Prawo budżetowe
Prawo budżetowe zajmuje się zagadnieniami budżetu państwa oraz budżetów jednostek samorządu terytorialnego, w szczególności zasadami oraz procedurą ich sporządzania i wykonywania.
Prawo budżetowe ma swoją wewnętrzną strukturę, w ramach której wyróżnia się:
- prawo budżetowe w sensie ścisłym
- prawo wydatkowe
-prawo dochodowe (w szczególnosci prawo podatkowe i prawo dochodów niepodatkowych).
Prawo budżetowe w sensie ścisłym reguluje zakres budżetu państwa, jego strukturę, układ oraz zasady uchwalania i wykonywania. Przez budżet państwa rozumie się roczny plan dochodów i wydatków na wskazane w nim cele i zadania państwowe. Projekt budżetu przygotowany przez Ministra Finansów przedstawiony zostaje w Radzie Ministrów. Rada Ministrów uchwala wstępny projekt i przedkłada go Sejmowi. dalszy tok uchwalania budżetu jest zbliżony do trybu uchwalania innych ustaw. Wykonywania budżetu jest zbliżony to trybu uchwalania innych ustaw. Wykonywanie budżetu nalezy do obowiązków organów administracji państwowej. Budżety jednostek samorządu terytorialnego uchwalane są w formie uchwały budżetowej na rok budżetowy przez ogran stanowiący jednostki samorządu terytorialnego.
Prawo wydatkowe okresla przeznaczenie oraz zasady i tryb wydatkowania zasobów budżetowych. Do podstawowych zasobów budżetowych należą w szczególnosci wydatki na uposażenie w jednostkach budżetowych (np. w administracji, sądownictwie, szkolnictwie), wydatki na naukę, oświatę, ochronę zdrowia, kulturę i sztukę, obronę narodowa, porządek publiczny itd.
Prawo dochodowe określa źródła i formy pobierania dochodów budżetowych. Na dochody budżetu państwa składają sie meidzy innymi podatki i opłaty, które nie stanowią dochodów jednostek samorządku terytorialnego, dochody z ceł, wpłaty z zysku przedsiębiorstw państwowych oraz jednoosobowych spółek Skarbu Państwa, dywidendy, wpłaty z zysku NBP itd.,
Jednym z podstawowych źródeł dochodów budżetowych są podatki. W naszym systemie prawnym odmienne są zasady opodatkowania podmiotów prowadzących działalność gospodarczą, a odmienne opodatkowania ludności z tytułu osiąganych przychodów.