Spółki

Spółka

Działalność gospodarczą można prowadzić w różnych formach organizacyjno-prawnych. Wybór formy zależy od rozmiarów działalności, liczby osób w nią zaangażowanych, celów tej działalności. Spółka stanowi jeden z rodzajów formy organizacyjno-prawnej pod postacią której funkcjonują przedsiębiorstwa. Spółkę można utworzyć na podstawie przepisów kodeksu cywilnego, lub kodeksu handlowego. Spółki dzielimy na spółki cywilne i handlowe.
Do spółek handlowych zaliczamy:
- spółkę jawną,
- spółkę partnerską,
- spółkę komandytową
- spółkę komandytowo-akcyjną,
- spółkę akcyjną,
- spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością .
Oprócz wyżej podanego podziału spółki dzieli się również na spółki osobowe oraz spółki kapitałowe.
Spółkę osobową cechuje osobista odpowiedzialność wspólników za zobowiązania spółki. W spółce osobowej wspólnicy prowadzą sami sprawy spółki chyba że z aktu założycielskiego wynika inaczej. Spółka osobowa nie posiada osobowości prawnej.
Do spółek osobowych należą:
- spółka cywilna,
- spółka jawna,
- spółka komandytowa,
- spółka komandytowo-akcyjna,
- spółka partnerska.
Natomiast spółka kapitałowa posiada osobowość prawną i za swoje zobowiązania odpowiada własnym majątkiem. W spółce tej wspólnicy odsunięci są z reguły od bezpośredniego prowadzenia spraw spółki i od bezpośredniej kontroli jej działalności. Organem zaś ich reprezentującym jest zgromadzenie wspólników.
Do spółek kapitałowych należą:
- spółka z ograniczoną odpowiedzialnością,
- spółka akcyjna.

Spółka cywilna

Spółka cywilna powstaje zawsze w drodze umowy zawartej przez wspólników. W umowie wspólnicy zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego przez działanie w sposób oznaczony, w szczególności przez wniesienie wkładów.
Do istotnych postanowień umowy spółki cywilnej należy zatem:
- dążenie wspólników do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego,
- zobowiązanie się wspólników do przedsięwzięcia działań oznaczonych w umowie, a w szczególności wniesienie wkładu.
Spółka cywilna jest prawna-organizacyjną formą współdziałania gospodarczego osób. Może być założona jedynie dla realizacji celów gospodarczych. Spółka może być zawarta na czas nie oznaczony, lub na czas oznaczony. Umowa spółki powinna mieć formę pisemną, ale jej niezachowanie nie powoduje nieważności umowy, a tylko ewentualne udowodnienia dowodowe. Spółka cywilna nie podlega wpisowi do rejestru handlowego spółek. Wspólnicy są zobowiązani wnieść wkład przewidziany w umowie. Wniesienie wkładu jest jednym, ale nie jedynym ze sposobów współdziałania wspólników dla osiągnięcia ich wspólnego celu gospodarczego. Wkład wspólnika może polegać na wniesieniu do spółki własności lub innych praw, albo na świadczeniu usług. Sposób działania wspólnika mający na celu osiągnięcie wspólnego celu gospodarczego spółki musi być wyraźnie oznaczony w umowie spółki. Pod względem prawnym majątek spółki stanowi współwłasność łączną wspólników. Konsekwencją takiej własności jest brak możliwości rozporządzania przez wspólników własnym udziałem we wspólnym majątku. Zobowiązaniami spółki są wszelkie zobowiązania zaciągnięte przez jednego, kilku lub wszystkich wspólników, jeśli pozostają one w związku z działalnością spółki. Za zobowiązania spółki w myśl kodeksu cywilnego wspólnicy odpowiedzialni są solidarnie, oznacza to, że każdy ze wspólników odpowiada za zobowiązania spółki nie tylko wspólnym majątkiem, ale i majątkiem osobistym. Każdy wspólnik jest uprawniony i zobowiązany do prowadzenia spraw spółki. W umowie spółki lub późniejszej uchwale wspólnicy mogą postanowić, że sprawy spółki prowadzić będzie jeden lub kilku wymienionych w umowie lub uchwale wspólników. Wspólnicy mogą także powierzyć prowadzenie spraw spółki osobie trzeciej. Podział zysków i strat spółki zazwyczaj jest określony w umowie, jeśli tak nie jest to wspólnik jest uprawniony do równego udziału w zyskach i w tym samym stosunku w stratach.
Rozwiązanie spółki następuje:
- z przyczyn przewidzianych w umowie
- z ważnych powodów wspólnik może żądać rozwiązania spółki
- w postępowaniu sądowym.

