Co to jest konspekt? Jak napisać konspekt?
Konspekt, czyli co?
Konspekt to kartka formatu A4 zawierająca podstawowe informacje na temat Twojej prezentacji, takie jak wykorzystana przez Ciebie bibliografia czy ramowy plan wypowiedzi. Konspekt to Twoja przepustka do zdawania matury ustnej z języka polskiego. Konspekt oddajesz swojemu poloniście (bądź innej osobie, którą wskaże dyrektor Twojej szkoły) najpóźniej na tydzień przed terminem Twojego egzaminu.
Po co konspekt?
Konspekt pozwala nauczycielowi zorientować się, o czym i na podstawie jakich książek będziesz mówić w swoim wystąpieniu, dzięki czemu może on wcześniej zastanowić się, jakie pytania Ci zadać. Dla Ciebie konspekt to legalna pomoc - dzięki dobrze opracowanemu planowi prezentacji, nawet będąc bardzo zestresowanym, będziesz wiedzieć o czym i w jakiej kolejności masz mówić.
Jak powinien być zbudowany konspekt?
Oto schemat prawidłowo przygotowanego konspektu (własna inwencja nie jest wskazana):
Imię i nazwisko
Temat:
* Literatura podmiotu:
* Literatura przedmiotu:
* Ramowy plan wypowiedzi:
a) Określenie problemu.
b) Kolejność prezentowanych treści.
c) Wnioski.
* Materiały pomocnicze.
PODPIS (!)
Słowniczek trudniejszych pojęć
Literatura podmiotu - to dzieła (książki, filmy, obrazy etc.), które omawiasz w swojej pracy (np. "Zbrodnia i kara" F. Dostojewskiego). Najlepiej zawrzeć tu 3-5 utworów.
Literatura przedmiotu - to książki, artykuły etc. (bądź ich fragmenty) związane z tematem Twojej prezentacji, z którymi zapoznałeś się, przygotowując się do przedstawienia danego zagadnienia (np. "Dostojewski i przeklęte problemy: od "Biednych ludzi" do "Zbrodni i kary" R. Przybylskiego). Mogą się tu również pojawić adresy stron WWW, bądź jednak ostrożny - dokładnie sprawdź zawartość strony, którą zamierzasz umieścić w bibliografii!
Ramowy plan wypowiedzi - ułożone po kolei i wypunktowane rzeczy, o których chcesz mówić w swojej prezentacji.
Materiały pomocnicze - wszystko poza konspektem, czego zamierzasz użyć podczas prezentacji. Może to być kartka z cytatami, reprodukcja obrazu, fragment filmu, fotografia, nagranie muzyczne.
Jak wykonać opis bibliograficzny książki?
Należy podać:
* Nazwisko i imię lub inicjał imienia autora,
* Dokładny tytuł książki,
* Nazwisko i imię lub inicjał imienia redaktor pracy zbiorowej lub tłumacza książki tekstu tłumaczonego,
* Miejsce wydania,
* Rok wydania,
* Z których fragmentów korzystano, jeśli nie korzystano z całości.
Poprawny opis bibliograficzny wyglądać więc będzie tak:
Przybylski R., "Dostojewski i przeklęte problemy : od biednych ludzi do Zbrodni i kary, Warszawa 1964, " [tu:] "Dostojewski i nowożytne idee".
Jak wykonać opis bibliograficzny artykułu?
Należy podać:
* Nazwisko i imię lub inicjał imienia autora artykułu,
* Tytuł artykułu,
* Tytuł czasopisma,
* Rok wydania,
* Numer czasopisma,
* Numery stron,
Poprawny opis bibliograficzny wyglądać więc będzie tak:
Krzemiński I., "Pamięć polska, pamięć żydowska","Przegląd Polityczny" 2003, nr 61, s. 80-87.
Jak wykonać opis bibliograficzny dokumentu elektronicznego?
Należy podać:
* Nazwisko i imię lub inicjał imienia autora dokumentu,
* Tytuł,
* Nośnik w nawiasie kwadratowym,
* Wydanie: wersję, datę aktualizacji, copyright… - o ile można ustalić,
* Dla dokumentów on-line: adres WWW.
Poprawny opis bibliograficzny wyglądać więc będzie tak:
Prus B., "Lalka", [on-line], Wirtualna Biblioteka Literatury Polskiej, modyfikacja: 2003.01.01, dostępna w Internecie: http://monika.univ.gda.pl/~literat/lalka/.
Jak wykonać opis bibliograficzny filmu?
Należy podać:
* Nazwisko i imię lub inicjał imienia reżysera filmu,
* Tytuł filmu,
* W nawiasie kwadratowym:"film"
* Miejsce produkcji,
* Rok produkcji.
Poprawny opis bibliograficzny wyglądać więc będzie tak:
Wajda A., "Pan Tadeusz" [film], Warszawa 2000.
Jak wykonać opis bibliograficzny dokumentu dźwiękowego?
Należy podać:
* Nazwisko i imię lub inicjał imienia autora dokumentu,
* Tytuł dokumentu,
* W nawiasie kwadratowym: dokument dźwiękowy,
* Miejsce wydania,
* Wydawca,
* Rok wydania
* Nośnik.
Poprawny opis bibliograficzny wyglądać więc będzie tak:
Mickiewicz A., "Pan Tadeusz" [dokument dźwiękowy], Warszawa, Polskie Nagrania, 1988, kaseta magnetofonowa.
Jak przygotować ramowy plan wypowiedzi?
* plan nie podlega ocenie, ma służyć Tobie! Dlatego buduj krótkie zdania i równoważniki zdań zamiast zdań siedmiokrotnie złożonych,
* pamiętaj, że plan ma Ci pomagać, a nie przeszkadzać.
