Warszawa
WARSZAWA
1. Położenie Warszawy
Warszawa leży w Kotlinie Warszawskiej, w centralnej części Polski na Nizinie Mazowieckiej(w środku),
ok.50 m npm. Przez jej środek płynie najdłuższa rzeka w naszym kraju - Wisła. Zachodnia strona Warszawy
leży na stromym brzegu, zaś wschodnia łagodnie schodzi do wody.
2. Herb Warszawy (syrena z mieczem i tarcza, na czerwonej ukoronowanej tarczy) oraz flaga Warszawy:
3.Barwy Warszawy: żółty i czerwony.
4. Dane podstawowe:
Liczba mieszkańców: 1 618 000
Powierzchnia: 495 km kw.
Podział administracyjny (obecny) : na 11 gmin: Centrum, Białołęka, Targówek, Rembertów, Wawer, Wilanów, Ursynów, Włochy, Ursus, Bemowo, Bielany. Najwieksza gmina, Centrum, jest dodatkowo podzielona na dzielnice: Sródmiescie, Wola, Ochota, Mokotów, Zoliborz, Praga. Kazda gmina ma ratusz i burmistrza; Ratusz Miejski przy Placu Bankowym jest jednocześnie siedzibą władz gminy Centrum.
Warszawa jest Stolicą Polski (formalnie od 1918r., ale faktycznie od 1596r.), a także woj. Mazowieckiego.
5. Historia miasta - najważniejsze daty i wydarzenia
1339 - proces polsko-krzyżacki (pierwsza wiadomość o Warszawie)
1379 - Warszawa zostaje otoczona dookoła linią murów obronnych
1413 - przeniesienie stolicy Mazowsza z Czerska do Warszawy
1569 - Warszawa - miejsce obrad Sejmów Walnych Królestwa Polskiego i Litwy
1573 - Warszawa zostaje ustanowiona miejscem elekcji królów polskich
1596 - Warszawa staje sie stolicą Polski (nieoficjalnie)
1747 - otwarcie Biblioteki Załuskich
1818 - otwarcie Uniwersytetu Warszawskiego
1830 - Wybucha Powstanie Listopadowe
1833 - otwarcie Teatru Wielkiego
1856 - wprowadzenie oświetlenia gazowego
1862 - utworzenie Muzeum Sztuk Pięknych, obecnie Muzeum Narodowe
1901 - otwarcie Filharmonii
1913 - otwarcie Teatru Polskiego
1939 - obrona Warszawy. (8-29 IX)
1944 - Powstanie Warszawskie. (1VIII -2 X)
1945 - wyzwolenie Warszawy (17 stycznia)
1949 - oddanie do użytku Trasy W-Z (22 XI)
1953 - zakończenie odbudowy Rynku Starego Miasta
6. Informacje o współczesnym mieście: (podaj, gdzie się mieści):
Ratusz: Plac Bankowy
Sejm i Senat: ul. Wiejska
Prezydent: ul. Krakowskie Przedmieście
Premier: al. Ujazdowskie
Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego: ul. Krakowskie Przedmieście
Ministerstwo Edukacji Narodowej i Sportu: al. Szucha
Ministerstwo Zdrowia: ul. Miodowa
Wyższe uczelnie:
Uniwersytet Warszawki - ulica Krakowskie Przedmieście, Akademia Medyczna -ulica Banacha, Politechnika
Warszawska - plac Politechniki
teatry:
Ateneum - Jaracza 2, Narodowy - Plac Teatralny 3, Na Woli - Kasprzaka 22, Polski - Karasia 2, Kwadrat - Czackiego 15/17, Dorożkarnia - Siekierowska 28
kina:
Multikino - aleje KEN 60, Wars - rynek Nowego Miasta 5/6, Wisła - plac Wilsona 2, Paradiso - aleje Solidarności 62, Praha - ulica Jagiellońska 26, Rejs -ulica Krakowskie Przedmieście
muzea:
Narodowe - Aleje Jerozolimskie 3, Centrum Sztuki Współczesnej - Pałac Ujazdowski, Aleje Ujazdowskie 6, Zamek Królewski, Plac Zamkowy 4, Pałac w Wilanowie - ulica S.K. Potockiego 10/16
7. Podział na tradycyjne dzielice: pochodzenie nazw
Śródmieście: leży w środku innych dzielnic i miasta w ogóle.
Wola: była tam wieś Wola, a także karczma o tej nazwie.
