Prawo instytucjonalne Unii Europejskiej

Europejskia Wspólnota Węgla i Stali (EWWiS) podpisany 18. 4. 1951 r w Paryżu, wszedł 23. 7. 1952; Francja, RFN, Włochy, Belgia, Holandia, Luksemburg.
Cele:
 utworzenie wspólnego rynku węgla, stali, rudy żelaza i złomu
 stworzenie jednakowych warunków dostępu do tych produktów, kontrola cen
 umocnienie pokoju
Instytucje:
• Specjalna Rada Ministrów }kompetencje decyzyjne
• Wysoka Władza
• Wspólne Zgromadzenie }kompetencje kontrolne
• Trybunał sprawiedliowści

Europejskia Wspólnota Gospodarcza (EWG). podpisany 25. 3. 1957, w Rzymie, wszedł 1.1.1958
Cele:
 stworzenie wspólnego rynku
 stały wzrost gospodarczy
 zwiększenie stabilności gospodarczo-walutowej
 wzrost stopy życiowej
Instytucje:
• Rada -ciało prawodawcze
• Komisja- instytucja wykonawcza
• Europejskie Zgromadzenie Parlamentarne
• Trybunał Sprawiedliwości
• Komitet Ekonomiczno-Społeczny –instytucja pomocnicza

Europejska Wspólnota Energii Atomowej (Euratom). 25.3.1957, w Rzymie, wszedł 1.1. 1958 roku. Cele:
 rozwój technologii jądrowej i przemysłu nuklearnego,
 poprawa standardów życia w państwach członkowskich
 rozwój badań,
 ustalenie jednolitych standardów i norm bezpieczeństwa.
Instytucje:
• Rada -ciało prawodawcze
• Komisja- instytucja wykonawcza
• Europejskie Zgromadzenie Parlamentarne
• Trybunał Sprawiedliwości
• Komitet Ekonomiczno-Społeczny –instytucja pomocnicza

Traktaty fuzyjne:
- pierwszy- 25. 3. 1957- połaczenie Zgromadzeń Parlamentarnych i Trybunałów Sprawiedliwości w jeden wspólny dla trzech Wspólnot Europejskich
- drugi- 8. 4. 1965- połączenie Rad Ministrów i Komisji.
Jednolity Akt Europejski: w lutym 1986, wszedł 1. 7. 1987; rewizja traktatów założycielskich; formalne uznanie Rady Europejskiej; powołanie Sądu Pierwszej Instancji; postanowienie o utworzeniu do 31.12.1992 rynku wewnętrznego; kodyfikacja zagadnień współpracy politycznej między państwami członkowskimi.
Traktat o Unii Europejskiej (traktat z Maastricht): wszedł 1. 11. 1993; z połączenia dwóch Traktatów: o Unii Gospodarczo-Walutowej i Politycznej; modyfikował założycielskie; wprowadził nazwę Wspólnota Europejska; obywatelstwo; wzmocnienie prerogatyw Parlamentu Europejskiego; zacieśnienie współpracy w ramach polityki wewnętrznej i wymiaru sprawiedliwości.
Traktat Asterdamski: czerwiec 1997, wszedł 1. 5. 1999; modyfikacja traktatów; zasady Unii; współpraca w polityce azylowej, wizytowej i imigracyjnej; zmiana III filaru na Współpracę Policyjną i Sądową w Sprawach Karnych.
Traktat Nicejski: 26. 2. 2001, wszedł 1. 2. 2003; dołączono 4 protokoły (w sprawie rozszerzenia, statutu TS, skutków wygaśnięcia TEWWiS)
Konwent Europejski: przedstawiciele państw członkowskich i kandydujących- „deklaracja w sprawie przyszłości Unii Europejskiej” tzw: deklaracja z Laeken, w grudniu 2001; bardziej klarowny podział między Unią a państwami; uproszczenie instrumentów prawnych Unii; wzmocnienie legitymizacji demokratycznej; uproszczenie traktatów załozycielskich;

Trójfilarowa struktura Unii:
• I Wspólnoty Europejskie
• II Wspólna Polityka Zagraniczna i Bezpieczeństwa
• III Espółpraca Policyjna i Sądowa w Srpawach Karnych

Cele Wspólnoty Europejskiej:
• Ustanowienie wspólnego rynku, unii gospodarczej i walutowej
• Rozwój działalności gospodarczej
• Wysoki poziom zatrudnienia i ochrony socjalnej
• Równość
• Ochrona środowiska
• Solidarność między państwami

