Polska w okresie walki papiestwa z cesarstwem
Bolesław Śmiały odziedziczył po ojcu bardzo dobre stosunki z Rusią. Natomiast Polska pozostawała w zależności lennej od cesarstwa. Dlatego dążenie do zrzucenia tej zależności stało się głównym celem polityki Bolesława. Ponadto Bolesław chciał wrócić do polityki swego imiennika - Bolesława Chrobrego i rozszerzyć terytorium państwa. Pierwszą zbrojną interwencję podjął Bolesław na Węgrzech, wspierając jako kandydata do tronu węgierskiego Belę I. To zaangażowanie się Bolesława w sprawy węgierskie kosztowało Polskę utratę całkowitejzwierzchności nad Pomorzem. Bolesław chciał zabezpieczyć się przed zagrożeniem czeskim. Na przełomie 1070/1071 r. doszło do konfliktu z Czechami. Sytuację postanowił wykorzystać cesarz. Obydwaj władcy: Polski i Czech byli lennikami cesarza. Cesarz wezwał obu swoich lenników nakazał im pokój, pod groźbą zemsty cesarskiej. Pobyt w Niemczech Bolesław wykorzystał, aby porozumieć się z opozycją antycesarską w Niemczech. W 1072 r. Bolesław zaatakował Czechy. Naraził się na groźbę cesarskiej zemsty. Cesarz zapowiedział wyprawę przeciwko Bolesławowi, ale do wyprawy nie doszło, ponieważ opozycja antycesarska w Saksonii wywołała powstanie. Konflikt cesarza z papieżem próbował Bolesław wykorzystać, aby uniezależnić się od cesarstwa. Dzięki poparciu dla papieża zdobył koronę królewską. W 1076 r. w Boże Narodzenie Bolesław został koronowany na króla Polski. Ten akt świadczył o suwerenności państwa polskiego i niezależności od Niemiec. W Cesarstwie uznan o Bolesława za uzurpatora. Ale jest to czas kiedy cesarz był obłożony klątwą i Henryk IV nie interweniował. Ponieważ na terenie Niemiec panował zamęt, Bolesław mógł być spokojny o zachodnie granice. Podjął interwencję na Rusi. Na tronie kijowskim osadził Izasława. Podjął następnie kolejną wyprawę na Węgry. Wyprawa się przedłużała. W kraju zaczęło dziać się źle. Słudzy rycerzy zaczęli uzurpować władzę panów. Żony rycerzy cudzołożyły. Rycerze opuścili króla, potem wrócił król i rozpoczął prześladowania dezerterów. Prześladowano też rodziny rycerskie. Wówczas przeciw Bolesławowi wystąpił Stanisław - biskup krakowski. Wzywał Bolesława do opamiętania, groził klątwą. W 1079 r. w czasie sprawowania mszy na Skałce osobiście go zaatakował. Tak pisze Wincenty Kadłubek, ale jest to wątpliwe. Według Galla Anonima biskup Stanisław był zdrajcą. Po śmierci biskupa, Bolesław został wygnany z Polski. Śmierć biskupa nie była jedyną przyczyną. Państwo, które Bolesław objął było dopiero co scalone, było państwemmłodym. Częste wojny, które Bolesław prowadził wiązały się z nakładami, co musiało wywoływać niezadowolenie. To wywołało zaniepokojenie wśród możnych. Prawdopodobnie ich zwolennikiem był biskup Stanisław. Śmierć biskupa zaszkodziła Bolesławowi - okazało się, że król nie cofnie się przed niczym. Nawet ci, którzy stali przy królu, przeszli na stronę możnowładców. Król został sam. Uciekł na Węgry, gdzie został otruty. W tym czasie otruto syna Bolesława - Mieszka, bojąc się zemsty. Władzę objął brat - Władysław I Herman. Pierwsze posunięcie to przeniesienie centrum władzy do Płocka. NawiązałWładysław kontakty z Czechami i wrócił do płacenia trybutu ze Śląska. Polepszenie stosunków z Czechami polepszyło stosunki z cesarstwem. Władca odesłał insygnia. Stosunki z Czechami umacnia małżeństwo księcia z księżniczką czeską Judytą. Odnowił stosunki z dworem węgierskim. Rządy Władysława Hermana były oparte na zasadzie pokoju, zarówno wewnątrz kraju, jak i w stosunku do sąsiadów. Jedyne interwencje miały miejsce w 1090 r. na Pomorzu. Uznano tam Polską władzę, ale gdy się wycofał, Pomorze zbuntowało się. Kolejna wyprawa była znowu na Pomorze i zgodził się na autonomię Pomorza. Herman nie jest lubianym władcą. W latach 90. za jego sprawą i sprawą Palatyna Sieciecha wybuchła wojna domowa. Sieciech miał bardzo duży wpływ na władcę, posiadał bardzo szerokie uprawnienia, był człowiekiem bogatym. To pozwoliło mu na wznoszenie grodów i bicie własnej monety. Niektórzy przeciwnicy Sieciecha uciekli z kraju i na terenie Czech utworzyli opozycję. Ci którzy pozostali w kraju podnieśli bunt przeciwko władzy Sieciecha. Na czele buntu stanął Zbigniew - nieślubny syn Władysława Hermana. Władysław Herman przy pomocy czeskiej, węgierskiej wraz z Sieciechem pokonali Zbigniewa, stłumili bunt, ale ojciec pojednał się z synem, a gwarancją pokoju było przyznanie Zbigniewowi Śląska. Zbigniew otrzymał Śląsk jako swoją dzielnicę, gdzie mógł rządzić. Co więcej - Władysław mimo tego, że Zbigniew był synem nieślubnym zapewnił mu sukcesję władzy po sobie. Uznał go za prawowitego syna. Ale Sieciech nie zamierzał ustąpić. Przekonał Władysława Hermana do tego, by zaatakować Zbigniewa na Śląsku. Zbigniew został uwięziony, do 1097 r. przebywał w niewoli Sieciecha. W tym roku znowu pojednał się z ojcem. Zbigniew otrzymał jako swoją dzielnicę Wielkopolskę. Młodszy syn Władysława Hermana - Bolesław otrzymał Śląsk. Natomiast władzę zwierzchnią posiadał Władysław Herman. Bracia zjednoczyli swoje siły i zmusili ojca by w 1100 r. wypędził Sieciecha z kraju. Po wygnaniu Sieciecha podział kraju został utrzymany i taka sytuacja przetrwała do 1102 r., kiedy to Władysław Herman zmarł. Śmierć nastąpiła 4.06.1102 r. i został pochowany w katedrze w Płocku.