Polska Piastów społeczeństwo i gospodarka od Mieszka I do Kazimierza Wielkiego.

Polska Piastów społeczeństwo i gospodarka od Mieszka I do Kazimierza Wielkiego.
Dynastia Piastów panowała na ziemiach polskich od najdawniejszych czasów, kiedy to jeszcze Polska nie tworzyła zwartej struktury państwowej, a jedynie była zamieszkiwana przez plemiona słowiańskie. Pierwsze wzmianki o rodzie piastowskim zawarte są w kronice Gala Anonima gdzie napisane jest, że Piast pokonał Popiela i osadził na tronie swojego syna Siemowita.
Jedną z najznakomitszych postaci w dynastii piastowskiej był Mieszko I. Zjednoczył on większość plemion lechickich i choć występując jako Książe, a nie jako król prowadził ożywioną politykę zagraniczną. Już wtedy miał rozległe myśli polityczne.
Przyjął chrzest z Czech poprzedzony ślubem z księżniczką czeską Dobrawą. Mieszko miał wiele żon, przed swoim chrześcijańskim ślubem, które musiał w rezultacie odprawić. Do władzy doszedł tylko jeden z jego synów Bolesław Chrobry, który kontynuował dzieło swojego ojca, nawiązywał przyjazne stosunki z innymi państwami, jednocześnie jednocząc się nadal z innymi plemionami lechickimi, prowadził zbrojne wyprawy na Prusy w celach chrystianizacji.
W 1000 roku odbył się w Gnieźnie zjazd, którego gospodarzem jest właśnie Chrobry, bogato goszcząc cesarza niemieckiego Ottona III. Mądre decyzje i krwawa polityka chrystianizacyjna Chrobrego umocniła pozycję Polski na arenie europejskiej, poszerzając jej granice.
Chrobry podobnie ja swój ojciec Mieszko I miał wielu synów do władzy doszedł jednak Mieszko II. W 1025 roku dochodzi do koronacji Chrobrego, ale jego nagła śmierć nie pozwala mu się długo cieszyć panowaniem. W tym samym roku przejmuje władze jego syn Mieszko II. Był on królem wykształconym, jednak niepotrafiący podejmować samodzielnie decyzji. Jest on źle postrzegany w ówczesnej Europie jako władca słaby i bezmyślny i pochopny w swoim działaniu, co zostało zawarte w kronikach Gala Anonima i innych kronikarzy tamtejszych czasów.
Mieszko II był trzecim synem Bolesława jego wcześniejsi bracia zostali odsunięci od władzy. Najstarszy syn Chrobrego Bezprym został nawet wysłany do Włoch, aby tam wstąpił do klasztory. Pogłoski mówią, że i Mieszko miał zostać przeznaczony do życia klasztornego, ale nie doszło to jednak do skutku. Mieszko objął wtedy dowodzenie nad częścią zbrojnej armii Chrobrego, służąc mu wiernie.
Zaraz po śmierci ojca Mieszko II musi bronić swojego trony przed rządnymi władzy braćmi, oraz wrogami ościennymi, Rusią i Niemcami. Błędy Chrobrego względem Rusi odbiły się teraz na Mieszku II. Osaczony i pozostawiony sam sobie musiał opuścić kraj w 1030 roku, powraca jednak w 1032 jednocząc ziemie polskie, ale nie przywracając im już wcześniejszej świetności. W 1033r. umiera Otton, władca Niemiec, co było dobrą wróżbą dla narodu polskiego, a z pewnością gwarancją spokoju.
Wszystko to nie dało jednak spokoju w królestwie, ponieważ rządni władzy możnowładcy zaczynają knuć straszny plan obalenia monarchii piastowskiej w Polsce. Otruli oni Mieszka ii i tym samym podnieśli bunt przeciw władzy kościelnej. Doszło do wojny domowej, w wyniku, której żona Mieszka II wraz z synem opuszcza kraj.
Mieszko miał jeszcze jednego syna z nałożnicą, który na krótki czas przejął władze w państwie, ale szybko został zamordowany za swoje krwawe rządy.
Możnowładcy obalili, więc wszelką władze świecką i kościelną w państwie mordując księży i biskupów. Dochodzi w tym okresie do totalnej anarchii i bezprawia. Kazimierz wraz ze swoją matką znaleźli schronienie na Węgrzech, tym czasem na Książe czeski Brzetysław Wykorzystuje sytuację i dokonuje najazdu na Polskę, grabiąc, łupiąc mi mordując. Wykrada relikwie świętego Wojciecha. Następna groźna sytuacja jaka nastąpiła po ataku Brzetysław to masowe wystąpienie chłopstwa przeciwko swoim panom i władzy kościelnej, powracając do starych pogańskich wierzeń.
