Inwestycje w sektorze usług, handlu i przemysłu

Inwestycje – jest to wielkość nowo nabytego kapitału w danym okresie, a jednocześnie jest to instrument zwiększający zasób dotychczasowego kapitału.
Zasób kapitału maleje wraz z upływem czasu na skutek amortyzacji.

Amortyzacja – jest to strata na wartości kapitału w danym okresie, a jednocześnie strumień zmniejszający zasób dotychczasowego kapitału.

Wydatki inwestycyjne
Inwestycje są to wydatki ponoszone na nowo wyprodukowane czynniki produkcyjne, które umożliwiają odtworzenie starych i zużytych czynników, a także wszelkiego rodzaju zapasy nagromadzone przez firmę. Inwestycje nie dotyczą natomiast wydatków powszechnie określanych jako inwestycje finansowe na akcje, obligacje czy inne papiery wartościowe, gdyż takie wydatki nie wpływają bezpośrednio na wielkość produkcji dóbr i usług.
Ta część zagregowanego popytu jest szalenie ważna, gdyż dokonywanie inwestycji przez firmy prowadzi do zwiększenia mocy produkcyjnych w przyszłości. Możemy powiedzieć więc, że wydatki inwestycyjne określają tempo wzrostu gospodarczego, umożliwiają powstanie nowych miejsc pracy – są metodą zwiększania i walki z bezrobociem.
Na wielkość inwestycji realizowanych w gospodarce, podobnie jak na wielkość wydatków konsumpcyjnych, wpływ ma wiele różnych czynników. Do najważniejszych należą: postęp naukowo-techniczny, który umożliwia produkcję po niższych kosztach, czyli pozwala osiągnąć większe zyski, a także wzrost popytu inwestycyjnego. Również wysokość stopy procentowej odgrywa ogromną rolę. Większość firm zaciąga pożyczki w celu realizowania inwestycji. Stopa procentowa jest ceną za korzystanie z cudzych pieniędzy i jeśli jest ona niska, to zaciąganie pożyczek jest „tanie”. Wysoka stopa procentowa zniechęca do występowania w roli kredytobiorcy, ograniczając ilość inwestycji. Wydatki inwestycyjne zmieniają się z roku na rok i są tym elementem zagregowanego popytu, który najtrudniej przewidzieć. W 1998r. stanowiły około 30% zagregowanego popytu, a w 2005r. już tylko około 20%.


Inwestycje w sektorze usług

Usługa - działanie podejmowane zwykle w celach zarobkowych w celu zaspokojenia potrzeb innego człowieka lub organizacji.

Usługami są:

- czynności o charakterze remontowym i konserwacyjny;
- czynności współdziałające w procesie produkcji, ale nie tworzące bezpośrednio nowych dóbr, w tym zwłaszcza roboty instalacyjne i montażowe na miejscu przeznaczenia wyrobu;
- niektóre czynności usługowe, bezpośrednio lub pośrednio związane ze sferą produkcji, jak np. przerób odpadów promieniotwórczych, złomowanie statków, dystrybucja energii elektrycznej itp.;
- czynności z zakresu budownictwa, handlu, transportu i łączności;
- czynności zaspokajające potrzeby fizyczne i psychiczne człowieka w zakresie oświaty, ochrony zdrowia i opieki społecznej, kultury, wypoczynku i sportu;
- czynności zaspokajające potrzeby porządkowo – organizacyjne społeczeństwa, zwłaszcza w zakresie administracji publicznej, obrony narodowej i wymiaru sprawiedliwości;
- pozostałe czynności usługowe związane z różnego rodzaju przedsiębiorczością.

Usługi charakteryzują się innymi cechami niż produkty. Na przykład:
- istnieje bezpośredni związek pomiędzy produkcją usługi, jej świadczeniem i spożyciem (wszystkie trzy procesy mogą odbywać się w tym samym miejscu i czasie; może istnieć rozbieżność dotycząca miejsca i czasu wykonywania usługi, jej świadczenia i spożycia; okres konsumowania usługi może trwać długo np. od chwili następnego uszkodzenia urządzenia);
- usług nie można wykonywać na zapas i świadczyć ich dla nieznanego odbiorcy (przy świadczeniu usług zachodzi bezpośredni kontakt usługodawcy i usługobiorcy);
- mają one komplementarny charakter w stosunku do działalności wytwórczej;
- mają one substytucyjny charakter w stosunku do produktów, do czynności wykonywanych we własnym zakresie i do różnych rodzajów usług;
- mają one pracochłonny, a nie materiało – i kapitałochłonny charakter;
- cechuje je różnorodność oraz różny układ czynności składających się na świadczoną usługę, co powoduje trudności w ilościowym ujęciu usług.

Łączność jako element działu gospodarki narodowej ma na celu stworzenie warunków do porozumiewania się na odległość.

