Położenie, terytorium i podział administracyjny Polski
1. Polska położona jest:
• na półkuli północnej i wschodniej
• w środkowej Europie
• na szlakach komunikacyjnych państw europejskich
• między Bałtykiem a Karpatami
• w dorzeczu Wisły i Odry
• w środkowej części Niżu Europejskiego
• na pograniczu dużych jednostek geologicznych Europy
• w strefie ścierania się klimatu morskiego i kontynentalnego
2. Najdalej wysunięte punkty:
• Na północ – Przylądek Rozewie – 54`50’ N (szerokości geograficznej północnej)
• Na południe – szczyt Opołonek – 49`00’ N (szerokości geograficznej północnej)
• Na zachód – kolanko Odry koło Cedyni – 14`00’ E (długości geograficznej wschodniej)
• Na wschód – kolanko Bugu koło Horodła – 24`08’E (długości geograficznej wschodniej)
3. Rozciągłość terytorium Polski:
• Rozciągłość południkowa – 5`50’ – 649 km
• Rozciągłość równoleżnikowa – 10`01’ – 689 km
4. Konsekwencje szerokości geograficznej:
• Zróżnicowanie kąta padania promieni słonecznych w ciągu roku
• Różna długość dnia w ciągu roku
o Latem dłuższy ≈ 30 min na północy
o Zimą na odwrót
5. Konsekwencje długości geograficznej:
• Wschód słońca jest wcześniejszy na krańcach wschodnich Polski o ok. 40 minut niż na zachodnich
6. Powierzchnia Polski to niecałe 312 000 km2, natomiast powierzchnia administracyjna (wraz z morskimi wodami wewnętrznymi) wynosi 312 685 km2:
• Polska po II wojnie światowej zyskała ok. ok. 100 000 km2 Ziemi Odzyskanych i straciła ok. 170 000 km2, na które składają się min Podole, Polesie, Wołyń i Wileńszczyzna
7. Długość granicy lądowej Polski wynosi ok. 3054 km, natomiast linia brzegowa liczy sobie 790 km. Polska graniczy z siedmioma państwami:
• Republiką Czeską – 790 km
• Republiką Słowacji – 539 km
• Ukrainą – 529 km
• Republiką Federalną Niemiec – 467 km
• Republiką Białoruś/si – 416 km
• Republiką Rosyjską (Obwodem Kaliningradzkim)– 210 km
• Republiką Litewską – 103 km
8. Podział administracyjny Polski:
• W 1945 roku utworzono 17 województw, 3 okręgi i 2 miasta wydzielone na prawach województwa. Warszawę i Łódź, województwa dzieliły się na powiaty i gminy
• W 1954 roku zlikwidowano gminy, aby w 1955 roku utworzyć gromady
• W latach 1973-75 reaktywowano gminy i zniesiono powiaty
• Od 1975 roku do 1998 roku Polska dzieliła się na 49 województw
• Od 1 stycznia 1999 roku obowiązuje nowy trójstopniowy podział terytorialny na województwa, powiaty i gminy (16 województw, 379 powiatów i 2478 gmin)