W tym właśnie czasie, kiedy to Polska zrujnowana walkami wewnętrznymi i atakami z zewnątrz, do kraju powraca Kazimierz, zwany później Odnowicielem. Popierany przez władcę niemieckiego Henryka III, odzyskuje Kraków i jako swoją siedzibę, zaczyna budować w państwie nowy porządek. Henryk III w ramach pomocy zaatakował Czechy i obala władzę Bezprym. Kazimierz dokonuje powtórnego zjednoczenia państwa, odbudowuje jego świetność i wzmacnia potęgę Piastów. Zawarł również traktat z księciem Ruskim Jarosławem Mądrym. Powoli i z wielkim wysiłkiem militarnym Kazimierz zaczynał jednoczyć skłócone społeczeństwo, oraz odbudowywać polskie duchowieństwo wybite przez powstanie chłopskie. Dokonuje tego dzięki swemu wujowi Hermanowi z Kolonii. Odbudowuje też struktury państwowe nawiązując ty do organizacja, jaka panowała za Mieszka I. Dzięki nie mu państwo Polskie staje na nogi i może zająć jakieś godne miejsce na arenie politycznej ówczesnej Europy.
Kazimierz miał czterech synów: Bolesława, Władysława Hermana, Mieszka i Ottona. Mieszko Otton wcześnie zmarli, Władysław Herman otrzymał własną dzielnice, którą było Mazowsze. Na tron wszedł po śmierci Kazimierza Odnowiciela jego najstarszy syn Władysław. Miał on wiele przydomków jak i obliczy. Prowadził ożywioną politykę zagraniczną, głównym jego celem politycznym było powstrzymanie ekspansji Niemiec i wzmocnienie pozycji państwa polskiego. Dążył o do utrzymania na tronie Rusi i Węgier przyjaznych sobie ludzi. Był to król okrutny, potrafił skazywać ludzi na straszne kary, czego przykładem był biskup krakowski Stanisław poćwiartowany z rozkazu króla. Był też królem mało poważnym, co przykładem jest swobodne puszczanie się na przejażdżki w czasie osaczenia grodu w Czechach, kiedy to z powodu własnej głupoty został zraniony przez nieprzyjaciół, narażając tym samym swoje życie. Uwielbiał luksus i przepych, nie liczył się z konsekwencjami własnych czynów, poćwiartowanie biskupa Stanisława, było główną przyczyną upadku papieża Grzegorza VII i osadzeniu na tronie papieskim antypapieża, sojusznika Niemiec.
Należy jednak powiedzieć też pozytywne cechy króla. Był to człowiek nieustępliwy i dążący do własnych założeń. Po śmierci biskupa Stanisława do głosu doszli przeciwnicy królewscy głównie możnowładcy, którzy trzymali stronę Czech. I Niemiec. Doprowadzili oni do wygnania króla z kraju. Bolesław Śmiały musiał, więc uciekać na przychylne mu Węgry, tam też został otruty.
Uważany był za jednego z najbardziej utalentowanych władców i o dziwo dobrze spostrzegany przez społeczeństwo. W 1086 roku do kraju przyjeżdża syn Bolesława Mieszko. Był on idealnym kandydatem na tron wykształcony, dobrotliwy i rozsądny. Zostaje o jednak otruty w 1089 roku przez możnowładców, tych właśnie, którzy wygnali jego ojca. Ludzie ci bali się, bowiem represji ze strony Mieszka za wygnanie Bolesława.
Tuż po wygnaniu Bolesława na tron zasiada Władysław Herman. Miał on poparcie możnowładców, mimo, że sam Herman nie miał zamiaru przejmować władzy w państwie. Był on typem króla popychadła. Uległy na wszelkie wpływy. Mówi się, że państwem za czasów Hermana nie rządził król tylko jego urzędnik Sieciach, który dążył do przejęcia władzy kraju.
Herman miał dwóch synów. Jednego ze swoją nałożnicą Zbigniewa i drugiego Bolesława z przydomkiem Krzywousty. Sieciach początkowo chciał zabić następców tronu, ale jego starania nie powiodły się. Po wielu perypetiach, kiedy to Zbigniew został wyświęcony na księdza, a następnie opuścił klasztor i wrócił do kraju. Ojciec musiał uznać swych synów i ofiaruje im dzielnice. Krzywousty dostał Śląsk, Małopolskę i ziemię lubuską, a Zbigniew dostał Wielkopolskę z Kujawami. Sam Herman Zostawił sobie Mazowsze.
