Prawo Handlowe

prawo handlowe w szczegolnosci przyda sie studentom uam, kierunek zim

PRAWO HANDLOWE

1. Pojęcie prawa handlowego w Polsce.

Pojęcie prawa handlowego:
Trzeba sięgnąć do 1919 roku, w tworzeniu przepisów wzorowano się na przepisach niemieckich. W Kodeksie Handlowym pojawiły się pojęcia:
- „kupiec” – we własnym imieniu prowadzi działalność zarobkową,
- „czynności handlowe” – związane z czynnościami kupca.
Potem pojawiła się dualistyczna koncepcja podziału przepisów na Kodeks Cywilny i Kodeks Spółek Handlowych (gdy nie ma czegoś w kodeksie handlowym to szukamy w cywilnym). W 1964 roku – uchwalenie Kodeksu Cywilnego – zasada jedności prawa cywilnego: obejmuje także prawa gospodarki uspołecznionej (np. przedsiębiorstwa państwowe). Kodeks Handlowy zawiera przepisy szczególne względem Kodeksu Cywilnego.
W 1990 zaczęto zauważać potrzebę odrębności prawa handlowego. Przepisy Kodeksu Cywilnego z 64 roku uchyliły dużo przepisów Kodeksu Handlowego.

Prawo handlowe jest dyscypliną prawa cywilnego, wyodrębnioną poprzez przedsiębiorcę i czynności.
Prawo handlowe – to zespół norm prawa prywatnego (cywilnego), regulujący organizację przedsiębiorców i czynności gospodarcze.


2. Źródła prawa handlowego.

· Przepisy prawa stanowionego
· Kodeks Cywilny z 64 (+zmiany)
· Obrót powszechny i gospodarczy 1990)
· Dodanie działu „przedsiębiorcy i ich oznaczenie” (od 25.09.2003)
· Dodanie ułomnej osoby prawnej (jednostki organizacyjnej)
· Regulacja firmy i prokury do KC
· Nowe definicja przedsiębiorcy
· Art.. 359 odsetki nie przekraczają ok. 20% (20.02.2006)
· Przepisy wprowadzające Kodeks Cywilny
· Kodeks Postępowania Cywilnego
· Ustawa o KRS i przepisy wprowadzające tą ustawę
· 2.07.2004 Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej
· Prawo wekslowe, czekowe, upadłościowe i naprawcze
· Akty szczegółowe np. ustawa o komercjalizacji i prywatyzacji, ustawa o przedsiębiorstwach państwowych, ustawa prawo spółdzielcze, ustawa o fundacjach i stowarzyszeniach, ustawa o partitach politycznych, ustawa prawo bankowe, ustawa prawo ubezpieczeniowe
· Ogólne warunki i wzory umów oraz regulaminy
· Art. 384 KC (znowelizowany w 2000 roku)
· 1. wzorzec umowy wiąże drugą stronę
· Art. 22 KC za konsumenta uważa się osobę fizyczną dokonującą czynności prawnej niezwiązanej z jej działalnością gospodarczą lub zawodową
· KC chroni konsumentów
· Reguły wzorców umowy
· Gdy jedna ze stron ustala wzorce umowy i doręcza je drugiej stronie przy zawarciu umowy
· Wzorce elektroniczne (doręczenie – udostępnienie musi nastąpić przed zawarciem umowy i tak żeby strona mogła go przechowywać i odtwarzać).
· Wzorce umowne aktywizują się w kontaktach międzynarodowych
· Regulacje wewnętrzne tworzone przez strony – ich doniosłość ogranicza się tylko do stron umowy (nie do osób trzecich)
· Umowy
· Akty założycielskie, umowy spółek, statuty
· „incoterms” – klauzule mogą być włączone do umowy
· Zwyczaje handlowe – to praktyki obrotu, często powtarzane przez przedsiębiorców (art.56)
· Przepisy prawo wspólnoty europejskiej (Polska ma obowiązek harmonizacji i dostosowania swoich przepisów do UE)
· Rozporządzenia
· dyrektywy
· Orzecznictwo i wypowiedzi doktryny
· Nie są raczej źródłami prawa, ale orzeczenia Trybunały Konstytucyjnego mają moc powszechnie obowiązującą (art.190 Konstytucji)
· Reguły INCOTERMA – Międzynarodowe Reguły Wykładni Handlowej
· Od 1936
· Ostatnia wersja powstała w 2000 roku
· Jest ich 13
· Każda jest zastąpiona skrótem Np. Ex WORKS = EXW – znaczy „z zakładu” dostawca zostawia towar u siebie do dyspozycji odbiorcy
· Dotyczą tzw. „bazy dostawy” – zasady przejścia towaru między stronami (sfera kosztów, ubezpieczenia, ryzyka utraty lub uszkodzenia)
· Obowiązują tylko wtedy gdy strony się na nie powołają w umowie
· Przepisy prawa Wspólnoty Europejskiej
· Wiążą od wejścia do UE
· Klasyfikacja Prawa Wspólnotowego
· Dyrektywa nie jest najważniejsza
· Jest prawo pierwotne tworzone przez państwa UE i prawo wtórne
· Pierwotne: protokoły, traktaty, umowy, konwencje
· Wtórne: akty tworzone przez instytucje unijne – rozporządzenia, dyrektywy


