Źródła prawa administracyjnego
Wszystko co tworzy system źródeł prawa – są źródłami prawa administracyjnego.
akty normatywne – tworzące wewnętrzny porządek prawny,
akty normatywne – czyli akt powszechnie obowiązujący, abstrakcyjny – trwa dopóki nie nastąpi jego uchylenie lub zmiana.
Źródła prawa – początek czegoś – moment z którego wytryskają normy prawne.
Cechy źródeł prawa.
źródła prawa pisanego – czyli normy tworzone w określonym trybie proceduralnym przez określone organy państwa.
Konstytucja – rozdział III – źródła prawa.
Jest to system zamknięty – tylko to jest źródłem prawa, co zawiera przepis konstytucji.
Jeśli mamy kilka źródeł to hierarchizujemy je. I z tym wiąże się następna cecha:
niesprzeczności źródeł prawa – akt niższego rzędu musi być zgodny z aktem wyższego rzędu i z niego wypływać. Nad niesprzecznością źródeł prawa stoi Trybunał Konstytucyjny.
Skład źródeł prawa – art. 87.
1. konstytucja,
2. ustawy,
3. ratyfikowane umowy międzynarodowe,
4. rozporządzenia,
5. normy prawa miejscowego stanowione na części terytorium państwa.
Ad. 1 Konstytucja
po raz pierwszy stwierdza, że konstytucja jest źródłem prawa powszechnie obowiązującego i jest najwyższym źródłem prawa obowiązującego.
wszystkie niżej stojące źródła muszą do niej nawiązywać i być z nią zgodne,
zgodność z konstytucją muszą mieć wyroki sądowe i decyzje administracyjne – można je wtedy zmienić, uchylić, gdy są niezgodne,
sędzia jest związany z konstytucją, ustawami i własnym sumieniem,
konstytucja jest punktem odniesienia, jeżeli pojawiają się wątpliwości,
przepisy konstytucji stosuje się bezpośrednio o ile przepisy samej konstytucji nie stanowią inaczej. Jeżeli z przepisu konstytucji można wyprowadzić normę prawną – to stosuje się przepis bezpośrednio,
przepis mówiący o tym, że nikt nie może pozbawić obywatelstwa polskiego stosuje się bezpośrednio, pomimo, iż w funkcjonującej ustawie z 1962 r. istnieje przepis mówiący o pewnych możliwościach pozbawienia obywatelstwa,
obywatele mają prawo do zgromadzeń – gdyby go tak przyjąć, to wszyscy mogli by się gromadzić bez względu na cele, ale jest dopisek, że szczegółowe zasady określa ustawa i wtedy odnosimy się do ustawy.
Ad. 2 Ustawa
Rolą władzy ustawodawczej jest stanowienie prawa dla powszechnego użytku. Wszystkie dziedziny regulowane są ustawą. Każda sprawa, która według władzy ustawodawczej podlega uregulowaniu ustawowemu, następuje proces uchwalenia ustawy. W Polsce proces ustawodawczy jest opóźniony w stosunku do potrzeb.
Czy istnieje materia, którą sejm misi uregulować:
ustawa budżetowa (musi),
nakładanie nowych obowiązków (w tym podatki),
tworzenie nowej struktury (organu, jednostki).
Inicjatywę ustawodawczą posiadają:
sejm, senat, prezydent, RM, grupa obywateli (100 tys.),
ustawa – nie rozstrzyga do końca problemu i jest ramowa tak jak konstytucja.
Ad. 3 Akty podustawowe
Jest teraz tylko jeden – rozporządzenie.
Rozporządzenie – wydawane przez organy zawarte w konstytucji na podstawie ustawy z upoważnienia tej ustawy. Mogą je wydawać tylko naczelne organy administracji rządowej.
Konstytucja dodała element do rozporządzenia, którego wcześniej nie było:
uprawnienie do wydawania rozporządzenia powinno określać:
zakres spraw do uregulowania,
wytyczne jak uregulować.
Służy to zachowaniu istoty uchwalonej ustawy, nie można przekroczyć ściśle określonych w ustawie upoważnień.
Ustawy przewidują często kilka lub kilkanaście rozporządzeń niezbędnych do zastosowania tych ustaw. Rozporządzenia stanowią 2/3 porządku prawnego w Polsce.