Polityka gospodarcza.
Wersja ściąga - patrz załącznik.
Przedsięwzięcie jako instrument pg-mamy cel pol gosp podjęte jest przesiew (rob publ) które realizuje nam cel –zmniejsz bezrobocia.Jeśli środkiem do likwidacji bezrobocia są rob publ i chcemy zmniejszyc zróżnicowanie regionalne bezrobocia to roboty nie mogą być rozmieszczone równomiernie w przestrzeni tylko skoncentrowane w tych regonach gdzie stopa bezrobocia jest najwieksza.Poziom infrastruktury danego obszaru jest głownym czynnikiem określającym atrakcyjność atrakcyjność punktu widzenia inwestorów,którzy kierują swoje inwestycje tam gdzie infrastruktura jest wysoka.Inwestorzy dostrzegaja fakt ze regiony atrakcyjne pod względem inwestycji i podejmuja te inwestcje tam gdzie najpierw były skierowane rob publ.powstaja nowe miejsca pracy i osiągnięty jest cel zmniejszenia bezrobocia
Umowa jako instrument pol go. – w każdym państwie znajduje się instytucja badajaca atrakcyjność inwestycji.Przyjmijmy ze umowa zosala podpisana z BŚ w ten sposób dane panstwo jest postrzegane jako wiarygodne, panstwo staje się atrakcyjne w oczach inwestorów, którzy zaczynają inwestować i tworzą się nowe miejsca pracy i wpływa to na osiagniecie celu.
Fazy pol gosp –formułowanie alternatyw, planowanie –faza decyzyjna-faza realizacyjna(uruchomienie śr przewidzianych w programie,proces rozciągnięty w czasie)-faza ceny i kontroli (porown stanu które był planowany z osiągniętym w rzeczywistości.doonywane po zakończeniu realizacji planu.
Działania interwencyjne- polegają na zmianie stosowanych śr w trakcie realizacji programu spowodowane odchyleniem standardowym miedzy planem a realizacja programu.działania interwencyjne powinny być dokonywane zarówno w odchyleniu pozytywnym jak i negatywnym. Podsystem motywacji i kontroli –W GNR- podst motywy działania na dobro wspólne układy były oceniane według tego w jakim stopniu wykonaly plan.Jesli nakłady były motywowane do przekroczenia planów to należy kontrolować czy sprawozdania układów gosp z wykonania są prawdziwe-przestrzegania BHP. WGR podstawowy motyw działania to własny interes-zysk.Ponadto motyw o ch-rze społecznym (powódź) motyw patriotyczny w wymiarze ekonomicznym, motyw religijny darowizny. Każdy ukła działa wg własnych planów dlatego nie trzeba kontrolować wykonania planu.kontroli podlega_ wywiazywanie się ze zobowiązań publ pr np. ZUS, respektowanie powszechnie obow norm pr.Wyróżnia się dwa typy instytucji kontroli- inst. Których podst funkcją jest kontola maja one w nazwi ;kontrola”,- inst. Których pod funkcja jest inna niż kontrola np. US. Porządek gosp i sys gosp –Porz gos w naczeniu szerokim to zbiór norm prawnych etycznych zwyczajowych regulujących zachowanie układów gosp i podmiotów polityki tylko częściowo kontrolowany przez władze publ bo normy ety i zw wymykaja się spod kontroli, w znaczeniu wąskim to wyłącznie normy prawne w całości kontrolowane przez wl publ..Sys gosp to sieć powiązań między układami gos a podmiotami pol, w ramach sys gosp występują 2 rodzaje podsystemów: planowania i koordynacji i motywacji i kontroli.
Proces podziału dochodów -1-faza pierwotna-podzał miedzy czynniki uczestniczące w procesie wytwórczym(praca renta zysk)2faza wtórna-do procesu podziału włacza się budzet instytucje prafiskalne.dzieli się na te czesc która wl Mozesobie zatrzymac i te czesc która musi odprowadzic do budżetu w postaci podatkowskladek itp.Sprawiedliwy podział- cel zagwarantowania wszystkim członkom spol minimum egzystencji, panstwo ustala najniższa place rente zasilek. –zmniejszenie zróżnicowania społeczeństwa pod wzg otrzymanych dochodów i majatku, system podatkowy bezp. Spol, pod doch od os fiz, pod majątkowe.