Cele Uni Europejskiej:
• Postęp gospodarczy, społeczny
• Wspólna polityka zagraniczna, bezpieczeństwa i obronna
• Ochrona praw i interesów obywateli
• Utrzymanie obszaru wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliowści

Członkowstwo w Unii: europejskie państwo prawa, szanujące zasady wolności, demokracji, prawa człowieka i podstawowe wolności, muszą przyjąć acquis communautaire;
Strona proceduralna:
- Państwo zgłasza wniosek o członkostwo w UE do Rady
- Rada zwraca się do Komisji Europejskiej o wyrażenie opinni na temat wniosku
- Komisja przekłada Radzie Opinię o wniosku kandydata
- Rada podejmuje jedogłośnie decyzję o rozpoczęciu negocjacji z kandydatem
- Rada pod przewodnictwem Komisji Europejskiej prowadzi negocjacje z kandydatem
- Komisja proponuje a Rada uzgadnia i jednocześnie przyjmuje wytyczne na temat stanowiska Unii w negocjacjach z kandydatem
- Między Unią a kandydatem zostaje uzgodniony projekt Traktatu Akcesyjnego
- Traktat Akcesyjny zostaje przedłożony Radzie UE i ParlamentowiEuropejskiemu
- Parlament Europejski wyraża zgodę na Traktat Akcesyjny absolutną większąścią głosów
- Rada jednogłośnie aprobuje Traktat Akcesyjny
- Państwa członkowskie i państwo kandydujące oficjalnie podpisują Traktat Akcesyjny
- Państwa członkowskie i państwo kandydujące ratyfikują Traktat Akcesyjny
- Po ratyfikacji Traktat Akcesyjny wchodzi w życie: Państwo kandydujące staje się członkiem UE
Zawieszenie państwa: uzasadniony wniosek 1/3 państw lub Komisji, nastepnie Rada 4/5 swych członków po uzyskaniu zgody Parlanentu, 2/3, może stwierdzić istnienie poważnego naruszenia zasad, może skierować do tego państwa stosowne zalecenie. Przed podjęciem decyzji wysłuchuje ona państwo. Systematycznie bada czy powody pozostaja akutalne. Rada może zdecydowac o zawieszeniu niektórych praw.
Stowarzyszenia: tworzą prawa i obowiąski po stronie wspólnot i państw stowarzyszonych;
Procedura: negocjacjie prowadzi Komisja zgodnie z mandatem Rady, po otrzymaniu zgody Parlamentu, Rada zawiera układ. Podpisanie i ratyfikacja.
• Traktatowe- motywy polityczne i gospodarcze; wspólne działanie, procedury, wzajemne prawa i obowiąski; Rada stowarzyszenia- podejmuje jednomyślne decyzje; Komitet Stowarzyszenia- kompetencje legislacyjne i wykonawcze
 Ograniczone do państw europejskich
 Z państwami pozaeuropejskimi
• Konstytucyjne- dotyczace krajów i terytoriów zamorskich utrzymujących szczególne stosunki z Danią, Francją, Holandią, Wielką Brytanią i Irlandią.

Obywatelstwo Unii: charakter akcesoryjny, nie zastępuje ono krajowego; są prawa a brak obowiąsków: do swobodnego przemieszczania i osiedlania się, do opieki dyplomatycznej i konsularnej, do dobrej administracji.

