Filozofia przyrody
Trzej filozofowie z Miletu
TALES
Podał wysokość piramidy
Przepowiedział zaćmienie słońca w 585 r. p.n.e.
Początkiem wszystkiego jest woda
„Wszystko pełne jest bogów”
ANAKSYMANDER
Nasz świat jest tylko jednym z wielu światów, które powstają i giną w „bezkresie” – pierwotna materia
ANAKSYMENES
Pierwotna materia – powietrze albo mgła
Woda to zgęszczone powietrze
Ziemia to zgęszczona woda
Ogień to rozrzedzone powietrze
Eleaci
PARMENIDES
Wszystko, co istnieje, istnieje od zawsze
„Nic nie może powstać z tego czego nie ma, a to co jest, nie może przestać być”
Żadna prawdziwa zmiana nie jest możliwa
Racjonalista - nie wierzy zmysłom (złudzenie zmysłowe)
HERAKLIT Z EFEZU
Ciągła zmienność przyrody – „Wszystko płynie” – panta rei
„nie można dwa razy wejść do tej samej rzeki”
Świat pełen jest przeciwieństw – „Bóg to dzień i noc, zima i lato, wojna i pokój, głód i sytość”
Bóg – Logos – Rozum
Musi istnieć „rozum świata” – „Opinie większości ludzi można porównać do zabaw małych dzieci”
EMPEDOKLES Z SYCYLII
Woda nie może się zmieniać
Musimy wierzyć w to, co widzimy
W przyrodzie nie występuje tylko jeden pierwiastek, lecz jest ich 4 – składniki konieczne
Zmiany wynikają z łączenia się i rozłączania tych pierwiastków
W przyrodzie muszą działać 2 przeciwne siły – miłość i niezgoda
Rozróżnia się materię i siłę
ANAKSAGORAS
Przyroda zbudowana jest z bardzo maleńkich cząstek niewidocznych dla oka
Wszystko można podzielić na mniejsze cząstki
Siłą tworzącą jest DUCH – NOUS
Słońce nie jest bogiem, lecz rozżarzoną masą
Wszystkie ciała niebieskie są z takiej samej substancji, co Ziemia
Księżyc nie świeci sam z siebie, lecz obija światło z Ziemi
Wyjaśnia przyczynę zaćmień słońca
DEMOKRYT Z ABDERY
Wszystko składa się z małych, niewidocznych cząstek – cegiełek, które są wieczne i niezmienne (atomy) i nie można ich dzielić w nieskończoność. Muszą one być trwałe i mieć pewną masę, nie mogą być identyczne. W przyrodzie jest ich nieskończenie wiele.
Materializm – nie wierzy w istnienie czegokolwiek oprócz materialnego świata
Świadomość składa się z gładkich atomów duszy
PRZEZNACZENIE
To, co się dzieje, jest ściśle i z góry określone
Wyrocznia w Delfach – bóg Apollo przepowiada ustami kapłanki Pytii – ZNAJ SIEBIE SAMEGO
Greccy historycy – HERODOT i TUKIDYDES
HIPOKRATES – umiar i zdrowy styl życia ochronią przed chorobą – przysięga.
SOFIŚCI
Uczeni, biegli – przybywali do Aten
Krytyczni wobec mitów
Sceptycy
PROTAGORAS - agnostyk
„Człowiek jest miarą wszystkich rzeczy”
Podstawy krytyki społecznej
Nie istnieje „naturalna wstydliwość”
Nie istnieją normy określające, co jest dobre, a co złe
SOKRATES – „... Sprowadził filozofię z nieba na ziemię, do miast, a nawet domów i kazał jej badać życie i obyczaje, oraz to, co dobre, a co złe” (CYCERO)
„Drzewa na wsi niczego mnie nie nauczą”
Rozmawiał z Ateńczykami
Tak jak Jezus, nigdy nie spisał swoich myśli
Pytaniami udowadniał rozmówcy, by tamten dostrzegł słabość swojego myślenia – sokratyczna ironia
Jedynie poznania, które pochodzi z głębi jest prawdziwą prawdą
„Ateny są jak ospały koń, a ja jak giez, który próbuje go ożywić”
Cenił spokój własnego sumienia i prawdę wyżej niż własne życie
Nie uważał się za sofistę, nie przyjmował więc zapłaty za swe nauczanie
Nazywał się filozofem – poszukujący mądrości
Dokuczał mu brak wiedzy
„Wiem, że nic nie wiem”
Ludzki umysł to fundament naszej wiedzy
Racjonalizm
„Ten, kto wie, co jest dobre, będzie czynił dobro”
Niemożliwe jest osiągnięcie szczęścia, jeśli działa się wbrew własnemu przekonaniu.