Skuteczność PARP z punktu widzenia jej celów i zadań
Przedmiot działalności i kompetencje
Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP) jest agencją rządową podlegającą Ministrowi Gospodarki i Pracy. Powstała na mocy Ustawy z dnia 9 listopada 2000 roku o utworzeniu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości. Jej zadaniem jest zarządzanie funduszami pochodzącymi z budżetu państwa i Unii Europejskiej, przeznaczonymi na wspieranie przedsiębiorczości i rozwój zasobów ludzkich, ze szczególnym uwzględnieniem potrzeb małych i średnich przedsiębiorstw. PARP jest także jedną z instytucji odpowiedzialnych za wdrażanie działań finansowanych z Funduszy Strukturalnych.
Celem działania Agencji jest realizacja programów rozwoju gospodarki zwłaszcza w zakresie wspierania :
o Rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw
o Rozwoju eksportu
o Rozwoju regionalnego
o Wykorzystywania nowych technik i technologii
o Tworzenia nowych miejsc pracy, przeciwdziałania bezrobociu oraz rozwoju zasobów ludzkich
Cel ten jest realizowany przez:
o dotacje m.in. dla firm sektora MSP, instytucji działających na rzecz rozwoju MSP
o instytucji szkoleniowych oraz instytucji rynku pracy
o usługi doradcze i eksperckie
o ułatwianie przedsiębiorcom dostępu do wiedzy, informacji gospodarczej, opracowań i analiz
o organizowanie przedsięwzięć informacyjnych i promocyjnych
Nadzór nad działaniami PARP sprawuje Rada Nadzorcza. Składają się na nią przedstawiciele ważnych dla rozwoju gospodarczego ministerstw: Gospodarki i Pracy oraz Finansów, również przedstawiciele organizacji zrzeszających przedsiębiorców (Konfederacji Pracodawców Polskich, Polskiej Konfederacji Pracodawców Prywatnych, Związku
Rzemiosła Polskiego, Krajowej Izby Gospodarczej oraz Naczelnej Rady Zrzeszeń Handlu i Usług). W Radzie Nadzorczej PARP zasiada również reprezentant regionalnych władz samorządowych.
PROGRAMY PARP DLA MAŁYCH I ŚREDNICH PRZEDSIĘBIORSTW
Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości jest zaangażowana w realizację polityki „Kierunki działań Rządu wobec małych i średnich przedsiębiorstw od 2003 d0 2006 roku”, Sektorowych Programów Operacyjnych: Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw i Rozwój Zasobów Ludzkich, a także programów przedakcesyjnych Phare. W ich ramach prowadzi szereg działań na rzecz małych i średnich przedsiębiorstw (MSP), między innymi udziela wsparcia zarówno na rozwój otoczenia biznesu, jak i bezpośrednio dla firm.
Bezpośrednia pomoc dla małych i średnich firm ma formę dotacji przeznaczonych na usługi informacyjne, doradcze oraz inwestycje(np. zakup maszyn i urządzeń). Przedsiębiorcy mogą uzyskać dofinansowanie działań związanych między innymi z:
* rozwojem firmy
* rozwojem eksportu
* wdrażaniem systemów jakości
* wprowadzaniem nowych technologii i innowacji
* pozyskiwaniem finansowania
* bezpieczeństwem i higieną pracy
PARP prowadzi także działania na rzecz kojarzenia partnerów gospodarczych.
Szczególnie ważne dla rozwoju MSP jest wykorzystywanie nowoczesnych technologii. Przykładem jest konkurs organizowany co roku pod patronatem Prezesa Rady Ministrów „Polski Produkt Przyszłości”. Poprzez konkurs zostają wypromowane najnowsze osiągnięcia autorów innowacyjnych technik i technologii, również pomoc w procesie zastosowania ich w przemyśle.
Pośrednia pomoc dla małych i średnich firm obejmuje przede wszystkim:
* rozbudowę i wzmocnienie systemu funduszy pożyczkowych dla małych firm oraz funduszy poręczeniowych i kapitału zalążkowego dla MSP poprzez dokapitalizowanie
tych instytucji
* Dofinansowanie sieci punktów Konsultacyjnych zapewniających przedsiębiorcom dostęp do bezpłatnych informacji
* Współpracę z samorządami w zakresie opracowywania i oceny realizowanych programów rozwoju MSP
* Wspieranie istniejących oraz powstających centrów transferu technologii, parków naukowo-technologicznych oraz inkubatorów technologicznych.
Dotacje dla MSP
Państwowa Agencja Rozwoju przedsiębiorczości może udzielić małemu lub średniemu przedsiębiorcy dotacji w wielu dziedzinach.
Agencja może udzielić dotacji przeznaczonej na finansowanie części kosztów następujących usług:
Doradczych i szkoleniowych w zakresie projektowania, wdrażania i doskonalenia systemu zarządzania jakością
Związanych z procedurą oceny zgodności wyrobów, usług, surowców, maszyn i urządzeń, aparatury kontrolno-pomiarowej oraz kwalifikacji pracowników z odpowiednimi normami krajowymi i międzynarodowymi
Związanych z procedurą oceny zgodności wyrobów określoną w odrębnych przepisach
Rodzaje dotacji:
- na zapewnienie jakości
- na rozwój i modernizację
- na dostęp do innowacyjnych usług
- na pozyskanie finansowania
- na działalność innowacyjną
- na wspólną ofertę
- na rozwój exportu
- na działania z zakresu BHP
- na wspólne przedsięwziecie
- pożyczki na inowację,
- na powiększenie kapitału funduszu przeznaczona na udzielanie pożyczek
dla małych i średnich przedsiębiorstw poszkodowanych w wyniku klęski żywiołowej
- na inicjatywy wspierające rozwój przedsiębiorczości
- na usługi informacyjno-doradcze
EWALUACJA PROGRAMÓW POMOCOWYCH
EWALUACJA to ocena wartości programu lub projektu w oparciu o określone kryteria. Ewaluacja dotyczy programów sektora publicznego, których wartość nie jest bezpośrednio weryfikowana przez rynek, jak ma to miejsce w sektorze prywatnym. Działania ewaluacyjne mają służyć następującym celom:
poprawie efektywności i skuteczności interwencji publicznych,
zwiększaniu przejrzystości oraz promowaniu działań podejmowanych przez instytucje publiczne,
kształtowaniu kierunków działania sektora publicznego,
poznawaniu mechanizmów funkcjonowania programów.
