Schyłek rewolucji francuskiej
1. Przewrót 9 thermidora 1794.
Sukcesom Francji na froncie towarzyszył kryzys wewnętrzny. Ożywiła się antyjakobińska opozycja, wśród rewolucyjnych działaczy, skompromitowanych nadużyciami i bezprawnym stosowaniem terroru na prowincji. Do opozycji należał Joseph Fouche oraz Paul Barras.
27.VII.1794 – 9 thermidora II roku – Konwent zaatakował Saint-Justa i Robespierre’a, następnie przegłosował aresztowanie przewodnictwa Komitetu Ocalenia Publicznego. Do udziału w przewrocie zmobilizowano zamożne sekcje Paryża.
- tej samej nocy aresztowano, a następnie zgilotynowany Robespierre
XI.1794 – zamknięto klub jakobinów, wcześniej podzielono Komitet Ocalenia, ogłoszono amnestię dla powstańców wandejskich i rojalistów.
2. Konstytucja z 1795
Termidorianie z trudem kierowali państwem, usiłowali jednak zachować podstawowe zdobycze rewolucji, równocześnie pozostając w zgodzie z bogatą burżuazją. Ukoronowaniem tych starań była konstytucja
IX.1795 – uchwalenie konstytucji:
- chroniła Francję przed dyktaturą
- gwarantowała władzę siłom umiarkowanym i centrowym
- wprowadzenie cenzusu majątkowego i dwustopniowych wyborów do dwuizbowego parlamentu
- władzę wykonawczą stanowił pięcioosobowy Dyrektoriat. (Główną rolę odgrywał w nim P. Barras, jeden z termidorianów )
3. Rządy Dyrektoriatu 1795 – 1799
- mobilizacja społeczna w obronie kraju
- rozwinięcie patriotyzmu, dumy narodowej
- sukcesy militarne w walce z koalicją
- powrót Dyrektoriatu do idei otoczenia się ‘wieńcem siostrzanych republik’
4. Sukcesy Francji w walce z koalicja na terenie Włoch.
Chwiała się potęga Austrii o jej sojuszników
Wiosna 1796 – Jean-BaptisteJourdan i Jean Moreau dotarli aż do Czech i Monachium
V.1795 – opanowanie Mediolanu i północnowłoskich posiadłości Habsburgów przez Francuzów pod przewodnictwem gen. Napoleona Bonapartego.
- zdobycie przez Bonapartego Sabaudię i Niceę.
17.IX.1797 – traktat pokojowy w Campio Forio między Francją, a Austrią:
- krainy północnych Włoch przekształcono w republiki
- Francja zatrzymuje tereny Belgii i ma zwierzchnictwo nad Holandią
- Zgoda Austrii na przyszłą aneksję Nadrenii przez Francję
5. Wyprawa Napoleona do Egiptu
1798 – Napoleon podejmuje wyprawę do Egiptu
- zajmuje Aleksandrię i Kair
1.VIII.1798 – bitwa pod Abu Kir między flota francuską, a angielską. Klęska Napoleona, uniemożliwiła mu powrót do Europy
6. Zamach 18 brumiaire’a 1799
We Francji dojrzewał spisek mający obalić Dyrektoriat. Do władzy chcieli dojść ludzie w początku rewolucji – Talleyrand. Twierdził on, że wobec trudnej sytuacji wewnętrznej i zewnętrznej jedynym ratunkiem zostaje oparcie władzy o armię.
X.1799 – Bonaparte opuszcza swoją armię pozostającą w Egipcie i przybywa do Francji
9.XI.1799 – 9 brumaire’a roku VIII – mianowanie Napoleona szefem wojsk Paryża. Przy pomocy brata Lucjana sterroryzował on obie izby parlamentu i zmusił do powierzenia władzy trzem konsulom. Były to ostatnie dni republiki francuskiej, ostatni akt rewolucji, która kończyła swe dzieło jako wojskowa dyktatura Bonapartego.
7. Znaczenie rewolucji francuskiej:
- rewolucja doprowadziła do likwidacji feudalizmu; chłop otrzymał ziemię na własność;
- na miejsce feudała zjawił się kapitalista (nie zażegnano więc wyzysku), powstała nowa klasa - burżuazja;
- wprowadzono wolność słowa, swobodę wyznania, nietykalność osobistą;
- rewolucja zniosła przywileje szlachty i osłabiła dawną arystokrację;
- rewolucja zrodziła patriotyzm i świadomość obywatelską;
- zmieniła kryteria i drogi społecznego awansu (w wojsku zaczęła się liczyć odwaga i zdolności a nie pochodzenie - przykładem jest obdarzony wielkim talentem przywódczym Napoleon Bonaparte);
- rewolucja stała się wzorem dla innych feudalnych państw (Austria, Anglia);
- rewolucja pociągła niepotrzebne ofiary, zniszczenie kraju, dóbr kultury i tradycyjnych warto
- wprowadzenie nowego kalendarza
- ustanowienie flagi i hymnu Francji