Spółka jawna

Spółką jawną jest spółka osobowa, która prowadzi przedsiębiorstwo pod własną firmą, a nie jest inną spółką handlową.
Umowa spółki jawnej powinna być zawarta na piśmie pod rygorem nieważności i powinna zawierać:
- firmę i siedzibę spółki,
- określenie wkładów wnoszonych przez każdego wspólnika,
- przedmiot działalności spółki,
- czas trwania spółki, jeśli jest określony.
Spółka jawna jak każda spółka osobowa, może we własnym imieniu nabywać prawo i zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywaną. Wspólnicy mają prawo do równego udziału w zyskach i stratach w tym samym stosunku bez względu na rodzaj i wartość wkładu. Każdy wspólnik odpowiada za zobowiązania spółki całym swoim majątkiem. Obowiązkowe jest zgłoszenie spółki do sądu rejestrowego. Każdy wspólnik ma prawo reprezentować spółkę i prawo to dotyczy wszystkich czynności sądowych i pozasądowych spółki. Nie można go ograniczyć ze skutkiem wobec osób trzecich. Umowa spółki jawnej może przewidywać, że wspólnik jest pozbawiony prawa reprezentowania spółki albo że jest uprawniony do jej reprezentowania tylko łącznie z innym wspólnikiem lub prokurentem. Wspólnicy są zobowiązani powstrzymywać się od wszelkiej działalności sprzecznej z interesami spółki.
Rozwiązanie spółki może nastąpić:
- z przyczyn przewidzianych w umowie spółki,
- jednomyślną uchwałą wszystkich wspólników,
- ogłoszeniem upadłości spółki,
- śmiercią wspólnika lub ogłoszenie jego upadłości,
- wypowiedzenie umowy przez wspólnika lub wierzyciela wspólnika,
- prawomocnym orzeczeniem sądu.

Spółka partnerska

Kodeks spółek handlowych zawiera regulację nowego typu spółki, jaką jest spółka partnerska. Jest to spółka osobowa, utworzona przez wspólników (partnerów) w celu wykonywania wolnego zawodu w spółce prowadzącej przedsiębiorstwo pod własną firmą. Jej cechą jest to, że przynajmniej jeden wspólnik odpowiada za zobowiązania spółki bez ograniczeń. Natomiast odpowiedzialność pozostałych wspólników, jest ograniczona. Według kodeksu spółek handlowych, spółka partnerska należy do spółek osobowych, może więc nabywać prawa i zaciągać zobowiązania we własnym imieniu, pozywać i być pozywaną. Spółka partnerska nie ma jednak osobowości prawnej. Partnerami w spółce mogą być wyłącznie osoby fizyczne, uprawnione do wykonywania wolnych zawodów, określonych w ustawie. W jednej spółce partnerskiej mogą działać wspólnicy wykonujący różne wolne zawody.
Umowa spółki partnerskiej powinna być zawarta w formie aktu notarialnego
i zawierać:
- określenie wolnego zawodu wykonywanego przez partnerów w ramach spółki,
- przedmiot działalności spółki,
- nazwiska i imiona partnerów, którzy ponoszą nieograniczoną odpowiedzialność za zobowiązania spółki, w przypadku, gdy umowa spółki przewiduje, że jeden albo większa liczba partnerów będą ponosić odpowiedzialność tak jak wspólnik spółki jawnej,
- w przypadku gdy spółkę reprezentują tylko niektórzy partnerzy, nazwiska i imiona tych partnerów,
- firmę i siedzibę spółki,
- czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony,
- określenie wkładów wnoszonych przez każdego partnera i ich wartość.
Spółka partnerska podlega zgłoszeniu do rejestru sądowego, prowadzonego przez sąd rejestrowy. Spółka partnerska powstaje z chwilą wpisu do rejestru. Prowadzenie spraw spółki partnerskiej i jej reprezentacja na zewnątrz należy do poszczególnych partnerów, ale umowa spółki może regulować to inaczej. Prowadzenie spraw spółki i jej reprezentowanie można powierzyć zarządowi. Do zarządu stosuje się przepisy dotyczące zarządu w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością.
Rozwiązanie spółki partnerskiej następuje w przypadku:
- zaistnienia przyczyn określonych w umowie spółki,
- jednomyślnej uchwały wszystkich partnerów,
- ogłoszenia upadłości spółki,
- utraty przez wszystkich partnerów prawa do wykonywania wolnego zawodu,
- prawomocnego orzeczenia sądu.