Do usług łączności zalicza się:

- łączność pocztową, polegającą na przewozie i doręczaniu korespondencji pisemnej, paczek i przekazów w obrocie krajowym i zagranicznym oraz na kolportażu prasy;
- łączność telekomunikacyjną, polegającą na przekazywaniu rozmów i tekstów za pomocą telefonu, telegrafu, dalekopisu i telexu;
- łączność radiową i telewizyjną, polegającą na transmitowaniu programów rozgłośni radiowych i telewizyjnych


Według kryterium przedmiotowego wyodrębnia się trzy grupy rodzajowe usług:

Usługi rzeczowe obejmujące czynności polegające na oddziaływaniu na podmioty lub obiekty. Zaliczamy do nich czynności remontowe i budowlane (renowacyjne), czynności będące współdziałaniem w procesie produkcji, ale nie tworzące bezpośrednio nowych dóbr, polegające na powiększeniu wartości użytkowej przedmiotów wytworzonych przez inne przedsiębiorstwa bądź polegające na obsłudze procesu produkcyjnego oraz czynności polegające na udostępnieniu czasowej i bezpośredniej eksploatacji urządzeń i pomieszczeń w sferze cyrkulacji tzn. w zakresie transportu, łączności i handlu. Ponadto w praktyce do usług rzeczowych zalicza się wytwarzanie produktów uwzględniające indywidualne cechy podmiotu lub życzenia klientów oraz produkty wytwarzane z powierzonego materiału.

Usługi osobiste obejmujące czynności skierowane na człowieka, zaspokajające jego potrzeby fizyczne i psychiczne w zakresie konsumpcji indywidualnej i zbiorowej. Należą do nich usługi w zakresie edukacji, ochrony zdrowia i opieki społecznej, związane z rekreacją, kulturą i sportem, fryzjerskie i kosmetyczne oraz w zakresie prania i czyszczenia, hotelarskie i gastronomiczne, świadczone w gospodarstwach domowych.

Usługi ogólnospołeczne obejmujące czynności zaspokajające potrzeby porządkowo – organizacyjne gospodarki narodowej i społeczeństwa jako całości to jest działalność administracji państwowej, działalność instytucji finansowych i ubezpieczeniowych, wymiar sprawiedliwości, bezpieczeństwa i obrona narodowa oraz działalność organizacji politycznych i społecznych.

Z punktu widzenia kryterium ekonomicznego można wyróżnić:

Usługi produkcyjne świadczone podmiotom gospodarczym o charakterze produkcyjnym obejmującą część usług rzeczowych.

Usługi konsumpcyjne świadczone ludności i gospodarce narodowej dzielą się na; konsumpcję indywidualną ludności – obejmuje część usług rzeczowych i część usług osobistych oraz na konsumpcję zbiorową (obejmuje część usług osobistych i usług ogólnospołecznych)

Uwzględniając kryterium finansowe usług rozróżnia się:

Usługi odpłatne
- opłacane indywidualnie przez podmioty i ludność
- częściowo opłacane indywidualnie np.: opłata za przedszkole

Usługi nieodpłatne, finansowane z funduszy spożycia zbiorowego np. z budżetu (oświata, administracje publiczne)

Stosując kryterium odbiorcy usług można podzielić na:

Usługi dla ludności to usługi płacone przez ludność z własnych środków pieniężnych lub środkami otrzymanymi na zakup towarów i usług w postaci talonów, bonów, czeków itp. Od instytucji upoważnionych do udzielania kredytów i pożyczek. Pozostają także usługi wykonywane za pośrednictwem komitetów społecznych, stowarzyszeń, spółdzielni przedsiębiorstw itp. jeśli to opłacenie nastąpiło ze środków pieniężnych ludności. Usługi te zwane są też usługami bytowymi a ich celem jest zaspokojenie takich potrzeb jak potrzeba mieszkania, odżywiania, komunikowania i bezpieczeństwa.
Usługi dla gospodarki narodowej


W działalności handlowej tradycyjnie wyróżnia się usługi;

Usługi związane z handlem stanowią integralną część sprzedaży towarów i są związane z zakupem towarów przez konsumenta. Za te usługi konsument nie płaci oddzielnie. Wartość tych usług wkalkulowana jest w cenę towaru. Nabycie tego rodzaju usług może mieć miejsce jedynie w przypadku jednoczesnego nabycia towaru i odwrotnie – nabycie towaru może odbyć się jedynie równocześnie z nabyciem usługi np.: informację, porady, pokazy, wyregulowanie, ustawienie, instruktaż, itp.

Usługi częściowo związane z handlem łączą się z zakupem, są możliwe do uzyskania przez kupującego tylko wraz z nabyciem towaru, z tym że stanowią dodatkowe świadczenie. Konsumentowi pozostawiony jest wybór; albo dokonuje zakupu towaru bez usług, albo decyduje się na zakup towaru wraz z usługą. Do usług tych zalicza się: dostawę towaru do domu, montaż nabytego towaru w domu klienta, zainstalowanie nabytego towaru, skrócenie rękawów zakupionego palta itp. Łączenie sprzedaży towarów z możliwością nabycia towarzyszących usług czyli sklep bardziej atrakcyjny (usługi przyciągają nabywców).

Usługi wolne świadczone są niezależnie od sprzedaży towarów. Do tej grupy należą usługi dotyczące naprawy sprzętu, obuwia, wypożyczanie artykułów gospodarstwa domowego, sprzętu turystycznego, opieka nad dziećmi w czasie kiedy rodzice dokonują zakupu towarów. Podmioty do realizacji usług organizują zakłady usługowe, punkty świadczenia usług i punkty przyjęć.

Trzy cechy marketingu usług to szybkość, elastyczność i życzliwość. Ostatnio ulubionym zwrotem specjalistów stało się słowo profesjonalizm, profesjonalny.