Badanie ewaluacyjne jest procesem, w którym zleceniodawca, zleceniobiorca i zainteresowani rezultatami biorą aktywny udział. Kluczowe dla badania jest wspólne ustalenie zakresu kryteriów ewaluacyjnych, pośród których najważniejsze to:
· skuteczność (effectiveness) – pozwala określić, czy osiągnięto zakładane cele
· efektywność (efficiency) – polega na porównaniu zaangażowanych zasobów z osiągnięciami na poziomie produktów, rezultatów lub oddziaływania programu
· trafność (relevance) – pozwala ocenić zgodność celów programu z potrzebami sektora czy regionu
· użyteczność (utility) – polega na porównaniu potrzeb sektora z osiągnięciami danego programu
· trwałość (sustainability) – polega na określeniu trwałości efektów programu po zakończeniu jego finansowania
Na ich podstawie ewaluatorzy układają pytania ewaluacyjne i szukają informacji do analizy. Efektem pracy jest raport ewaluacyjny, którego wnioski i rekomendacje służą do refleksji nad programem. Ewaluacja jest użyteczną gdy jej wyniki zostaną wdrożone.
Ewaluacje dzielą się według wielu kluczy. Jednym z nich jest termin przeprowadzania badania względem programu. Możemy wyróżnić:
· ewaluację formatywną (ex-ante): przeprowadzana jest przed realizacją programu dla udoskonalenia dokumentów programowych, a zatem samych programów. Ewaluacja ex-ante jest podstawą do przygotowania ostatecznych wersji założeń programu.
· ewaluacje okresową: przeprowadzana jest w trakcie wdrażania programu, np. w funduszach strukturalnych w połowie okresu programowania (ewaluacja mid-term). Jej efektem jest wstępna ocena interwencji i dostarcza informacji do przygotowania dokumentów dla następnego okresu programowania.
· ewaluację końcową (ex-post): przeprowadzana jest po zakończeniu wdrażania programu (jakiś czas po, ale nie pózniej niż trzy lata) i służy dostarczeniu informacji o długotrwałych efektach interwencji.
W zależności od sposobu przeprowadzenia badania możemy wyróżnić:
· ewaluację wewnętrzną
realizowaną przez instytucję realizującą lub nadzorującą dany program.
W Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości ewaluacja jest wpisana w zakres działań Zespołu Programowania i Ewaluacji. Zespół ten prowadzi własne badania ewaluacyjne w odniesieniu do wybranych programów wdrażanych przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiebiorczości, a także zamawia zewnętrzne ekspertyzy w zakresie ewaluacji.
· ewaluację zewnętrzną
zlecaną instytucji niezależnej, najczęściej w drodze przetargu.
OGÓLNA INFORMACJA O PROGRAMIE
Program „Dotacja na inicjatywy wspierające rozwój przedsiębiorczości” adresowany był do:
- organów prowadzących szkoły, zakłady kształcenia nauczycieli, placówki doskonalenia
nauczycieli, placówki działające w systemie oświaty;
- osób prawnych, w szczególności stowarzyszeń, fundacji, organizacji zrzeszających
przedsiębiorców, szkół wyższych.
Dotacja była przeznaczona na finansowanie maksymalnie 50% udokumentowanych kosztów
przedsięwzięcia lub udziału w przedsięwzięciu, mającym na celu wspieranie
przedsiębiorczości lub kształtowanie postaw przedsiębiorczych w społeczeństwie,
w szczególności wśród młodzieży, kobiet, osób niepełnosprawnych oraz osób bezrobotnych.
Do przedsięwzięć organizowanych w tym celu należały:
- organizacja (lub udział) w konkursie, konferencji, seminarium (Grupa I);
- opracowanie programu lub publikacji rozpowszechnianej w środkach masowego przekazu
(Grupa II);
- wydanie publikacji (Grupa III).
Przedsięwzięcia te nie mogły być podejmowane dla osiągnięcia zysku. W trakcie trwania
Programu (lata 2001 – 2003) ogłoszonych zostało 10 edycji, w których dotację na inicjatywy
wspierające rozwój przedsiębiorczości uzyskało 285 wniosków.
„Dotacja na inicjatywy wspierające rozwój przedsiębiorczości”
Wnioski generalne:
1. Program dał szansę na realizację wielu interesujących i wartościowych inicjatyw, które
bez wsparcia PARP nie zostałyby wdrożone.
2. Inicjatywy, które cechuje wysoka skuteczność, efektywność, trafność i trwałość to
przedsięwzięcia kompleksowe - łączące elementy dostarczania wiedzy, kształcenia
umiejętności i praktycznego działania.
3. Program powinien być kontynuowany. Należy rozważyć odejście od dotychczas
przyjętego podziału na trzy grupy projektów i przyjąć podział: na przykład 75% puli
Programu na projekty kompleksowe, a 25% na projekty innowacyjne.
4. Inicjatywy zgłaszane przez instytucje z dużym doświadczeniem w zarządzaniu projektami
i mocno zakorzenione w regionie, z uwagi na wysoką efektywność, skuteczność i trwałość
powinny być preferowane w procesie wyboru projektów do dofinansowania z Programu.
5. Ogólna ocena Programu jest bardzo wysoka.
Skuteczność:
Skuteczność założonych celów projektów była wysoka - w przypadku 12 (60%) z 20
analizowanych inicjatyw cele projektów zapisane w dokumentacji aplikacyjnej, jak
i deklarowane przez realizatorów projektów zostały w pełni osiągnięte;
W części analizowanych przypadków metodologia formułowania celów projektów nie
zawsze była właściwa – cele zawierały w sobie określenie bezpośrednich działań
w projekcie, a nie odnosiły się do celu Programu jakim był rozwój przedsiębiorczości.
Tym samym miało to negatywny wpływ na jednoznaczną ocenę skuteczności Programu
„Dotacja na inicjatywy wspierające rozwój przedsiębiorczości”.
Rekomendacje:
- Na poziomie wytycznych Programu powinien być położony większy nacisk na właściwe
formułowanie celów projektów. Powinna znaleźć się tam instrukcja jak prawidłowo je
określać. Rekomendowanym rozwiązaniem jest wprowadzenie obowiązku formułowania
celu głównego (strategicznego) projektu korespondującego z celem Programu oraz celów
szczegółowych (operacyjnych) wskazujących na sposoby osiągania celu głównego.
Zastosowanie metody SMART na poziomie celów szczegółowych polegającej na
formułowaniu ich w sposób: specyficzny, mierzalny, adekwatny, realistyczny i terminowy
wydaje się być trafnym rozwiązaniem. Element mierzalności celów szczegółowych
projektu, z uwagi na późniejszą ewaluację Programu, powinien być mocno akcentowany.
- Już na poziomie ogłoszenia konkursu o dotację powinny być precyzyjnie sformułowane
wielkości i rodzaje wskaźników (np. produktu, rezultatu, oddziaływania), jakie mają być
osiągnięte przez dotowane projekty. W samym formularzu wniosku o dotację powinna
znaleźć się pozycja, gdzie wnioskodawcy będą określać skwantyfikowane produkty,
rezultaty i oddziaływania projektu. Pozwoli to na rzeczową ocenę wdrożenia projektów
oraz ich bezpośredniego wpływu na wypełnienie celów projektów i całego Programu.
