Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (stan prawny do 01.01.2001)”

Jak funkcjonuje spółka z ograniczoną odpowiedzialnością?
Prawo przewiduje różne możliwości zorganizowania działalności gospodarczej w formie spółki. Jedną z form jej prowadzenia może być spółka z ograniczoną odpowiedzialnością.
Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, w przeciwieństwie do spółki cywilnej czy akcyjnej, można założyć wyłącznie dla prowadzenia działalności gospodarczej. Umowa spółki musi być sporządzona w formie aktu notarialnego.
Ważną cechą tej spółki jest posiadanie osobowości prawnej. Oznacza to, że jeśli osoba reprezentująca spółkę chce kupić biurko dla prowadzenia działalności, to stroną tej umowy jest sama spółka, a nie wszyscy jej wspólnicy, jak to ma miejsce w przypadku spółki cywilnej.
Spółka, która jest osobą prawną działa przez organy (zarząd, rada nadzorcza, zgromadzenie wspólników). Kieruje nią zarząd (reprezentuje spółkę wobec innych osób i prowadzi jej sprawy), ale dla kontroli jego posunięć mogą być też powołane: rada nadzorcza i komisja rewizyjna. Podejmowanie ważniejszych decyzji jest pozostawione w kompetencji zgromadzenia wszystkich wspólników. Jedną z takich decyzji jest na przykład zatwierdzenie przez zgromadzenie sprawozdania finansowego oraz bilansu spółki i ustalenie podziału zysku między wspólników lub ustalenia obowiązku wyrównania strat, jeśli się pojawiły.
Majątek spółki tworzą wspólnicy z wkładów, którymi mogą być pieniądze lub rzeczy i prawa, które przedstawiają wartość majątkową (mogą być wyrażone w pieniądzu). Wkłady te tworzą kapitał zakładowy, który musi być w całości wpłacony na rzecz spółki przed uzyskaniem przez nią wpisu do rejestru handlowego. W czasie prowadzonej działalności spółka powiększa swój majątek, a gdy wypracuje zysk, podlega on podziałowi między wspólników. Podobnie jak zysk, tak i straty są przez wspólników pokrywane w ustalonych proporcjach.
Co należy rozważyć chcąc założyć spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością?
Jest to główna forma, w jakiej funkcjonują obecnie w Polsce małe i średnie przedsiębiorstwa. Decyzja, co do utworzenia spółki z ograniczoną odpowiedzialnością zależy od tego jaki rodzaj działalności chcemy prowadzić.
1. Rozważając, czy tworzyć spółkę z oo. trzeba pamiętać, że dla jej założenia konieczne jest zgromadzenie minimalnego kapitału w wysokości 4000zł. Od stycznia 2001r. kwota minimalna wymagana dla założenia spółki z oo. wyniesie 50 000zł. Każdy ze wspólników musi wnieść wkład, który ma wartość majątkową, co oznacza, że nie może być w tej spółce wspólnikiem osoba, która oferuje jedynie własną pracę na rzecz spółki.
2. Nie trzeba do jej założenia dużej liczby wspólników, dysponujących dużymi środkami. Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością może nawet założyć jedna osoba, jeśli dysponuje odpowiednim kapitałem. Jednakże prowadzenie spółki z oo. wymaga prowadzenia pełnej rachunkowości, do czego konieczne jest zatrudnienie księgowego. Należy zatem liczyć się z dodatkowymi obowiązkami i kosztami.
3. W stosunku do spółek osobowych o wiele bardziej skomplikowana jest w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością sytuacja, jeśli wspólnicy chcą zakończyć jej działalność. Nie wystarczy tutaj sama umowa przeciwna i wykreślenie z rejestru handlowego. Przedtem należy przeprowadzić sformalizowane postępowanie likwidacyjne.
4. W spółkach, które nie posiadają osobowości prawnej, dochody uzyskiwane z działalności spółki są opodatkowane jedynie podatkiem dochodowym od osób fizycznych opłacanym przez każdego wspólnika. Natomiast spółka z oo. jest zobowiązana do płacenia podatku dochodowego od osób prawnych (wys. 30% podstawy opodatkowania), a zyski które trafiają do wspólników spółki są jeszcze raz opodatkowane podatkiem dochodowym płaconym przez każdego z nich.
5. Najważniejszym z argumentów, które należy przytoczyć przemawiającym na korzyść prowadzenia spółki z oo. jest to, że wspólnicy w tej spółce są całkowicie wolni od odpowiedzialności za jej zobowiązania. Ryzykują jedynie wniesionymi wkładami, bo w razie, gdy działalność się nie powiedzie, nie odzyskają ich w całości. Wobec swoich kontrahentów spółka sama odpowiada za zaciągnięte zobowiązania i tylko z jej majątku, a nie z własnych majątków wspólników, może być prowadzona egzekucja.
6. Jeżeli chcemy mieć możliwość pozyskania środków na rozwijanie działalności od osób, które nie są wspólnikami, spółka z oo. pozwala na takie rozwiązanie, bez konieczności zmiany całej umowy. Można bowiem podwyższać kapitał zakładowy spółki i oferować udziały innym osobom (z chwilą objęcia udziałów i przystąpienia do spółki stają się wspólnikami).
7. Natomiast z uwagi na to, że udziały w spółce z oo. można zbywać bez ograniczeń - to jeśli chcemy do spółki dopuścić tylko oznaczone osoby, w umowie trzeba wprowadzić postanowienia mające za cel utrwalenie tego składu osobowego (np. konieczność uzyskania zgody spółki na zbycie udziału przez wspólnika).
8. Przepisy regulujących umowę spółki z ograniczoną odpowiedzialnością pozwalają na dostosowanie jej struktury do potrzeb wspólników. Można przyznać niektórym wspólnikom większą liczbę głosów na zgromadzeniu wspólników, przyznać prawo do większej części zysku niż wskazuje na to udział wspólnika,
Trzeba też zaznaczyć, że są też takie rodzaje działalności, które, chociaż są działalnością gospodarczą, nie mogą być prowadzone w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (banki, firmy ubezpieczeniowe, maklerskie, fundusze inwestycyjne).
Należy pamiętać, że:
· Ograniczona odpowiedzialność nie dotyczy samej spółki (ona odpowiada za zobowiązania całym majątkiem), ale jej wspólników, którzy nie odpowiadają za zobowiązania spółki swoim majątkiem osobistym.
· Członkowie zarządu spółki z oo. (który często tworzą sami wspólnicy) odpowiadają za zobowiązania wynikające z działalności spółki, a także za zaległości podatkowe swoim majątkiem osobistym w przypadku, gdy egzekucja z majątku spółki okazała się bezskuteczna.
Podstawy prawne:
Rozporządzenie Prezydenta Rzeczpospolitej z dnia 27 czerwca 1934r. Kodeks Handlowy (Dz. U. 34/57/502)
Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U.93/106/482)
Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997r. ordynacja podatkowa (Dz. U. 97/137/926)
Ustawa z dnia 29 września 1994r. o rachunkowości (Dz. U. 94/121/59