Spółki

Spólka, okreslone w umowie zrzeszenie osób badz kapitału utworzone celem prowadzenia dzialalnoci gospodarczej . Spólka stanowi jeden z rodzajów formy organizacyjno-prawnej, pod postacia której funkcjonuja przedsiebiorstwa .
Z punktu widzenia podstawy ekonomicznej utworzenia spólki, dzieli sie je na spólki: osobowe (spólki cywilne, spólki jawne, spólki komandytowe) i kapitalowe (spólki z ograniczona odpowiedzialnocia i spólki akcyjne) .
Z punktu widzenia zródla prawa regulujacego powstanie i dzialalnosc spólek: na spólki
prawa cywilnego (spólki cywilne) oraz spólki prawa handlowego (spólki jawne,
komandytowe, z ograniczona odpowiedzialnoscia, akcyjne).
Spólki prawa cywilnego sa uwidaczniane w ewidencji dzialalnosci gospodarczej, podstawa ich funkcjonowania jest kodeks cywilny . Spólki prawa handlowego sa umieszczane w rejestrze handlowym prowadzonym przez wlasciwe sady. Podstawa ich funkcjonowania jest kodeks handlowy .

Spólka akcyjna, wedlug prawa polskiego spólka kapitałowa utworzona w rezultacie zgromadzenia przez wspólników kapitału akcyjnego w wysokosci co najmniej 100 tys. zl, pokrytego gotówka badz aportami, dzielacego sie na akcje o równej wartosci nominalnej.
Akcja stanowi podstawe nabycia praw wspólnika (akcjonariusza), moze miec charakter imienny lub na okaziciela, zwykly lub uprzywilejowany co do prawa glosu, dywidendy badz podzialu majatku w razie likwidacji spólki akcyjnej.
Utworzenie spólki akcyjnej wymaga ustanowienia jej statutu w formie aktu notarialnego. Spólka nabywa osobowosc prawna z chwila wpisania do rejestru handlowego i jako osoba prawna odpowiada za swoje zobowiazania calym swoim majatkiem. Akcjonariusze osobiscie nie odpowiadaja za zobowiazania spólki.
Wladzami spólki akcyjnej sa: zgromadzenie wspólników, zarzad oraz rada nadzorcza i komisja rewizyjna.

Spólka cywilna, spólka osobowa powstala w wyniku zawarcia przez wspólników umowy w formie pisemnej, precyzujacej takie istotne postanowienia, jak: cel gospodarczy, czas trwania spólki, rodzaj i wysokosc wkladów, zasady udzialu wspólników w stratach i zyskach, itp.
Spólka cywilna nie posiada osobowości prawnej, podmiotem praw i obowiazków sa wszyscy wspólnicy jako osoby fizyczne, którzy za zobowiazania spólki odpowiadaja solidarnie calym swoim majatkiem (równiez osobistym).

Spólka jawna, spólka osobowa oparta na prawie handlowym, powstala w wyniku umowy zawartej w formie pisemnej, podobnie jak spółka cywilna .
W przeciwienstwie do niej podlega rejestracji w rejestrze handlowym, w wyniku czego nabywa tzw. ograniczona osobowosc prawna, moze zaciagac we wlasnym imieniu zobowiazania oraz nabywac prawa, a takze posiada wyodrebniony majatek.
Za zobowiazania spólki jawnej kazdy ze wspólników odpowiada solidarnie calym swoim majatkiem.

Spólka jednoosobowa, forma spółki kapitaowej . Przepisy prawa dopuszczaja bowiem utworzenie takiej spólki tylko odnosnie spółki z ograniczona odpowiedzialnocia
i spółki akcyjnej. Niedozwolone jest ponadto tworzenie spólki jednoosobowej z ograniczona odpowiedzialnoscia przez jednoosobowa spólke z ograniczona odpowiedzialnoscia.
Tworzenie jednoosobowych spólek akcyjnych przewidziane jest dla skarbu pastwa oraz zwiazków samorządu terytorialnego i jednoosobowych spólek Skarbu Panstwa tworzonych w procesie prywatyzacji przedsiebiorstw panstwowych i gdy spólka utworzona zostala z majatku pozostalego po likwidacji przedsiebiorstwa panstwowego (ustawa o prywatyzacji przedsiebiorstw panstwowych).

Spólka kapitalowa, rodzaj spółki, w której najwazniejszym elementem jest majatek spólki (kapitał). Nalezy do nich spółka akcyjna i spółka z ograniczoną odpowiedzialnocia .
Od spólek osobowych wyróznia je: zmienny kapital i sklad osobowy, posiadanie osobowości prawnej, skierowanie odpowiedzialnosci za zobowiazania spólki na sama spólke, wyodrebnienie majatku spólki, prowadzenie spraw spólki posrednio przez wspólników i uksztaltowanie praw i obowiazków wspólników wobec spólki w sposób zróznicowany .

Spólka komandytowa, spólka osobowa oparta na prawie handlowym, powstala w wyniku umowy zawartej w formie aktu notarialnego .
Spólka komandytowa stanowi w zasadzie forme posrednia pomiedzy spólkami osobowymi a kapitałowymi. Przynajmniej jeden ze wspólników (komplementariusz) odpowiada wobec wierzycieli calym swoim majatkiem (jak w przypadku spólek osobowych), odpowiedzialnosc zas przynajmniej jednego (komandytariusza) jest ograniczona do wysokosci wniesionego wkladu (jak w przypadku spólek kapitalowych).

Spólka z ograniczona odpowiedzialnoscia, wedlug prawa polskiego spółka kapitałowa utworzona w rezultacie zgromadzenia przez wspólników (udzialowców) kapitału zakładowego w wysokosci co najmniej 4000 zl, który moze byc pokryty w formie gotówki lub aportów i dzieli sie na tzw. udzialy. Udzialy maja charakter wylacznie imienny i stanowia potwierdzenie nabycia praw wspólnika.
Spólka z ograniczona odpowiedzialnoscia jest powolywana na podstawie aktu notarialnego i nabywa osobowość prawną z chwila wpisania do rejestru handlowego . Jako osoba prawna odpowiada za swoje zobowiazania calym swoim majatkiem. Odpowiedzialnosc udzialowców jest ograniczona do wysokosci wniesionych wkladów.
Wladzami spólki z ograniczona odpowiedzialnoscia sa: zgromadzenie wspólników, zarzad oraz rada nadzorcza lub komisja rewizyjna.

Wspólne przedsiewziecie, joint venture, przedsiewziecie gospodarcze tworzone przy udziale wkladu kapitalowego dwóch lub wiecej podmiotów gospodrczych, niezaleznych od siebie pod wzgledem ekonomicznym i prawnym. Wyróznia sie wspólne przedsiewziecia:
1) o charakterze narodowym, w którym partnerzy pochodza z tego samego kraju,
2) zagraniczne, w którym uczestnicza partnerzy z róznych krajów bez udzialu kraju organizujacego,
3) miedzynarodowe, w którym partnerzy pochodza z róznych krajów, w tym z kraju, gdzie wspólne przedsiewziecie ma swoja siedzibe,
4) mieszane, w którym maja udzial zagraniczne przedsiebiorstwa i rzad kraju, gdzie znajduje sie siedziba wspólnego przedsiewziecia.