3. Krajowy Rejestr Sądowy – organizacja, postępowanie, skutki wpisu.

1.Funkcje rejestru:
· Informacyjna – wszystkie wpisy muszą być ogłaszane w Monitorze Sądowym i Gospodarczym, każdy ma prawo przeglądania aktów rejestrowych KRS
· Kreatywna – postrzegamy określone skutki wpisu do tego rejestru
2.Zasady rządzące KRS:
Zasada jawności
· Jawność formalna – każdy ma prawo otrzymać poświadczone odpisy o przedsiębiorcach, bez żadnych ograniczeń. Typy informacji jakie można uzyskać to: odpisy (mogą być pełne – zawiera treść wszystkich wpisów lub aktualne – tylko aktualna treść wpisów), wyciągi (informacje z określonych działów rejestru), zaświadczenia (informacja o tym czy podmiot jest do rejestru wopisany, czy jest wykreślony, lub że nigdy nie był wpisany). Każdy zainteresowany może przeglądać akta rejestrowe.
· Jawność materialna – związana jest z obowiązkiem ogłoszenia wpisów do rejestrów sądowych i gospodarczych
3.Organizacja KRS.
KRS to nie jest jeden rejestr – jest to instytucja.
Obejmuje on:
· Rejestr przedsiębiorców – są to wpisy dotyczące określonych typów przedsiębiorców (osoby fizyczne wykonujące działalność gospodarczą, spółki osobowe, spółki kapitałowe, spółdzielnie, przedsiębiorstwa państwowe). Nie ma tu spółek cywilnych bo one nie są przedsiębiorcami.
· Składa się on z sześciu działów: – Dział 1: oznaczenie przedsiębiorcy (firma, forma prawna, siedziba, adres) – Dział 2: organy przedsiębiorcy – kto jest uprawniony do zasiadania w zarządzie, kto jest w radzie nadzorczej – Dział 3: dane o działalności przedsiębiorstwa, czy składa ona sprawozdania – Dział 4: finanse – zaległości podatkowe i celne, należności wobec ZUSu – Dział 5:powoływanie i odwoływanie kuratora – Dział 6: likwidacja, zawiązanie spółki, postępowanie naprawcze, negatywne dla przedsiębiorcy sytuacje
· Rejestr stowarzyszeń i innych organizacji – nie są one nakierowane na prowadzenia działalności gospodarczej, ale mogą ją prowadzić
· Rejestr dłużników niewypłacalnych – osoby fizyczne co do których ogłoszono upadłość, osoby które pozbawione są praw do prowadzenia działalności lub do zasiadania w zarządzie spółki, wspólnicy spółek którzy ponoszą odpowiedzialność za zobowiązania spółki całym swoim majątkiem w momencie kiedy ogłoszono upadłość
4.Wpis do Krajowego Rejestru Sądowego.
Rodzaje wpisów:
· O charakterze deklaratywnym (fakultatywnym) – potwierdzającym zdarzenie prawne
· O charakterze konstytutywnym – powstanie skutku prawnego jest uzależnione od wpisu, np. spółki kapitałowe uzyskują osobowość prawną dopiero po wpisie do rejestru
· O charakterze konsolidacyjnym (uzdrawiającym) – wpis do rejestru powoduje likwidację braków prawnych powstałych przy rejestracji.
Domniemania prawne związane z KRS.
· Domniemanie prawdziwości danych wpisanych do rejestru
· Domniemanie nieistnienia danych niewpisanych
· Domniemanie powszechnej znajomości wpisu
5.Postępowanie rejestracyjne:
· Obowiązek wpisu do rejestru ciąży na każdym podmiocie podlegającemu wpisowi
· Jest to postępowanie nieprocesowe, jest wstrzymane na wniosek zainteresowanego
· O wpisie do tego rejestru rozstrzyga sąd (rejonowy, gospodarczy).
· Stosuje się tutaj Kodeks Postępowania Cywilnego (KPC).
· Centralna Informacja KRS – zawiera odpis z historii firmy (stan aktualny firmy). Wyciąg całej historii firmy (ilu było wspólników , ilu jest teraz) od 2001 roku (a gdy spółka istniała wcześniej wtedy prosimy o akta rejestrowe)
· rejestr jest ogólno dostępny, jawny
· nie tylko spółki mogą być przedsiębiorcami, ale także partie polityczne, stowarzyszenia, ale muszą one wpisać się do drugiego rejestru.
· Jeżeli ktoś jest niewypłacalny musi uzyskać wpis do trzeciego rejestru jakim jest rejestr dłużników niewypłacalnych.
· opłata sądowa wynosi 1500 zł, a każda zmiana 650zł.
· jeżeli przy wypełnianiu formularza przedsiębiorca popełni błąd zgłoszony przez referendarza przysługuje mu 7 dni na zgłoszenie poprawek bez utraty opłat wpisowych
· po złożeniu wniosku postanowienie wydaje referendarz i wysyła je do centralnego rejestru, gdy wszystka jest w porządku referendarz wydaje postanowienie przedsiębiorcy i ogłasza je w „Monitorze”
· występuje tu domniemanie prawdziwości


