Metodyka
Warunkiem właściwych oddziaływań nauczycieli zmierzających do ograniczenia zjawiska izolacji społecznej i odrzucenia dzieci przez zespół klasowy jest dokładne rozeznanie w stosunkach społecznych panujących pomiędzy uczniami (obserwacja, rozmowy z dziećmi, techniki socjometryczne).
Stosunki społeczne w zespole, grupie mogą przyjmować formę stosunków interpersonalnych miedzy poszczególnymi wychowankami, stosunków międzygrupowych oraz stosunków jednostki z grupą.
Wśród stosunków interpersonalnych można wyróżnić stosunki:
-rzeczowe
-koleżeńskie
-przyjacielskie
Stosunki rzeczowe- kształtują się w trakcie współpracy przy wykonywaniu określonych zadań. Wymagają one dokonania podziału czynności i funkcji, ustalenia odpowiedzialności poszczególnych uczniów za wykonane przez nich zadanie.
Stosunki koleżeńskie i przyjacielskie- bywają nazywane stosunkami ............................Ważna rolę odgrywa w nich więź emocjonalna kształtująca się między jednostkami.
W procesie kształcenia się stosunków społecznych w zespole klasowym lub grupowym może wystąpić jego polaryzacja, polega ona na tworzeniu się zespołów składających się z 4-7 uczniów/wychowanków wspólnie wykonujących określone zadanie na zajęciach, przygotowujących prace domowe, uczestniczących w czasie wolnym w zabawach i grach sportowych, organizujących imprezy rozrywkowe i kulturalne.
Skuteczność pracy wychowawcy/nauczyciela uzależniona jest od właściwości jego osobowości. Powinien posiąść następujące cechy:
-umiejętność nauczania
-pogoda, łagodność i cierpliwość
-przyjacielskość
-zainteresowanie uczniami i zrozumienie ich
-bezstronność
-sprawiedliwość przy ocenianiu
-demokratyczny styl kierowania danym zespołem przez nauczyciela a nie autokratyczny.
Autokratyczny styl kierowania oddziaływuje hamująco na aktywność i inicjatywę uczniów , przyczynia się do wytworzenia w nich nieżyczliwej postawy wobec nauczyciela a także do niechętnego wykonywania zalecanych zadań.
Niekorzystny wpływ ma także współzawodnictwo indywidualne, prowadzi ono do wystąpienia rywalizacji i dążenie do osobistego sukcesu, mogącego oddziaływać niekorzystnie na współżycie społeczne i grupowe.