Barok - powtórzenie.
Pytania:
1. Znaczenie i pochodzenie terminu barok.
Barok pochodzi od portugalskiego słowa barroco, co oznacza perłę o nieregularnym i dziwnym kształcie.
2. Czas trwania epoki.
a) Europa - wiek XVII
b) Polska - od lat 20. XVII w. do koronacji Augusta Poniatowskiego w 1764 roku
3. Światopogląd człowieka baroku.
- Kryzys ideałów humanistycznych widoczny w poezji Mikołaja Sępa Szarzyńskiego,
- świat postrzegany był jako nietrwały i nieskończony,
- wszystko przemija i z biegiem czasu umiera,
- brak antropocentryzmu, człowiek stracił pewność siebie, czuł się wewnętrznie rozdarty,
- nietrwałość wartości religijnych, przejawiająca się w reformacji.
4. Do jakiego nurtu należą nazwiska pisarzy?
a) nurt dworski
- Jan Andrzej Morsztyn
- Daniel Naborowski
b) nurt sarmacki
- Wacław Potocki
- Jan Chryzostom Pasek
c) nurt metafizyczny
- Mikołaj Sęp Szarzyński
5. Czym jest motyw vanitas?
Vanitas (łac. marność). W baroku kierowano się myślą "Marność nad marnościami i wszystko marność." Ta myśl ma uzmysłowić kruche życie, które trwa krótki moment.
6. Rozpoznaj i napisz co znaczą symbole vanitas na obrazie.
Do ćwiczenia w rozpoznawianiu i podawaniu znaczenia symboli polecam obrazy:
- Juan de Valdes Leal „Alegoria marności świata”,
- Frans Hals „Młodzieniec trzymający czaszkę”,
- Pieter Claesz „Martwa natura”,
- Jan Bruegel „Martwa natura”.
7. Cechy sztuki barokowej.
- rzeźba przedstawiana w dynamice,
- liczne zdobienia,
- śmiałe wyczucie fikcji,
- indywidualizm,
- tematy religijne obok świeckich,
- realizm,
- koloryt w odcieniach brązu, szarości i czerni.
8. Wady i zalety Sarmatów.
a) Zalety:
- wierność,
- gościnność,
- patriotyzm.
b) Wady:
- pijaństwo,
- pobożność na pokaz,
- dbanie tylko o własny interes.
9. Czym jest sarmatyzm i skąd się wziął?
Sarmatyzm nazywany jest stylem życia szlachty w XVII wieku. Termin wziął się z twierdzenia, że polska szlachta pochodzi od walecznego plemienia sarmatów.
10. Podaj przejawy kultury materialnej szlachty.
- wyprawianie hucznych biesiad,
- bogato zdobione stroje,
- niechęć do wszystkiego co inne.
11. Czym charakteryzował się styl pisania Jana Chryzostoma Paska?
- makaronizm - wtrącenia w innym języku, w przypadku Paska była to łacina,
- inwersja - długie zdania o skomplikowanej składni,
- żywy opis, barwne słownictwo,
- hiperbolizacja - wyolbrzymianie.
Opracowanie stworzyłam dziś na potrzeby nauki do sprawdzianu z epoki, może komuś się przyda, enjoy!