- Standardem powinno stać się prezentowanie przez wnioskodawców metody pomiaru
założonych celów projektów. Można rozważyć konieczność przeznaczania przez
realizatorów części dotacji udzielanej przez PARP na proces ewaluacji dotowanych
projektów po ich zakończeniu.
Spełnienie powyższych rekomendacji umożliwi pogłębioną i miarodajną ocenę skuteczności
Programu.
- Do rozważenia przez instytucję wdrażającą Program pozostaje kwestia czy skuteczne jest
dotowanie projektów obejmujących tylko i wyłącznie opracowanie i wydanie publikacji.
Dla podniesienia stopnia osiągnięcia zakładanego celu Programu – rozwoju
przedsiębiorczości, warto wzbogacać tego typu projekty o dodatkowe elementy takie jak
np. seminaria informacyjne, konferencje, działania promocyjne, które zapewnią większą
skuteczności i trwałość realizowanych przedsięwzięć.
- Zauważalna jest prawidłowość, że inicjatywy realizowane przez instytucje mocno
„zakorzenione” w regionie (posiadające duże doświadczenie w podejmowaniu
przedsięwzięć na rzecz rozwoju społeczno-gospodarczego) mają charakter kompleksowy,
przez co osiągają znacznie wyższą skuteczność w odniesieniu do głównego celu
Programu – rozwoju przedsiębiorczości. Dlatego warto rozważyć czy nie słusznym
byłoby zogniskowanie Programu na rzecz inicjatyw zgłaszanych przez takie instytucje.
Efektywność:
o Porównanie zaangażowanych zasobów do osiągniętych produktów i rezultatów projektów
było znacznie utrudnione, ponieważ każda z realizowanych inicjatyw, nawet jeśli
w metodologii realizacji podobna (np. szkolenia) obejmowała różne działania, z których
wynikały różne produkty czy rezultaty;
o W odniesieniu do projektów możliwe było jedynie wskazanie rozpiętości kosztów
jednostkowych;
Rekomendacje:
Dla oceny efektywności Programu w przyszłości, formularz wniosku o dotację powinien
zostać wzbogacony o szczegółowe wytyczne do konstruowania budżetu projektów, w taki
sposób aby każdy z typów działań zaplanowanych w projekcie posiadał odrębny
kosztorys (np. jeśli projekt zakłada: przeprowadzenie szkolenia, wydanie informatora
i zorganizowanie wystawy to dla każdego z tych działań powinny być odrębne
kosztorysy). Taka forma budżetu umożliwi dokonanie oceny efektywności projektów bez
potrzeby przeprowadzania audytów finansowych (co nie znaczy, że są one zbędne).
W konsekwencji pozwoli to na określenie kosztów poszczególnych typów działań w skali
całego Programu i umożliwi wiarygodną ocenę efektywności Programu.
Trafność:
Oceny wg kryterium trafności dokonano w odniesieniu do dwóch poziomów: poziom
instytucji realizującej projekt (zgodność inicjatywy z misją i strategią działania instytucji),
poziom beneficjentów (zgodność z oczekiwaniami beneficjentów). W obydwu badanych
poziomach stwierdza się wysoką trafność projektów;
W odniesieniu do instytucji prawie wszystkie (19) z 20 analizowanych inicjatyw w pełni
(15 inicjatyw – 75%), bądź w dużym stopniu (4 inicjatywy – 20%) wypełniały swoją
misję;
10 (50%) z 20 analizowanych inicjatyw w pełni odpowiadało na potrzeby beneficjentów,
do których były adresowane, 8 (40%) w dużym stopniu;
Rekomendacje:
Na podstawie studiów przypadków wynika, że największe zapotrzebowanie ze strony
beneficjentów występuje na projekty, które łączą w sobie trzy elementy: dostarczają
wiedzę, kształcą umiejętności, wpływają na zmianę postaw. Dlatego dla podniesienia
trafności Programu powinno się preferować właśnie takie projekty.
Dla uzyskania wyższej trafności Programu zasadnym wydaje się odejście od dotychczas
stosowanego podziału inicjatyw na trzy grupy projektów (Grupa I – organizacja lub
uczestnictwo w konkursie, konferencji lub seminarium, Grupa II – opracowanie programu
lub publikacji rozpowszechnianych w środkach masowego przekazu, Grupa III – wydanie
publikacji), ponieważ podział ten nie oddaje charakteru inicjatyw z uwagi na ich
różnorodność. Wiele z inicjatyw posiada elementy, według których można je
zakwalifikować do pozostałych grup. Tym samym podział ten jest sztuczny i nie posiada
uzasadnienia w dalszych wytycznych Programu. Potwierdzeniem wniosku jest fakt,
że w badanym Programie do Grupy I zakwalifikowano aż 90 % wszystkich inicjatyw (do
Grupy II – 3,5%, a Grupy III – 6,5%). Przypuszczalnie podział ten wprowadzono dla
ułatwienia rozdysponowania puli dotacji. W efekcie doprowadziło to do sytuacji,
że średnia wartość dotacji liczona dla wszystkich edycji Programu, dla Grupy I
(29.398 zł) była o blisko połowę niższa od średniej wartości dotacji w Grupie II
(53.912 zł) jak i III (40.006 zł). Na podstawie dotychczas przeprowadzonej oceny
Programu wiadomo, że projekty zliczone do Grupy I charakteryzowała najwyższa trafność
i skuteczność.
Istnieje pytanie czy Program powinien dotować jedynie projekty odpowiadające
w sposób kompleksowy na rzeczywiste, trafnie identyfikowane problemy, zgłaszane
najczęściej przez instytucje aktywnie działające lokalnie lub regionalnie, posiadające
bogate doświadczenie we wspieraniu szeroko pojętego rozwoju gospodarczego oraz
dysponujące zapleczem organizacyjno-merytorycznym, których realizacja w największym
stopniu przyczynia się do rozwoju przedsiębiorczości. Przyjęcie jednak takiej polityki
spowodowałoby ograniczenie dostępu do dotacji i możliwości realizacji ciekawych,
branżowych inicjatyw, dla instytucji nie dysponujących dużym potencjałem.
Powyższe rekomendacje skłaniają do rozważenia czy dla większej trafności, a także jego
skuteczności Programu nie powinno się wprowadzić innego podziału projektów np.:
- Grupa I - projekty kompleksowe, zawierające w sobie różne typy działań, realizowane
przez instytucje mocno zakorzenione lokalnie lub regionalnie, na które powinna zostać
zwiększona maksymalna wartość dotacji;
- Grupa II – projekty obejmujące inicjatywy innowacyjne, ciekawe, niekonwencjonalne,
zarówno pod względem przyjętej metodologii, promocji, czy też grupy beneficjentów.
Wartość przyznanych dotacji dla tej grupy projektów powinna stanowić około 25% całej
puli Programu.