Król był jednak pod tak silnym wpływem Sieciecha, że nie był w stanie podejmować samodzielnych decyzji. Pod wpływem swych synów Herman wygnał Sieciecha z kraju, umiera jednak w 1102 roku. Między synami dochodzi wtedy do sporu o władzę. W końcu dochodzą do porozumienia, gdzie Krzywousty Zabiera Małopolskę, Sandomierszczyznę i Śląsk, a Zbigniew Wielkopolskę, Kujawy i Mazowsze. Zbigniew miał spore poparcie możnowładców, możnowładców krzywousty rycerstwa.
Zbigniew był jednak starszy. Jeszcze jako dziecko mieszkał ze swym ojcem na dworze. Jednak macocha, a zarazem matka Krzywoustego wygnała go. Zbigniew w swoim czasie stał się kartą przetargową między Sieciechem a przeciwnikami króla. Herman uznaje syna i daje mu Śląsk, ale przebiegły Sieciach buntuje lud przeciw, Zbigniewowi, którzy ostatecznie zmuszony jest szukać pomocy u Pomorzan. Za ten czyn Zbigniew zostaje uwięziony, jednak już w cztery lata później powraca do łask. W wyniku późniejszej walki między braćmi Zbigniew umiera z ręki brata, oślepiony i torturowany.
Bolesław Krzywousty pozbywając się brata jednoczy ziemie polskie. Zbrodnia ta była jednak tak wielka, iż została potępiona przez kościół i na Bolesława narzucona została klątwa, lecz przez pokutę i jałmużnę klątwa zostaje zdjęta.
Przyłączył do Polski w 1121 roku pomorze i zarządził misje chrystianizacyjną, wynikiem, czego było przyjęcie chrztu przez pomorze.
W 1138 roku Krzywousty pisze testament zwany również Statusem Krzywoustego, Krzywoustego, którym dziel Polskę na pięć dzielnic, po dzielnicy dla każdego ze swoich synów. Doprowadza to do rozbicia dzielnicowego, które jak się później okaże doprowadzi do strasznych konsekwencji, ponieważ nastąpi całkowite rozbicie dzielnicowe Polski na małe księstwa.
Bolesław Krzywousty miał pięciu synów, z czego jeden narodził się po śmierci swego ojca i ma przydomek Pogrobowiec. On też nie dostał dzielnicy. Władysław Wygnaniec otrzymał dzielnie senioralną i Śląsk, Bolesław Kędzierzawy Mazowsze, Mieszko III Stary Wielkopolskę, a Henryk Sandomierski Sandomierszczyznę.
Okres ten wyraźnie nie sprzyja państwu polskiemu, wieczne walki o dzielnice senioralną a tym samym władzę zwierzchnią, oraz dalsze rozbicie powodowało coraz to mniejsze księstwa osłabiając tym Polskę militarnie, brak władzy centralnej doprowadza do wiecznych powstań zbrojnych, jednak gospodarka państwa nie była w takim najgorszym położeniu. Wprowadzenie wielu udogodnień technicznych i duże znaczenie niemieckiej ludności w Polsce zaczęło obfitować w tworzenie się nowych wsi, miast na zupełnie nowych prawach. Wcześniej ziemia, wraz z poddanymi i zwierzętami małymi wyjątkami należało do króla lub księcia. Teraz, aby drobni książęta mogli uzyskać poparcie dla swoich celów wprowadzają immunitety. Zaczyna się nadawanie ziemi, co oznacza, że w państwie zaczynają się tworzyć prywatne posiadłości dobrze prosperujące. Już od czasów Kazimierza Odnowiciela Widzimy tendencje do nadawania ziemi książęcej w zamian z zobowiązania do służby wojskowej. Zaczyna się też tworzyć podział społeczeństwa na grupy społeczne takie jak duchowieństwo, rycerstwo i możnowładcy oraz mieszczaństwo i chłopstwo.
Chłopi zaczynają dostawać ziemię na własność, za którą musieli płacić czynsz, zaczyna też maleć znaczenie danin i posług świadczonych w naturze, natomiast wzrasta rola czynszów pieniężnych i cena ziemi.
Nadwyżki żywności sprawiają, że zaczyna się rozwijać handel. Kwitną miasta i wsie. Można, więc zaliczyć pierwszą połowę XII wieku do bardzo udanych. Dzięki takiemu rozdrobnieniu ożywiła się aktywność lokalną, rozwój nowych centrów ekonomicznych i kulturowych, oraz szerszy udział ludzi w życiu społecznym.