4. Źródła prawa spółek.
· KC art. 43
· Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej art. 20, 21
· Ustawa o KRS
· Ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji


5. Pojęcie „firmy”.

Firma jest to oznaczenie pod którym działa przedsiębiorca. Firmę ujawnia się we właściwym rejestrze, chyba że przepisy odrębne stanowią inaczej.
Przedsiębiorca to podmiot prawa cywilnego, art. 43 KC
· Osoba fizyczna
· Osoba prawna
· Jednostka organizacyjna (spółka jawna, partnerska, komandytowa, komandytowo-akcyjna; wspólnoty mieszkaniowe)
Firma przedsiębiorcy powinna się odróżniać dostatecznie od firmy innych przedsiębiorców prowadzących działalność na tym samym rynku.
Firma nie może wprowadzać w błąd zwłaszcza co do osoby przedsiębiorcy, przedmiotu działalności przedsiębiorcy, miejsca działalności i źródła zaopatrzenia.
Firma nie może być zbyta. Przedsiębiorca może upoważnić innego przedsiębiorcę do korzystania ze swojej firmy, jeżeli nie wprowadza to w błąd.

Przedsiębiorstwo to przedmiot prawa cywilnego, zorganizowany zespół składników materialnych i niematerialnych (bez ludzi).
Przedsiębiorca ma związek z firmą

Firma jest oznaczeniem pod którym działa przedsiębiorca, służy odróżnieniu się od innych w trakcie prowadzenia działalności.


