Tablica ekonomiczna F. Quesnay’a

Tablica ekonomiczna zapoczątkowała w myśli ekonomicznej nowy rozdział – badanie procesów reprodukcji i cyrkulacji produktu społecznego. Śladami Quesnaya będą podążać w przyszłości Marks, tworząc teorię reprodukcji kapitału i Leontief, rozwijając teorię przepływów międzygałęziowych. Schemat krwiobiegu okazał się płodną analogią do rozpatrzenia krążenia dóbr, usług i dochodów pieniężnych w trójklasowym społeczeństwie, wywołując wśród reformatorów zachwyt nad logiką powiązań i możliwością wyciągnięcia wniosków dla polityki gospodarczej. Sam Quesnay w kolejnych wydaniach Tablicy ekonomicznej doskonalił schemat wykresu, czyniąc go bardziej przejrzystym do interpretacji. Nam wystarczy schemat uproszczony, na którym można prześledzić reprodukcję produktu społecznego oraz cyrkulację towarów i pieniądza, ujętą w pięciu kolejnych aktach. Przyjmijmy więc, że stan wyjściowy odpowiada sytuacji po żniwach i że roczny produkt brutto obejmuje produkty żywnościowe i surowce. Ogólna wartość produktu wynosi 5 mld liwrów, z czego na żywność przypada 4 mld, a na surowce – 1 mld. Klasa właścicieli ma w swej dyspozycji zasób pieniężny w wysokości 2 mld liwrów, uzyskany z tytułu renty dzierżawnej od klasy produkcyjnej. Akt pierwszy jest cyrkulacją między właścicielami a farmerami. Pierwsi kupują u farmerów żywność za 1 mld liwrów – produkty przepływają do właścicieli, pieniądze - do farmerów. Akt drugi odpowiada transakcji między właścicielami a klasą jałową, np. rzemieślnikami. Towary płyną do właścicieli, a 1 mld liwrów do rzemieślników. Akt trzeci odpowiada cyrkulacji między klasą jałową a farmerami. Pierwsi kupują u farmerów żywność za otrzymany poprzednio 1 mld liwrów, drudzy mają już 2 mld dochodu, uwzględniając przy tym uzyskany z aktu pierwszego. Następuje akt czwarty, w którym farmerzy kupują u klasy jałowej potrzebne narzędzia za 1 mld liwrów. Akt piąty dotyczy transakcji zakupu surowców u farmerów przez klasę jałową za sumę 1 mld liwrów. Proces reprodukcji prostej jest zakończony, stan początkowy i końcowy jest taki sam i można powtórzyć wszystkie akty cyrkulacji produktów i pieniądza.