Społeczeństwo, grupy społeczne, cele i struktura grupy.

Społeczeństwo – jest to duża społeczność np. państwowa, która żyje na określonym obszarze, posiada jednakowe potrzeby i jest ze sobą ściśle powiązana. Życie poszczególnych jednostek społeczeństwa toczy się głównie w jego ramach- tu nawiązują oni kontakty z innymi ludźmi, uczą się, zaspokajają swoje potrzeby. Człowiek funkcjonuje w społeczeństwie za pomocą różnych zbiorowości, takich jak np. kręgi towarzyskie, grupy, zbiorowości etniczne, terytorialne, klasy i warstwy społeczne. Pierwsze społeczeństwa to społeczeństwa plemienne, które zamieszkiwały duże obszary, ale były nieliczne jednostkowo. Z czasem osiedliły się i zorganizowały.

Grupa społeczna to co najmniej trzy osoby połączone względnie trwałymi więziami społecznymi powstałymi na podłożu odczuwanych i uświadamianych wspólnych potrzeb, wartości i interesów, których treści wyznaczają specyfikę i odrębność danej grupy od innych. Grupa społeczna to zbiorowość, która wykształciła pewien zakres wspólnego myślenia. W grupie istnieje komunikacja i łączność, tendencja do zachowania konformizmu, kulturowo wspólnych wartości.