Trwałość:
Większość z realizowanych inicjatyw nie była jednorazowymi przedsięwzięciami;
13 (65%) z 20 badanych inicjatyw było kontynuowanych po zakończeniu Programu;
Blisko 80% (10) projektów było kontynuowanych w zmodyfikowanej formie,
a w przypadku pozostałych 20% (3) projekty kontynuowano w formie niezmienionej;
Kontynuacja projektów była możliwa dzięki zaangażowaniu: tylko środków własnych
realizatorów (6 projektów), tylko funduszy zewnętrznych (5 projektów), a w przypadku
2 projektów zaangażowano zarówno środki własne realizatorów, jak i fundusze
zewnętrzne.
Rekomendacje:
Trwałość badanych inicjatyw jest wysoka. Jest ona w dużej mierze wynikiem trafnie
zdiagnozowanych problemów i tym samym potrzeb beneficjentów. Jest to sukces
zarówno realizatorów projektów, jak i Programu „Dotacja na inicjatywy wspierające
rozwój przedsiębiorczości”.
Pozytywnym jest proces postępującej komercjalizacji części realizowanych inicjatyw.
Uzyskana dotacja umożliwiła realizatorom wykreowanie nowych (np. publikacje
specjalistyczne), a często innowacyjnych (np. portale internetowe) produktów, które po
zakończeniu finansowania z Programu funkcjonują na zasadach komercyjnych (same
generują środki finansowe na swoją działalność). Inicjatywy te w dużej mierze miały
charakter przedsięwzięć eksperymentalnych i bez uzyskania wsparcia z Programu
realizatorzy nie podjęliby ryzyka ich wdrożenia. Komercjalizacja inicjatyw gwarantuje
trwałość poszczególnych projektów, jak również zapewnia trwałość Programu.
OGÓLNA INFORMACJA O PROGRAMIE
Projekt „Dotacja na usługi informacyjno-doradcze” (edycja z 2003 r.), zrealizowany przez
PARP, miał na celu ułatwienie dostępu polskim małym i średnim przedsiębiorcom oraz
osobom fizycznym planującym rozpocząć działalność gospodarczą, do informacji
niezbędnych w prowadzeniu przedsiębiorstwa. Powyższy cel został zrealizowany poprzez
umożliwienie MŚP bezpłatnego korzystania z usług doradczych świadczonych przez Punkty
Konsultacyjno-Doradcze (PKD). Projekt polegał na udzieleniu wybranym w drodze konkursu
osobom prawnym dotacji na finansowanie części kosztów świadczenia usług informacyjnych
i doradczych. Dofinansowanie wynosiło maksymalnie 75% wartości udzielonej usługi,
pozostałe 25% pokrywał ze środków własnych Beneficjent prowadzący PKD. Jedynym
ograniczeniem w zakresie świadczenia usług dla indywidualnego odbiorcy był limit
10 godzin pracy specjalisty liczonych w skali roku kalendarzowego.
Podstawą prawną realizacji projektu w 2003 r. było Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia
20 lutego 2003 r. w sprawie działań podejmowanych przez Polską Agencję Rozwoju
Przedsiębiorczości (Dz. U. z 2003 r. nr 39 poz. 336).
W edycji obejmującej przedział czasowy od 01.04.2003 do 31.03.2004 r. na przedmiotowy
Program przeznaczono sumę 16.123.426 zł, z której wydatkowano 13.266.300 zł (82,28%).
W ramach konkursu zgłoszono 172 oferty.
„Dotacja na usługi informacyjno-doradcze”
Wnioski generalne
- Program „Dotacja na usługi informacyjno-doradcze” w pełni zrealizował założone cele.
- Program został bardzo wysoko oceniony zarówno przez klientów PKD, jak
i instytucje, które lokalnie (w terenie) ten Program realizowały.
- Ewaluacja wskazuje, że skuteczność Programu mogłaby być wyższa, gdyby Program
został podzielony na dwie lub trzy grupy usług skierowanych do:
o osób chcących założyć własną działalność gospodarczą – świadczenie prostych usług doradczych;
o mikrofirm, zwłaszcza z mniejszych miejscowości (do 50 tys. mieszkańców) –
oferowanie podstawowych usług doradczych, administracyjno-prawnych oraz
informacji o funduszach pomocowych;
o sektora MŚP – udzielanie konsultacji branżowych, specjalistycznych, doradztwo
w pozyskiwaniu funduszy zewnętrznych.
- Dodatkowo w PKD zlokalizowanych w dużych miejscowościach (powyżej 300 tys.
mieszkańców) powinny zostać wprowadzone zaawansowane formy świadczenia usług np.
outsourcing (akredytowane firmy konsultingowe) i bezpośrednie udzielanie
specjalistycznych konsultacji.
- Zdecydowanie należy zwiększyć nacisk na precyzyjne określenie celów Programu
„Dotacja na usługi informacyjno-doradcze” oraz promocję Programu i Punktów
Konsultacyjno-Doradczych.
KLIENCI PKD
Skuteczność:
klienci - przedsiębiorcy
Z konsultacji w PKD najczęściej korzystali przedsiębiorcy działający w małych miastach
poniżej 50 tys. mieszkańców (ok.35%).
Niemal połowa klientów PKD, to mikro firmy zatrudniające do 5 osób (ok. 49%).
Najliczniejszą grupę przedsiębiorstw – klientów PKD stanowią firmy z sektora
usługowego (ok. 42%), następnie handlowego (ok. 30%). Najrzadziej z konsultacji
korzystały firmy produkcyjne.
Jako nieprzydatne ocenia informacje uzyskane w PKD ok. 14% klientów –
przedsiębiorców.
Około 40% respondentów negatywnie ocenia poziom poinformowania innych
przedsiębiorców o Programie.
Dla ogółu klientów PKD najczęstszym źródłem informacji o istnieniu PKD były
informacje nieformalne, otrzymane od znajomych, rodziny (27%).
W obu grupach klientów, deklaratywnie najsilniej preferowanym źródłem informacji
o PKD były ogłoszenia w prasie lokalnej (ok. 60% - osoby prywatne, 50% - MŚP). Inne
źródła informacji to: informacja w Urzędach (ok. 44%), ulotka lub informator drukowany
(ok. 44%) oraz informacja w Internecie (25%).
Trudności w dotarciu do informacji o PKD miało ok. 10% klientów objętych badaniem.
Wnioski:
- Skuteczność Programu mierzona niemal 30% odsetkiem osób prywatnych, które
faktycznie założyły działalność gospodarczą po konsultacji w PKD, uznać należy za
bardzo wysoką.
- Cel Programu, jakim było objęcie pomocą szerokiego spektrum MŚP został w pełni
osiągnięty. W grupie przedsiębiorców – klientów PKD, dobrze reprezentowane są firmy
zlokalizowane w miejscowościach różnej wielkości, przedsiębiorstwa zarówno mikro jak
małe i średnie, działające w skali od całkowicie lokalnej po europejską.
- Usługi świadczone w ramach Programu były szczególnie istotne dla klientów
z mniejszych miejscowości oraz ze środowisk o niższym poziomie wykształcenia
(wykształcenie zawodowe).