6. Zasady tworzenia firmy.

Zasady tworzenia firmy są odrębne dla osób fizycznych i prawnych (art. 43 KC).
Firmą osoby fizycznej
· Jest imię i nazwisko osoby
· Można dodać inne elementy, określenia np. wskazujące na przedmiot działalności, miejsce działalności
Firmą osoby prawnej art. 43 KC
· Ustawa mówi o tym, kto jest osobą prawną
· Firmą osoby prawnej jest jej nazwa !!! (może ona być dowolna, ale są wyjątki np. ”bank”)
· Pełne brzmienie art. 43: nazwa + forma prawna (spółka akcyjna, przedsiębiorstwo państwowe) (+ przedmiot działalności, siedzibę: dowolnie)
· Forma prawna musi być wskazana (np. spółka akcyjna)
· Nazwiska lub pseudonimu osoby fizycznej w firmie osoby prawnej (przepisy szczegółowe art. 43) można użyć pod warunkiem:
· Ukazanie związku nazwiska osoby z powstaniem lub działalnością przedsiębiorcy
· Wymagana jest pisemna zgoda tej osoby, a jeśli ona nie żyje to małżonka lub dzieci

Skrót firmy – art. 43 można posługiwać się skrótem, ale musi on być wpisany w rejestr

Firma a oznaczenie przedsiębiorstwa art. 43.9 firma nie może być zbyta („imię i nazwisko” przedsiębiorcy), nie można jej oderwać od przedsiębiorcy. Art. 43.9 można upoważnić innego przedsiębiorcę do korzystania ze swojej firmy(charakter czasowe).
Przedsiębiorstwo art. 55 też ma swoje oznaczenia indywidualizujące przedsiębiorstwa = nazwa.


7. Zasady prawa firmowego.

1.Zasada jedności
Przedsiębiorca może mieć tylko jedną firmę, ale może mieć kilka przedsiębiorstw.
Art. 43.6 – przedsiębiorca ma oddział, czyli cześć przedsiębiorstwa, ma własną rachunkowości, może zajmować się zupełnie czymś innym, ale oddział osoby prawne musi zawierać pełną nazwę tej osoby oraz określenie „oddział” ze wskazaniem miejscowości w której oddział ma siedzibę.
2.Zasada prawdziwości firmy.
Nie może wprowadzać w błąd, informacje muszą być rzetelne, prawdziwe. Nie można wprowadzać w błąd co do:
· Osoby przedsiębiorcy
· Miejsca działalności
· Źródła zaopatrzenia
· Przedmiotu działalności
· Charakter prawny
Bierze się pod uwagę odczucia przeciętnego konsumenta.
3.Zasada wyłączności
Możliwość odróżnienia się od innych firm art.43.3.1
4.Zasada ciągłości.
Korzystne ze względu na renomę klientów.
a. Przekształcenie osoby prawnej art. 43.7 – przy przekształceniu jest tym samym podmiotem, ale nie takim samym. Zachowujemy nazwę, ale zmieniamy formę prawną (Goplana s.a - Goplana zo.o)
b. Art. 43.8 utrata członkowstwa przez wspólnika, gdy jego nazwisko było znaczące, można kontynuować działalność pod daną nazwą, gdy członek ustępujący wyraża zgodę.
c. Art. 43.8.2 kontynuowanie przez inną osobę firmy (umiera ojciec, dziedziczy syn, córka) jest możliwe.
d. Art. 43.8.3 nabycie przedsiębiorstwa, można je prowadzić pod tą samą nazwą + dodatek lub nazwa nabywcy.
5.Art. 43.8 zasada jawności firmy, każdy musi zgłosić swoją firmę do KRS, ewidencji


8. Ochrona praw do firmy art. 43.10

Jeżeli prawo do firmy zostało zagrożone cudzym działaniem, można zaniechać działań zagrażających firmie
Roszczenia gdy ktoś narusza prawo do firmy.
· Nie ma prawa do zadośćuczynienia
· Zaniechanie działań zagrażających firmie
· Przyznanie się do tych działań (np. w procesie)
· Naprawienie szkody
· Wydanie korzyści z tytułu posługiwania się daną firmą