Podstawową grupą jest grupa rodzinna. W ramach społeczeństwa możemy jednak wyróżnić także inne grupy społeczne, powiązane odmiennego rodzaju więziami społecznymi. Grupy te stawiają przed sobą różnorodne zadania oraz różny jest stopień złożoności ich wewnętrznej struktury.
Pierwszy podział grup społecznych dokonywany jest ze względu na typ więzi społecznych (subiektywne odczuwane poczucie wspólnoty i łączności pomiędzy jednostkami, oparte na akceptacji przynależności do grupy, przestrzeganiu wartości, norm i wzorów zachowań grupowych), wyróżnia się:
a) grupy pierwotne, w których stosunki między członkami są bliskie; istnieje więź oparta na osobistych kontaktach i postawach emocjonalnych. (rodzina)
b) grupy wtórne, oparte na więziach formalnych, rzeczowych. (np. partia polityczna) Komunikacja pomiędzy członkami odbywa się przez pośredników lub grupę pośredniczącą.
Drugi ze względu na wielkość grupy dzieli się na:
a) grupy małe, (2+1) posiadające prostą strukturę, czyli złożone wyłącznie z członków i nie posiadające żadnych podgrup (np. rodzina, grupa rówieśników, klasa)
b) grupy duże, (>3) posiadające strukturę zbudowaną z wielu podgrup (np. klasa, grupa społeczno-zawodowa, związek zawodowy.)
W kolejnym podziale ze względu na stopień formalizacji można wskazać:
a) grupy formalne (organizacje), funkcjonujące na podstawie wewnętrznych,
sformalizowanych i oficjalnych instytucjach władzy, kontroli i podziale ról,
czyli specjalizacji zadań (np. harcerstwo)
c) nieformalne, złożone zwykle z małej liczby osób, połączonych wspólnotą, nie posiadające sformalizowanych zasad działania. interesów,, w których obowiązują niesformalizowane – niekiedy bardzo luźne i ulotne – zasady i kryteria członkostwa, kierownictwa i kontroli (np. grupa kolegów.)
Czwarty podział dokonywany jest na podstawie pozycji grup w społeczeństwie i są to klasy społeczne. Klasy to takie grupy ludzi, z których jedna może przywłaszczać sobie pracę drugiej dzięki różnicy miejsca, jakie zajmują w określonym systemie gospodarki społecznej i sposobem otrzymywania i rozmiarami tej części bogactwa społecznego, którą rozporządzają.
Kolejnym rodzajem grup są grupy:
a) celowe (np. sportowe, partie polityczne, tzw. akcyjne)
b) wspólnotowe (ze względu na zadania, wspólnota poglądów, wartości).
c) specjalne- tworzone na pewien okres czasu w celu spełnienia jakiegoś zadania.
Istnieją jeszcze dwa rodzaje grup społecznych: grupy terytorialne (skupiska rozproszone, wędrowne) i grupy tworzące się na podstawie wspólnych wartości kulturowych.
Tworzy się również grupy celowe, które zostały zorganizowane planowo dla realizacji pewnego celu lub grupy celów, i w których istnieje tylko więź sformalizowana. W grupach celowych dominuje więź rzeczowa i stosunki oparte na stycznościach rzeczowych. Są one tworzone intencjonalnie. Mechanizm tworzenia się grup celowych:
1. Potrzeby ludzkie i dążenie do ich zaspokojenia
2. Przekształcenie potrzeb w interesy, które związane są z systemem wartości. Są
nadbudowane nad potrzebami
3. Dążenie do zaspokojenia interesów prowadzi do stawiania sobie celów. Cel to
bardzo określony przedmiot lub stan rzeczy, który zbiorowość chce osiągnąć.
Cel jest konkretyzacją interesu.
Należy odróżnić zrzeszenia od grup celowych przymusowych (np. armia).
Cele nie muszą być koniecznie wspólne, lecz mogą być podobne. Cel podobny to cel indywidualny, którego realizacja może być osiągnięta przez zbiorowość ludzi współdziałających. Wielkie grupy celowe, które powstają na zasadach dobrowolności i których cel jest wspólny, podlegają tym samym prawom, tendencjom. Cechy:
1. Rozbudowany system instytucji i urządzeń sformalizowanych, organizacja,
która koordynuje i kieruje działaniami osób zrzeszonych.
2. Uczestnictwo ma charakter kontraktowy (prawa i obowiązki)
Tendencje:
1. Tendencja do jedności konsolidacja grup podobnych
2. Tendencja do koordynacji i centralizacji.
3. Powstanie kategorii wyspecjalizowanych kierowników ekspertów (wysmukłe
struktury organizacyjne)
4. Pojawienie się wysokiego kierownictwa.
Są także grupy odniesienia stanowiące dla jednostki model zachowań społecznie akceptowanych, dostarczający kryteriów oceny własnego działania oraz działań innych ludzi.
a) grupa odniesienia audytoryjnego „publiczność”, której oczyma jednostka
postrzega samą siebie (mechanizm jaźni odzwierciedlonej). Ta grupa oddziałuje
dzięki potrzebie konformizmu lub chęci wyróżnienia się z otaczającego grupy.
b) grupa odniesienia normatywnego do której jednostka należy lub do której
członkostwa aspiruje. Jednostka identyfikuje się z nią z obawy przed
wykluczeniem albo nie przyjęciem do niej, postępuje zgodnie z uznawanymi w
niej normami i wartościami.
c) grupa odniesienia porównawczego stanowi dla jednostki tło porównawcze przy
niej normami i wartościami własnych i innych ludzi. Oddziałuje przez poczucie
upośledzenia lub wyższości, które jest rezultatem porównania.
Organizacja grupy utożsamiana jest z jej strukturą wewnętrzną zbudowaną z pozycji zajmowanych przez członków i związanych z nimi ról społecznych. Każda grupa musi posiadać odpowiednią organizację. Na organizację składają się instytucje, stanowisko kierownika, przywódcy, wzory działania i formy kontroli. Struktura grupy to sposób podporządkowywania sobie członków instytucji i podgrup. W skład struktury wchodzą także inne elementy grupy (podstawy materialne, symbole, wartości, wzory zachowań). Istnieją mikrostruktury, które odnoszą się do małych grup i makrostruktury. Istnieją struktury formalne i nieformalne.
Dezorganizacja grupy jest to zespół procesów, składających się z wielkości zjawisk społecznych i zachowań anormalnych, których występowanie i intensywność zagraża kontynuacji procesów życiowych grupy. Przyczyny: dezorganizacja instytucji, osłabienie kontroli społecznej, chwiejność kryteriów i ocen moralnych oraz dopuszczenie wzorów zachowań, które w grupie podlegały represji. Grupa społeczna jest zespołem osób powiązanych jakąś więzią społeczną. Grupą społeczną jest grupa kolegów, gdyż łączy ich wzajemne koleżeństwo, jest drużyna piłkarska, która tworzy grupę ze względu na reguły gry i wspólny cel – wygraną, grupami społecznymi są grupy kibiców połączone tym, że chcą zwycięstwa drużyny, którą dopingują.
Konformizm – to postawa przejawiająca się w postępowaniu jednostki ściśle podporządkowanym normom i wzorom narzuconym przez grupę społeczną.