- Skuteczność Programu mogłaby być wyższa, gdyby został on szerzej rozpropagowany
wśród potencjalnych beneficjentów.
Rekomendacje:
- Należy wzmocnić PKD zwłaszcza w mniejszych miejscowościach (materialnie
i merytorycznie). Wsparcie materialne powinno przede wszystkim obejmować: lepsze
wyposażenie sprzętowe, umożliwienie dostępu do różnorodnych źródeł informacji oraz
uzyskiwania konsultacji i doradztwa na odległość (np. poprzez stały dostęp Punktów
Konsultacyjno-Doradczych do sieci teleinformatycznych). Konsultanci PKD zwłaszcza z
mniejszych miejscowości powinni być objęci systemem intensywnych szkoleń głównie w
zakresie zakładania i funkcjonowania firm, oraz pozyskiwania środków na ich rozwój.
- Zdecydowanie należy poprawić działania promocyjne i informacyjne o Programie.
Potrzebna jest jednolita kampania promocyjna na poziomie krajowym, szczegółowo
informująca o celach i zakresie Programu. Natomiast na poziomie lokalnym działania
informacyjne powinny być dodatkowo wzbogacone o promocję i identyfikację PKD.
- Dopasowanie kanałów informacyjnych do preferencji klientów zwiększyłoby
efektywność informacyjną Programu i podniosło poziom satysfakcji beneficjentów. Na
poziomie lokalnym, jako kanały informacyjne należy w głównej mierze wykorzystywać
media lokalne oraz instytucje rynku pracy.
Efektywność:
Poziom ogólnej satysfakcji klientów z uzyskanej konsultacji jest wysoki i wynosi 4,25 na
skali od 1 do 5, osoby prywatne są bardziej usatysfakcjonowane (średnia ocen 4,41), niż
przedsiębiorcy (średnia 4,13).
Odsetek klientów wyraźnie niezadowolonych jest bardzo niski i wynosi łącznie ok. 5%
(w grupie przedsiębiorców ok. 6%).
Wskaźniki efektywności organizacyjnej punktów PKD są w oczach klientów wyższe niż
ocena globalna.
Profesjonalizm konsultantów został oceniony bardzo wysoko – średnia ocen wynosi 4,36
na skali od 1 do 5.
Około 85% konsultacji miało formę indywidualnego spotkania z doradcą, dalszych 10%
to grupowe spotkania z konsultantem. Około 10% klientów utrzymywało, że konsultacja
miała formę szkolenia.
Wnioski:
- Efektywność Programu została wysoko oceniona przez klientów PKD. Program
charakteryzuje się bardzo wysokimi wskaźnikami zadowolenia i satysfakcji klientów
z poziomu konsultacji (4,25 na skali od 1 do 5). Jeszcze wyższe oceny otrzymuje
sprawności organizacyjna procesu udzielania konsultacji w PKD (tylko 3% klientów jest
z niej niezadowolonych).
- Wysoka, ale nieco zróżnicowana jest ocena profesjonalizmu (zachowanie i kompetencje)
konsultantów (średnia ocen wynosi 4,36 na skali od 1 do 5). Wyższe oceny w tym
względzie pochodzą od osób dopiero planujących podjęcie działalności gospodarczej.
Rekomendacje:
- Utrzymanie wysokiego poziomu usług zwłaszcza dla klientów przedsiębiorców, którzy są
bardziej wymagający i krytyczni, wymaga stałego podnoszenia kwalifikacji i kompetencji
przez konsultantów. Ulepszenie systemu wymiany informacji między konsultantami PKD
i szkolenia w PARP mogłyby utrzymać wysoką jakość konsultacji.
- Konieczna jest zmiana procedur formalno-organizacyjnych Programu na bardziej
sprzyjające klientom (możliwość udzielania konsultacji w siedzibie firmy klienta,
uproszczone procedury organizacyjne, zwiększenie ilości godzin konsultacji).
Trafność:
* Przydatność Programu dla MŚP została oceniona bardzo wysoko, bez względu na
osobisty użytek czy poziom satysfakcji danego klienta. Średnia ocena przydatności,
mierzona skalą od 1 do 5, wyniosła dla osób prywatnych - 4,54, zaś dla przedsiębiorców -
4,59.
* Niemal wszyscy respondenci (ok. 94%, w czego 70% „zdecydowanie”) opowiadają się za
kontynuacją tego typu Programu w przyszłości.
Wnioski:
- Program bardzo dobrze odpowiadał na potrzeby MŚP oraz przyszłych przedsiębiorców.
Oprócz walorów informacyjnych, edukował także w zakresie korzystania z usług
doradczych i konsultingowych.
- Poziom trafności Programu był nieco wyższy w odniesieniu do osób planujących
rozpoczęcie działalności gospodarczej, niż w odniesieniu do już działających
przedsiębiorców.
Rekomendacje:
- Trzeba kontynuować Program dla obu grup dotychczasowych klientów PKD.
- Należy dążyć do sprofilowania Programu dla przedsiębiorców i dla osób planujących
rozpoczęcie działalności gospodarczej. Wartym rozważenia jest podział PKD na
wyspecjalizowane w obsłudze przedstawicieli MŚP oraz PKD nastawione tylko na osoby
prywatne planujące rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej. Pierwsza grupa PKD
powinna być skoncentrowana na udzielaniu pomocy w pozyskiwaniu środków
zewnętrznych oraz świadczeniu specjalistycznych usług. Natomiast druga grupa PKD
świadczyłaby podstawowe usługi z zakresu zakładania i prowadzenia firm.
- Dla zwiększenia trafności Programu potrzebne byłoby stałe badanie potrzeb
przedsiębiorców.
Użyteczność:
W przypadku osób prywatnych najczęstszym przedmiotem konsultacji były
administracyjno-prawne aspekty prowadzenia działalności gospodarczej (70%).
W grupie przedsiębiorców – klientów PKD dominowały konsultacje związane
z pozyskiwaniem środków zewnętrznych.
Około 60% ogółu przedsiębiorców objętych badaniem deklaruje, iż wykorzystali
w praktyce informacje uzyskane w PKD. Dalszych 23% planuje wykorzystanie tych
informacji w przyszłości. Około 18% ogółu przedsiębiorców nie wykorzystało i nie
zamierza wykorzystać uzyskanych informacji (według nich informacja niepraktyczna -
37%, informacja zbyt ogólna - ok. 13% oraz informacja nie na temat - ok. 11%).
Poziom praktycznego wykorzystania informacji uzyskanych w PKD jest znacząco wyższy
w grupie przedsiębiorców, którzy założyli swoje firmy już po konsultacji – ok. 84%
w stosunku do ok. 54% wykorzystania informacji przez przedsiębiorców.
Wnioski:
- Różny jest przedmiot konsultacji w obu grupach klientów PKD (administracyjno-prawne
aspekty prowadzenia firmy versus pozyskanie funduszy pomocowych).