Usługi profesjonalne zorientowane są przede wszystkim na obsługę sfery biznesu. Do usług profesjonalnych zaliczamy prawnicze, medyczne, konsultingowe, marketingowe, komputerowe, doradztwo personalne, architektura, wzornictwo i inne. Zadaniem firm świadczących usługi profesjonalne jest oferowanie specjalistycznej wiedzy i metod pozwalających zrealizować określony typ zleceń.

Istotna jest specjalizacja działalności usługowej, która dotyczy specjalizacji rodzajowej, która ogranicza zakres wykonywanych usług do jednego lub kilku pokrewnych rodzajów. Według specjalizacji rodzajowej zakłady usługowe świadczą np. usługi naprawcze sprzętu gospodarstwa domowego, sprzętu radiowo-telewizyjnego lub tylko pralek, lodówek, robotów, telewizorów, radioodbiorników.

Zakłady usługowe mogą się specjalizować także w zakresie ekspresowego lub superekspresowego czasu wykonywania usługi np. przez zakłady pralnicze czy zakłady napraw samochodów. Zbliżenie do miejsca występowania popytu na usługi poprzez np. rozszerzenie rynku obsługi za pomocą punktów przyjęć, które poza przyjęciem usługi wykonują na poczekaniu drobne naprawy, zorganizowanie niestacjonarnych jednostek usługowych np. warsztaty naprawcze na samochodach oraz brygad objazdowych, które docierają do klienta i naprawiają na miejscu. Techniki obsługi np. tworzenie zakładów samoobsługowych lub zakładów majsterkowania.

Niestacjonarna forma świadczenia usług jest w wielu przypadkach jedynie możliwym sposobem świadczenia usług np. naprawa urządzeń zamontowanych u odbiorców.


Gospodarcze przekształcenie zmieniające warunki prowadzenia działalności gospodarczej, a także nieznajomość procesów rynkowych i ich skomplikowany charakter powodują stale rosnące zapotrzebowanie na usługi konsultingowe (doradcze). Na rzecz firm handlowych dynamicznie rozwijają się więc różnego rodzaju firmy doradcze. Działalność tych firm polega na wspieraniu i świadczeniu usług na rzecz osób i firm w zakresie organizacji i zarządzania firmą, sporządzania biznes planów, prowadzenia ksiąg handlowych, sporządzania analiz działalności, sprawozdanie bilansu i sporządzania opinii, doradztwa prawnego, finansowego, organizacyjnego itp.

Zbyt wiele firm więcej czasu poświęca na mierzenie zyskowności produktów niż na mierzenie zyskowności klientów. Jednak ważniejsze jest to drugie, ponieważ „jedynym źródłem zysku jest klient” (Peter F. Drucker).

W epoce coraz większej masowości produktów jakości usług świadczonych klientom jest jedynym z najbardziej obiecujących źródeł wyróżnienia się i zróżnicowania. Dobra jakości tych usług jest istotą orientacji na klienta w praktyce. Wynika to z faktu, że zarówno podmioty gospodarcze, jak i inne jednostki organizacyjne oraz ludność mają coraz większe zapotrzebowanie na usługi. Wiąże się to z postępem technicznym i cywilizacyjnym oraz z coraz głębszym podziałem pracy i rozwojem specjalizacji. Na obecnym etapie żadna jednostka organizacyjna nie może obyć się bez usług świadczonych z zewnątrz przez podmioty (jednostki) specjalizujące się w określonych dziedzinach usług. Również ludność ze względu na warunki i poziom życia, wygodę oraz rozwój potrzeb w coraz większym zakresie korzysta ze świadczeń ze strony różnego rodzaju usługodawców. Zapotrzebowanie na coraz to inne usługi spowodowało powstanie i rozwój wielu nowych dziedzin usług np. usługi komputerowe, usługi marketingowe i consultingowe, usługi psychiatryczne, usługi w zakresie badania opinii publicznej itd.

Rola usług polega między innymi na tym, że oddziałują na dynamiczny wzrost gospodarczy, co wyraża się wpływem na poziom produktu krajowego brutto, wspomagają rozwój produkcji, zaspokajają potrzeby konsumpcyjne ludności oraz ułatwiają życie (bytowanie) i podnoszą jego poziom, wpływają na postęp naukowo – techniczny realizowany głównie przez usługi menadżerów, twórców, nowatorów, wpływają na rozwój gospodarki rynkowej, przede wszystkim, dlatego że część usług (dla celów produkcji, transportowe, bytowe a także edukacyjne) jest przedmiotem wymiany na rynku usług oraz że każdy rynek funkcjonuje tylko dzięki świadczeniu na nim określonych usług (informacyjne, pośredniczące, handlowe, kredytowe itp.) Rozwój różnorodnych usług związany jest z rozwojem gospodarczym i wzrostem zamożności ludności danego kraju.

Ze względu na charakter usług i rodzaj kontaktów powstających w trakcie ich wykonywania szczególnego znaczenia nabiera osobowość usługodawcy, kreatywność, wytrwałość, motywacje. Są to cechy istotne nie tylko w kontaktach z klientami, ale także wtedy, kiedy wykonywanie zleceń ma charakter zespołowy. Ważne jest by klienci czuli, że wykonujący usługę jest osobiście zaangażowany w jej jak najlepszą realizację. Wiele firm traktuje świadczenie usług jako obowiązek i narzut, jako koszt jako coś, co należy minimalizować a nie jako szansę i narzędzie marketingu. Każda firma jest firmą usługową. Większość firm zwraca uwagę na udział w rynku, niż na zadowolenie klienta i jest to błąd, ponieważ udział w rynku jest miernikiem odnoszącym się do przeszłości, natomiast zadowolenie klientów to miernik odnoszący się w przyszłość. Jeżeli zadowolenie klientów zaczyna maleć, wkrótce nastąpi spadek udziału w rynku.