Przyczyny przemawiające za dokonaniem podziału na pol procesową i system- 1.kazda z tych pol stawia rozne cele2-kazda posluguje się innymi srodkami. Sr pol sys (powszechnie obow względnie trwalenormy prawne) sr pol proces (maja różny ch-r SA zmienne, normy prawne raczej rozporz, parametry ekonomiczne, instrumenty nakazowe (nakazy zakazy) inst. Informayjnce. 3-zrózniowane poglądy na temat roli panstwa w gosp, panstwo ma obow prowadzic pol sys ale istnieja roznice w pogladach czy i w jakim zakresie panstwo powinno prowadzic polprocesową.
Różnica GNR iGR-System Gr to system naturalny nie został przez nikogo wymyślony,powstał w procesie rozwoju historycznego,jest zgodny z ludzką naturą ma zdolność adaptowania się zmieniającyh warunków. System GNR jest sys sztucznym wymślonym.cechą jest brak lub bardzo mała zdolność adaptacji.
Różnica miedzy stosowaniem umów a instrumentów- jeżeli władza posługuję się instrumentem to występuje wtedy z pozycji władzy jako podmiot władzy ma prawo użyć danego instrumentu bez niczyjej zgody.Sama podejmuje decyzję o użyciu instrumentu.. Jeśli posługuje się umową to mamy układ partnerski czyli isnteje równość stron bądź dwustronnośc świadczeń
Sytuacja konfliktowa- 1-och-rze obiektywnym:ograniczenie sr publ konflikt o sr panstwa które są ograniczone a które nie, -do osiągnięcia ceów stosuje się też instrumenty, użycie powoduje wzrost stopnia realizacji celu, obniżenie stopnia realizacji innych celów.najczesciej miedzy BC MF a MG. 2-o ch-rze subiektywnym-róznica w wyznawanych pogladach odmienne doktryny spol-ekonomiczne, za określonymi partiami pol stoja określone grupy nacisku.
Zmiany strukturalne w GNR-decyzje inwestycyjne w GNR podejmuje głównie władza centralna kierując się przede wszystkim kryterium pol, społ w zw z tym w system GNR nie działa mechanizm powodujący przepływ zasobów do sektorów o wysokiej efektwności. W systemie tym działa jedno prawo-wszystko musiało się rozwijać produkcja musi rosnąć”.w takiej sytuacji zmiany strukturalne zachodziły powoli.
Zmiany strukturalne w GR- w sys tym zmiany zachodza pod wpływem inwestycji,Pods motywem którym kieruje się inwestor jest zysk.Inwestor będzie alokował swoje zasoby tam gdzie relacja miedzy zyskiem a zaangazowaniym kapitalem będzie najkorzystniejsza. W zw ztym GR ma przepływy z tych dziedzin gdzie efejtywnosc wykorzystania jest niska do tych które maja wysoka efektywność czyli istnieje stały proces zmian strukturalnych.
Diagnoza- przedmiotem diagnozy jest ops tego wycinak rzeczywistości który podlega sterowaniu oddziaływaniu panstwa.Dokonując akiego opisu należy dążyć do tego by określić różnice między stanem isnteijącym a pożądanym.Diagnoza dot stanu istniejącego istniejącego przeszłości. Odp na pytanie;jakimi śr dysponuje pod =m pol gosp w konkretnych warunkach.W fazie diagnozy nie dokonuje się zadnych wyborow jest to jedynie opis.
Kryterium procesu weryfikacji środków- formalno prawne(spr czy podmiot pol ma prawo zastosowac dany srodek)-doktrynalne(spr czy uzycie danego rodak jest zgodne z wyznawana doktr ekonomiczna) –funkcjonalne-na ile rozwazany srodek będzie skuteczny w konkretnych warunkach.
