Globalizacja
Globalizacja w wymiarze gospodarczym polega w głównej mierze na ujednoliceniu rynków i obracanych na nich różnorodnych towarów. Pozwala to znieść większość barier występujących w handlu międzynarodowym, dzięki czemu firmy z Azji czy Ameryki Południowej mogą konkurować swoimi towarami na rynkach europejskich, czy amerykańskich.
Globalizacja w wymiarze kulturowym jest rezultatem rozwoju masowej turystyki, wzmożonych migracji, komercjalizacji produktów kulturowych oraz rozprzestrzeniania się ideologii konsumeryzmu. Do jej rozwoju przyczyniają się również działania marketingowe międzynarodowych korporacji oraz rozwój masowych środków komunikacji. W tym kontekście często wspomina się również o makdonaldyzacji społeczeństwa. Przeciwwagą dla takich zachowań jest spowodowany globalizacją powrót do korzeni kultury.
W wyniku procesu globalizacji politycznej powstały takie organizacje międzynarodowe jak: Bank Światowy, Międzynarodowy Fundusz Walutowy czy Światowa Organizacja Handlu. Organizacje te wpływają na gospodarkę światową, a przez to ograniczają niezależność państw narodowych. W tym kontekście często wymienia się również Unię Europejską. Kiedyś ubogie państwa stają sie podmiotami znaczącymi coraz wiecej na arenie międzynarodowej. Radykalni politolodzy dostrzegają w tym wymiarze również proces powstawania nowej międzynarodowej burżuazji, ale kwestia ta pozostaje sporna.
Globalizacja jest to proces występujący w gospodarce światowej charakteryzujący się przede wszystkim nasileniem się mobilizacji i przepływu dóbr, kapitałów i siły roboczej w skali ogólnoświatowej, rozwój transportu, komunikacji, telekomunikacji oraz szybki przepływ informacji w mediach. Tej ewolucji gospodarczej towarzyszą przeobrażenia w sferze społecznej, kulturowej, ustrojowej, politycznej prowadzące do konfrontacji i zbliżenia w tym zakresie między państwami, narodami, ludźmi całego świata. Globalizacja ma więc swój wymiar gospodarczy i społeczny, polityczny i kulturowy. Globalizacja rodzi liczne zagrożenia do których należą między innymi :
? utrata suwerenności przez obecnie istniejące państwa;
? konflikty wynikające z kurczenia się zasobów surowcowych, w tym nośników energii;
? nasilenie się migracji wewnętrznych i międzynarodowych;
? katastrofy ekologiczne;
? wzrost konsumpcji i rozwój zorganizowanej przestępczości.
Wyłaniają się obok USA nowe centra-supermocarstwa o charakterze regionalnym lub ponadregionalnym: Unia Europejska, Japonia, Chiny, Rosja, które decydować będą o ?nowym ładzie międzynarodowym?, albowiem będą dysponować znaczącymi atrybutami: demograficznymi, gospodarczymi, militarnymi. Globalizacja zdaniem ?Grupy Lizbońskiej? ma wiele form i przejawia się w różnych obszarach między innymi takich jak:
? finanse i własność kapitału;
? rynki i strategia konkurencji;
? technologii i wiedzy;
? stylów życia, modeli konsumpcji, kultury;
? rządzenia i regulacji prawnych;
? polityka zakładająca ujednolicenie świata;
? postrzegania i świadomości.
Zdaniem Ch. Handego globalizacja jest złożonym i wielowymiarowym zjawiskiem kształtowanym przez szereg procesów, z których za podstawowe uznaje się następujące:
? globalna konkurencja;
? megakoncentracja własności i kapitału;
? rozwój technologii informatycznej i telekomunikacji;
? intensyfikacja współpracy między przedsiębiorstwami w skali świata;
? zmiany w polityce innowacyjnej;