Ogólna charakterystyka społeczeństwa polskiego.
W roku 2000 liczba ludności wynosiła ok. 38 mln 643 tys. Potencjał ludności wobec Europy duży, bo aż 8 miejsce (tuż za Niemcami, Włochami, Francją, Ukrainą, Hiszpanią, Rosją, Wielką Brytanią). Dzięki temu mamy większy wpływ na politykę Europy. Stanowimy duży rynek zbytu, przez co należy się z nami liczyć. Problemy związane z takim potencjałem ludnościowym to: trudność w przeprowadzeniu reform, aby coś zmienić potrzebne są większe pokłady finansowe, ciężko jest stworzyć dużo miejsc pracy.
W Polsce dominuje ludność miejska-> 62%. Mamy przewagę kobiet, zwłaszcza w grupie wiekowej od 65 lat wzwyż. Rodzi się więcej chłopców. Jednak jako społeczeństwo zaczynamy się stopniowo starzeć, gdyż nasz przyrost naturalny jest minimalny. Polacy mają stosunkowo niskie wykształcenie: na 100% niecałe 7% ma wyższe wykształcenie. Ponad 6% społeczeństwa polskiego ma wykształcenie niepełne podstawowe. Taki stan rzeczy utrudnia walkę z bezrobociem.
Mamy więc społeczeństwo:
- o zacofanej strukturze społeczno- gospodarczej
- starzejące się
- raczej słabo wykształcone

Problem ubóstwa i bezrobocia.
Zjawisko ubóstwa może dotyczyć nawet i 30% społeczeństwa polskiego. Wynika ono z dużego bezrobocia, które dotyczy ok. 3 mln ludzi, nie obejmuje to ‘ukrytego bezrobocia’ na wsi.
Bezrobocie- różnica między wymogami konkurencyjnej gospodarki a wykształceniem;
Bezrobocie strukturalne- działanie gałęzi przemysłu, które są nierentowne (górnictwo, hutnictwo). Z hutnictwem problem, bo są wielkie koncerny, które mogą zaoferować stal po niższych cenach. Poza tym padają stocznie, PKP też nie ma pieniędzy na stal. Przestarzałe techniki wydobywcze. Zmniejsza się produkcja w związku z czym rośnie bezrobocie strukturalne.
Bezrobocie w Polsce rośnie również z innych przyczyn, np.: wahania na światowych rynkach gospodarczych, polski rynek przegrywa ze wschodnimi, z japońskim, amerykańskim i wieloma innymi, próbujemy, co prawda, wejść na zachodni rynek, ale wychodzi nam to nieudolnie. Światowa recesja wpływa niekorzystnie na nasz rynek. Poza tym wszechobecna jest automatyzacja produkcji, co powoduje, że ludzi zastępują maszyny.
Skala bezrobocia jest różna pod względem wieku: 20- 24-> 1/3 bezrobotni, w zależności od regionu kraju, np.: niskie- mazowieckie, wielkopolskie, małopolskie, natomiast wysokie- zachodniopomorskie, warmińsko-mazurskie. W 95 roku bezrobocie w Polsce wynosiło 13%, teraz 18%. Jednym z efektów bezrobocia jest bezdomność.
Zwalczanie:
• aktywne- tworzenie funduszy małych przedsiębiorstw, szkolenie i przekwalifikowanie na inny zawód, roboty publiczne
• pasywne- łagodzą bezrobocie nie zwalczając go. Formą pasywną będą zasiłki dla bezrobotnych, świadczenia przedemerytalne
• pobudzanie wzrostu gospodarczego, inwestycja w edukację.