Przykład:

ZAKŁADU USŁUG POGRZEBOWCH
„DROGA DO RAJU” sp. z o.o.

BIZNESPLAN

Przedmiotem niniejszego biznesplanu jest przedsięwzięcie mające na celu uruchomienie działalności gospodarczej polegającej na prowadzeniu zakładu usług pogrzebowych. Firmę zamierza założyć Jan Nowak, absolwent Wyższej Szkoły Inwestycji i Marketingu w Warszawie, oraz Symforian Kowalski- kościelny w Parafii św. Maksymiliana Marii Kolbego w Oświęcimiu. Termin rozpoczęcia działalności, planowany jest na 10 marca 2003 roku. Miejscem prowadzenia działalności będzie nieruchomość o powierzchni 140 m kw. położona w Olkuszu na ul. Sławkowskiej 13.

Firma będzie zajmowała się kompleksową obsługą ceremonii pogrzebowych, transportem zwłok, pośrednictwem w kremacji, budowa pomników oraz piwniczek na cmentarzu. Usługi te będą kierowane do wszystkich (żyjących) osób, którym obeszli najbliżsi. Konieczność pochówku zmarłych, jest gwarancją ciągłości funkcjonowania przedsiębiorstwa.

Zakład Usług Pogrzebowych prowadzony będzie przez dwóch właścicieli- Symforiana Kowalskiego i Jana Nowaka, oraz ich współpracowników. Mając na względzie dobro naszych klientów, w tym jakże trudnym dla nich okresie, zostały zatrudnione osoby z najwyższymi kwalifikacjami, oraz doświadczeniem. Zakład będzie czynny całodobowo przez siedem dni w tygodniu. W związku z rozpoczęciem działalności, uruchomiony zostanie warsztat, w którym wykonywane będą trumny własnej produkcji.

Przeprowadzone, przez specjalistów renomowanej firmy „Konsus” badania rynku wykazały, iż brakuje w Olkuszu profesjonalnego zakładu świadczącego usługi „na ostatniej drodze życia”. Zakład na świadczyć usługi mieszkańcom gminy Olkusz, w przyszłości zamierzamy uruchomić filie w innych miastach: Wolbromiu, Bukownie, Chrzanowie, Miechowie, Sosnowcu, Krakowie, Katowicach. Mamy na celu podbicie lokalnych rynków i stałe powiększanie obszarów przez nas obsługiwanych. Chcemy stać się potentatem na rynku usług pogrzebowych w Polsce południowej.

Posiadamy już wszystkie niezbędne dokumenty zezwalające na prowadzeniu Zakładu Usług Pogrzebowych w Olkuszu przy ulicy Sławkowskiej. Jan Nowak wniósł apotrem do spółki kapitał w postaci nieruchomości: dwukondygnacyjnego budynku o charakterze handlowym, oraz gruntu o pow. 0,5 ha o łącznej wartości 250 tysięcy złotych. Symforian Kowalski wniósł do spółki z.o.o. gotówkę w wysokości 160 tys. zł. oraz ruchomość w postaci 2 karawanów marki Mercedes Benz 200 ( wartości ocenionej przez rzeczoznawcę na 80 tys. złotych) służący do transportu zwłok, który będzie wykorzystywany w dalszej działalności. Łączna wartość wkładu Symforiana Kowalskiego wynosi- 250 tysięcy złotych. Wspólnicy wnoszą więc majątek w kwocie 500 tysięcy złotych. Każdy z nich ma zatem po 250 udziałów w przedsiębiorstwie. Wartość każdego udziału wynosi 1000 zł.

W związku z rozpoczęciem działalności, planowana jest kampania reklamowa, obejmująca reklamę w mediach ( gazety, bilbordy) na co zamierza się przeznaczyć 20 tysięcy złotych. Cena kompleksowej usługi wynosić będzie 4.500 tysiąca złotych. W koszty obsługi wliczono: trumnę, budowę podpiwniczenia na cmentarzu, wynajęcie sali ceremonii, transport oraz ubiór zwłok, oraz dekoracje kwiatami sali ceremonii.



Inwestycje potrzebne do rozpoczęcia działalności wynoszą 156 tys. zł. Na kwotę tę składa się zakup:

- materiałów budowlanych do remontu budynku, oraz wykonanie niezbędnych przeróbek: 45 tys. zł

- wyposażenia zakładu: biurko-500 zł, komputer z programem- 4,500 .zł., 8 foteli- 3,200 zł., mebli biurowych- 6,800 zł., kompletu oświetlenia 2.000 zł., ławy- 1,000 zł., wykładziny –1,000 zł., skrawarki stolarskie do wyrobu trumien- 23 tys. zł., piły tarczowej i łańcuchowej- 4,500 zł. elementów stolarskich 7,500 zł., pieczątek, materiałów promocyjnych- 20 tys. innych niezbędnych elementów zakładu- 17. tys zł.

Wydatki stałe zakładu wynosić będą miesięcznie 44.200zł. : wynagrodzenie 14 pracowników zakładu: 14 x 2000 zł., wynagrodzenie właścicieli 2 x 5000 zł, podatek od nieruchomości – 1200 zł., ubezpieczenie mienia- 550 zł, opłata za media / energię, wodę, Co, prąd, gaz, telefon/ 4,000 zł. inne wydatki 250 zł.