Rada Europy- Strasburg; cel- osiągnięcie jednomyślności dla ochrony i realizacji ideałów i zasad ułatwiający postęp społeczny i gospodarczy; Zgromadzenie Parlamentarne –z parlamentarzystów wyznaczonych przez parlamenty państw, i Komitet Ministrów- z ministrów zagranicznych, Sekretariat- Sekretarz Generalny, a od 1994 Kongres Władz Lokalnych i Regionalnych; dysponuje niewiążącymi rezolucjami i możliwością przygotowania umów międzynarodowych. Trzy gółwne idee:
• Zasada demoracji
• Poszanowanie prawa
• System ochrony praw człowieka
Rada Europejska-sformalizowana przez Jednolity Akt Europejski; szefowie państw lub rzadów i przewodniczący Komisji, wspierani przez ministrów zagranicznych oraz po członku Komisji; określa główne wytyczne polityki Unii, obszar polityki gospodarczej, walutowej, zatrudnienia, zagranicznej, bezpieczeństwa; nie stanowi żadnych aktów prawnych; decyzje przyjmowane są na zasadzie konsensusu i są zawarte w formie oświadczenia przewodniczącego, jako tzw: konkluzja
Parlament Europejski-wywodzi się ze Zgromadzenia Parlamentarnego połączonego na podstawie pierwszego traktatu fuzyjnego; wybrani w bezpośrednich wyborach powszechnych przedstawiciele narodów państw; mandat na 5 lat można go odnowić; immunitet; nie można łączyć z innymi funkcjami; podejmuje uchwały bezwzględną większością głosów oddanych; Prezydium- przewodniczący + 14 wiceprzewodniczących + 5 kwestorów, którzy maja głos doradczy; komisje stałe (17) i niestałe; funkcje: opiniodawcze, kontrolne, udział w procesie prawodawczym.
Rada-z przedstawicieli wszystkich państw szczebla ministralnego; po jednym przedstawicielu; przez 6 miesięcy każde państwo przewodniczy; w Brukselii oprócz kwietnia, czerwca i października- Luksemburg; wspomaga ją Sekretariat Genaralny; za przygotowanie prac odpowiedzialny jest COREPER składajacy się ze stałych przedstawicieli; funkcje: podejmowanie i wykonywanie decyzji, koordynacja ogólnej polityki Unii.
Komisja-jeden obywatel z każdego państwa; na 5 lat; przez Radę za zgodą Parlamentu; funkcje: kontrolne, decyzyjne, wykonawcze, w zakresie stosunków zewnętrznych; większością głosów swych członków.
Trybunał Sprawiedliwości-po jednym sędzim z każdego państwa; mianuje sekretarza i powołują prezesa; 8 rzeczników generalnych; sposród osób dajacych gwarancje pełnej niezależności, wymagane aby posiadali kompetencje do zajmowania najwyższych stanowisk sądowych w swych krajach; Przez rządy państw członkowskich za ich wspólną zgodą na okres 6 lat, co 3 następuję cześciowa wymiana skladu. Mogą być mianowani ponownie; procedura orzekania- w trybie ciagłym; w izbach złożonych z 3 lub 5 sędziów, wielkiej izby (11) albo w pełnym składzie;
Sąd Pierwszej Instancji-po co najmniej jednym; mianuje sekretarza, możliwość powołania rzeczników; sposród osób o niepodwarzalnej niezależności, wymagane aby posiadali kompetencje do zajmowania wysokich stanowisk sądowych w swych krajach; nie mogą wykonywać funkcji administracyjnych ani politycznych. Przez rządy państw członkowskich za ich wspólną zgodą na okres 6 lat, co 3 następuję cześciowa wymiana skladu. Mogą być mianowani ponownie;