Spółka komandytowa

Spółka komandytowa jest spółką osobową mająca na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą, w której wobec wierzycieli za zobowiązania spółki co najmniej jeden wspólnik odpowiada bez ograniczenia (komplementariusz), a odpowiedzialność co najmniej jednego wspólnika (komandytariusza) jest ograniczona.
Umowa spółki komandytowej wymaga formy aktu notarialnego i powinna zawierać:
- firmę i siedzibę spółki,
- przedmiot działalności spółki,
- czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony,
- oznaczenie wkładów wnoszonych przez każdego wspólnika i ich wartość,
- oznaczony kwotowo zakres odpowiedzialności każdego komandytariusza wobec wierzycieli (sumę komandytową).
Spółka komandytowa powstaje z chwilą wpisu do rejestru. W spółce występują dwa rodzaje wspólników. Różni ich sytuacja prawna, odgrywana rola w spółce, oraz zakres odpowiedzialności za zobowiązania spółki. Komplementariusz spółki komandytowej odpowiada bez ograniczenia całym swoim majątkiem i solidarnie z pozostałymi komplementariuszami i ze spółką. Reprezentują również spółkę na zewnątrz, mogą zawierać umowy i zaciągać zobowiązania. Rola komandytariusza w spółce jest ograniczona do wniesienia wkładów i czerpania zysków. Nie ma on bezpośredniego wpływu na kierowanie spółką, ale jego odpowiedzialność za zobowiązania spółki jest ograniczona i komandytariusz odpowiada za zobowiązania spółki wobec jej wierzycieli tylko do wysokości sumy komandytowej, natomiast jest wolny od odpowiedzialności w granicach wartości wkładu wniesionego do spółki. Rozwiązanie spółki komandytowej następuje z takich samych przyczyn jak rozwiązanie spółki jawnej.

Spółka komandytowo-akcyjna

Spółka komandytowo-akcyjną jest spółka mająca na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą, w której wobec wierzycieli i za zobowiązania spółki odpowiada co najmniej jeden wspólnik bez ograniczenia (komplementariusz), a co najmniej jeden wspólnik jest akcjonariuszem. Wspólnicy, którzy decydują się na prowadzenie działalności w formie spółki komandytowo-akcyjnej muszą zgromadzić kapitał zakładowy w wysokości co najmniej 50.000 złotych. Aktem założycielskim spółki komandytowo-akcyjnej jest statut. Statut powinni podpisać co najmniej wszyscy komplementariusze.
Statut powinien być sporządzony w formie aktu notarialnego i zawierać:
- firmę i siedzibę spółki,
- przedmiot działalności spółki,
- czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony,
- oznaczenie wkładów wnoszonych przez każdego komplementariusza oraz ich wartość,
- wysokość kapitału zakładowego, sposób jego zebrania, wartość nominalną akcji i ich liczbę ze wskazaniem, czy akcje są imienne, czy na okaziciela,
- liczbę akcji poszczególnych rodzajów i związane z nimi uprawnienia, jeżeli mają być wprowadzone akcje różnych rodzajów,
- nazwiska i imiona komplementariuszy oraz ich siedziby,
- organizację walnego zgromadzenia i rady nadzorczej, jeżeli ustawa lub statut przewiduje ustanowienie rady nadzorczej.
Spółka komandytowo - akcyjna, tak jak wszystkie inne spółki, podlega zgłoszeniu do rejestru sądowego. Spółka komandytowo-akcyjna powstaje z chwilą wpisu do rejestru, jednakże, będąc spółką osobową, nie posiada ona osobowości prawnej. Akcjonariusz nie odpowiada za zobowiązania spółki. Spółkę reprezentują komplementariusze . W spółce komandytowo-akcyjnej zgromadzenie wspólników może ustanowić radę nadzorczą, a jeśli liczba akcjonariuszy przekracza 25 osób, ustanowienie rady nadzorczej jest obowiązkowe. Rada nadzorcza sprawuje stały nadzór nad działalnością spółki we wszystkich dziedzinach jej działalności. Oprócz rady nadzorczej organem spółki jest walne zgromadzenie. Komplementariusze jak i akcjonariusze uczestniczą w zyskach spółki proporcjonalnie do ich wkładów, może wynikać co innego ze statutu spółki.
Rozwiązanie spółki komandytowo-akcyjnej następuje w przypadku:
- przyczyny przewidziane w statucie
- uchwała walnego zgromadzenia o rozwiązaniu spółki,
- ogłoszenie upadłości spółki,
- śmierć, ogłoszenie upadłości lub wystąpienie jedynego komplementariusza, chyba że statut stanowi inaczej.

