Anoreksja i bulimia.
ANOREKSJA
Jadłowstręt psychiczny, anorexia nervosa ( z greckiego "an" -nie, "orexis"-łaknienie), brak łaknienia występuje najczęściej w wieku młodzieńczym, częściej u dziewcząt niż u chłopców, sporadycznie może występować także we wczesnym dzieciństwie.
Polega na świadomym wstrzymywaniu się od spożywania pokarmów. Zwykle współwystępuje z innymi rodzajami zaburzeń (m.in. depresjami), u osób o nieprawidłowej strukturze i dynamice osobowości (np. osobowość sztywna, kompulsywna, z tendencją do nadmiernego perfekcjonizmu), niedojrzałych psychologicznie, posiadających nieadekwatną samoocenę (typowy objaw niechęci i lęku przed wejściem w dojrzałość i rolę kobiety-matki)
Osoby chore chcąc uzyskać szczupłą sylwetkę doprowadzają się często do całkowitego wyniszczenia. Pacjenci nie tylko odmawiają przyjmowania pokarmów, ale wywołują u siebie wymioty, zażywają leki przeczyszczające itp. Przy wyniszczeniu fizycznym przypominającym "muzułmanów" w obozie koncentracyjnym, zachowana jest sprawność psychiczna - wyrównany nastrój, aktywność w nauce, czy pracy. U kobiet z reguły dochodzi do wstrzymania miesiączki. W odniesieniu do anoreksji mówi się także o swoistym "samobójstwie na raty", bowiem u osób cierpiących na jadłowstręt
Po wykluczeniu nielicznych przypadków uwarunkowanych zaburzeniami endokrynnymi, guzem mózgu czy też nietypowo przebiegającą schizofrenią lub chorobą afektywną, u większości tych osób można doszukać się czynników psychosomatycznych.
Psychoanalitycy tłumaczą jadłowstręt ukrytą wrogością do matki. Inni autorzy zwracają uwagę na urazy wczesnodziecięce, błędy wychowawcze, patologiczną strukturę rodziny, odrzucanie własnej płci, niechęć do dorosłości a zwłaszcza do dojrzewania płciowego.
Jadłowstręt może doprowadzić do zejścia śmiertelnego. Notowano nawet kilkunastoprocentową śmiertelność. W ostatnich latach po wprowadzeniu kompleksowych metod leczenia ze szczególnym uwzględnieniem psychoterapii i terapii rodzinnej, rokowania są znacznie lepsze.
Po ustąpieniu jadłowstrętu bardzo rzadko dochodzi do okresu nadmiernego apetytu (bulimia). Jeszcze rzadziej obserwuje się objawy długotrwałych zaburzeń psychicznych. W większości przypadków chorzy tacy rozwijają się prawidłowo pod względem psychicznym i fizycznym.
BULIMIA
Bulimia nerwowa, żarłoczność psychiczna, nadmierne objadanie się. W potocznym rozumieniu zaburzenie zachowania, związane z ciągłym odczuwaniem głodu. Bulimia nerwowa polega na objadaniu się, a następnie na prowokowaniu wymiotów lub zażywaniu leków przeczyszczających. Występuje często naprzemiennie z jadłowstrętem psychicznym (anoreksją). Według psychoanalityków związana z urazami wczesnodziecięcymi, ukrytą wrogością do matki, błędami wychowawczymi, odrzuceniem własnej płci. Występuje głównie u dziewcząt i młodych kobiet.
U nas rzadko rozpoznawana, często mylona z zaburzeniami pochodzenia hormonalnego. Ważną rolę w leczeniu odgrywa psychoterapia i terapia rodzinna.