Wydatki poniesione na otwarcie Zakładu, jak i pokrycie pierwszego miesiąca działalności wyniosą: 200.000 zł. Pozostałe środki zostaną przeznaczone za zakup nieruchomości położonej w Krakowie na ul. Pułkownika Dąbka 10, w której od 5 maja 2003 zamierza się uruchomić filie olkuskiego zakładu.


Inwestycje w sektorze handlu

Handel – proces gospodarczy, polegający na sprzedaży, to znaczy na wymianie dóbr i usług na pieniądze, realizowany przez zawodowych pośredników w celu osiągnięcia zysku. Odmianą handlu jest handel międzynarodowy (zagraniczny), czyli międzynarodowa wymiana towarowa pomiędzy firmami pochodzącymi z różnych państw.
Handel zagraniczny to eksport(sprzedaż) i import(zakup) towarów i usług.

Korzyści z handlu zagranicznego mają wpływ na poziom życia ludzi przyczyniając się do ich dobrobytu

Handel zagraniczny pobudza rozwój społeczno-ekonomiczny kraju, który z kolei stwarza nowe potrzeby ludności i gospodarki, a tym samym rozszerza rynek wewnętrzny.

Rozwój gospodarczy i pozycja danego państwa w gospodarce światowej zależy od:
• Wielkości jego obszaru
• Jakości środowiska naturalnego i jego zasobów naturalnych
• Możliwości finansowych i naukowo technicznych
• Wykwalifikowanej kadry
• Organizacji gospodarki
• Polityki państwa

Podział gospodarczy świata:
• Kraje wysoko rozwinięte gospodarczo (PKB – powyżej 10000 USD)
• Kraje średnio rozwinięte (PKB – od 3000 do 10000 USD)
• Kraje rozwijające się (PKB – poniżej 3000 USD)

Polityczny podział świata – konsekwencja zróżnicowania krajów pod względem ustroju politycznego i społeczno-gospodarczego. (terytoria autonomiczne, niesamodzielne i zależne)


Rola handlu w gospodarce:

Handel jest istotnym sektorem gospodarki. Jego udział w PKB wynosi 16,8%, a zatrudnienie – 2,3 mln osób, co stanowi 15,9% ogólnej liczby pracujących. Zatrudnienie w sektorze handlowym jest w okresie słabszej koniunktury gospodarczej bardziej stabilne niż w pozostałych sektorach i wpływa stabilizująco na cały rynek pracy. Sektor handlowy w okresie dekoniunktury gospodarczej okazał się bardziej odporny na niekorzystne warunki makroekonomiczne. W całym okresie 2000-2004, jak i w samym roku 2004 przychody sektora rosły szybciej niż koszty, czyli poprawiały się wyniki finansowe.
Nowa placówka sieci handlowej tworzy, w zależności od rodzaju i wielkości obiektu, od 15 do 320 nowych miejsc pracy. Dodatkowe miejsca pracy powstają w sektorze dostawców, a także pojawia się zapotrzebowanie na pracowników obsługi obiektów handlowych (ochrona, konserwacja instalacji).

Inwestycje w sferze handlu:

Inwestycje w handel stanowią w gospodarce polskiej około 10% ogółu inwestycji (udział handlu w wartości dodanej wynosi 19%, a w liczbie pracujących 16,7%). Niepoślednią rolę w pozytywnych przemianach odegrały inwestycje zagraniczne, przyczyniające się do unowocześniania sektora i poprawy jego efektywności. Bezpośrednie inwestycje zagraniczne od roku 1994 wyniosły łącznie około 9,5 mld dolarów. Dopływ kapitału zewnętrznego tej wysokości przyczynił się do zatrudniania około 60 tysięcy osób rocznie w sektorach poza handlem.

Handel od strony konsumenta:

Z badania przeprowadzonego przez CBOS w październiku 2004 roku wynika, że ponad 66% konsumentów w Polsce robi zakupy w hipermarkecie lub dużym centrum handlowym składającym się z wielu sklepów. Ponadto 42% konsumentów kupuje artykuły żywnościowe w dużych sklepach (supersamy, supermarkety, hipermarkety).
Badania przeprowadzone przez Gfk Polonia w dużych miastach w Polsce pokazały, że dla 90% Polaków najważniejszym czynnikiem decydującym o wyborze tych sklepów jako miejsca zakupów są korzystne ceny. Poziom cen w hipermarketach jest niższy średnio o 9% niż w tradycyjnej sieci sklepowej. Zakupy w hipermarkecie pozwalają zaoszczędzić przeciętnej rodzinie 4-osobowej około 70 złotych miesięcznie, a więc blisko 850 złotych rocznie.
Wzrost cen w hipermarketach byłby niekorzystny dla gospodarki, ale przede wszystkim dotknąłby konsumentów, którzy zaopatrują się w dużych sklepach.

