami wieñcowymi. O chorobie wieñcowej zwanej też niewydolnością wieñcową mówi się wtedy, gdy dochodzi do zachwiania równowagi pomiędzy dopływem krwi do mięśnia sercowego, a jego potrzebami. Najczęściej zaburzenie takie jest skutkiem zmniejszenia przekroju jednej z tętnic wieñcowych spowodowanym zmianami miażdżycowymi. W pierwszym okresie choroba często przebiega bezobjawowo. Pomimo narastania zmiany miażdżycowej nie odczuwa się żadnych dolegliwości. Kiedy jednak zwężenie światła tętnicy przekroczy pewne granice mogą pojawiać się niespecyficzne dolegliwości bólowe w okolicy serca. Najpierw w czasie większego wysiłku fizycznego (albo po takim wysiłku) lub silnego zdenerwowania, a w miarę dalszego postępu choroby także w czasie spoczynku. Bóle te, zwane bólami dławicowymi (angina pectoris) mogą występować zarówno raz na kilka dni jak i kilka razy w ciągu dnia. Trwają od kilku do kilkunastu minut i samoistnie przechodzą po krótkim odpoczynku lub po zażyciu leków.
Czasem jednak zdarza się, że ból trwa dłużej niż 20 minut. Jest bardzo silny i wywołuje u chorego niepokój, a nawet strach. Mogą też pojawić się duszności lub słabości. Dzieje się tak z powodu nagłego zamknięcia światła tętnicy wieñcowej, co może prowadzić do martwicy mięśnia sercowego zwanej zawałem serca. Zawsze więc w wypadku takich silnych i dłużej trwających bóli należy podać zalecone środki rozszerzające naczynia wieñcowe, przeciwbólowe i uspokajające oraz porozumieć się z lekarzem. To on zadecyduje co dalej robić.
Jeżeli jednak takie zmniejszanie się światła tętnicy wieñcowej narasta stopniowo, powoli, pomiędzy zmienioną chorobowo tętnicą a zdrowymi sąsiadującymi tętniczkami tworzą się połączenia zwane anastomozami. To dzięki nim krew omijając zwężone lub nawet całkiem zatkane miejsce może dotrzeć do niedokrwionych obszarów serca znacznie zmniejszając ryzyko wystąpienia zawału. Lekarze nazywają ten proces tworzeniem się krążenia obocznego. Jest on jednak powolny. Wymaga co najmniej kilku miesięcy odpowiedniej rehabilitacji (gimnastyka, spacery) i diety (niskotłuszczowa, niskocholesterolowa). Ale dzięki niemu można odzyskać może jeszcze nie zdrowie, ale przynajmniej znaczną poprawę samopoczucia.
Rozpoznanie choroby wieñcowej stawia się na podstawie zgłaszanych przez pacjenta dolegliwości oraz wykonanych badañ dodatkowych: EKG (spoczynkowego, a w razie potrzeby także wysiłkowego), echokardiografii, scyntygrafii, koronarografii. Leczenie polega na stosowaniu odpowiednich leków, umiarkowanym aktywnym ruchu oraz ograniczeniu dostarczanych w pożywieniu ilości tłuszczu i cholesterolu.
· CHOLESTEROL
Cholesterol to substancja podobna w budowie do tłuszczu. Jest on niezbędny w organizmie każdego człowieka. Bez niego nie mogłyby być odbudowywane komórki. Nie mogłyby być produkowane hormony płciowe. Nie mogłaby być wytwarzana witamina D, ani też kwasy żółciowe umożliwiające prawidłowe trawienie tłuszczów. Gdy jest go zbyt mało wzrasta podatność na infekcje i choroby nowotworowe. O niedobór cholesterolu nie należy się jednak martwić. Jest on w wystarczającym stopniu produkowany przez naszą wątrobę. Problemem jest natomiast nadmiar cholesterolu dostarczanego w pożywieniu. Jemy za dużo, za tłusto i zbyt jednorodnie. Lubimy mięso (- och, te kotleciki schabowe - !!!), masło, śmietankę, jajka, wątróbki i flaczki. Jemy potrawy smażone i pieczone na tłuszczach. Unikamy warzyw, owoców, olejów roślinnych. Nawet jeśli ich już używamy, to - o zgrozo, smażymy na nich potrawy zapominając, że one właśnie do tego celu najmniej się nadają. A tymczasem nadmiar cholesterolu to raj dla miażdżycy. Prawidłowy poziom cholesterolu u dorosłego człowieka powinien wynosić około 5,2 mmol/l (200 mg%). Gdy spadnie poniżej 3,8 mmol/l (150 mg%) możemy pozwolić sobie na większą tolerancję, gdy wzrośnie powyżej 6,9 mmol/l (250 mg%) musimy ostrzej zabrać się za swoją dietę. Ale nawet wtedy, gdy poziom cholesterolu przekracza 5,2 mmol/l nie należy jeszcze popadać w panikę. W skład cholesterolu wchodzą bowiem różne frakcje. Sa to: trójglicerydy, LDL i HDL. Właśnie te frakcje, a w szczególności stosunek LDL (ang. low density lipoproteins, czyli tak zwany "zły cholesterol" powodujący pojawianie się zmian miażdżycowych) do HDL (ang. high density lipoproteins, czyli "dobry cholesterol" powodujący usuwanie tych zmian) jest najważniejszy. Jeżeli wynosi on 3:1 nie jest jeszcze tak źle. Ale jeżeli zbytnio obniży się należy się wziąć ostro do pracy i ściślej przestrzegać diety.