9. Istota i rodzaje prokury.

Należy do przedstawicielstw, pełnomocnictwa.
Prokura wywodzi się ze średniowiecza (Włochy), XIX wiek Niemcy.
Od 1919 roku była prokura regulowana, dostępna wyłącznie dla spółek prawa handlowego.
25.09.2003 – prokura dostępna dla wszystkich przedsiębiorców.
Prokura jest potrzebna gdy chcemy zwiększyć liczbę osób uprawnionych do prowadzenia przedsiębiorstwa.
Prokura art. 109.1 to pełnomocnictwo szczególnego rodzaju, ma z góry ustawowo określone zasady umocowania. Jest reglamentowana ustawowo, małe szanse modyfikacji w sposobie jej udzielania. Prokura to pełnomocnictwo (art. 98,99) udzielone przez przedsiębiorcę, który musi być wpisany do rejestru przedsiębiorców (KRS). Obejmuje umocowanie do czynności sądowych (wobec sądu, wszelkie czynności wobec urzędu), oraz pozasądowe (umowy, podpisywanie weksli itp.), które są związane z przedmiotem działalności przedsiębiorstwa. Stosujemy przepisy o pełnomocnictwie.
Z czego wynika zakres prokury? Wynika z ustawy, art. 109.1, wtedy wiemy, że prokurent jest upoważniony do tego i tego. Nie można ograniczyć zakresu prokury ze skutkiem dla osób trzecich. Prokurent musi być wpisany do KRS.
Mocodawca – w przypadku pełnomocnictwa może to być każdy. W przypadku prokury tylko przedsiębiorca.
Prokurent – tylko osoba posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych

Rodzaje prokury.
1.Art. 109.4 liczba prokurentów
Prokura może być udzielona kilku osobą łącznie lub oddzielnie. Jeśli jest udzielana łącznie aby oświadczenie było ważne musi zawiera zgodę (podpis) wszystkich prokurentów.
Treść prokury mówi o tym, czy jest ona łączna czy oddzielna, musi być to też zaznaczona w KRS
Mieszana reprezentacja łączna nie jest rodzajem prokury.
2.Prokura oddziałowa art. 109.5
Ograniczona do zakresu spraw wpisanych do zakresu działań oddziału przedsiębiorstwa (a nie całego przedsiębiorstwa)
Art. 109.1.2 Przepisy o prokurze łącznej i oddziałowej są ograniczeniami prokury ze skutkiem do osób trzecich


10. Udzielanie prokury.

· Forma: art. 109.2 - prokura pod rygorem nieważności powinna być udzielona na piśmie. Prokurentem może być osoba fizyczna mająca pełną zdolność do czynności prawnych
· Po udzieleniu prokury trzeba: - zgłoście prokurenta do rejestru przedsiębiorców – do złożonego wniosku należy dołączyć podpis prokurenta – wpis prokury ma charakter deklaracyjny (wpis potwierdza istnienie prokury)
· Kto może udzielić prokurę (decyduje o tym umowa spółek handlowych, KSH) – spółka jawna – ustalenie prokury wymaga zgody wszystkich wspólników mających prawo prowadzenia praw spółki – spółka partnerska – zależy czy powołano zarząd, jeśli tak to on ustal prokurenta, ale jeśli nie powołano zarządu prokurenta ustanawia zarząd wspólników (tak jak w spółce jawnej) – spółka komandytowa – prokurenta ustanawiają komplementariusze – spółka komandytowo-akcyjna – prokurenta ustanawiają komplementarisze, ale tylko ci którzy nie zostali pozbawieni prawa do reprezentowania spółki
· Kto może zostać prokurentem? – tylko osoba fizyczna mająca pełną zdolność do czynności prawnych – nie może to być osoba prawna, sam mocodawca ani wspólnik