Trybunał Obrachunkowy-przez Radę po konsultacji z Parlamentem; na 6 lat; muszą wchodzić w skład zewnętrznych organów kontroli; powołują prezesa na 3 lata; kontroluje rachunki wszystkich dochodów i wydatków Wspólnoty; jest stale działajacą instytucją kolegialną;
Komitet Ekonomiczno-Społeczny-z przedstawicieli różnych dziedzin życia społecznego i gospodarczego; 350; doradza Radzie i Komisji, formułując niewiążące opinie.
Komitet Regionów-z przedstawicieli wspólnot regionalnych i lokalnych; 350; doradza Radzie i Komisji, formułując niewiążące opinie odnośnie do polityki regionalnej i lokalnej.
Europejski Bank Centralny (EBC) i Europejski System Banków Centralnych (ESBC)-EBC instytucja finansowa czuwająca nad realizacją przez narodowe banki centralne postanowień traktatu nałożonych przez ESBC; EBC jest kierowniczym ogniwem ESBC, w skład którego wchodzą wszystkie centralne banki państwowe; jest bankiem emisyjnym dla obszaru Unii. Organami EBC jest Rada Prezesów i Zarząd; wydaje rozporządzenia, podejmuje decyzje oraz wydaje zalecenia i opinie.
Europejski Bank Inwestycyjny (EBI)-członkami są państwa członkowskie UE, które partycypują w kapitale Banku sumami o ustalonej wysokości; na czele stoi Rada Gubernatorów- z ministrów finansów; pożyczek i gwarancji udziela Rada Dyrektorów- 25 dyrektorów i ich 13 zastepców wyznaczonych przez państwa członkowskie i Komisję. Zarząd kieruje bieżącymi sprawami- z prezesa i 6 wiceprezesów; siedziba w Luksemburgu;
Acquis communautaire-cała regulacja prawna zawarta w systemie normatywnym trzech filarów Unii.
Zasady ogólne europejskiego prawa wspólnotowego: solidarnosci, pomocniczości, proporcjonalności, uprawnionych oczekiwań, równości, dobrej administracji, odpowiedzialności.
Prawo pochodne w I filarze:
• Rozporządzenia- akty prawa o ogólnym zastosowaniu; adresatami są wszystkie państwa członkowskie i jednostki (osoby fizyczne i prawne);
• Dyrektywy- zastosowanie do prawa pracy, ochrona środowiska, konsumenta, prawo spółek, podatkowe; Rada wraz z Parlamentem oraz Komisja; adresatami państwa; funkcja: zblizenie przepisów państw członkowskich; są elastycznymi instrumentami harmonizacji prawa; nieobowiązuje bezposrednio w systemie prawnym każdego państwa;
• Decyzje- wiążą w całosci adresatów, do których są skierowane; przez Komisję, Radę i Parlament.
Prawo pochodne w II filarze:
• Zasady i ogółne wytyczne- określane przez Radę, mogą rególować kwestie natury politycznej
• Wspólne strategie- w tych dziedzinach w których państwa posiadają ważne interesy, powinny okreslać swoje cele i środki
• Wspólne działania- są podejmowane, gdy niezbedne są działania o charakterze operacyjnym; okreslać swój cel, zasięg oraz środki bedące w kompetencjach Unii
• Wspólne stanowiska-okreslają pozycje Unii w odniesieniu do konkretnego zagadnienia, o charakterze geograficznym albo przedmiotowym
• Decyzje- przez Radę
Prawo pochodne w III filarze:
• Wspólne stanowiska
• Decyzje ramowe
• Decyzje
Orzecznictwo TS oraz SPI: prawie wyłącznie w I filarze; orzeczenia są wiążące tylko w sprawie i nie mają mocy precedensu, który byłby uznany za źródło prawa.
Niewiążące akty prawa pochodnego: tworzone w I filarze; o charakterze nazwanym (zalecenia i opinie) i nienazwanym (komunikaty, rezolucje, noty informacyjne czy wytyczne)