Mokotów: pierwotnie Mokotowo, istnieją dwie wersje pochodzenia nazwy: 1/ dawniej wieś Mokotowo, nazwa prawdopodobnie od imienia właściciela Mokoto (Mokot) = XIV w. 2/ park romantyczny księżnej Izabeli z Czartoryskich Lubomirskiej nazwany przez nią \"Mon coteau\" - \"Moje wzgórze\" - XVIII w.
Ochota: Przy szosie Krakowskiej stała karczma \"Ochota\". Tak nazwano kolonię,a potem całą dzielnicę.
Żoliborz: od francuskiej nazwy tych terenów w XVIII w. Joli Bord (czytaj Żoli Bord, czyli piekny brzeg). Całe miejsce było wyjątkowo urocze dzięki sadowi i parkowi oo. Pijarów.
Praga: prawdopodobnie od \"prażenia\" (wypalania) wegla drzewnego, czym zajmowali sie mieszkańcy tych terenów zanim powstało tu miasto.
Czerniaków: od nazwiska Czerniakowskich, właścicieli tych terenów w XV w.
Natolin: od imienia Natalii z Potockich Sanguszkowej, właścicielki tamtejszego pałacu.
Wilanów: od lac. \"Villa nova\" - Nowy Dom; tym mianem król Sobieski określał swój tamtejszy pałac. Wcześniej byla to podwarszawska wieś Milanowo
Ursynów: od przydomka Juliana Ursyna Niemcewicza, właściciela tych dóbr.
Bródno: od brodu na Wiśle (kiedyś Wisła płynęła nieco innym korytem).
Bemowo: od nazwiska gen. Bema.
8. Najważniejsze ulice - pchodzenie nazw:
Aleje Jerozolimskie: w miejscu obecnego pl. Zawiszy znajdowało sie w XVIII w. małe osiedle żydowskie Nowa Jerozolima. Drogę prowadzacą do tej osady nazwano Aleją Jerozolimską a potem Ulicą Jerozolimską.
Marszalkowska: od tytułu XVII-wiecznego marszałka koronnego Bielińskiego, wielce zasłużonego dla naszego miasta. Ulica ta wyznaczała zachodnią granicę jurydyki Bielinskiego - Bielino.
Krakowskie Przedmieście: Warszawa powstała na skrzyżowaniu dróg do Czerska i do Krakowa. Krakowskie Przedmieście prowadziło do tego drugiego.
Nowy Świat - w połowie XVII w. prowadziła przez puste przedmieścia jurydyki Szpitalnej, potem wzdłuż niej powstawaly nowe osiedla, a więc właśnie \"nowy świat\".
Świętokrzyska: od Folwarku Świętokrzyskiego, założonego w XVIII w. przez księży misjonarzy z kościoła św. Krzyża.
Puławska: nazywa się tak, gdyż kierowała w stronę Puław.
Aleje Ujazdowskie: ku czci Ujazdów.
Aleje Niepodległości: po I wojnie światowej.
Pl. Bankowy: od pałacu ministra skarbu, księcia F. Druckiego-Lubeckiego, w którym od 1828 r. znajdował się Bank Polski. Po II wojnie plac nosił imię F. Dzierżyńskiego.
Krucza: od podmokłego terenu nazywanego \"Krukiem\", który w końcu XVIII w uniemożliwiał przedłużenie drogi od dzisiejszej Nowogrodzkiej do Szpitalnej.
Myśliwiecka: od wsi Myślewice, znajdującej sie w okolicy dzisiejszego stadionu Legii i Łazienek. Od tej wsi wziął też nazwę Pałac Myślewicki w Łazienkach, ale nazwa ulicy zostala zniekształcona.
Solec - (ulica i część Powiśla) od nazwy wsi Solec (już w XII w !), na terenie której znajdowały się od XVI w. królewskie składy soli.
Pl. Trzech Krzyży - od tego placu dzisiejszymi Alejami Ujazdowskimi biegła tzw. droga krzyżowa (droga kalwaryjska), wzdłuż której stały kaplice. Obecnie na placu stoją dwie kolumny z krzyżami, a trzeci znajduje sie na kopule kościoła św. Aleksandra.
Tamka - nazwa od tam (grobli) stawianych wzdłuż Wisły i na podmokłych terenach dzisiejszego Powiśla w XVII w. Takze nazwa jurydyki.
Pl. Zbawiciela - od kościoła pod wezwaniem Najświętszego Zbawiciela, wzniesionego w 1901 r.
9. Miejsca związane z najważniejszymi wydarzeniami przeszłości:
Proces polsko - krzyżacki o ziemię chełmińską i Pomorze/ rok 1320 w kościele św. Mikołaja, Inowrocław.