Max efektów-umozliwia koncentracje zasobów zgodnie z zasada racjonalnego gospodarowania, należy tak długo powiększać skale dzialania dopóki tempo wzrostu efektów będzie wyższe od tempa wzrostu nakładów dopiero wtedy gdy się zrównają dalsze zwiekszenia skali dzialania przestaje mieć sensJesli efekty rosna szybciej od nakaldow to wzrasta efekt w przeliczaniu na jednostke nakaldu
Max nakładów- poprzez substytucje czynnikow produkcji tzn ten sam produkt możemy wytworzyc stosując rózne techniki wytwarzaniaKazda z nich cechuje się innym dobrem czynnikow produkcjiten sam produkt możemy wytworzyc stosując technike.
Kryterium oceny układów- GR-podst kryterium oceny jest zysk, roznica przychodu i koszu uzyskania przychodu zaangażowanego kapitalu, ocenia się efektywność wykorzystania zasobu ajednoczesnie efektywność całego układu. GNR-uklady kierowane SA przy pomocy nakazów wobec czego te układy i decyzje nie wywieraja wpływu na wynik f, ocenia się wlk produkcji bądź wykonanie planu.
Sposób ustalania cen- GR-cena ustala jest zrynku w wyniku przetargu, GNR-cena jest norma administracyjna ustalona przez panstwo Cena-koszt jedn +marza zysku ustalona w % Im wiekszy kj tym wieksz zysk.
Normy kształtujące system i porz gosp- -normy regulujące prowadzenie dzial gosp,-regulujace wpoldzialanie ukladowumowy cyw-prawne,-normy o ch-rze konkurencji.
Od czego zalezy przebieg transformacji systemowej- od postaw panstwa i całego społeczeństwa od jego zdolności do zmiany postaw i norm zwyczajowych.
Rola malych przedsiębiorstw-GR-wladza pans zawsze popiera rozwoj malych i sr przed z 2przyczyn: 1-och systemowym (ochrona konurenjci dla gosp rynkowejim mniejsze przeds tym lepiej funkcjonuje mecanizmkonkurencji2och procesowym(parametry ekonomiczne, łatwiej jest kierowac w gosp rynkowej wtedy gdy jest wiecj maly przeds instrument SA bardziej skuteczne w odniesieniu do mlaych p. W GNR sytuacja jest odwrotna konkurencja jest zbedna łatwiej kierowac niewielka liczba przedsieb dużych duza liczba przeds oznacza duza rozpiętość kierowania
Czynniki wpływające na wybór sys gosp- własność śr produkcji-poziom rozwoju gosp –uwarunkowanie o ch kulturowym (religie w państwei,ch narodowy) –wyznawana doktryna społ-ekonomiczna lub społ.
Zależność między własnością śr produkcji a sys gosp –w GR dominuje wł prywatna wynikajaca z pr własności.tylko właściciel środków produkcji ma prawo posejmową decyzje jak je wykorzysta.Jeśli sinieje wł prywatna to państwo niem może podejmować decyzji na temat alokacji i eksploatacji. W GNR dominuje wł państwowa , państwo podejmuje decyzje alokacji i eksploatacji zasobów jako wł środków produkcji i jeśli z tego prawa korzysta mamy system nakazowo-rozdzoelczy.Ale panstwo może z tych uprawnien zrezygnowac i przekazac je przedsiębiorcom wtedy mamy system gosp rynkowej.
Polityka i podział- pol-każda świadoma konsekwentnie zmierzająca do celu działalność, podmiotem może być każdy jeśli przypiszemy mu powyższe określenia. Dwa podejścia do poli-1-pojeciem kluczowym jest pojecie władzy-można powiedziec ze pol jest to czesc stosunków miedzy ludzkich których treścią jest panowanie rzadzenie, władza, szersze znaczenie polega na wprowadzeniu władzy lub walki o władzę 2-pojeciem kluczowym jest pojecie dobra wspolnego,możemy wtedy rzec ze pol jest to zespol działań mających na celu dobro wspolne członków wspólnoty.PODZIAL POL-pol deklarowana-znajduje wyraz w programach działaniach partii pol rzadu, -pol faktycznie realizowana-znajduje wyraz w faktycznie podejmowanych działaniach przez podm pol.