11. Zakres prokury.

1.Zakres wynika z ustawy art. 109.1 – czynności sądowe (proceduralne) – czynności pozasądowe – zawieranie umów (np. o pracę, najmu), podpisywanie dokumentów, ustanawianie pełnomocników – czynności szczególnej wagi – art.109.3 (prokurent musi mieć wyraźne umocowanie) – pełnomocnictwo do poszczególnych czynności:
· Zbycie przedsiębiorstwa
· Czynność prawna oddająca przedsiębiorstwo do czasowego korzystania
· Zbywanie i obciążanie nieruchomości
- Czynności nie związane z przedsiębiorstwem art. 109.11, art. 108 (zakaz czynności z samym sobą)
2.Przenoszenie prokury na następną osobę art. 109.6 – ZAKAZ. Jeżeli ktoś przeniesie prokurę na osobą trzecią to jest to nieważne.
Możliwe jest jednak udzielenia pełnomocnictwo do poszczególnych czynności (trzeba je określić np. najem mieszkania), lub do pewnego rodzaju czynności.
3. Zakaz ograniczania prokury art. 109.1.2 ze skutkiem wobec osób trzecich chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej.
Stosunek zewnętrzny - dotyczy relacji prokurenta do osób trzecich. Nie można tego skutecznie ograniczyć ze skutkiem wobec osób trzecich.
Stosunek wewnętrzny – między prokurentem a przedsiębiorcą. Dopuszczalna jest swoboda uregulowana (np. umowa zlecenie, umowa o pracę)
4.Przypadki
· Prokura łączna (która ogranicza prokurenta) Działanie tylko jednego prokurenta jest niewiążące
· Prokura oddziałowa – działanie związane z danym oddziałem



12. Wygaśnięcie prokury art.. 109.7

Odbywa się w stosunku zewnętrznym – osoba która była prokurentem po wygaśnięciu
prokury nie może z niej korzystać ale nie dotyczy to np. umów o pracę, zlecenie itp.
Przyczyny wygaśnięcia prokury:
1.Odwołanie – czynność jednostronna nie wymaga obecności prokurenta.
· strata zaufania
· brak konieczności istnienia takiej osoby
· odwołana prokurenta można w każdym czasie art. 109.7.1
· forma odwołania jest dowolna (nawet ustnie), lecz trzeba wykreślić prokurę – forma pisemna do sądu
· jest łatwiej odwołać prokurenta niż powołać (spółki osobowe – każdy wspólnik uczestniczący w sprawach spółki, spółki kapitałowe – każdy członek zarządu, spółka partnerska – alba każdy członek zarządu albo każdy z partnerów, spółka komandytowa – każdy z komplementariuszy)
· art. 109.8.1 – wygaśnięcie prokury przedsiębiorca powinien zgłosić do rejestru
2.Zrzeczenie się prokurenta do prokury
3.Przyczyny wygaśnięcia z mocy prawa:
· Przyczyny leżące po stronie mocodawcy (przedsiębiorcy)Atr. 109.7.2
· Wykreślenie przedsiębiorcy z rejestru
· Ogłoszenie upadłości
· Otwarcie likwidacji
· Przekształcenie przedsiębiorstwa
· Leżące po stronie prokurenta Art. 109.7.3, 4
· Śmierć prokurenta
· Utrata pełnej zdolności do czynności prawnych
Art. 109.7.4 nie powoduje wygaśnięcia prokury:
· Śmierć przedsiębiorcy
· Utrata zdolności prawnych do czynności prawnych przez przedsiębiorcę


13. Pojęcie spółki osobowej

1.Celem spółki osobowej jest prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą.
Podmiotowość spółek osobowych – są to podmioty prawa cywilnego, nie mają one osobowości prawnej (względy podatkowe). Mogą one we własnym imieniu nabywać prawa, własność nieruchomości, prawa rzeczowe. Mogą również zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywane przed sądem (zdolność sądowa). Spółka (nie wspólnicy!!!!) we własnym imieniu są w obrocie prawnym (art. 8KSH i 33.1 KC)
2.Zmiana postanowień umowy spółki wymaga zgody wszystkich wspólników, chyba że umowa stanowi inaczej. Czasami dla zmiany umowy spółki wymagana jest tylko większość. (art.9KSH)


14. Przenoszenie ogółu praw i obowiązków w spółce osobowej.

1.Nie zawsze można przenieść ogół praw i obowiązków wspólnika na inną osobę. W spółce osobowej wszystko opiera się na osobach (odpowiedzialność w spółce). Przeniesienie jest możliwe tylko wtedy gdy konkretna umowa tak stanowi.
2.Do przeniesienia praw i obowiązków wymagana jest zgoda wszystkich wspólników, chyba że umowa stanowi inaczej.
3.Skutki przeniesienia ogółu praw i obowiązków zabezpiecza prawo wierzycieli, za zobowiązania występującego wspólnika odpowiadają solidarnie (art.366.1KC) dany i teraźniejszy wspólnik.