- Pośrednio można wnioskować, iż PKD były lepiej przygotowane do udzielenia
konsultacji w kwestii założenia i prowadzenia firmy, niż do doradztwa finansowego
i podatkowego oraz pozyskiwania funduszy zewnętrznych dla działających
przedsiębiorców.
Rekomendacje:
- PKD powinny dysponować środkami (organizacyjnymi, finansowymi), aby móc
gromadzić informacje na temat efektów swoich usług konsultacyjnych (np. czy klient
zarejestrował firmę, czy przedsiębiorca złożył konsultowany wniosek, czy uzyskał
dotację?).
- Zaleca się zwiększenie ilości szkoleń dla konsultantów PKD w zakresie praktycznych
umiejętności pozyskiwania środków zewnętrznych dla firm lub wprowadzić stałą
praktykę rekomendowania klientom PKD-ów wyspecjalizowanych firm konsultingowych.
- Należałoby powiązać Program usług świadczonych przez PKD z systemami
akredytacyjnymi PARP, tak aby w przypadku konieczności świadczenia specjalistycznych
usług PKD mogły je przekazywać do realizacji akredytowanym przez PARP instytucjom.
Trwałość:
o Ocena trwałości większości „twardych” rezultatów Programu takich jak np.
funkcjonowanie nowo powstałych firm, nie jest możliwa poprzez badanie opinii. Jako
„miękki” wskaźnik trwałości rezultatów potraktowano zamiar dalszego korzystania
z usług doradczych przez MŚP. Po doświadczeniach z konsultacji w PKD około 77%
ogółu klientów jest obecnie zainteresowanych usługami tego typu. W grupie
przedsiębiorców poziom zainteresowania jest wyższy i wynosi ok. 84%. Należy zwrócić
uwagę, że przed udziałem w Programie z usług konsultingowych korzystało tylko ok. 3%
osób prywatnych i około 17% przedsiębiorców.
o Główne tematy konsultacji wśród przedsiębiorców to: programy pomocowe - środki z UE
(ok. 42%), pomoc w przygotowaniu wniosków o uzyskanie dotacji (ok. 29%), informacja
o źródłach finansowania działalności dla przedsiębiorców (ok. 25%) oraz doradztwo
finansowe (ok. 21%). Przedsiębiorcy przy dalszej kontynuacji Programu deklarują
zainteresowanie taką samą problematyką konsultacji.
Wnioski:
- Po doświadczeniach z Programem, wśród ogółu klientów wzrosła świadomość
korzystania z usług doradczych. Wynika to z faktu, że klienci PKD nauczyli się korzystać
z usług doradczych i wykorzystywać uzyskane informacje w praktyce. 4 na 5 klientów
PKD chce w dalszym ciągu korzystać z konsultacji.
- Hierarchia problematyki konsultacji, jakimi byliby w przyszłości zainteresowani
przedstawiciele MŚP jest analogiczna do tematów konsultacyjnych z jakich faktycznie
korzystali w PKD.
Rekomendacje:
- Nabycie doświadczeń w korzystaniu z usług doradczych w ramach Programu znacznej
części środowiska MŚP i deklarującej chęć korzystania z usług dotyczących głównie
problematyki środków pomocowych, spowodowało, iż przed PKD stoi kwestia
jednoznacznego określenia swojej roli w tym względzie. Czy powinny być miejscem,
gdzie przedsiębiorca uzyskuje:
- o podstawowe informacje o możliwościach finansowania swoich projektów z funduszy
europejskich?
- o pomoc w przygotowaniu wniosków i dodatkowych dokumentów uzupełniających
wniosek ?
- o informację o rekomendowanych przez PARP firmach konsultingowych –
wyspecjalizowanych w zakresie przygotowania projektów z funduszy europejskich?.
ŚRODOWISKO PKD
Skuteczność:
Wśród aspektów prawno - organizacyjnych warunkujących realizację Programu najwyżej
oceniono:
- współpracę z PARP (69,9% ocen „dobrych” i „bardzo dobrych”) oraz
- szkolenia organizowane przez PARP dla konsultantów PKD (69,8% ocen „dobrych”
i „bardzo dobrych”).
Bardzo pozytywnie – oceniono też wysokość dotacji uzyskanych na usługi informacyjnodoradcze (59,8% ocen „dobrych” i „bardzo dobrych”) i regulamin PKD (58,4% ocen „dobrych” i „bardzo dobrych”).
Limit czasu konsultacji na jednego klienta oceniło negatywnie 43,7% konsultantów.
Na istnienie różnych utrudnień organizacyjno-merytorycznych wskazywało 71,9%
badanych.
Dla 26,1% przedstawicieli PKD problematyczna była baza danych wykonywanych usług,
wymagająca kompatybilnego oprogramowania oraz nie ułatwiająca wyszukiwania
informacji (baza danych przygotowana w 2001 r. w formacie programu MS Access
uniemożliwiała przechodzenie do wyższych wersji oprogramowania).
Dla 23,2% przedstawicieli PKD znacznym utrudnieniem był skomplikowany formularz
wykonania usługi wymagający uzyskania od klienta wielu szczegółowych informacji, co
zniechęcało przedsiębiorców do korzystania z usług PKD.
Zniechęcającą dla obu stron (PKD i klientów) był sposób kontroli wykonanych usług
(17,4%) przez instytucje zewnętrzne (np. UKS).
Negatywnie oceniano także ograniczenie miejsca odbywania konsultacji tylko do siedziby
PKD (14,5%).
Wnioski:
- Skuteczność Programu jest duża. Program mógłby być jeszcze bardziej skuteczny po
wyeliminowaniu, wskazywanych przez konsultantów, utrudnień merytorycznoorganizacyjnych.
- Mimo wiedzy przedstawicieli PKD o właściwościach i ograniczeniach bazy danych
wyrażają oni negatywne opinie o jej funkcjonalności i przydatności głównie w procesie
sprawozdawczym.
- Wysokość dotacji jest wystarczająca, chociaż pojawiały się głosy o potrzebie zwiększenia
finansowania projektów nawet do 100% wszystkich kosztów oraz możliwości
przeznaczenia środków na inne cele związane z realizowaniem Programu – zakup
środków trwałych (sprzęt biurowy) i adaptację budynków.
- Regulamin PKD generalnie nie budzi znacznych kontrowersji, chociaż wyjaśnienia
i sprecyzowania wymagają cele PKD, prawo podatkowe obowiązujące Punkty oraz
sposób rozliczania konsultantów.
Rekomendacje:
- Istnienie potrzeba rozszerzenia oferty szkoleniowej PARP’u dla konsultantów PKD.
Wiązałoby się to równolegle ze sprofilowaniem PKD na świadczenie specjalistycznych
usług dla MŚP oraz nastawienie ich na obsługę osób prywatnych planujących założenie
własnej firmy.
