Sytuacja Żydów w Polsce i na świecie
Naród żydowski na polskich terytoriach osiedlał się już w XI i XII wieku. Jego historia jest bardzo bogata. Na terenach naszej ojczyzny doświadczył zarówno dobrobytu i wspaniałego rozwoju, jak i wielu upokorzeń w szczególności ze strony dzisiejszych Niemiec i Rosji.
Przed wybuchem II wojny światowej Polskę zamieszkiwało około 3,4 miliona Żydów. Stanowili aż 10% ludności naszego kraju. Posiadali reprezentacje w Sejmie i Senacie. Rozwijali swoje odrębne życie kulturalne: posługiwali się językiem jidysz, wyznawali swoją religię, mieli swoją prasę, teatry oraz wydawnictwa.
Rasa żydowska nie zamieszkiwała innych terenów Europy tak licznie jak naszego kraju. Przede wszystkim dlatego że wyłącznie w naszym państwie mogła liczyć na tyle praw. Obywatele polscy byli bardzo tolerancyjni wobec Żydów w przeciwieństwie do innych narodów europejskich.
Hitler jeszcze przed wojną rozpoczął dyskryminację społeczeństwa żydowskiego. W swojej ideologii pozbawił ich wszelkich praw, nawet do życia. Wydał nawet ustawy norymberskie, na mocy których pozbawiono niemieckiego obywatelstwa, ochrony prawnej i własności każdego Żyda.
W nocy z 9 na 10 listopada 1938 roku doszło w Niemczech do niebywałego pogromu ludności żydowskiej, który nazwano kryształową nocą. W tym czasie zamordowano około 90 osób, spalono kilkaset synagog, zniszczono ponad 7000 sklepów i około 30 domów towarowych, zdemolowano nawet do 200 domów mieszkalnych, zbezczeszczono prawie wszystkie żydowskie cmentarze, a także osadzono w obozach koncentracyjnych ponad 20 tysięcy osób.
Niedługo po rozpoczęciu II wojny światowej Niemcy wydali Żydom nakaz noszenia białych opasek z niebieską gwiazdą Dawida. Tym samym symbolem oznaczyli także wszelkie budynki oraz obiekty należące do tępionej narodowości. Faszyści ograniczyli także wiele praw, które dotąd były już niejednokrotnie umniejszane. Wszyscy Żydzi bez wyjątku byli z góry skazani na śmierć. Nie było konkretnego powodu. Winą Żyda było jego pochodzenie, za które powinien zostać ukarany karą śmierci. Niemca, który dopuścił się takiego zabójstwa, nie spotykały żadne konsekwencje.
Już w październiku 1939 roku władze hitlerowskie rozpoczęły organizację gett. Były to zamknięte dzielnice zakładane w celu odizolowania nacji żydowskiej. Miały służyć eksterminacji narodu, który odseparowywano od obywateli polskich i zmuszano do niewolniczej pracy na rzecz Niemiec. Pierwsze getta powstały w Piotrkowie Trybunalskim, Puławach, Radomsku, Jędrzejowicach, następne w Łodzi, Warszawie, Lublinie Krakowie oraz Radomsku. W tych odosobnionych dzielnicach nie było warunków do życia. Ludzie musieli znosić duże zagęszczenie i głód, a także ogromną samotność i szybko rozprzestrzeniające się choroby. Śmiertelność w takich miejscach była ogromna. Niewielu było w stanie wytrzymać takie życie. Każdego dnia na terenie getta można było spotkać liczne ciała i zwłoki mężczyzn i kobiet, starszych i młodszych. Każda próba ucieczki była bezwzględnie karana śmiercią. Okupanci nie mieli litości. W ramach przekonania o doskonałości rasy aryjskiej postanowiono wyniszczyć inne nacje, a podstawowym celem było zgładzenie Żydów, którzy byli niegodni daru życia.
W roku 1942 ludność zamieszkującą getta zaczęto wywozić do obozów koncentracyjnych w ramach ostatecznego rozwiązania kwestii żydowskiej. Istniejące już od lat kacety zapełniały się jeńcami tej narodowości w szalonym tempie. Zagłada Żydów miała miejsce głównie w Auschwitz-Birkenau oraz w Chełmnie nad Nerem, w Bełżcu, Treblince, Sobiborze oraz Majdanku. Obozy koncentracyjne wykorzystywano m.in. do przetrzymywania więźniów pracujących niewolniczo w celu uzyskiwania korzyści przez państwo Hitlera. Jednak naród żydowski wywożono do obozów jenieckich nie do pracy, lecz bezpośrednio na ludobójstwo. Głównym sposobem stosowanym w dążeniu do jego zagłady było zamykanie w komorach gazowych i mordowanie za pomocą gazu Cyklon B lub spalin.
Prześladowania i zagłada milionów Żydów przez władze Niemiec oraz ich sojuszników w okresie II wojny światowej jest zwana Holocaustem. Jego całkowita liczba ofiar jest szacowana na 5-6 milionów. Wśród nich 2,6-3,3 miliona osób to polscy Żydzi przywiezieni z gett na terenie naszego kraju. Wobec żadnej innej nacji faszyści nie zastosowali tak drastycznych środków. Żaden inny naród nie był też zagrożony całkowitą fizyczną likwidacją. Wyłącznie przy tej rasie mamy do czynienia z karą śmierci za samą przynależność narodową. Dlatego też nazwa Holocaust stosowana jest wyłącznie dla nazwania ludobójstwa społeczeństwa żydowskiego.
Podczas II wojny światowej żadna z narodowości nie spotkała się z takim traktowaniem jak Żydzi. Najpierw ograniczano im wszelkie prawa, niszczono ich majątki. Potem zamykano ich w gettach, głodzono i wykorzystywano do ciężkich prac. Następnie wywożono ich do obozów koncentracyjnych i przeważnie mordowano w komorach gazowych. Trzeba nam się zastanowić nad losem nacji żydowskiej. Czym sobie zasłużyli na taki los? Po krótkiej analizie polityki Hitlera możemy bez wahania odpowiedzieć, że nie zrobili nic złego. Po prostu urodzili się nie jako Aryjczycy, lecz jako Żydzi. To był ich jedyny, choć nieświadomy błąd.
Sytuacja Żydów w czasie II wojny światowej była bardzo ciężka. Niewielu z nich przeżyło okropne traktowanie, jakie spotkało cały naród ze strony faszystowskiej władzy. To, co przeżyli, może wydawać się nieprawdo-podobne. Ale jest to przeszłość - pewna i niezaprzeczalna prawda, o której trzeba nam pamiętać.