Postep tech w GR-motywem postepowania układu jest zysk można go zwiększyć albo przez podniesienie cen albo obniżenie kosztow.W warunkach gr korzyści w postaci dod zysku uzyskuja układy które postep tech wprowadzaja jak pierwsze. Jest to warunek przetrwania, wprowadza się go z dwóch powodow:by osiągnąć korzyści i aby utrzymac się na rynku.
Post tech w GNR- nie ma tu motywu zysku, motywem jest wykonanie planu narzuconego przez wladze zwierzchnieuklady nie SA zainteresowane postępem technicznym uważają z wprowadzenie nowych rozw towarzysza pewne zagrozenia.Tu post ech jest zainteresowana jedynie wl centr ze względów strategicznych militarnych militarnych militarnych punktu widzenia politycznego istnieje efekt demonstracji, społeczeństwo widziz rozw tech krajow wysoko rozw.
Przyczyny odchyleń miedzy planem a realizacja, żrodło niepewności- przyczyna jest to ze nie potrafimy precyzyjnie przewidzieć zmian przyczynami śa: - naturaznaczenie jest wprost proporcjonalne do udzialu sektora w strukturze gospo i odwrotni e prop do rozwoju gosp, - zagranica znaczenie wprost prop do stopnia otwartości gospodark na wumiane miedzyzagraniczna i odwrotnie do wielkości kraju mierzonej potencjalem gospodarczym polit militarnym, -gospod dom maja swobode wyboru w wielu sferach np. przyrostu nat,wykszt.
Związek pol gosp z teoria ekonomi- pol gosp polega na wykorzystaniu praw ekonomicznych do osiągnięcia zalozonego celu inaczej polega na wprowadzeniu do rzeczywistości pewnych przyczyn po to aby wywołać zamierzone skutki.Nie da się prowadzic pol gosp bez najomosci teorii ekonomi.
Cechy praw ekonom- 1)ch-r praw ekonom-historyczny(prawa zmieniaja się w czasiedzialaja w określonych warunkach)-stochastyczny(prawauwzgledniaja najistotniejsze czynniki miedzy zjawiskami zjawiskami pomijaja związki przypadkowe jednorazowe) 2sposob wnioskowania w ekonomii-dedukcyjny(z jednego zdania wyprowadza siekolejne zdanie które z tego pierwszego logicznie wynika.cecha tego jest subiektywna pewność tzn stopien pewności z jakim uznajemy wniosek jest rowny stopniowi pewności z jakim uznaliśmy przeslanki )- indukcyjny (wprowadza się wniosek ogólny przesłanek stanowiących poszczególne przypadki tego wniosku, jst to rozumowanie subiektywnie niepewne ponieważ prawdziwa przeslanka nie gwarantuje nam prawdziwości wniosku.
Zw pol gosp z prawem- w panstwie praworządnym wszelkie dzialania gospodarcze powinny mieć prawne podstawy, najważniejsze srodki gosp to normy prawne,które s tworzone po to aby wywoływać określone skutki gosp, norma prawna jest ustalona nieprecyzyjnie mogą istniec luki prawne.
Zw pol z ekonometrią- Jeli srodek icel maja ch ilościowy to przy pomocy ekonometri ustala się wartość i liczbowe parapetrow ekonomicznych.Cecha dzialanosci pol jest to ze nie da się sformułować identycznych gotowych recept jak postępować w identycznych sytuacjach przyczyna jest to ze warunki w jakich się podejmuje decyzje SA niepowtarzalne.
Przedmiot pol gosp- pole zainteresowania pol gos odnosi się do:-problemu ustalania celów doboru środków do ich realizacji,-analizy systemów gospodarczych,-rzw praktycznych problemów przy uzyciu teorii p doradztwo konsultacje.
załącznik