Grupy społeczne

Tłum ? rodzaje tłumu:
- tłum agresywny ? tłumy zbrodnicze (linczujące),
- tłum uciekający, ogarnięty paniką,
- tłum nabywający (rabujący, grabiący)
- tłum demonstrujący (ekspresyjny)

Publiczność: zebrana i rozproszona

Grupa społeczna ? wszelki zbiór ludzi, obejmujący co najmniej trzy osoby i wskazujący w swoim współżyciu, postępowaniu i zachowaniu jakąś organizację społeczną.
Wyznaczniki grupy ? każda grupa społeczna powinna posiadać:
- przynajmniej trzech członków pełniących pewne role w grupie
- własną odrębność od innych grup i różnych zbiorowości, wyrażoną świadomością ?my?
- ośrodki skupienia w postaci pewnych wartości materialnych, np. lokal, symbole, terytorium, wartości duchowe (idee)
- zadnia i cel grupy
- organizację grupy (struktura) ? np. władza, pozycja, wzory działania.
Każda grupa społeczna powinna dodatkowo posiadać więzi społeczne (rozumiane jako pozytywną świadomość przynależności do grupy, kult wspólnych wartości, świadomość wspólnych interesów).

Rodzaje grup społecznych
1. grupy małe i duże
2. pierwotne (np. rodzina, zabawowa grupa rówieśników, grupa sąsiedzka) i wtórne (organizacje zawodowe, polityczne)
3. formalne (zespoły pracownicze, organizacje związkowe, społeczne) i nieformalne (grupy koleżeńskie, gangi przestępcze, kliki pracownicze)

Małe grupy społeczne: rodzina, krąg sąsiedzki.
?Mała grupa społeczna to zbiorowość od kilku do kilkunastu osób złączonych względnie trwałą więzią na tle określonych wspólnych im wartości, zadań, przyjaźni, pomocy, stykających się z e sobą i oddziaływujących ,mniej lub więcej bezpośrednio wzajemnie na siebie, a tym świadomie wyodrębniających się z otoczenia.?

Rodzina. Więzi występujące w rodzinie:
- więź małżeńska ? między mężem a żoną
- więź pokrewieństwa ? miedzy rodzicami a dzieckiem
- więź powinowactwa ? między małżonkiem a rodziną drugiego małżonka

Podział małżeństw i rodzin:
- poligamiczne (poligynia ? małżeństwo jednego mężczyzny z więcej niż jedna kobietą, poliandria ? małżeństwo jednej kobiety z więcej niż jednym mężczyzną) i monogamiczne
- endogamiczne (małżonkowi pochodzą z tej samej grupy społecznej, warstwy, kasty czy tej samej wsi) i egzogamiczne (małżonkowie pochodzą z różnych grup społecznych, terytorialnych)
- małe ? nuklearne (ojciec, matka i ich dzieci) i duże ? wielkie ? złożona przynajmniej z trzech pokoleń w linii prostej ? tj. rodziców, ich dzieci oraz dzieci tych dzieci oraz dziadków)
- patriarchalne, matriarchalne, egalitarne
- matrylokalne (młode małżeństwo zamieszkuje w domu matki panny młodej) i patrylokalne (młode małżeństwo mieszka w domu ojca pana młodego)
- miejskie i wiejskie

Funkcje rodziny:
- materialno - ekonomiczna
- opiekuńczo ? zabezpieczająca
- prokreacyjna, seksualna
- legalizacyjno ? kontrolna
- socjalizacyjna
- stratyfikacyjna
- kulturalna
- rekreacyjno - towarzyska
- emocjonalno ? ekspresyjna

Zagadnienia osobowości społecznej:
Osobowość społeczną tworzy pewną strukturę czynników biogennych, psychogennych i socjogennych, które wpływają na zachowanie jednostki.
Elementy biologiczne ? dziedziczone cechy biologiczne
Elementy psychogenne ? dziedziczone cechy psychiczne
Elementy socjogenne - przekazywane społecznie w toku socjalizacji.
Jan Szczepański wyróżnia cztery podstawowe socjogenne elementy osobowości, które tworzą osobowość społeczną.
- kulturowy ideał osobowości, który jest narzucony przez społeczeństwo w procesie socjalizacji
- rola społeczna ? względnie stały i wewnętrznie spójny system zachowań, jako relacji na zachowania innych osób, według ustalonego wzoru
- jaźń subiektywna ? własny obraz naszej osoby
- jaźń odzwierciedlona ? cudzy obraz naszej osoby
Typy osobowości społecznej
a)wg Floriana Znanieckiego (1882-1958) ?Ludzie teraźniejsi a cywilizacja przyszłości?
- człowiek dobrze wychowany
- człowiek pracy
- człowiek zabawy
- człowiek zboczeniec
b)wg Z. Baumana (ur. 1925)
- spacerowicz
- włóczęga
- turysta
- gracz

Teorie określające źródła dewiacji społecznej:
1.teoria napięć strukturalnych
2. teoria konfliktu
3. teoria naznaczenia (etykietowania)
5. teoria zróżnicowania powiązań
Przejawy patologii: alkoholizm, narkomania, prostytucja, samobójstwa, przestępstwa

Ruchliwość społeczna:
- pionowa (wertykalna)
- poziomowa (horyzontalna)
Podział na podstawie następstwa pokoleń:
- wewnątrz-generacyjna
-między-generacyjna

Teoria socjologiczne
- funkcjonalizm (H. Spencer, E. Dukheim, T. Parsons, Robert K. Merton)
- teoria konfliktu (K. Marks, G. simmel, M. Weber, R. Dahrendorf)
- teorie wymiany (Peter Blau)
- teorie interakcji (Georg H. Mead)
- socjologia humanistyczna (Floriana Znaniecki)