Mit wyniszczania małych sklepów i przyczyniania się do wzrostu bezrobocia:

Z danych za 2004 rok wynika, że najlepsze wyniki finansowe osiągnęły małe firmy handlowe, zatrudniające 10-49 pracowników. Od kilku lat rośnie też liczba sklepów tradycyjnych. Największy spadek liczby sklepów zanotowały duże sieciowe firmy handlowe (zatrudniające powyżej 249 osób) – o 3,8%. Liczba przedsiębiorstw mikro (0-9 pracujących) zmniejszyła się o 1%, a średnich (zatrudniających 50-249 osób) o 0,2%. Odnotowano też wzrost liczby firm małych (10-49 pracujących) – o 3,7%. Rzeczywiście, część małych kupców przegrywa konkurencję, ale liczba pracujących w handlu utrzymuje się stale na poziomie zbliżonym do 2,3 mln osób. Poziom płac w handlu sieciowym jest o 20% wyższy niż w handlu tradycyjnym na adekwatnych stanowiskach.



Mit dyktatu wobec dostawców:

Skala obrotów sklepów wielkopowierzchniowych sprawia, że najlepiej w tej relacji czują się przede wszystkim duże firmy dostawcze. Mniejsze odczuwają dyskomfort, nie mogąc spełnić obiektywnych warunków rynku dużych wolumenów. Mniejsze firmy, chcąc utrzymać kontakty z supermarketami, powinny skoncentrować się na własnym rozwoju. Efekt wysokich wymagań w zakresie kosztów, jakości, ciągłości dostaw jest dla konsumentów i całej polskiej gospodarki ogólnie korzystny: niższe ceny, szybsza konsolidacja i modernizacja produkcji i w efekcie rosnący, mimo umacniania się złotego, eksport.

Mit niekontrolowanej ekspansji:

Nasycenie rynku wielkopowierzchniowymi sklepami sieciowymi w Polsce jest jednym z najniższych w UE. W Polsce 38% obrotów handlowych odbywa się za pośrednictwem supermarketów i dużych centrów, w Czechach – 61%, w Niemczech i Francji 86-87%. Nasycenie polskiego handlu sklepami wielkopowierzchniowymi nie sięga połowy średniej w tzw. krajach starej Unii. Przy założeniu, że Polska miałaby osiągnąć w tym względzie poziom średniej unijnej w ciągu 10 najbliższych lat, oznaczałoby to napływ dalszych 10 mld dolarów w formie zagranicznych inwestycji bezpośrednich. Efektem takiego scenariusza byłoby zatrudnienie do roku 2014 kolejnych 60 tys. osób poza handlem w skali rocznej.

Mit uchylania się od płacenia podatków:

Duże sieci handlowe są spółkami prawa polskiego i płacą podatki na ogólnie obowiązujących zasadach. Firmy, które inwestują, korzystają – jak wszystkie inne przedsiębiorstwa w Polsce – z odpisów amortyzacyjnych i ich obciążenie podatkowe jest wówczas niższe.

Mit korzystania z ulg podatkowych:

Taki zapis w prawie obowiązywał do 1993 r. Wtedy na rynku polskim funkcjonowała tylko jedna zagraniczna sieć handlowa – austriacka Billa, dziś już nieobecna na naszym rynku. Tylko ta sieć skorzystała ze zwolnień podatkowych. Obecnie funkcjonujące sieci zaczęły wchodzić do Polski później, kiedy zwolnienia z ulg już nie przysługiwały.

Zakupy w niedzielę:

Z badań zachowań konsumenckich przeprowadzonych na zlecenie PKPP Lewiatan przez Instytut PENTOR wynika, że 84% kupujących rzadko lub nigdy nie robi zakupów w niedzielę. Ale ograniczenie handlu w niedzielę może sprawić, że w samych tylko hipermarketach pracę utraci około 15% personelu, co przekłada się na 50-60 tysięcy miejsc pracy. Ten negatywny efekt będzie wzmocniony spadkiem wartości usług wspierających handel, np. transportowych, ochroniarskich, porządkowych. Ponadto w warunkach wolniejszego wzrostu gospodarczego spodziewać się należy uszczerbku w dochodach budżetu z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych. Spadek liczby zatrudnionych oznaczałby też spadek niższe wpływy i z tego tytułu. Wreszcie, wzrost bezrobocia to wyższe koszty dla budżetu związane z wypłatą zasiłków i innych świadczeń socjalnych



Przykład:

CHARAKTERYSTYKA DZIAŁALNOŚCI
APTEKA ”Melisa”

BIZNESPLAN

Pełna nazwa: ”Melisa”
adres: 43-100 Tychy,ul. Piłsudskiego 12
forma organizacyjno-prawna: firma jednoosobowa
-właściciel: Aneta Kowalska
-data rozpoczęcia działalności: 10.04.2005
-charakterystyka prowadzonej działalności: sprzedaż leków i wykonywanie leków recepturowych
-miejsce prowadzonej działalności: 43-100 Tychy,ul. Piłsudskiego 12
-zatrudnienie: dwóch magistrów farmacji, dwóch techników farmacji i pomoc apteczna
-nieruchomości: własność prywatna na terenie Wrocławia
-wyposażenia: meble apteczne, kasy fiskalne, komputery, drukarki do drukowania kodów, drukarki laserowe, sprzęt do wykonywania leków recepturowych.

2. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA RYNKU
Apteka będzie prowadziła działalność usługową dla ludności w zakresie: sprzedaży leków na recepty lekarskie, sprzedaży leków bez recepty, sprzedaż parafarmaceutyków, sporządzanie i wydawanie leków recepturowych na recepty. Nasza apteka dodatkowo będzie prowadzić dyżury w niedzielę i święta oraz w porze nocnej.

3. KONKURENCJA
Istniej dość duża konkurencja na rynku aptecznym. Na terenie Wrocławia istnieją apteki, które są otwarte w dużych supermarketach.