Serce, miażdżyca i cholesterol ..Miażdżycę, postrach XX wieku, większość ludzi kojarzy z zapominaniem. Tymczasem zapominanie to przede wszystkim objaw przemęczenia komórek mózgowych spowodowany nadmierną pracą umysłową, stresem bądź przepracowaniem, a miażdżyca to choroba dużych oraz średnich tętnic i tak naprawdę z zapominaniem ma niewiele wspólnego.
Polega ona na odkładaniu się w ścianach tętnic złogów lipidowych zwanych kaszakami. Złogi te powodują, że zaatakowane tętnice stają się sztywnymi, mało elastycznymi rurami, a uwypuklające się do światła tętnic kaszaki zmniejszają przekrój naczyñ powodując ograniczenie ilości przepływającej przez nie krwi i powstawanie ognisk zapalnych. W miejscach tych osadzają się następnie niektóre składniki krwi (trombocyty, lipidy, sole wapnia i inne) tworząc zakrzepy, które jeszcze bardziej utrudniają przepływ krwi i mogą spowodować nawet całkowite zamknięcie tętnicy. Następstwem tych zmian jest niedotlenienie tkanek i narządów, które są zaopatrywane w krew przez objęte procesem chorobowym tętnice - np. serca, mózgu lub mięśni. Dopóki zmiany te są małe chory nie odczuwa prawie żadnych dolegliwości. Choroba jednak nadal się rozwija. Zmiany stają się coraz większe, a dolegliwości coraz bardziej dokuczliwe. W koñcu, gdy zmiany miażdżycowe zajmą prawie 3/4 światła tętnicy, dolegliwości są tak duże, że szukamy pomocy lekarza. Aby do tego nie dopuścić należy z miażdżycą walczyć. A w tej walce, wbrew pozorom, wcale nie jesteśmy bez szans. Jedną z najważniejszych bowiem przyczyn powstawania zmian miażdżycowych jest zbyt wysoki poziom cholesterolu we krwi. Poziom ten zależy on od wielu czynników, które w dalszej części stopniowo omówimy.

Krwotoki zewnętrzne i wewnętrzne

W przypadku krwawienia ze zranionej tętnicy lub żyły zasadą postępowania jest wykonanie opatrunku uciskowego nie powyżej ani poniżej krwawiącego miejsca - lecz dokładnie w miejscu krwawienia. Ta zasada jest ogromnie istotna, ponieważ wykonanie opatrunku uciskowego na ranę powoduje, że krwawienie zostaje zahamowane, lecz krew nadal dopływa poniżej zranionego miejsca i nie dochodzi do uszkodzenia kończyny powodowanego niedokrwieniem poprzez ucisk.
Od zasady tej odstępuje się, to znaczy wykonuje się opatrunek uciskowy powyżej rany w przypadku jeśli doszło do amputacji czyli odcięcia kończyny powodowanego urazem lub całkowitego zmiażdżenia.
Krwotoki wewnętrzne są niezmiernie trudne do opanowania w warunkach pierwszej pomocy. Zasadne jest wykonanie zimnych okładów na okolicę brzucha lub klatki piersiowej przy krwotokach z przewodu pokarmowego lub płuc.
W przypadku krwawienia z nosa można spróbować zatkać krwawiący otwór nosowy - czyli wykonać tzw. tamponadę przednią.
W przypadku krwotoku lub nawet przedłużających się małych krwawień - zwłaszcza u mężczyzn należy zapytać, czy poszkodowany nie choruje na hemofilię lub inną skazę krwotoczną. Wówczas informacje te należy przekazać dyspozytorowi Pogotowia Ratunkowego w trakcie wzywania pomocy. Chorzy ci często noszą przy sobie specjalne książeczki wydane przez Instytut Hematologii w Warszawie.