Modyfikacja traktatów: Rząd państwa lub Komisja mogą przekładać Radzie propozycje zmiany traktatów; rada po opini Parlamentu, może zwołać konferencje przedstawicieli państw; w przypatku zmian w sprawach monetarnych rada zasiega opini EBC; wchodzą w życie po ratyfikacji.
Procedura tworzenia wiążących aktów prawnych prawa pochodnego w ramach I filaru: pośrednią inicjatywę legislacyjną ma Parlament i Rada UE;
• Procedura współdecydowania- uchwalenie aktu prawnego Parlamentu z Radą; nie ma zastosowania w Euratomie; procedura: Komisja przekłada projekt aktu PE i Radzie; PE wydaje opinię Radzie, która rozpatruje projekt wraz z opinią PE; Rada może:
 zwtwierdzić projekt wraz z poprawkami PE i go przyjąć
 nie zatwierdzić lub zgłosić własne poprawki, wtedy przedstawia PE „wspólne stanowisko”;
PE może teraz:
 zatwierdzić „wspólne stanowisko” lub w ciągu 3 miesięcy nie zająć stanowiska- wtedy akt uważa się za przyjęty
 odrzucić „wspólne stanowisko” bezwzgledną większoscią głosów- nie przyjęty
 zaproponować zmiany we „wspólnym stanowisku”- zmiany przekazane Komisji i Radzie
wtedy komisja wydaje opinię w sprawie propozycji PE i przekazuje ją do Rady, która rozpatruje propozycję PE wraz z Opinią Komisji; po rozpatrzeniu Rada może:
 w ciagu 3 przyjąć poprawki PE- akt przyjety
 nie zatwierdzić poprawek PE i zwołać Komitet Pojednawczy (członkowie Rady i ich przedstawiciele oraz taka sama liczba przedstawicieli PE), który przygotuje projekt; jeśli projekt Komitetu zostanie zatwierdzony to akt przyjety a jeśli nie to nie.
• Procedura współpracy-wprowadzona w Jednolitym Akcie Europejskim; uwzględnia inicjatywę legislacyjna Komisji, wzbogacony udział Parlamentu i kompetencja Rady do uchwalenia aktu.
• Procedura konsultacyjna- zakłada inicjatywę legislacyjną Komisji Europejskiej, opinie PE oraz uchwalenie aktu przez Radę działajacą samodzielnie
• Procedura zgodyprojekt- projekt aktu prawnego prezentuje Komisja, następnie organy przedstawiają swoją opinię (EBC lub Komitet Ekonom-Społ) zaś PE albo akceptuje albo odmawia; gdy zgoda to akt zostaje uchwalony przez Rade
• Procedury komitologii-uczestnictwo w proceduże komitetów; wyróżniamy 4:
 Procedurę doradczą- Komisja przedstawia projekt komitetowi, a on swą opinię w terminie wskazanym przez przewodniczacego Komisji; państwa mogą odnotować swe stanowiska; Komisja uchwala akt.
 Procedurę zarządczą- Komisja przedstawia projekt komitetowi, a on swą opinię zgodnie z zasadami głosowania większością kwalifikowana; Komisja uchwala akt.
 Procedurę regulacyjną- - Komisja przedstawia projekt komitetowi, a on swą opinię zgodnie z zasadami głosowania większością kwalifikowana; Komisja uchwala akt, ale tylko gdy jest on zgodny z opinią komitetu
 Procedurę ochronną
Proces legislacyjny w II filarze: Rada (przyjmuje wspólne działania, stanowiska oraz decyzje) i Rada Europejska (określa zasady i ogólne wytyczne); w pierwszej fazie procesu biorą udział grupy robocze w ramach Rady, Komitet Polityczny oraz COREPER; następnie akty są uchwalane przez Radę lub Radę Europejską.
Proces legislacyjny w III filarze: inicjatywa dzielona między państwa członkowskie i Komisję; odpowiednik procedury konsultacji uwzględniający kompetencje PE do wydania opinii w przedmiocie aktu oraz uprawnienie Rady do uchwalenia.
Procedura tworzenia budżetu Unii: instytucje muszą do 1 lipca każdego roku sporządzić swoje wstępne plany bubdżetu, są one nastepnie łaczone przez Komisje we wstępny projekt budrzetu obejmujący prognozę dochodów i wydatków. Komisja do 1 września przekazuje wstępny projekt Radzie, następnie uchwala projekt budzetu i przedstawia go PE; PE może:
• Uchwalic budżet w terminie do 45 dni lub nie zając stanowiska co oznacz akceptację
• Dokonać zmian
• Zaproponowac poprawki
PE zmiany i poprawki przesyła Radzie, która rozważa poprawki przyjmując je, odrzucając lub modyfikując w 15 dni. Jeśli nie przyjęła to do PE, który w ciągu 15 dni może: uchwalić budżet, przyjmując poprawki lub je odrzucąjac albo może odrzucić projekt budżetu i zażądać nowego projektu.
Białe Księgi: zawieraja propozycje nowych rozwiazań
Zielone Księgi: charakter konsultacyjny i są skierowane do państw członkowskich i podmiotów gospodarczych.

