Jak mówimy i piszemy - funkcjonalne style językowe.
KONSPEKT LEKCJI
Klasa – II Gimnazjum
TEMAT: Jak mówimy i piszemy – funkcjonalne style językowe.
Cele lekcji:
Uczeń:
• potrafi rozpoznać style funkcjonalne (potoczny, urzędowy, publicystyczny, naukowy, artystyczny), rozpoznaje je, zna ich wyznaczniki;
• potrafi zredagować wypowiedzi we wskazanym stylu oraz z uwzględnieniem cech dobrego stylu;
• jest świadomy znaczenia znajomości stylów funkcjonalnych;
• współdziała w zespole.
Metody i techniki pracy:
• rozmowa kierowana;
• ćwiczenia praktyczne;
• metoda praktyki pisarskiej;
• praca w grupach;
• powiązanie teorii z praktyką.
Formy pracy: jednostkowa, grupowa.
Środki dydaktyczne:
• materiały przygotowane przez nauczyciela.
Czas realizacji – jedna jednostka lekcyjna.
Przebieg lekcji:
Faza wprowadzająca:
Czynności nauczyciela:
1. Nauczyciel sprawdza listę obecności, następnie dyktuje uczniom temat lekcji.
2. Nauczyciel przypomina o czym były ostatnie zajęcia, przypomina pojęcia: styl, stylistyka, stylistyczny.
3. Nauczyciel wyjaśnia uczniom temat lekcji i uświadamia im cele zajęć.
Czynności ucznia:
4. Uczniowie zapisują temat zajęć.
5. Uczniowie przypominają wiadomości z poprzedniej lekcji. Wyjaśniają pojęcia: styl, stylistyka, stylistyczny.
Faza realizacyjna:
Czynności nauczyciela:
1. Nauczyciel prowadzi rozmowę z uczniami na temat stylu językowego. (Pytania: Co to jest styl językowy? Co to jest indywidualny styl językowy? Co to jest funkcjonalny styl językowy? Czym się różnią te style? )
2. Nauczyciel na podstawie rozmowy pomaga uczniom sformułować notatkę do zeszytu. (definicja stylu indywidualnego, definicja stylu funkcjonalnego,
3. Nauczyciel podaje definicje pięciu najważniejszych stylów funkcjonalnych: potocznego, urzędowego, publicystycznego, naukowego, artystycznego)
4. Nauczyciel dzieli klasę na czteroosobowe grupy. Każda grupa otrzymuje kartę pracy – załącznik I.
5. Nauczyciel omawia zamieszczone na niej polecenia i ustala czas na wykonanie zamieszczonych na niej zadań. (20 minut)
6. Gdy Uczniowie pracują nauczyciel podchodzi w tym czasie do każdej z grup, obserwuje i udziela wskazówek.
Czynności uczniów:
1. Uczniowie odpowiadają na pytania nauczyciela.
2. Uczniowie z pomocą nauczyciela formułują definicje stylu indywidualnego i funkcjonalnego i zapisują je w zeszycie.
3. Uczniowie zapisują definicje pięciu funkcjonalnych stylów językowych: potocznego, urzędowego, publicystycznego, naukowego, artystycznego)
4. Uczniowie pracują w grupach rozwiązując zadania z kart pracy. (20 minut)
5. Uczniowie w razie wątpliwości proszą nauczyciela o pomoc.
Faza podsumowująca:
Czynności nauczyciela:
1. Nauczyciel omawia pracę każdej z grup, koryguje ewentualne błędy, ocenia w skali 1-6.
Czynności ucznia:
1. Grupy na forum klasy prezentują poszczególne zadania z kart pracy, omawiają je z nauczycielem, poprawiają błędy, dzielą się swoimi spostrzeżeniami i uwagami.
Załącznik I
STYLE FUNKCJONALNE - KARTY PRACY
Styl potoczny
1. Napisz stylem potocznym krótki dialog dwóch uczniów rozmawiających o szkole. Pamiętaj o wyznacznikach tego stylu.
A: …………………………………………………………………………………………………………….
B: …………………………………………………………………………………………………………….
A: …………………………………………………………………………………………………………….
B: …………………………………………………………………………………………………………….
A: …………………………………………………………………………………………………………….
B: …………………………………………………………………………………………………………….
A: …………………………………………………………………………………………………………….
B: …………………………………………………………………………………………………………….
Styl artystyczny
1. Zacytuj fragment znanego Ci utworu napisanego stylem artystycznym.
........................................................
2. Wyjaśnij, dlaczego zacytowany przez Ciebie fragment jest napisany stylem artystyczny.
........................................................
3. Podaj przykłady niżej wymienionych środków poetyckich, a następnie spróbuj napisać krótki wiersz zawierający te środki.
Epitet – ……………………………………………………….
Porównanie – …………………………………………….
Apostrofa – ……………………………………………….
Metafora – ………………………………………………….
Styl naukowy
1. Z podręczników przedmiotów ścisłych wybierz fragment tekstu, w którym występują terminy specjalistyczne. Napisz definicję wybranych terminów.
• ……………………………………………………………………………
• ……………………………………………………………………………………………
Styl publicystyczny
1. Napisz krótki publicystyczny artykuł na temat epidemii świńskiej grypy, który mógłby ukazać się w gazecie. Pamiętaj o cechach charakterystycznych dla stylu publicystycznego.
…………………………………………………………………………………………………………………
Styl urzędowy
1. Zredaguj pismo do dyrektora szkoły z prośbą o przyjęcie do I klasy liceum. Pamiętaj o odpowiednim słownictwie i sformułowaniach.