Patologie społeczne
Patologia- naruszenie przyjętych w społeczeństwie norm, wartości. Zachowanie osób lub grup społecznych sprzeczne z przyjętymi normami. Zakłócenie równowagi społecznej narusza, osłabia więzi społeczne, osłabia system wartości.
1. Do patologii zaliczamy:
- alkoholizm- w Polsce ok. 1 mln osób pije nałogowo
- przemoc w rodzinie
- narkomania
- prostytucja
- dewiacje seksualne
- rozwój przestępczości na wielką skalę-> zorganizowanej i nieletnich oraz korupcja
- zjawisko samobójstw (zwłaszcza wśród młodzieży)
- upadek kultury życia codziennego (nie reagowanie na brud, śmiecenie, upadek kultury słowa, brak poszanowania swego własnego słowa)
- znieczulica społeczna na wszelkie zło
2. Przyczyny:- uwarunkowania genetyczne- uwarunkowania środowiskowe - nierówne możliwości życia, rozwoju -> nierówny dostęp do dóbr materialnych
3. Sposoby zwalczania:- kampania mediów- napiętnowanie - zaostrzanie kar- rygorystyczne prawo
- ośrodki profilaktyczne i resocjalizacja- organizacje i instytucje społeczne (np. MONAR)- ogólnospołeczny brak akceptacji dla zachowań dewiacyjnych

Dodaj swoją odpowiedź
Wiedza o społeczeństwie

Społeczeństwo - powtórzenie wiadomości

Społeczeństwo

1.Jednostka i społeczeństwo:

Autyzm kulturowy to zjawisko odseparowania jednostki ludzkiej od społeczeństwa. Jest to przejaw braku wrażliwości, zainteresowania, skrajnej obojętności wobec kultury oraz zdolno...

Zarządzanie kadrami

Społeczne cele i funkcje przedsiębiorstwa - wykłady

Nurt liberalny
Polityka społeczna w doktrynie liberalnej – charakterystyka-3
DOKTRYNY-4
Cele polityki społecznej-12
Jakie cele i działania powinna spełniać w określonych warunkach polityka społeczna w Polsce?-18
Zakres ...

Socjologia

Teoretycy socjologii, grupy społeczne, więzi społeczne, konflikt, kultura zaufania, nowoczesność, ponowoczesność, globalizacja

Auguste Comte
Pozytywizm oparty na:
- wierze w wiedze
- badaniu faktów
- pozytywnej wizji pokonania kryzysu
Hierarchia nauk:
- matematyka, astronomia, fizyka, chemia, biologia, socjologia
Podział socjologii:
a) stat...

Wiedza o społeczeństwie

Informacja, propaganda, grupy społeczne

INFORMACJA-to każdy czynnik zmniejszający poziom niewiedzy o danym zjawisku. Źródłem informacji są odbierane przez nas wiadomości.
PROPAGANDA- to rozpowszechnianie (czasem przedstawionych jednostronnie lub nawet całkowicie fałszywych) i...

Socjologia

Małe struktury społeczne

Wprowadzenie do problematyki mikrostruktur społecznych 25- 10 - 2005


Mikrosocjologia – jeden z głównych działów socjologii, w podobny sposób określane są analizy społeczne niskiego poziomu ogólności. Analizy te obejmują m...