4. WALORY FIRMY W ODNIESIENIU DO KONKURENCJI
Apteka prowadzi własną działalność usługową wprowadzając do sprzedaży leki, które są kupowane po jak najniższej cenie.

5. MOCNE I SŁABE STRONY FIRMY
Firma jest stabilna, posiada własny kapitał, posiada duży asortyment leków i parafarmaceutyków.
Apteka jest czynna w niedziele i święta oraz prowadzi dyżury w porze nocnej.
Lokalizacja apteki jest dobra, znajduje się przy głównej ulicy.
W aptece brak jest szafki aseptycznej do wykonywania leków jałowych.

6. PLAN STRATEGICZNY
Apteka planuje intensywny rozwój w ciągu dwóch najbliższych lat w tym celu planuje podjąć następujące działania:
- zakup szafki aseptycznej do wykonywania leków jałowych,
- utworzenie części samoobsługowej dla kosmetyków i parafarmaceutyków,
- pomiar masy ciała i ciśnienia dla pacjentów,
- zatrudnianie konsultantów do pomocy w wyborze odpowiednich preparatów do pielęgnacji ciała i włosów,
- ogłoszenia w gazetach wrocławskich,
- roznoszenie ulotek
- podłączenie do Internetu i utworzenie strony WWW.


7. ANALIZA FINANSOWA PRZEDSIĘWZIĘCIA
Koszty związane z rozpoczęciem działalności:
-czynsz za wynajem lokalu: 700 zł
-koszty adaptacji i urządzenia pomieszczenia: 10 000zł
-opłaty za wodę, energię, telefon: 1 000 zł
-zakupy środków trwałych: 1 200 zł
-wstępna promocja i reklamy: 2 000 zł
RAZEM: 14 900 zł

Spodziewane miesięczne przychody ze sprzedaży: 22 000 zł
Spodziewane miesięczne koszty w tym:
Koszty zakupu środków produkcji: 4 000 zł
Wynagrodzenie pracowników: 5 000 zł
Ubezpieczenie: 500 zł
Czynsz: 700 zł
Energia i inne opłaty: 1 000 zł
Spłata kredytu: 2 000 zł
Reklama: 550 zł
Inne wydatki: 1 100 zł
RAZEM: 14 850 zł

Zysk przed opodatkowaniem: 7 150 zł
Podatek dochodowy: 2 000 zł
Zysk netto: 5 150 zł
Przedsięwzięcie zacznie przynosić zyski po 10 miesiącach.



Inwestycje w sektorze przemysłu

Przemysł – jest podstawowym działem gospodarki narodowej, w którym następuje wydobywanie zasobów przyrody, ich przerób oraz przetwarzanie zasobów pochodzących z upraw i hodowli na użyteczne produkty. Są obiektywne przesłanki do szybszego rozwoju przemysłu niż innych działów gospodarki, a wynikają one ze stosunkowo małego uzależnienia przemysłu od procesów biologicznych i warunków klimatycznych oraz dużych możliwości wzrostu wydajności pracy w wyniku postępu technicznego. Barierą w rozwoju może być natomiast konieczność angażowania dużych nakładów kapitałowych.

Przemysł – działalność gospodarcza polegająca na pozyskiwaniu surowców, wytwarzaniu wyrobów oraz świadczeniu usług w takich dziedzinach jak górnictwo i kopalnictwo, przetwórstwo, zaopatrzenie w energię i wodę.

Przemysł wytwarza produkty seryjne i na skalę masową, co obniża koszty i zwiększa wydajność pracy.

Funkcje przemysłu:
• Produkcyjna (pozyskiwanie i przetwarzanie surowców i półproduktów)
• Społeczna (stwarzanie miejsc pracy, podnoszenie kultury technicznej, zmiana warunków bytu
• Przestrzenna (przyspieszenie procesów urbanizacyjnych, przekształcanie środowiska)

Przemysł dzielimy na:
• Wydobywczy (górnictwo)
• Przetwórczy (energetyczny, metalurgiczny, elektromaszynowy, chemiczny, mineralny, drzewny spożywczy, lekki itd.)

Czynniki lokalizacji przemysłu:
• Przyrodnicze (dostępność surowców mineralnych, zasobów wodnych, sprzyjający klimat, dogodne ukształtowanie terenu)
• Społeczno – ekonomiczne (ilość i kwalifikacje pracowników, bliskość i wielkość rynku zbytu, dostępność transportu, postęp naukowo-techniczny, regulacje prawne, ulgi podatkowe i inne)

Położone blisko siebie miasta przemysłowe (ośrodki) połączone siecią energetyczną, komunikacyjną i usługową to okręgi przemysłowe

Rewolucja przemysłowa – okres, w którym zaczęto wprowadzać do produkcji maszyny, a następnie zautomatyzowano cały proces wytwórczy (pocz. – Anglia XVIII w)
Anglia, 1769 – J. Watt – wynalezienie maszyny parowej

Najstarsze okręgi przemysłowe w Europie – okręgi śr. Anglii, pn Francji, pd Belgii, pn Nadrenii i Westfalii, Saory, Doniecki, Górnośląski, Ostrowsko Karwiński.