- Warto rozważyć kwestię likwidacji limitu usług na jednego klienta oraz zniesienia
ograniczenia jakim jest wymóg prowadzenia konsultacji wyłącznie w siedzibie
organizatora Punktu.
- Potrzebne jest uproszczenie procedury sprawozdawczej Programu. Należy również
zadbać, aby formularze wykonania usługi były mniej skomplikowane.
- Należy unowocześnić bazę danych i oprzeć ją na dostępnych dla PKD programach.
Używana obecnie baza danych sprawia duże trudności techniczne przedstawicielom PKD.
Poprawa obecnego stanu bazy PKD byłaby możliwa przede wszystkim po stworzeniu jej
od podstaw w nowszej wersji programu MS Access, który daje znacznie większe
możliwości w zakresie kontrolowania poprawności wpisywanych danych, większej
wydajności oraz bezpieczeństwa.
"Dotacja na powiększenie kapitału funduszu przeznaczona na udzielanie pożyczek
dla małych i średnich przedsiębiorstw poszkodowanych w wyniku klęski żywiołowej"
Projekt polegał na udzieleniu przez Polską Agencją Rozwoju Przedsiębiorczości dotacji wybranym lokalnym funduszom pożyczkowym. Środki pochodzące z dotacji przeznaczone były na udzielanie preferencyjnych pożyczek dla małych i średnich przedsiębiorstw poszkodowanych w wyniku klęsk żywiołowych (tj.: powódź, osuwisko ziemne, huragan) w 2001 r.
I. Cele badania
Głównym celem badania ewaluacyjnego było ocena założeń, przebiegu i efektów programu pożyczkowego dla małych i średnich przedsiębiorstw poszkodowanych w wyniku klęsk żywiołowych w 2001 roku.
Cele szczegółowe badania obejmowały:
a) określenie profilu przedsiębiorstw korzystających z pożyczek i ich obecnej sytuacji,
b) identyfikacja źródeł informacji o programie,
c) identyfikacja motywów, jakim kierowały się przedsiębiorstwa ubiegając się o pożyczki,
d) identyfikacja równoległych i alternatywnych źródeł finansowania zewnętrznego przedsiębiorstw,
e) określenie wpływu pożyczki na rozwój przedsiębiorstw,
f) ocenę współpracy przedsiębiorców z funduszami pożyczkowymi,
g) określenie oczekiwanych kierunków pomocy publicznej dla sektora małych i średnich przedsiębiorstw.
1. Na podstawie przeprowadzonego badania bardzo wysoko należy ocenić zarówno założenia, przebieg jak i efekty programu. Projekt w znacznym stopniu przyczynił się do likwidacji skutków klęsk żywiołowych (przede wszystkim powodzi) w poszkodowanych małych i średnich przedsiębiorstwach. Dzięki projektowi wspomagane przedsiębiorstwa mogły szybko zlikwidować wyrządzone szkody bez utraty płynności finansowej.
2. Projekt miał nietypowy dla Agencji, "ratunkowy" charakter. Przyniósł jednak zadawalające efekty w postaci utrzymanych przedsiębiorstw i miejsc pracy. W kilku przypadkach środki z pożyczki przyczyniły się do modernizacji, rozszerzenia działalności lub zabezpieczenia firmy przed skutkami ewentualnych klęsk żywiołowych w przyszłości (np. przeniesienie siedziby na tereny niezalewowe). Na podstawie przeprowadzonego badania ilość miejsc pracy utrzymanych dzięki projektowi można oszacować na około 700.
3. Dla dużej części firm pożyczka stanowiła pierwsze doświadczenie w korzystaniu z zewnętrznych źródeł finansowania. Fakt ten, w połączeniu z dużym zainteresowaniem beneficjentów preferencyjnymi pożyczkami, wskazuje na ograniczoną dostępność zewnętrznych źródeł finansowania (z powodu kosztów uzyskania środków oraz wymagań komercyjnych instytucji). Wskazuje to na potrzebę wspierania środkami publicznymi inicjatyw ułatwiających dostęp do zewnętrznych źródeł finansowania dla małych i średnich przedsiębiorstw. Jednocześnie należy podkreślić edukacyjny charakter projektu i jego rolę w przygotowywaniu firm do pozyskiwania środków z zewnętrznych źródeł finansowania w przyszłości (learning by doing).
4. Pozytywna ocena efektów projektu prowadzi do rekomendacji wprowadzenia podobnych rozwiązań w przypadku, gdyby ponownie doszło do klęski żywiołowej. Jednocześnie zaleca się wcześniejsze opracowanie szczegółowych założeń projektu w sposób, który pozwoliłby na jak najszybsze jego uruchomienie i pomoc poszkodowanym podmiotom. Długi czas oczekiwania na otrzymanie pożyczki był jednym z głównych zastrzeżeń beneficjentów. Przy projektowaniu programu powinna również zostać uwzględniona forma informowania o możliwości uzyskania wsparcia. Informacja tak powinna dotrzeć do możliwie szerokiej grupy przedsiębiorstw w możliwie najkrótszym czasie. Ze względu na ograniczony terytorialnie charakter projektu pozytywnie należy ocenić fakt, że głównym źródłem informacji o możliwości uzyskania pożyczki były organy samorządowe. Wydaje się jednak zasadne przeprowadzenie równoległej, szerokiej kampanii informacyjnej w mediach w celu uniknięcia asymetrii informacji i wyrównania szans podmiotów z różnych terenów. Wydaje się również zasadna zmiana w sposobie doboru instytucji udzielających pożyczek (ich ilość oraz rozmieszczenie) - niektórzy beneficjenci wskazywali na znaczną odległość dzielącą ich od siedzib funduszy. W przyszłości, w przypadku projektów wspierających tworzenie i rozwój funduszy pożyczkowych, ważnym kryterium wyboru beneficjentów powinna być ich lokalizacja. Należy dążyć do równomiernego pokrycia kraju siecią podobnych instytucji (biorąc oczywiście pod uwagę liczbę MSP w poszczególnych regionach). Warto również zastanowić się nad większą jednorodnością warunków udzielania pożyczek przez różne fundusze.
5. Zaleca się dokonanie zmian w systemie monitorowania projektu (dotyczy to również innych projektów). Ze względu na jakość badań ewaluacyjnych oraz kontrolnych (możliwość pełnego kontaktu z beneficjentami po zakończeniu projektu, możliwość obliczenia stopy przeżywalności wspomaganych przedsiębiorstw, etc.) w raportach składanych Agencji przez fundusze pożyczkowe powinny znaleźć się informacje o wszystkich ewentualnych zmianach adresów lub zakończeniu działalności przez pożyczkobiorców. Zaleca się umieszczenie w umowach dotacji odpowiednich zapisów. Odpowiednie bazy danych w PARP powinny być na bieżąco aktualizowane.
Podsumowanie
Środki funduszy strukturalnych dla Polski na lata 2004-2006
Fundusze strukturalne: 7,635 mld euro (67,2%):
EFRR: 4,652 mld euro (60,9%).