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością

Forma spółki z ograniczoną odpowiedzialnością umożliwia drobnym i średnim przedsiębiorstwom prowadzenie przedsiębiorstwa bez narażania się na ryzyko utraty całego majątku, ponieważ umożliwia zaangażowanie w działalność jedynie części kapitału wniesionej w postaci udziałów, gdy zaś reszta majątku nie może podlegać roszczeniom wierzycieli spółki.
Założenie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością wymaga:
- sporządzenia aktu założycielskiego spółki w formie aktu notarialnego,
- wniesienia przez wspólników wkładów na pokrycie całego kapitału,
- ustanowienia władz spółki,
- wpisu do rejestru sądowego.
Umowa spółki z ograniczoną odpowiedzialnością musi być sporządzona w formie aktu notarialnego pod rygorem nieważności, tak samo akt założycielski musi być sporządzony gdy spółkę zakłada jedna osoba. Umowa powinna określać co najmniej:
- firmę i siedzibę spółki; firma może być obrana dowolnie, ale powinna zawierać dodatek - "spółka z ograniczoną odpowiedzialnością",
- przedmiot działalności spółki, czyli czym się ona będzie zajmowała,
- czas trwania spółki - jeśli jest ograniczony,
- wysokość kapitału zakładowego, minimum - 50.000 zł.
- czy wspólnik może mieć więcej niż jeden udział; (minimalna wysokość jednego udziału nie może być niższa niż 500 zł). Jeśli zgodnie z umową wspólnicy mogą mieć po kilka udziałów to są one równe, jeśli zaś mają tylko po jednym udziale to ich wysokość może być nierówna,
- liczbę i wartość nominalną udziałów objętych przez poszczególnych wspólników.
Forma organizacyjno - prawna spółki z ograniczoną odpowiedzialnością wymaga powołania określonych organów, które będą prowadziły sprawy spółki i reprezentowały ją na zewnątrz . Organem takim jest zarząd, jest to organ wykonawczy spółki, może być jednoosobowy lub wieloosobowy. Zarząd jest wybierany z grona wspólników lub spoza ich grona. Zarząd jest uprawniony do reprezentacji cywilnoprawnej spółki i do prowadzenia spraw spółki w granicach określonych przez prawo, akt założycielski i uchwały wspólników. Innym organem jest zgromadzenie wspólników , którego główną funkcją jest podejmowanie uchwał w sprawach przewidzianych przepisami kodeksu spółek handlowych i aktem założycielskim spółki. Uchwała zapada większością głosów, chyba że inaczej stanowi akt założycielski lub ustawa. Jeszcze innym organem raczej dozorującym jest rada nadzorcza lub komisja rewizyjna. Powołanie rady albo komisji rewizyjnej jest konieczne, gdy kapitał spółki jest wyższy niż 500.000 zł, a wspólników jest więcej niż 25-ciu. Rada nadzorcza (komisja rewizyjna) składa się przynajmniej z trzech członków, powoływanych uchwałą wspólników. Członkowie rady nadzorczej (komisji rewizyjnej) nie mogą kumulować funkcji nadzorczych i administracyjnych w spółce. Główną funkcją rady nadzorczej jest stały nadzór nad działalnością spółki we wszystkich gałęziach przedsiębiorstwa. Powstanie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością jest uzależnione od dokonania wpisu w rejestrze sądowym, co oznacza, że wpis ma charakter konstytutywny. Z chwilą zarejestrowania spółka nabywa osobowość prawną. Członkowie zarządu ponoszą odpowiedzialność solidarną ze spółką wobec wierzycieli, jeśli umyślnie lub przez niedbalstwo podali fałszywe dane. Członkowie zarządu, rady nadzorczej, komisji rewizyjnej, oraz likwidatorzy odpowiadają wobec spółki za szkodę wyrządzoną zawinionym działaniem lub zaniechaniem sprzecznym z prawem ,albo postanowieniami aktu założycielskiego.
Rozwiązanie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością powodują mianowicie:
- przyczyny przewidziane w akcie założycielskim spółki,
- uchwała wspólników o rozwiązaniu spółki
- przeniesieniu siedziby spółki za granicę
- ogłoszenie upadłości spółki,
- orzeczenie sądu o rozwiązaniu spółki.

