Średniowiecze - ściąga.

średniowiecze–zach EuropyV – XVw polsce X – XVUstrój społeczny – (hierarchia św. Tomasza) ustrój feudalny:duchowieństwo, szlachta, mieszczaństwo, chłopi Kościół jego rola–kościół ma ważną rolę w życiu człowieka, ma największe wpływy Cel życia–jest dążenie do szczęścia w niebie, AD MAIOREM DEI GLOSAN–na większą chwałe Boga. Teocentryzm–wszystko dla Boga, Bóg jest centrum świata, jest najważniejszy Scholastyka–filozofia poszukująca rozumowanego uzasadnienia prawd wiary (naukowe dochodzenie i udowadnianie, narzuconych praw, zadań, itp.)rola łaciny–jest językiem urzędowym naukowym,towarzyskim,literackim ,liturgicznym, międzynarodowym.Walka cesarstwa z papiestwem – w sporze cesarstwa z papiestwem chodziło o władzę.Cesarstwo rywalizowało z papiestwem, gdyż chodziło o to kto jest ważniejszy. Nie można powiedziec kto wygrał, ale cesarstwo i papiestwo utraciło autorytet, żadna ze stron nie zwyciężyła.Style w architekturze i sztuce–romański(na zach.)w płd Francji,XI w.budowano z kamienia. Budowle ciężkie, małe okienka, miały cele obronne, ubogie, surowe. Budowano kościoły, bazyliki.Gotycki–PN. Francji, XII w.,wysokie, strzeliste budowle, ostre, łamane łuki, dużo ozdób. Celem było kierowanie człowieka (ku górze) do nieba. Zabytki – katedra w Remis, Kościół mariacki, Madonna z Krupowej.wzorce osobowe– rycerza, ascety, władcy, pobożnej księżnej. Szkolnictwo – szkoły przykościelne(uczyli duchowni)dworne. Szkoły dzieliły się na dwapoziomy: niższy i wyższy. Niższy triwium uczono gramatyki, retoryki, dialektyki. Wyższy e quadrivium e uczono gramatyki, retoryki, dialektyki, muzyki, arytmetyki, geometrii i astrologiiCechy piśmiennictwa średniowiecznego – literatura świecka – „pieśń o Rolandzie”, Słowo o wyprawie pułku Igora, Pieśń o Nibellungach, Rycerze okrągłego stołu. Rozmowa mistrza Polikarpa ze śmiercią,O zachowaniu się przy stole, satyra na leniwych chłopów, Tristian i Izolda. Hagiografia (przygody o świętych) – Legenda o św. Aleksym, Kroniki św. Franciszka. Liryka religijna–Bogurodzica, Lament świętokrzyskiPiśmiennictwo religijno – kościelne: Kazania świętokrzyskie,gnieźnieńskie, Biblia królowej Zofii. Historiografia – Kronika Galla Anonima, Kronika Wincentego Kadłubka, Kronika Jana Długosza.Średniowieczny wiersz Polski:*różna liczba sylab w wersie *Akcenty padające w różnych miejscach*występują rymy czasownikowe (zwane dziadowymi,częstochows
święty Franciszek – (1182-1226) był synem Piotra Bernardane–handlarz. W młodości wiódł życie wesołe, hulańcze, walczył z sąsiadującą z Asyżem Peruggią. Choroba przyczyniła się do zmiany postawy. Franciszek pewnego dnia usłyszał głos w kościele: „Franciszku idź i napraw mój kościół”, co św. Franciszek zrozumiał dosłownie i zaczął pracować przy odbudowie kościoła św. Damiana. Franciszek rozdał swoje pieniądze, rozdał majątek ojca za co został przez niego wydziedziczony, wówczas to zrezygnował z dotychczasowego trybu życia, wolny czas poświęcał chorym w miejscowym przytułku, nałożył zgrzebny habit przepasany sznurem, wziął kij do ręki i udał się na poszukiwanie uczniów z którymi chciał naśladować Chrystusa w ubóstwie i innych cnotach. Stworzył zakon pracy. Realizował idee życia wolnego, świętego, ubogiego, bezdomnego, pracowitego. Założył 3 zakony: franciszkanów, klarysek klarysek tak zwanych dla świeckich.
Kronika–chronologiczny zapis najważn wyd z życia państwa, organizacji, grupy społecznej, instytucji o różnym natężeniu prawdy historycznej i obiektywizmu. Cechy kroniki – pisane po łacinie, polegające na stosowaniu prozy rytmicznej i rymowej, układ chronologiczny, brak krytycyzmu, skłonność do fikcji, dydaktyzm. Kroniki polskie–Kronika Gala Anonima–Xi/XII w.francuski benedyktyn, przybył do Polski z Węgier, był związany z dworem Bolesława Krzywoustego. Kronika pisana w 112-116, zbudowana z 3 form. Każdą księgę poprzedza list dedykacyjny, brak w nim dat rocznych. W 1 ksiedze ukazane są czasy od popiela do narodzin B. Krzywoustego. Krzywoustego 2 ksiedze biografia krzywoustego. krzywoustego 3 księdze objęte Są4 lata konczy się zwycięstwem Polaków pod NakłoEschatologia–teoria filozoficzna zajmująca się ostatecznym celem świata i losami człowieka po śmierci. Diderot–fr. Pisarz, główny redaktor encyklopedii autor nowoczesnej powieści „Kubuś Puchatek i jego pan”Relatywizm moralny–jest to stanowisko zakładające względność zmienność norm etycznychRycerz cechował się honorem bezgranicznym oddaniem swemu suwerenowi, wiernie dotrzymywał przysiąg, nigdy nie zawodził pokładanego w nim zaufaniu, męski, wspaniałomyślny, hojny, był chrześcijaninem, dużo się modlił, troszczył się o swą sławę rycerską, swoją pobożność realizował m. in. W walce z poganami. Anachronizm–błędne przedst osób i zdarzeń w czasie i miejscu, gdzie nie mogły sie znaleźćRomans dworski - gatunek odznaczający się fabułą o skomplikowanej awanturniczo – erotycznej intrydze.


najlepiej drukować tą sciage czcinką nr 3