Jaką role odgrywa komunikacja w życiu człowieka?
KOMUNIKACJA
Transport:
· Kolejowy,
· Drogowy,
· Wodny (śródlądowy i morski)
· Powietrzny,
· Specjalny (przesyłowy).
Łączność:
· Pocztowa,
· Telefoniczna,
· Teleksowa,
· Telewizyjna,
· Radiowa,
· Satelitarna,
· Komputerowa,
· Komórkowa.
1. Transport.
Zadaniem transportu jest przemieszczanie osób lub ładunków. Może się ono odbywać na obszarze kraju lub na obszarze międzynarodowym.
(a) Transport kolejowy.
Początek polskiego kolejnictwa wiąże się z rokiem 1841, w którym uruchomiono połączenie kolejowe między Wrocławiem, a Ottawą i z rokiem 1848, kiedy ruszyła kolej Warszawsko-Wiedeńska. Obecnie długość linii kolejowych w Polsce wynosi 23,9 tys. km , zaś gęstość – 7,3 km / 100 km2. Największa gęstość w Europie ma sieć kolejowa Belgii (13 km / 100 km2) oraz Niemiec ( 12,9 km / 100 km2). Transport kolejowy nadaje się najbardziej do przewożenia na dużą odległość ładunków masowych, cieczy i gazów. W Polsce transportem kolejowym przewozi się więcej towarów niż transportem samochodowym i rzecznym.
(b) Transport samochodowy
Transport samochodowy odbywa się obecnie w zasadzie na drogach o twardej, najczęściej asfaltowej nawierzchni. Do budowy dróg używany jest właściwie asfaltobeton, otrzymywany z asfaltu i tak nazywany w języku potocznym. Niestety drogi kołowe w Polsce pozostawiają wiele do życzenia, są także nierównomiernie rozmieszczone. Najbardziej obciążoną drogą międzynarodową jest droga E-75 z Gdańska do Cieszyna (około 13 tys. pojazdów na dobę). Transport kołowy odbywa się przy użyciu samochodów krajowych i międzynarodowych. Produkcja samochodów, zarówno osobowych jak i ciężarowych, jest w Polsce stosunkowo niska, gdy porównać ją z produkcją w innych krajach europejskich. Zaletą transportu samochodowego jest możliwość dowiezienia pasażerów lub towarów bezpośrednio na miejsce przeznaczenia. Jego wadą jest energochłonność i szkodliwy wpływ na środowisko (emisja spalin, hałas).
(c) Transport rzeczny
Rzeki i jeziora zawsze stanowiły ważne i wygodne szlaki transportu i komunikacji. Dla Wisły – głównej arterii wodnej Polski – okresem szczególnej pomyślności było XVI i XVII stulecie. Ożywiona żegluga śródlądowa istniała również w okresie zaborów. Transport rzeczny również i dzisiaj należy do najtańszych rodzajów transportu, lecz ze względu na sezonowość i koszty inwestycji nie jest w Polsce rozwijany. Przyczyny słabego rozwoju transportu śródlądowego są zresztą bardziej złożone. Głównymi ładunkami przewożonymi rzekami były: piasek, żwir ( ponad 66% ogólnej masy przewozów), a następnie węgiel kamienny, metale i wyroby z metali, rudy metali, nawozy, drewno i zboża.
(d) Transport morski
Dostęp Polski do morza , i to na długości 528 km ( 788 km liczy linia brzegowa), umożliwia ożywiony rozwój gospodarki morskiej. Polskie morskie porty handlowe skupiają się w zasadzie w dwóch ośrodkach: zespole portowym Szczecin – Świnoujście oraz Gdańsk – Gdynia, gdzie istotną rolę spełnia Port Północny, służący do przeładunku, przed wszystkim, węgla kamiennego i ropy naftowej. Rozwijał się także ruch pasażerski. Główną rolę spełniał tu zespół Szczecin – Świnoujście, który q 1995 roku przyjął ponad 380 tys. – na ogólną liczbę ponad 450 tys. pasażerów, korzystających z usług polskiej floty morskiej. Ważną rolę w przewozach pasażerów pełnią linie promowe, łączące Polskę ze Skandynawią. Mniejsze znaczenie ma żegluga kabotażowa, odbywająca się między portami krajowymi.
