Prawo.

Prawo, jest podstawą funkcjonowania społeczeństwa, reguluje stosunki pomiędzy obywatelami, a władzą, oraz innymi instytucjami i organizacjami jak również pomiędzy ludźmi. Z normami prawnymi ludzie spotykają się w życiu codziennym, np. biorąc ślub, podpisując umowę kupna-sprzedaży, składając reklamacje w sklepie, przystępując do egzaminu maturalnego, przechodząc na druga stronę ulicy. Nieznajomość prawa naraża na skutki prawne, co oznacza, że powinno się starać poznać obowiązujące prawo.
I. Propedeutyka wiedzy o prawie
1. Pojęcie prawa, normy prawnej i przepisu prawnego
Normy społeczne – wyznaczniki postępowania i ludzkich zachowań
W skład norm społecznych wchodzą: normy prawne, moralne, obyczajowe, wewnętrzne organizacji politycznej itp.
Prawo w ujęciu przedmiotowym – zbiór ogólnych uporządkowanych norm (zasad) zachowania uznanych lub preferowanych przez społeczeństwo (państwo), zagrożonych różnymi sankcjami (rygorami) rygorami razie ich naruszenia.
Prawo w ujęciu przedmiotowym - zbiór uprawnień przyznawanych jednostce przez obowiązujące akty normatywne (np. konstytucję), służących zabezpieczeniu jej interesów i dających tej jednostce pewna swobodę działania.
Norma prawna – norma narzucona przez władzę państwową i zagwarantowana przymusem państwowym.
Przepis prawny – zapis normy prawnej, lub redakcyjna jednostka aktu prawnego.
Norma prawna musi określać: adresata (jemu wyznacza się obowiązek pewnego zachowania), okoliczności, (w jakich ma być spełniony obowiązek), wzór zachowania (nakaz lub zakaz).
Normy prawne są adresowane powszechnie, a nie imiennie.
2. Funkcje i zadania prawa
Funkcja regulacji życia społecznego – utrwalenie ładu społecznego
Funkcja wychowawcza – kształtowanie pozytywnych zachowań
Funkcja dystrybucyjna – rozdział dóbr społecznych
Funkcja represyjna – wymierzanie kar za przestępstwa
Funkcja kulturotwórcza – utrzymanie ciągłości historycznej narodu i państwa
3. Prawo naturalne a stanowione
Prawo pozytywne – ogól norm zachowań ustanowionych lub uznawanych przez państwo i zagwarantowanych przymusem państwowym.
Prawo naturalne – rozumiane jako zbiór norm, które obowiązują całe społeczeństwo i władzę państwową bez względu na to, czy są one przez tą władzę ustanowione i uznawane.
Prawo naturalne – prawo przyrodzone człowiekowi, wypływające z jego ludzkiej natury (Nauka Kościoła katolickiego utożsamia je z prawami boskimi i wywodzi z natury człowieka)
Zbrodniarze hitlerowscy byli sądzeni w procesach norymberskim i tokajskim na podstawie prawa naturalnego, bo zbrodnie wojenne i przeciw ludzkości nie były jeszcze uwzględniane przez akty prawne.
Dobre prawo – stabilne prawo zapewniające człowiekowi bezpieczeństwo i ochronę jego praw.