* zapisz w planie wszystkie informacje, które łatwo wylatują Ci z głowy: trudne terminy, nazwiska, tytuły książek…,
* nie bój się numerować i wypunktowywać (dzięki temu rzut oka wystarczy i wiesz, w którym miejscu wypowiedzi jesteś),
* najważniejsze rzeczy możesz pogrubić lub podkreślić,
* pamiętaj, że plan może zająć trochę ponad połowy strony - nie trać więc miejsca na pisanie oczywistych dla Ciebie rzeczy (nie pisz: "Przemiana duchowa Jacka Soplicy, bohatera "Pana Tadeusza" autorstwa Adama Mickiewicza". Zajmuje to dużo miejsca, a wiesz przecież, w jakiej książce i przez kogo napisanej występuje J. Soplica. Jeśli bardzo boisz się, że zapomnisz, napisz: "Przemiana duchowa Jacka Soplicy, bohatera "P.T." autorstwa A. M."),
* jeśli stosujesz skróty, sprawdź koniecznie, czy są one dla Ciebie zrozumiałe,
* pamiętaj o właściwej budowie swojej wypowiedzi, przemyśl układ wypowiadanych treści.
Kilka uwag technicznych:
* konspekt może mieć formę wydruku komputerowego lub może być napisany ręcznie. Wydruk komputerowy jest jednak bardziej czytelny (to ważne, będziesz z niego korzystać w sytuacji stresowej…),
* konspekt musi zmieścić się na jednej stronie A4,
* jeśli plan prezentacji zajmuje zbyt dużo miejsca, a nie chcesz go skracać, możesz zmniejszyć czcionkę i marginesy,
* czcionka nie powinna być mniejsza niż 10 pkt.,
* pamiętaj o ręcznym podpisie w prawym dolnym rogu kartki!
* dobrym pomysłem jest zaznaczenie w konspekcie, że zamierzasz korzystać z kartki z cytatami. Jest to najprostszy do przygotowania materiał pomocniczy, który może być Ci bardzo pomocny, kiedy nie bardzo będziesz wiedział, co masz mówić - wtedy będziesz mógł spokojnie przeczytać jakiś mądry cytat i skomentować go :),
* najpóźniej tydzień przed egzaminem ustnym musisz dostarczyć konspekt do szkoły,
* w czasie prezentacji nie mnij nerwowo konspektu w rękach! Na egzamin możesz zabrać tekturową teczkę i na niej położyć konspekt.
Na koniec przykładowy konspekt!
Jan Kowalski
Temat: Motyw zbrodni i kary w tekstach literackich. Omów wybrane przykłady i uzasadnij swój wybór.
I. Literatura podmiotu:
* Dostojewski F., "Zbrodnia i kara", tłum. Jastrzębiec-Kozłowski Cz., Wrocław 1987.
* Szekspir W., "Makbet", tłum. Barańczak S., Kraków 1998.
* Słowacki J. "Balladyna", Warszawa 1999.
II. Literatura przedmiotu:
* 1.Przybylski R., "Dostojewski i przeklęte problemy : od Biednych ludzi do Zbrodni i kary", Warszawa 1964, [tu:] "Dostojewski i nowożytne idee".
* Makowski S., "Balladyna Juliusza Słowackiego, Warszawa 1987.
* Kott J., Szekspir współczesny, Kraków 1997, [tu:] "Makbet albo zarażeni śmiercią".
* Chwalewik W., "Szkice szekspirowskie", Warszawa 1983, [tu:] Auden W.H., "Makbet i Edyp", Knights L. Ch., "Makbet jako poemat dramatyczny".
III. Ramowy plan wypowiedzi:
* Określenie problemu:
a) motyw zbrodni i kary częstym motywem w tekstach literackich,
b) pytania, na które chcę odpowiedzieć: "Dlaczego ludzie popełniają zbrodnie?", "Jakie kary spotykają złoczyńców, czy odnoszą pozytywny efekt?",
c) kolejność prezentowanych tekstów wraz z uzasadnieniem.
* Kolejność prezentowanych treści:
a) "Zbrodnia i kara":
+ krótkie streszczenie,
+ motywy zbrodni: nędza, poczucie niesprawiedliwości, teoria ludzi "zwykłych i niezwykłych",
+ zachowanie Raskolnikowa po popełnieniu zbrodni,
+ gdzie tkwił błąd w rozumowaniu Raskolnikowa (prawo praktycznego rozumu Kanta),
+ konflikt między Sonią i Raskolnikowem,
+ przełom na katordze,
b) "Makbet":
+ krótkie streszczenie,
+ motywy zbrodni: przepowiednia czarownic, chęć sprawdzenia się, naciski ze strony Lady Makbet, ambicja,
+ popełniane zbrodnie,
+ zbliżanie się Makbeta do nieuchronnej katastrofy,
+ załamanie się Lady Makbet,
+ śmierć Makbeta - spełnienie przepowiedni,
+ na czym polega tragizm Makbeta?
+ podobieństwa i różnice między Makbetem i Edypem,
c) "Balladyna":
+ podobieństwa "Balladyny" do dramatów Szekspira,
+ krótkie streszczenie,
+ motywy popełnienia pierwszej zbrodni (zabicie Aliny dla korony i bogactwa),
+ kolejne zbrodnie i ich motywy,
+ tragizm Balladyny,
+ konflikt między wolną wolą i porządkiem moralnym,
+ dlaczego Balladyna ukarała samą siebie?
* Wnioski:
a) motywy zbrodni bywają różne: ambicja, chęć zdobycia władzy, strach…,
b) nie ma zbrodni bez kary.
IV. Materiały pomocnicze:
* kartka z cytatami