Jakie znaczenie ma odrębność kultur w stosunkach społecznych.

Na początku chciałabym wyjaśnić tak istotne dla tego tematu pojęcie kultury. Kultura jest to termin wieloznaczny, interpretowany w różny sposób przez przedstawicieli różnych nauk. W tym konkretnym przypadku chodzi jednak o kulturę jako całokształt duchowego i materialnego dorobku społeczeństwa. Są to charakterystyczne dla danego społeczeństwa wzory postępowania, także to, co w zachowaniu ludzkim jest wyuczone, w odróżnieniu od tego, co jest biologicznie odziedziczone.
W przypadku stosunków społecznych kultura poszczególnych grup może mieć znaczenie negatywne, bądź pozytywne.
Odrębność kultur może prowadzić do wielu konfliktów zarówno między jak i wewnątrzpaństwowych. Do tych pierwszych chciałabym zaliczyć szok kulturowy. Występuje on gdy, np. turysta zwiedzający kraj o innej kulturze ma często bardzo duży problem z dostosowaniem się do jego obyczajów. Podobnie jest z emigrantami, którzy często nawet przez wiele lat nie mogą się przystosować. Istotnym czynnikiem jest tu także bariera językowa lecz nie jest to regułą. Czasem nawet nieumyślne, wynikające z nieświadomości naruszenie jakiejś normy obyczajowej może w konsekwencji prowadzić do ostrych konfliktów kulturowych.
W szerszym stopniu odrębność kultur wpływa na stosunki między państwami. Lecz i w tym przypadku konflikty wynikają z niewiedzy, jako przykład podać można sytuację, w której USA w ramach pomocy wysłały do krajów islamskich wieprzowinę. Gdy Muzłumanie nie przyjęli tej pomocy Ameryka czuła się obrażona. Nieporozumienie to było skutkiem nieznajomości kultury państw muzłumańskich. Nieco starszym przykładem jest wyniszczenie przez kolonialistów kultury Indian. Był to proces bardzo brutalny i świadczy o bardzo małej ,w tamtym czasie, świadomości i poszanowaniu innych kultur.
Kolejnym przykładem konfliktów na tle kulturowym są wojny religijne takie jak np. dżihad. Jest to święta wojna z „niewiernymi” ,nie bierze ona pod uwagę odrębności kultur. W tym przypadku mamy do czynienia ze zderzeniem różnych kultur oraz próbą narzucenia własnej innej grupie społecznej.
Spory wyznaniowe, kulturowe i obyczajowe istnieją także wewnątrz państwa. Ich przyczyną jest bardzo duże zróżnicowanie pod względem etnicznym. Jest ono widoczne np. w Hiszpanii, gdzie naród Basków, posiadający odrębny język i kulturę, od wielu lat walczy o wyzwolenie. Prowadzi to do konfliktów a nawet walk. We Francji wciąż nasilają się spory pomiędzy imigrantami a rodowitymi francuzami. Odrębność kulturowa może więc mieć bardzo negatywny oddźwięk pomiędzy różnymi społecznościami.
Konflikty występują nie tylko między narodami ale także między przedstawicielami różnych subkultur młodzieżowych. W tym przypadku są one nawet bardziej zaostrzone, przykładem mogą być dawne zatargi pomiędzy subkulturą anarchistyczną (punków) a nacjonalistyczną (skinheadów).
Mimo wszystko różnorodność kultur ma także pozytywny wpływ na stosunki społeczne. Jest on widoczny przede wszystkim między państwami. Jak twierdzi Jan Szczepański przeniesienie pozytywnych walorów kulturowych przez państwo bardziej rozwinięte na to o słabszym poziomie rozwoju może przyspieszyć jego rozwój bez zmian rewolucyjnych. Jako przykład podaje on Japonię i wprowadzony tam system europejskiej technologii. Przenikanie kultur jest zjawiskiem pozytywnym, gdyż pomaga lepiej zrozumieć inne społeczności i uniknąć wielu konfliktów. Gdy wzrasta świadomość istnienia innych kultur wzrasta tym samym szacunek dla nich oraz tolerancja wobec drugiego człowieka. Aspekty takie są bardzo istotne w procesach integracji, np. w Unii Europejskiej. Aby wzmocnić współpracę gospodarczą, poprawić wzajemne stosunki polityczne oraz społeczne potrzebna jest znajomość kultury innych państw.
Podsumowując moje rozważania chciałabym ponownie podkreślić dwojaki wpływ odrębności kulturowej na stosunki społeczne, oraz ogromny wpływ jakie ma ona na życie każdego człowieka.


Bibliografia
1. Szczepański Jan, Elementarne pojęcia socjologii, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa, 1972