EFS: 1,748 mld euro (22,9%).
EFOiGR: 1,055 mld euro (13,8%)
IFUR: 0,178 mld euro (2,4%).
Fundusz Spójności: 3,733 mld euro (32,8%)
Razem ze środkami krajowymi: 14,891 mld euro
Moim zdaniem PARP wywiązuję się ze swoich zadań i celów jakie jej założono. Początkowo skuteczność ta była mniejsza, lecz z każdym rokiem swej działalności poszerza swe horyzonty, jest bogatsza w nowe doświadczenia, kontakty, wiedzę, środki przekazu informacji, organizuje coraz więcej szkoleń, seminarii, ma odpowiednio wyszkoloną kadrę, wdraża programy rozwoju przedsiębiorczości, promuje na rynkach zagranicznych itp. Owocem pracy Agencji jest coraz większa liczba małych i średnich przedsiębiorstw, które korzystają z dotacji unijnych i krajowych służących lepszemu rozwojowi MiŚP. Przykładem rozwoju regionalnego jest firma BTCH, z siedzibą w Gdańsku, jest akredytowanym wykonawcą usług w ramach programu Unii Europejskiej Phare "Wstęp do jakości" realizowanego przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości w dziedzinie wdrażania i utrzymywania systemów zarządzania. Natomiast w/w firma WA-PRO wykorzystuje nowe techniki i technologie informatyczne.
Następnym ważnym zadaniem Agencji jest ułatwianie przedsiębiorcom dostępu do wiedzy, informacji gospodarczej, opracowań i analiz.
Stopień świadomości dostępności unijnych form pomocy finansowej dla przedsiębiorstw jest duży i sięga prawie 100% badanych, wskazują zarówno badania opinii przedsiębiorców, jak i statystyki polskich instytucji wdrażających unijne programy pomocowe (PARP, Ministerstwo Gospodarki, samorządy wojewódzkie), niestety w praktyce wygląda to dużo gorzej.
Duża liczba firm w Polsce nie korzysta z funduszy, szkoleń, pożyczek, dotacji gdyż nie wie, w jaki sposób zdobyć te dotacje, jak najlepiej je wykorzystać, jakie mają zastosowanie, jakie osiągną korzyści, czy będą ponosić jakieś koszty itp.
Ale jest na to lek, małe i średnie firmy zyskają nowego partnera w pozyskiwaniu funduszy z unijnych programów. To EUGA (European Union Grants Advisor) - europejski program pomocowy dla starających się o dotacje, który doczekał się polskiej wersji. Dane z różnych źródeł wskazują na zainteresowanie i potrzebę pogłębiania wiedzy o korzyściach, jakie stwarza dla polskich firm członkostwo w UE, a także wiedzy o możliwościach wykorzystania funduszy pomocowych na konkretne inwestycje: informatyczne, infrastrukturalne, na doradztwo, rozwój i kształcenie kadr. Cele EUGA w Polsce to realizowanie usług doradczych i bezpłatnej pomocy dla firm, które chcą uzyskać dofinansowanie z UE, w tym: pomoc w identyfikowaniu potrzeb i definiowaniu założeń projektu, a następnie - formułowanie wniosku zgodnie z przyjętą dla danego funduszu procedurą i doradzanie firmie wnioskodawcy na każdym etapie postępowania.
Do realizacji projektu zostaną zaangażowani eksperci z PNO Consultants -. PNO posiada ponad 20-letnie doświadczenie i zatrudnia 180 pracowników. W Polsce firma PNO, jest obecna od 2003 roku. W 2004 roku PNO pozyskała dla swoich klientów w Polsce przeszło 10 mln zł a skuteczność składanych wniosków wyniosła 100%.
Eksperci będą pełnić rolę indywidualnych konsultantów: pomogą zdefiniować założenia projektu oraz opisać go według wymaganych przez unijne procedury kryteriów, tak aby ciekawy projekt nie stracił szans np. tylko dlatego, że nie został dość dobrze opisany. Poprowadzą firmę przez wszystkie etapy aż do złożenia kompletnego wniosku wraz z biznes planem. Szef i pracownicy firmy nie będą więc musieli odrywać się od swojej zasadniczej pracy, aby przygotować i złożyć aplikację.
Działania ww. instytucji odgrywają znaczącą rolę w funkcjonowaniu MŚP. Poprzez świadczenie usług doradczych i eksperckich, szkoleń dla przedsiębiorców, osób bezrobotnych, organów administracji rządowej oraz samorządowej, a także udzielanie dotacji i pożyczek przedsiębiorcom wspierają one rozwój MŚP oraz promują poza granicami naszego kraju.
Podejmowanie inicjatywy własnej w ramach działalności gospodarczej, obejmującej przede wszystkim obszar usług, przetwórstwa i produkcji – wsparte jest konkretnymi działaniami rządu poprzez Agencję w postaci zmian legislacyjnych oraz Unii Europejskiej poprzez dostęp naszych przedsiębiorców do programów pomocowych przeznaczonych dla tego sektora.
WNIOSEK KOŃCOWY:
Najlepszym rozwiązaniem aby skuteczność PARP z punktu widzenia jej celów i zadań była jak najlepsza, trzeba zastosować się do zaleceń, rekomendacji. Wyciągnąć wnioski z wyników, raportów, sprawozdań, ekspertyz itp. dotyczących dotacji i programów pomocowych organizowanych i nadzorowanych przez PARP i zastosować je w praktyce, aby przynosiły coraz większą skuteczność w wytyczonych celach i zadaniach, których z każdym rokiem coraz więcej nam przybywa. Bardzo duże znaczenie ma informacja i wiedza pod różną postacią (media, prasa, internet, seminaria, szkolenia itp.) jest to klucz, dzięki któremu skuteczność działania PARP-u będzie przynosiła większe efekty niż dotychczas (jest przyszłością).
Warto korzystać z unijnej pomocy finansowej choćby dlatego, że unijne dotacje to nieporównywalna z innymi forma finansowania m.in. inwestycji: to refundacja, pomoc bezzwrotna, darmowe szkolenia, stwarzanie nowych miejsc pracy, której celem jest rozwój przedsiębiorczości i wzrost konkurencyjności przedsiębiorstw, zarówno w kraju, jak na rynkach Unii. Zatem skuteczność PARP jest coraz większa, przybliża nas do standardów Unii Europejskiej, dzięki czemu sektor MiŚP rozwija się i staje się ważnym konkurentem na rynkach zagranicznych.
Tak, więc widać dokładnie, że Polska podąża drogą wytyczoną w Unii Europejskiej w promocji rozwoju sektora MŚP.
Bibliografia:
1. Gospodarka i gospodarowanie – Krzysztof Siara (Warszawa 2002)
2. Internet – www.parp.gov.pl
3. Twoja Firma – artykuły
4. Biuletyn Informacji Publicznej – PARP
5. WA-PRO – Systemy Informatyczne