Pierwszy stały most na Wiśle, jak i budowa mostu żelaznego/ lata 1861 - 1864, tam gdzie teraz jest most Śląsko - Dąbrowski.
I wolna elekcja/ pod warszawską wsią Kamion rok 1573.
Hołdy książąt pruskich składane były królom polskim na rynku krakowskim, a pierwszy taki hołd był w 1525 r.
Koronacja króla Stanisława Augusta Poniatowskiego/ w Katedrze Warszawskiej w 1764 .
Uchwalenie Konstytucji 3 Maja/ zamek Królewski 1791 r.
Walki powstańcze roku 1794/ 4 IV początek pod Racławicami, pod ambasadą i garnizonem rosyjskim, pod Szczekocinami w Wilnie i pod Warszawą klęska. Kościuszko, Kiliński.
Wydarzenia Nocy Listopadowej 1830r./ Belweder, Starówka.
Manifestacje przed powstaniem styczniowym/ w teatrach, kościołach, na procesjach, porzebach w Warszawie.
I Dworzec Warszawski/ przy ulicy Marszałkowskiej i Alejach Jerozolimskich, 1847 r.
I tramwaj/ był to tramwaj konny tzw kolejowy. Połączył dworce kolei Warszawskiej, Petersburskiej i Wiedeńskiej w 1866r.
Egzekucja Rządu Narodowego z Romualdem Trauguttem/ został on aresztowany 10 IV, a zamordowany na stokach cytadeli warszawskiej w 1804 r.
Śmierć pierwszego prezydenta niepodległej RP/ był to Narutowicz, a został on zamordowany w Zachęcie na wystawie obrazów przez szaleńca w 1922 r.
I audycja waszawskiego radia/ radio \"Wolna Europa\" z Monachium 1925 r.
Wydarzenia II wojny światowej - powstanie Warszawskie/ 1944 1 VIII plac Powstańców (nazwany tak na cześć tego wydarzenia)
Wydarzenia 1968 r./ na dziedzińcu UW były to protesty studenckie, wydarzenia marcowe. Doszło do nich, gdyż zdjęto \'\'Dziady\" ze sceny teatru Narodowego.
Msza św. w czasie pielgrzymki Jana Pawła II do Polski/ 1979 r. na Placu (wtedy) Zwycięstwa, a teraz Piłsudskiego.
Czołgi w stanie wojennym/ ul. Marszałkowska, al. Jerozolimskie, Rogatki Warszawy. Stały tam w 1981r.
10. Wyznacz i opisz atrakcyjną jednodniową trasę wycieczki po Warszawie.
Wyruszamy spod Belwederu. Podziwiamy pomnik Piłsudskiego i wchodzimy do Łazienek Królewskich. Jesteśmy pod pomnikiem Chopina. Stamtąd udajemy się do Pałacu na Wodzie przez ul.Agrykola. Dalej wchodzimy do amfiteatru Stanisławowskiego, a potem wstępujemy do muzeum Ignacego Paderewskego w Podchrążówce. Wsiadamy do autokaru, i od strony ul.Agrykola jedziemy na Stare Miasto. Po drodze zatrzymujemy się przy ul. Myślewickiej, aby obejrzeć panoramę z pałacem Ujazdowskim. Następnie mijamy Sejm na ul. Wiejskiej i park Ujazdowski z pomnikiem J.I. Paderewskiego. Później widzimy zabytkowe budynki ambasad oraz pomnik Witosa (partia chłopska) i Plac Trzech Krzyży, na którym znajduje się kościół św.Aleksandra przypominający pantheon. Stamtąd jedziemy przez ul.Nowy Świat z kilkudziesięcioma odbudowanymi po II wojnie światowej zabytkowymi kamienicami.Dalej przejeżdżamy przez ul.Krakowskie Przedmieście, a po prawej stronie widzimy pałac Staszica, sidzibę PAN-u, pomnik Kopernika, kościół św. Krzyża (gdzie znajduje się serce F. Chopina) no i zabytkowe budynki UW. Potem przejeżdżamy obok Akademii Sztuk Pięknych, barokowy Kościół Sióstr Wizytek, a przed nim pomnik kardynała Wyszyńskiego. Później widzimy pomnik Bolesława Prusa, hotele: Bristol i Europejski i pałac Namiestnikowski, siedzibę prezydenta RP, a przed nim pomnik księcia Józefa Poniatowskiego, kościół karmelitów, pomnik Mickiewicza, kościół św. Anny i najstarszy w Warszawie pomnik: \"Kolumnę Świętej Anny\". Tu wysiadamy. Podziwiamy \"Kolumnę Zygmunta\", Zamek Królewski, mury obronne, pomnik przedstawiający chłopca-powstańca i pomnik Jana Kilińskiego. Dalej oglądamy zabytkowe uliczki Starówki: Świętojańską, Kanoniczą, Wąski Dunaj..., katedrę św. Jana, rynek z symbolem Warszawy - Syrenką i wchodzimy do Muzeum Historycznego Warszawy na wystawę pt.:\"Warszawa na przestrzeni dziejów\". Oglądamy tam film przedstawiający bohaterskie zmagania z hitlerowskim okupantem, a potem jest dwugodzinna przerwa na jedzenie i zakupy pamiątek.