Zaczyna się jednak psuć ta sytuacja w drugiej połowie XIII wieku, do bardzo udanych. Rosnące zagrożenie ze strony Turków, oraz walka mniejszych książąt wpływy, oraz walkę o tron Polski, doprowadza do niezadowolenia mieszczaństwa, stanu duchowego, które obawiało się zbytniego napływu księży niemieckich. Doprowadza to do dążenia ku jedności narodowej i niezależności.
W tym właśnie momencie na pierwszy plan wysuwa się Władysław Łokietek, który w koalicji z Węgrami usuwa z tronu panującego wtedy Władysława II, który siłą zdobył tron polski dokonując w swych działaniach znacznego postępu zjednoczeniowego.
Nad państwem Polskim zawisło kolejne niebezpieczeństwo, bo oto w 1226 roku Konrad Mazowiecki sprowadza na pomoc w procesie chrystianizacji Rusi Zakon Krzyżacki. Jest to kolejny problem dla słabego i rozbitego państwa.
Wacław jest jednak ostatecznie odsunięty od władzy i na pierwszy plan sceny politycznej wysuwa się Książe małego księstwa właśnie Władysław Łokietek,.
Pierwszym planem Łokietka było zdobycie Małopolski, Krakowa i Sandomierza. Musiał podjąć walkę z Wacławem II przegrali został uwięziony. Dwaj rywale zostali jednak pogodzeni przez biskupa Jakuba Świnkę, który zobowiązał obu władców do wzajemnego wspierania się, w wysiłkach skierowanych ku zdobyciu Krakowa. Po śmierci rywala Władysław otrzymuje od morzach poparcie i staje się księciem Polski. Problemem stał się jednak atak, Branderburczyów, którzy zdobywają znaczną część ziem polskich. W tym właśnie czasie doszło do najazdu Wacława II, po czym Łokietek musiał ratować się i opuścić kraj, ale już w cztery lata później w 1304 roku powraca do kraju z oparciem magnata węgierskiego Abby Amadeja i zaczyna proces scalania rozdrobnionego kraju. Jedynie pomorze zostało opanowane i jednoznacznie przejęte przez zakon krzyżacki.
W Krakowie dochodzi również w tym czasie do buntu, które Łokietek krwawo tłumi.
20 stycznia 1330 roku dochodzi do koronacji Łokietka, która pomogła mu w dalszym jednoczeniu państwa. Dzięki wyprawie na Ruś odzyskał ogromne wpływy oraz ziemię wieluńską.
Zbuntowani książęta z poparcie krzyżaków uniemożliwiają zjednoczenie Mazowsza i utracenie ziemi dobrzyńskiej. Od tego czasu dochodziło ciągle do regularnych bitw.
2 marca 1333 r. Władysław Łokietek umiera na zamku wawelskim. W tym samym roku dochodzi do koronacji Kazimierz Wielki. Był on synem Władysława Łokietka, często uczestnicząc w wojnach u boku swego ojca, zdobył dużą wiedzę wojenną.
Rozpoczął obrady z Krzyżakami i władcą Czech. Umocnił pozycję Polski, a dzięki pretekstowi zagrożenia ataku mongolskiego od wschodu wkroczył na Ruś. W skłóconej Polsce potrzebne były reformy. Kazimierz Wielki wprowadza właśnie reformy administracyjne i sądowe, dzięki wprowadzeniu urzędu starosty oraz większej kontroli zamożnych mieszkańców. Zaczyna się też proces silnej centralizacji władzy. Wprowadzone zostały nowe instytucje sądowe. Zaczęły istnieć niezależne sądy: ziemski i grocki, rozpatrujące ciężkie przestępstwa i apelacje. Istniały również trzy niezależne prawa: ziemskie, niemieckie i kościelne. To właśnie za czasów Kazimierza Wielkiego widzimy wielki rozkwit handlu, zaczynają powstawać zamki i nowe miasta. Dzięki Kazimierzowi budżet państwa zaczął zarabiać, powstaje również Akademia Krakowska. Obserwujemy wielki rozkwit państwa polskiego na wszystkich płaszczyznach.
Polska przechodziła w swej historii momenty wzniosłe i momenty całkowitego upadku.
Największy rozkwit zaliczamy za czasów Bolesława Chrobrego, kiedy to możemy poszczycić się, największą powierzchnią, oraz dużym bogactwem i wysoką pozycją w Europie. Następnym władcą, za którego panowania kraj zajmował znaczniejszą pozycje to Kazimierz Odnowiciel, który wprowadziwszy szereg reform i rozbudował państwo.
Upadek państwa zaliczamy panowanie Mieszka II oraz okres rozbicia dzielnicowego na mocy testamenty Krzywoustego, co skazało Polskę na wiele lat rozbicia, kłótni i coraz to większego rozdrobnienia.