Konfucjanizm

Konfucjanizm, to system filozoficzno – społeczno – etyczny powstały w wyniku nauczania chińskiego filozofa i myśliciela Kung-fu-tsy ( „Mistrz Kung”), który żył w latach 551 – 479 p.n.e. Konfucjusz nie interesował się światem nadprzyrodzonym, będąc jednocześnie przekonanym o istnieniu bogów jednak nie odwoływał się do nich. Kładł nacisk głównie na zagadnienia społeczne.

Podstawowe zasady nauki Konfucjusza:
1.Zbudowanie idealnego społeczeństwa, osiągnięcie pokoju na świecie jest możliwe dzięki przestrzeganiu obowiązków wynikających z hierarchii społecznej, oraz zachowaniu rytuałów.
2.Człowiek jest z natury dobry i zdolny sam kierować własnym życiem, powinien jednak podporządkować się przyjętym zewnętrznym regułom zachowania.
3. Zamiast dążyć do oderwania się od rzeczywistości należy godzić się ze swoim miejscem w społeczeństwie i wypełniać związane z tym obowiązki.
4.Podstawą społecznego porządku jest skrupulatne wypełnianie obowiązków jakie ciążą na każdym, zwłaszcza wobec własnej rodziny.
5.Należy kultywować tradycyjną zależność społeczną ( wulun) np. podwładny podlega panującemu, żona- mężowi, syn – ojcu itp.
Podstawami organizacji społecznej powinna być humanitarność (ren), sprawiedliwość (yi), rytuał i etykieta. Ta ostatnia nie była jedynie martwym obrzędem ale kośćcem moralnego zachowania, oprócz tego szczerość, otwartość, zaufanie, mądrość.

W etyce ważne są trzy cechy człowieka roztropność, miłosierdzie i odwaga.

Należy doskonalić swoją osobowość, współżycie z ludźmi i sposoby rządzenia państwem.
Wszystko co się dzieje musi być zgodne z „ładem nieba”(tao).

Od władcy Konfucjusz oczekiwał nie tyle siły militarnej i finansowej, ile silnego oddziaływania moralnego jakie wynika z cnoty.

Władca powinien otaczać się mądrymi( cnotliwymi) doradcami, którzy w jego imieniu mogą kierować państwem. Konfucjusz polecał poszukiwanie takich mądrych mężów w środowisku filozofów.
Władca powinien być właściwie wykształcony, sprawiedliwie rządzić i działać dobroczynnie.

Państwo było dla Konfucjusz przedłużeniem rodziny, władca w państwie pełnił rolę ojca.
Społeczeństwo było oparte na pięciu związkach zależności i wzajemnych zobowiązaniach tj.

Dobroć księcia oznaczała lojalność poddanego,
Miłość ojca wywoływała przywiązanie syna,
Życzliwość starszych oddawała szacunek młodszych,
Sprawiedliwość męża powodowała posłuszeństwo kobiety,
Wierność przyjaciela oznaczała wzajemność przyjaciela.

Nauczanie Konfucjusza nie przynosiło mu satysfakcji, umierając miał poczucie totalnej klęski. Jednak dopiero po 150 latach od chwili śmierci jego nauka zdobywała coraz większe zainteresowanie, a ostatecznie od II tysiąclecia p.n.e. konfucjanizm stał się doktryną państwową, jego postać zaczęto otaczać boskim kultem.

Dziś głównym źródłem poznania nauki Konfucjusza są Dialogi konfucjańskie.