Spółka akcyjna

Spółki akcyjne stanowiły i nadal stanowią przede wszystkim organizacyjno-prawną formę działalności gospodarczej, ułatwiającą tworzenie wielkich przedsiębiorstw i koncentrację kapitału. spółka akcyjna w ujęciu kodeksu spółek handlowych może być zawiązana dla każdego celu prawnie dozwolonego. Założenie spółki akcyjnej może nastąpić przez samych założycieli (ewentualnie łącznie z osobami trzecimi) lub w drodze publicznej subskrypcji (ogłoszeń o zapisach na akcje). Z chwilą zawiązania spółki akcyjnej spółka ta może we własnym imieniu nabywać prawa, w tym własność nieruchomości i inne prawa rzeczowe, zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywaną, za jej zobowiązania odpowiadają spółka i osoby, które działały w jej imieniu. Kapitał zakładowy spółki akcyjnej spełnia takie same zadania gospodarcze i prawne jak kapitał zakładowy w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością. Na kapitale tym opiera się byt prawny tej spółki, on też stanowi fundusz zaspokojenia wierzycieli i podstawę zdolności kredytowej. Kapitał zakładowy w spółce akcyjnej dzieli się na akcje, a ich objęcie lub nabycie pozwala uzyskać prawa w spółce. Akcja jako ogół praw i obowiązków akcjonariusza oznacza, że akcjonariuszowi przysługują zarówno prawa, jak i obowiązki. Kapitał zakładowy dzieli się na akcje o równej wartości nominalnej. Wyróżnia się zazwyczaj akcje gotówkowe i aportowe oraz imienne i na okaziciela. Akcje gotówkowe i aportowe odróżniamy ze względu na sposoby ich pokrycia, a podział na akcje imienne i na okaziciela opiera się na kryterium formy. Akcje imienne zawierają w swoim tekście imię i nazwisko akcjonariusza względnie nazwę (firmę) osoby prawnej będącej akcjonariuszem. Natomiast akcje na okaziciela takiego wyróżnienia nie posiadają. Przeniesienie akcji imiennych wymaga ich wręczenia, oraz pisemnego oświadczenia. Akcje na okaziciela nie wymagają do ich zbycia żadnych formalności poza wręczeniem nabywcy. Akcje gotówkowe mogą być pokryte tylko w gotówce w określonej sumie pieniędzy. W chwili ich wydania pokrycie to musi wynosić co najmniej jedną czwartą ich wartości nominalnej. Mogą one być imienne lub na okaziciela. Z kolei akcje, wydawane w zamian za wkłady niepieniężne(akcje aportowe), muszą ,,aż do dnia zatwierdzenia przez zwyczajne walne zgromadzenie sprawozdania finansowego za rok obrotowy" pozostać imiennymi. Opierając się na kryterium rozmiaru obowiązków i uprawnień związanych z akcjami, wyróżnia się akcje zwyczajne (zwykłe), uprzywilejowane (o szczególnych uprawnieniach) i świadectwa użytkowe (akcje upośledzone, akcje użytkowe). Akcje uprzywilejowane mogą dotyczyć w szczególności prawa głosu, prawa do dywidendy, lub prawa do podziału majątku w przypadku likwidacji spółki. Świadectwa użytkowe mogą być, wydawane w zamian za akcje umorzone. Nie mają one określonej wartości nominalnej. Mogą być imienne lub na okaziciela. Świadectwa użytkowe, jeśli co innego nie wynika ze statutu, uczestniczą na równi z akcjami w dywidendzie, oraz w nadwyżce majątku spółki, pozostałej po pokryciu wartości nominalnej akcji. Akcje zwyczajne to takie akcje, które nie są ani akcjami uprzywilejowanymi, ani akcjami upośledzonymi. Wynikające z nich prawa i obowiązki akcjonariusza mają swoją podstawę prawną w kodeksie spółek handlowych i innych przepisach szczególnych