(e) transport lotniczy
Ze wszystkich dziedzin transportu najszybsze tempo rozwoju i ekspansji terytorialnej wykazuje transport lotniczy. Transport lotniczy jest najszybszym, mającym największy zasięg, lecz zarazem najdroższym rodzajem transportu. Przewozi pasażerów, pocztę, wartościowe przedmioty, lekarstwa i szybko psujące się produkty. Do ożywienia ruchu lotniczego – krajowego i międzynarodowego – powinny przyczynić się z jednej strony przekształcenia własnościowe Polskich Linii Lotniczych „LOT”, z drugiej zaś perspektywa związków z Unią Europejską.
(f) transport przesyłowy
Transport rurociągowy, wodociągi, przesyłanie energii – nosi nazwę transportu specjalnego lub przesyłowego. Wraz z eksploatacją ropy naftowej zaczęto w połowie XIX w budowę naftociągów i gazociągów. Obok tej strategicznej, służącej przesyłaniu ropy naftowej, linii eksploatowane są w Polsce rurociągi produktów naftowych: Płock – Warszawa i Płock – Łódź oraz pojedyncze nitki transportu ziemnego. Także ważnym rodzajem transportu specjalnego są wodociągi, oraz transportu przesyłowego - lokalnego ,taśmociągi.
2. Łączność
Łączność jest techniką przekazywania informacji i dzieli się na usługi pocztowe i telekomunikacyjne. W skład usług pocztowych wchodzi przede wszystkim przekazywanie korespondencji, paczek i przesyłek pieniężnych. Telekomunikacja – to telefonia, telegrafia, radiofonia, telewizja ,radio-komunikacja oraz inne wyspecjalizowane usługi. Łączność jest ważnym elementem infrastruktury technicznej, ponieważ umożliwia działalność wszystkich działów gospodarki. Poziom łączności jest miernikiem poziomu rozwoju każdego kraju.
W 1997 roku było w Polsce około 8 mln. abonentów telefonii przewodowej, z tego w mieście – około 7 mln. W mieście przypadało około 20 telefonów na 100 mieszkańców, na wsi 4 telefony na 100 mieszkańców. Pod względem ilości telefonów sieciowych zajmujemy jedno z ostatnich miejsc w Europie, lokując się między Rosją, a Ukrainą. Od kilku lat sytuacja poprawia się. Co roku przybywać będzie ponad 1 mln. abonentów. Blisko 3 mln. Polaków posiada telefony komórkowe.
Niezwykle ważną formą łączności jest radio i telewizja. Zarówno radio jak i telewizja pełni ogromnie ważną rolę w kształtowaniu poglądów, opinii i postaw społecznych. Około 2% ludności nie może oglądać programu I telewizji, zaś 12 % - programu II. Program telewizji „POLSAT” i inne mają zdecydowanie mniejszy zasięg od telewizji publicznej. Tylko na skalę lokalną rozwinięte są systemy telewizji kablowej. W ostatnim czasie dynamicznie rozwija się sieć prywatnych stacji telewizyjnych i radiowych. Na pracy radia polskiego odbiło się niekorzystnie runięcie (w 1991 r.) masztu w Konstancinie koło Gąbina, emitującego program pierwszy. Masztu nie udało się dotychczas odbudować, zatem program ten – I Program Polskiego Radia – emitowany jest przez nadajnik w Raszynie i obejmuje zaledwie 60 % kraju. Nowy maszt zostanie oddany do użytku w Solcu Kujawskim. W ostatnich latach rozwija się bardzo szybko telefonia komórkowa. Sytuacja uległa zmianom gdy w Polsce i na świecie został wprowadzony system GSM ( Global System for Mobile Telecommunication – telefony cyfrowe). Na początku 1999 roku Polacy używali ponad 2 mln. telefonów komórkowych, teraz jest ich znacznie więcej.
Doskonałym sposobem komunikowania jest także internet – ogólno światowa sieć komputerowa. Jej olbrzymie możliwości, przy stosunkowo umiarkowanych kosztach eksploatacji, doprowadziły do poważnych zmian w całym sektorze łączności.
Łączność jest najnowocześniejszą i bardzo kapitałochłonną dziedziną komunikacji. Wykorzystuje ona do przetwarzania, przesyłania i odbioru informacji najnowsze osiągnięcia współczesnej techniki: światłowody, telefonię komórkową, telefaksy, lasery, sztuczne satelity i sieci komputerowe.