Zasady stosowania prawa I filaru na płaszczyżnie krajowej: reguła pierwszeństwa prawa wspólnotowego przed krajowym; zasada skutku bezpośredniego- możliwość powołania się przed sądem krajowym na przepis prawa wspólnotowego, przepis musi być jasny, niebudzący watpliwości, bezwarunkowy; zasada skutku pośredniego-na krajowych organach sadowych i administracyjnych ciąży obowiązek wykładni prawa krajowego zgodnie z prawem wspólnotowym.
Zasada odpowiedzialności państw za naruszenie prawa wspólnotowego: gdy np.: brak implementacji dyrektyw; jest wadliwa bądź niepełna transpozycja dyrektywy do prawa krajowego; naruszenie norm traktatowych; naruszenie wynikajace z działalności organów sądowych;
Zasady stosowania prawa II filaru na płaszczyżnie krajowej:są wiążące dla państw w sferze ich wzajemnych relacji.
Zasady stosowania prawa III filaru na płaszczyżnie krajowej: brak zasady skutku bezpośredniego i zasady pierwszeństwa.

Postępowanie przeciwko państwu o naruszenie zobowiązania ciążącego na mocy traktatów: naruszenie-postępowanie niezgodne z postanowieniami traktatów i aktami uchwalanymi przez instytucje i innymi aktami pochodnymi; Komisja nie może prowadzić postepowania przeciwko panstwu naruszającemu postanowień II i III filaru;
• Postępowanie nieformalne- Komisja rozważa czy należy podjać formalne kroki wobec państwa; badanie naruszenia i skierowanie skargi przed właściwe organy państwa; gdy nie dochodzi do zmiany w zachowaniu się panstwa to Komisja podejmuje:
• Formalne postępowanie wyjaśniające- wysłanie państwu zawiadmonienia o zarzutach; panstwo powinno się ustosunkować do zarzutów w terminie określonym przez Komisję (1 miesiąc), brak reakcji nie wstrzymuje postępowania lecz może doprowadzic do jego zakończenia przez wydanie uzasadnionej opinii; nie może ona być zaskarżona; w uzasadnieniu Komisja szczegółowo wyjaśnia na czym polega naruszenie i wyznacza termin do jego zaniechania; nie jest ona wiążąca dla panstwa, stanowi ona podstawę do wszczęcia przez Komisję postępowania przed TS, jeśli niezaprzestało naruszenia
• Postępowanie sądowe- Komisja po upływie terminu wnosi skarge z żądaniem stwierdzenia przez TS o naruszeniu; TS bada czy doszło do naruszenia; Komiskja może cofnąć skarge, jeśli państwo zaniecha naruszenia, wówczas TS umoży postepowanie, a państwo poniesie koszty postępowania; TS może na wniosek Komisji orzec o zastosowaniu środka tymczasowego; postępowanie kończy się wydaniem wyroku; charakter deklaratoryjny; wyrok TS nie zawiera terminu ale jego wykonanie powinno nastapić niezwłocznie.
• Postępowanie w razie niewykonania wyroku TS- gdy Komisja stwierdzi, że nie zsotał wykonany wyrok, wydaje uzasadnioną opinię, w której zakreśla termin zastosowania się do niego; po bezskutecznym upływie terminu może wnieść skargę do TS; Komisja może wnioskować o nałożenie na państwo kary w postaci ryczałtu lub kary okresowej;

Skarga na nieważność aktu prawa pochodnego- strony: podmioty uprzywilejowane (państwa, Rada, Komisja i PE- mogą wnieść skargę dotyczącą wszelkich aktów innych niż zalecenia i opinie; nie muszą wykazywać interesu prawnego), podmioty półuprzywilejowane (Trybunał Obrachunkowy i EBC- takich samych aktów jak uprzywilejowane ale w celu ochrony ich prerogatyw), podmioty nieuprzywilejowane (osoby fizyczne i prawne- jedynie dotyczacych ich bezposrednio i indywidualnie); pozwane: Komisja, Rada, PE, PE i Rada działające wspólnie; przesłanki stwierdzenia niewazności:brak kompetencji, naruszenie istotnych wymogów proceduralnych, naruszenie traktatu lub jakiejkolwiek normy prawnej związanej z jego stosowaniem, nadużycie władzy; termin do wniesienia skargi- 2 miesiące od opublikowania skarżącego aktu; orzeczenie ma charakter konstytutywny. Zarzyut bezprawności- upływ terminu do wniesienia skargi nie przesądza, że dany akt nie może być zaskarżony. Akt prawny uznany za bezprawny jest traktowany jako niewywołujacy skutków prawnych na użytek sporu, w którym zarzut został podniesiony.
Skarga na bezczynność instytucji- osoby fizyczne i prawne wnoszą do SPI, a instytucje i państwa do TS; procedura-rozpoczęcie postępowania przed TS musi być poprzedzone wezwaniem instutucji do podjęcia działania, instytucja w ciągu 2 miesięcy powinna zająć stanowisko wobec wezwania do działania, jeśli nie zajmie ostatecznego stanowiska podmiot może wnieść skargę do TS; TS może skargę uwzględnić lub ją oddalić
Postępowanie odwoławcze- od orzeczeń SPI przysługuje odwołanie do TS; ograniczone jest do kwestii prawnych; podstawy odwołania: brak właściwości SPI, naruszenie procedury SPI, naruszenie prawa wspólnotowego przez SPI; składa się z części pisemnej i ustnej i kończy się orzeczeniem które: oddala odwołanie, uchyla odwołanie i wydaje orzeczenie ostateczne, uchyla odwołanie i przekazuje sprawę do SPI do ponownego rozpatrzenia;
Pojęcie sądu państwa członkowskiego: jest to organ utworzony na podstawie prawa; jest stały; jego właściwość jest obowiąskowa; orzeka w procedurze spornej; na podstawie prawa; jest niezawisły.
Acte eclaire- oznacza sytułację, w której TS wypowiedział się w innym orzeczeniu na temat, który miałby być przedmiotem pytania prejudycjalnego. W takim wypatku sąd krajowy nie musi się już zwracać z pytaniem do TS.


za błędy i literówki przepraszam :-P