oraz statucie spółki. Akcje założycielskie mogą być wydawane założycielom spółki w celu wynagrodzenia usług świadczonych przez nich przy powstaniu spółki. Mogą one być wydane na okres nie dłuższy niż dziesięć lat, licząc od chwili zarejestrowania spółki. Świadectwa założycielskie dają prawo założycielom uczestnictwa w podziale zysku spółki w granicach ustalonych przez statut, po uprzednim odliczeniu na rzecz akcjonariuszy określonej w statucie minimalnej dywidendy. Podobnie jak spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, spółka akcyjna, będąc osobą prawną, może działać tylko przez swoje organy, którymi są: walne zgromadzenie, zarząd , oraz rada nadzorcza. Role i funkcje wymienionych organów są podobne jak w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością. W przeciwieństwie do spółki z ograniczoną odpowiedzialnością spółka akcyjna musi posiadać radę nadzorczą.
Powstanie spółki akcyjnej wymaga dokonania następujących czynności:
- zawarcia tzw. aktu założycielskiego spółki, oraz sporządzenia statutu,
- pokrycia kapitału zakładowego,
- powołania organów spółki,
- wpisu do rejestru sądowego.
Statut spółki powinien być sporządzony w formie aktu notarialnego pod rygorem nieważności i musi zawierać określenie:
- firmy i siedziby spółki; firma może być obrana dowolnie, z tym, że powinna zawierać dodatek "spółka akcyjna",
- przedmiotu działalności spółki,
- czasu trwania spółki - jeśli jest ograniczony,
- wysokości kapitału zakładowego, oraz kwoty wpłaconej przed zarejestrowaniem na pokrycie kapitału zakładowego,
- nominalnej wartości akcji i ich ilości ze wskazaniem, czy są to akcje imienne czy na okaziciela,
- liczby akcji poszczególnych rodzajów i związanych z nimi uprawnień, jeśli takie akcje są przewidywane,
- imion i nazwisk oraz adresu (siedziby) założycieli,
- liczby członków zarządu i rady nadzorczej, co najmniej minimalną lub maksymalną liczbę członków tych organów, oraz podmiot uprawniony do ustalenia ich składu,
- co najmniej przybliżoną wielkość wszystkich kosztów poniesionych lub obciążających spółkę na dzień jej utworzenia,
Kapitał akcyjny: powinien wynosić przynajmniej 500.000 zł.
Wpis spółki akcyjnej do rejestru powinien obejmować:
- statut,
- akty o zawiązaniu spółki i objęciu akcji,
- oświadczenia wszystkich członków zarządu, że określone w statucie wpłaty na akcje zostały dokonane zgodnie z prawem,
- potwierdzony przez bank, lub dom maklerski dowód wpłaty na akcje, dokonanej na rachunek spółki w organizacji,
- stwierdzenie ustanowienia władz spółki z wyszczególnieniem składu osobowego,
- dowód zezwolenia i zatwierdzenia statutu - jeśli są wymagane (dotyczy to np. spółek z udziałem zagranicznym),
- firmę, siedzibę, adres i przedmiot działalności,
- wysokość kapitału akcyjnego, ilość i wartość nominalną akcji,
- ilość akcji uprzywilejowanych i rodzaj uprzywilejowania,
- imiona i nazwiska członków zarządu oraz sposób reprezentacji spółki,
- imiona i nazwiska członków rady nadzorczej,
- wskazanie, czy akcjonariusze wnoszą wkłady niepieniężne,
- czas trwania spółki, jeśli jest ograniczony.
Rozwiązanie spółki akcyjnej powodują:
- przyczyny przewidziane w statucie spółki,
- uchwała wspólników o rozwiązaniu spółki,
- przeniesienie siedziby spółki za granicę,
- ogłoszenie upadłości spółki,
- utrata koncesji,
- połączenie się spółek.