Spotykamy się przy barbakanie i idziemy w stronę Nowego Miasta. Po drodze mijamy muzeum M. Skłodowskiej Curie. Stamtąd autokarem do pl. Krasińskich, a następnie do \"Pomnika Powstania Warszawskiego\". Teraz widzimy pałac Krasińskich obecnie miejsce zbiorów archiwalnych biblioteki narodowej. Stamtąd w stronę ul. Stawki, gdzie znajduje się kolejny pomnik, tym razem dedykowany Polakom zamordowanym prez Rosjan w Katyniu i Miednoje, podczas II wojny światowej. Teraz widzimy były teren getta żydowskiego z pomikiem \"Umschlagplatz\". Mijamy pomnik \"Rappaporta\" dedykowany warszawskim żydom pomordowanym przez hitlerowców. Następnie jedziemy do Wilanowa. Po zwiedzeniu pałacu i ogrodu francuskiego w Wilanowie, wracamy do domów. Wieczorem wybieramy się na koncert Chopinowski w Pałacu Szustra przy ul. Puławskiej. W parku, znajduje się pomnik Jana Matejki.
11. Moje \"magiczne\" warszawskie miejsce.
Często odwiedzam Łazienki królewskie. Jako dziecko (do 6 roku życia) mieszkałam zaledwie sto metrów od wejścia do parku. Chodziłam tam codziennie na spacery z rodzicami, a później z bratem. Kiedy zaczęłam uczyć się historii rozpoznawałam miejsca, o których mówiliśmy na lekcjach.W Pałacu na Wodzie zapoznawałam się \"na żywo\" z historią króla Stanisława Augusta Poniatowskiego oraz ze sztuką. Pomnik Chopina kojarzy mi się z wizytami na koncertach lecie. Właśnie w ten spośób zafascynowała mnie muzyka. Moje spotkania z koleżankami również miały miejsce w tym parku.
W Łazienkach jest wiele ciekawych miejsc m.i.n. Pałac Myślewicki, Amfiteatr, Świątynia Diany oraz Stara i Nowa Pomarańczarnia. Wszystkie te budynki mają w sobie trochę tajemniczej atmosfery. Łazienki dały mi radosne, cudowne dzieciństwo. Dlatego są dla mnie magicznym miejscem.
12. Moje wrażenia z wizyty w konserwatorium Zamku Królewskiego.
Po dojechaniu na miejsce udaliśmy się do pomieszczenia, w którym odrestaurowuje się stare tkaniny. Na stole w pracowni leży kawałek pozornie bezużytecznej szmatki,. Jednak zawieszone nad nią fotografie świadczą, że jest to ważana pamiątka historyczna. Przedstawiają ów obiekt jako fragment ciekawej tkaniny. Konserwatorka opowiedziała nam historię tegoż kawałka materiału.
Otóż w XVII - XVIII w. dzięki ślubowi królowej Jawigi z Jagiełłą, Polska zyskała ziemie sięgające aż do granic Turcji i Persji. Podczas wojen te granice były wielokrotnie zmieniane. Podczas decydującej walki z Turcją (Odsiecz Wiedeńska) król Jan III Sobieski odniósł zwycięstwo i zdobył wiele łupów m.i.n. wielkie perskie namioty. Innym sposobem ich zdobycia było kupienie za niebotyczną sumę. Później w Wiedniu niejednokrotnie robiono wystawy, na których można było podziwiać piękne tkaniny. Aż do czasu II wojny światowej. Wówczas materiały te zostały pocięte i sprzedane na firanki. Pewna Polka wzięła kawałek tkaniny i z narażeniem życia zabrała ze sobą do Polski. W ten sposób znalazł się on w Zamku Królewskim. Teraz wiem, że nawet niepozorne szmatki mają wielką wartość nie tylko handlową, ale przede wszystim historyczną.
Wycieczka ta była interesująca, jednak warto by odwiedzić również inne pracownie np.odnawiania mebli.