Gałęzie przemysłu:
1. energetyczny
2. metalurgiczny
3. elektromaszynowy
4. chemiczny

Energetyka – wytwarza, gromadzi, przetwarza, wykorzystuje energie do pracy urządzeń w procesie produkcyjnym i w gospodarstwie domowym

Energia elektryczna – czynnik warunkujący i umożliwiający przekształcenie zasobów naturalnych w przedmioty użytkowe, służące ludziom

Produkcja energii; elektrownie:
• Cieplne (63%, gł. surowiec – węgiel)
• Wodne (19%, woda – Norwegia, Brazylia, Nowa Zelandia, Kanada, Szwajcaria)
• Jądrowe (17% - Francja, Belgia, Szwecja, Szwajcaria, Finlandia, Niemcy, Wielka Brytania, Japonia)
• Geotermalne (ok. 1% - energia słoneczna, wiatr, gorące źródła, ciepło wnętrza Ziemi – Meksyk, Nowa Zelandia, Islandia, USA, Niemcy)

Wykorzystywanie energii elektrycznej:
• Przemysł
• Rolnictwo
• Transport
• Usługi
• Cele komunalne i domowe

O lokalizacji przemysłu wysokiej techniki decyduje:
• Wysoko wykwalifikowana kadra techniczna i inżynierska
• Bliskość uczelni i placówek badawczych
• Komunikacja samochodowa i lotnicza
• Tereny o jak najmniejszym stopniu przekształcenia środowiska

Technopolia – obszar rozwoju przemysłu wysokiej techniki (przedsiębiorstwa, biura, laboratoria)

Wpływ przemysłu na środowisko przyrodnicze:
• Zmiany ukształtowania powierzchni (składowiska odpadów)
• Szkody górnicze
• Zagłębienia terenu (wyrobiska)
• Wysychanie studni gospodarskich

Przykład:

Inwestowanie w rozwój

Spółka (spółdzielnia) Cosun na premie dla plantatorów przeznacza tylko 50 proc. wypracowanego zysku, dzięki czemu może finansować swoje przedsięwzięcia rozwojowe. Obecnie firma zajmuje się już nie tylko produkcją cukru, ale także alkoholu, insuliny, przetwórstwem owoców i warzyw, ziemniaków, produkcją przypraw, nasion, zajmuje się także wytwarzaniem kompostu do uprawy grzybów.

Firma Cosun od początku przyjęła politykę koncentracji produkcji i przetwórstwa buraków cukrowych. Z 80 punktów skupu zostawiono tylko cztery punkty przyfabryczne, z sześciu cukrowni, które przerabiały od 3 tys. do 8 tys. ton buraków na dobę, zostały trzy, o przeciętnej możliwości przerobu 15 tys. ton. Firma, która początkowo zatrudniała 2500 pracowników stałych i około 1000 robotników sezonowych, obecnie zatrudnia około 700 pracowników stałych i dodatkowo 350 osób w okresie kampanii cukrowniczej. Udział spółki Cosun na holenderskim rynku cukru przekracza 60 proc.



W Polsce firma Cosun ma już swoje udziały w przetwórstwie rolno-spożywczym, ale na razie nie w przemyśle cukrowniczym. W Tomaszowie Lubelskim pracuje należący do tej firmy zakład przetwórstwa owocowo-warzywnego, w Lęborku zaś działa zakład przetwórstwa ziemniaczanego największej europejskiej spółki przetwórstwa ziemniaków Aviko, w której Cosun posiada pakiet większościowy.

Obecnie Cosun zabiega o możliwość uczestniczenia w restrukturyzacji polskiego przemysłu cukrowniczego. - Ta restrukturyzacja potrwa wiele lat - przewiduje wiceprezes firmy, Wim Oosterhuis. - Rzecz w tym, by zmierzała we właściwym kierunku. 20 lat temu nasza firma miała 25 tys. udziałowców, teraz ma 16 tysięcy. 15 lat temu buraki cukrowe uprawiano w Holandii na 140 tys. ha, teraz tylko na 115 tys. ha, a cukru produkujemy więcej. I zatrudniamy przy tym ponad trzy razy mniej ludzi ni kiedyś. Nasza firma udowodniła, że wie, jak należy restrukturyzować cukrownictwo i t< swoją wiedzę chce teraz przekazać Polsce.

Ale prezes Oosterhuis podkreśla, że w tym celu Cosun musiałaby mieć udziały w polskich cukrowniach zwłaszcza, że taka restrukturyzacja będzie sporo kosztować. Jej koszty dla Lubelsko-Małopolskiej Spółki Cukrowej szacuje na co najmniej miliard złotych (500 mln niemieckich marek).

Cukrownia Krasnystaw wyprodukowała w ostatniej kampanii najwięcej cukru.









Bibliografia:
„Ekonomia”, E. Czarny, E. Nojszewska,
„Ekonomia”, D. Begg, S. Fischer, R. Durnbusch,
„Ekonomia i organizacja przedsiębiorstw” cz. 2, S. Dębski,
„Podstawy ekonomii” E. Nojszewska,
„Usługi rynkowe” K. Rogoziński,
„Marketing od A do Z” P. Kotler,
„Ekonomika i organizacja firmy handlowej Część I ” S. Chudy,
„Ekonomika i organizacja firmy handlowej Część II „ S. Chudy,
„Ekonomika przedsiębiorstw czyli jak prowadzić działalność gospodarczą” M. Pietraszewski,
„Podstawy ekonomii” Roman Milewski,
Internet:
http://www.sciaga.pl/tekst/53025-54-inwestycje
http://www.sciaga.pl/tekst/39552-40-przemysl_uslugi_podzial_gospodarczy_i_polity%20