Spółka cicha

Spółka cicha stanowiąca w istocie typ umowy nienazwanej, nie ma ona uregulowania prawnego. Jej jedyną podstawą jest umowa między zawierającymi ją osobami. Wspólnik cichy nie prowadzi spraw spółki i nie reprezentuje jej wobec osób trzecich, jego nazwisko nie figuruje też w nazwie spółki. Może on wnosić do spółki wkład pieniężny lub rzeczowy, ale jego udział może też sprowadzać się do świadczenia na rzecz spółki określonej działalności, np. pełnienie funkcji tłumacza i załatwianie korespondencji.

Spółka z kapitałem zagranicznym

Spółka z udziałem zagranicznym to taka spółka w której co najmniej jeden z udziałowców nie jest obywatelem polskim. Obecnie polskie prawo dopuszcza prowadzenie działalności z udziałem kapitału zagranicznego jedynie w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością oraz w spółkach akcyjnych. Do założenia spółki z kapitałem zagranicznym nie potrzeba żadnych specjalnych zezwoleń poza pewnymi rodzajami działalności gospodarczej, np. zarządzanie portami morskimi, lotniczymi, pośrednictwo i obrót nieruchomościami, w których jest wymagane zezwolenie ministra przekształceń własnościowych. Zakładanie takich spółek sprzyja rozwojowi współpracy gospodarczej z kapitałem zagranicznym i zmianom strukturalnym naszej gospodarki.

Łączenie się spółek

Spółki kapitałowe mogą się łączyć między sobą oraz ze spółkami osobowymi, spółka osobowa nie może jednakże być spółką przejmującą, albo spółką nowo zawiązaną. Spółki osobowe mogą się łączyć między sobą tylko przez zawiązanie spółki kapitałowej. Nie może się łączyć spółka w likwidacji, która rozpoczęła podział majątku, ani spółka w upadłości.

Zgrupowanie spółek

Do charakterystycznych zjawisk współczesnej gospodarki rynkowej należy niewątpliwie koncentracja kapitału. Formy tej koncentracji są wielorakie i zróżnicowane, tak samo jak jej struktura organizacyjno-prawna. Jedną z takich form jest zgrupowanie spółek. Jest to mianowicie struktura organizacyjna, w skład której wchodzi większa liczba spółek podlegających scentralizowanemu zarządzaniu. W przeciwieństwie do łączenia się spółek, które prowadzi do utraty podmiotowości co najmniej spółki przejętej, spółki występujące w zgrupowaniu zachowują odrębność podmiotową. Zazwyczaj jeden członek zgrupowania (spółka dominująca) zajmuje pozycję wiodącą, co sprawia, że w sensie ekonomicznym i organizacyjnym tylko on jest w pełni podmiotem autonomicznym, margines autonomii pozostałych podmiotów jest zróżnicowany. Opisany wyżej układ powiązań spółek nosi nazwę holdingu. Cechuje się on, jak wyżej wskazano stosunkiem dominacji jednej spółki nad pozostałymi. W stosunku tym cechą istotną jest istnienie stosunku zależności między spółkami dominującymi a spółkami zależnymi.

Podział spółek

Podzielić można jedynie spółkę kapitałową na dwie albo więcej spółek kapitałowych. Nie jest dopuszczalny podział spółki akcyjnej, jeżeli kapitał zakładowy nie został pokryty w całości. Spółka osobowa nie podlega podziałowi. Nie może być dzielona spółka w likwidacji, która rozpoczęła podział majątku ani spółka w upadłości.

Przekształcenia spółek

Spółkę jawną, spółkę partnerską, spółkę komandytową, spółkę komandytowo-akcyjną, spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, spółkę akcyjną można przekształcić w inną spółkę handlową. Spółka cywilna może być przekształcona w spółkę handlową przez jej wspólników. Do przekształcenia spółki cywilnej w spółkę handlową inną niż spółka jawna, stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące przekształcenia spółki jawnej w inną spółkę handlową. Nie może być przekształcana spółka w likwidacji, która rozpoczęła podział majątku ani spółka w upadłości.