15. Pojęcie spółki jawnej

1.Def. Spółki jawnej wywodzi się ze średniowiecznej Italii. W Polsce wywodzi się z kodeksu niemieckiego.
Spółka jawna jest najczęstszą formą spółki osobowej.
Definicja art.22.
1.Spółką jawną jest spółka osobowa, która prowadzi przedsiębiorstwo pod własną firmą, a nie jest inną spółką handlową
2.Każdy wspólnik odpowiada za zobowiązania spółki bez ograniczeń całym swoim majątkiem solidarnie z pozostałymi wspólnikami.
Wspólnicy odpowiadają za zobowiązania firmy w sposób osobisty, nieograniczony, nieograniczalny, subsydiarny i solidarny
Wspólnikiem może być każdy: osoba fizyczna, prawna, itd.
2.Firma spółki jawnej (atr. 24KSH) powinna zawierać nazwiska lub firmy (nazwy) wszystkich wspólników albo nazwiska albo firmę jednego albo kilku wspólników oraz dodatkowe oznaczenie „spółka jawna” Dopuszczalne jest używani w obrocie skrótu „sp.j.”
Gdy osoby prawne lub spółki osobowe albo małżonkowie są wspólnikami wówczas nie musi być podane nazwisko.
Nie może być wspólnikiem spółka cywilna bo ona nie ma żadnej podmiotowości.
Musi być co najmniej dwóch wspólników.


16. Powstanie spółki jawnej

1.Sposób pierwotny – powstaje poprzez zawarcie umowy spółki (wniesienie wkładu, wpis do rejestru), powstaje z „niczego”, nie poprzedzony innym byt prawnym. Atr.25 umowa spółki musi być w formie pisemnej. Umowa spółki jawnej powinna zawierać:
· Firmę i siedzibę
· Określenie wkładów wnoszonych przez każdego wspólnika i ich wartość
· Przedmiot działalności spółki
· Czas trwania spółki jeśli jest oznaczony
- Siedzibę – (art.41KC), miejscowość w której ma siedzibę, jej organ zarządzający
- Wkłady – są bezwzględnie potrzebne, ustalają je wspólnicy
- Przedmiot działalności – polska klasyfikacja działalności
- Czas trwanie – ale rzadko się do podaje
Wpis do rejestru: atr.26. Zgłoszenie do sadu rejestrowego, powinno nastąpić według formularza. Należy również wnieść opłaty wpisowe.
2.Sposób następczy – istniał już wcześniej inny byt prawny (art.551)
Atr.26.4 – przekształcenie przymusowe, gdy spółka cywilna w ciągu ostatnich dwóch lat obrotowych osiągnęła przychody netto kwalifikujące się do obowiązku prowadzenia ksiąg rachunkowych (ok.800000E) ( o tej kwocie mówi ustawa o rachunkowości)
Art.26.5 – z chwilą wpisu do rejestru spółka, o której mowa staje się spółką jawną. Spółce tej przysługują wszystkie prawa i obowiązki stanowiące majątek wspólny wspólników.
3.Do wniosku o rejestrację spółki jawnej trzeba dołączyć umowę spółki cywilnej ze zmianami dostosowującymi ich treść do wymagań spółki jawnej.
4.Umowa spółki jawnej musi być zawarta na piśmie pod względem nieważności
W treści umowy powinna znaleźć się:
· Firma i siedziba spółki
· Określenie wkładów wnoszonych przez wspólników
· Przedmiot działalności spółki (cele)
· Czas trwania spółki
· Osoby upoważnione do reprezentowania spółki
· Adres spółki


17. Odpowiedzialnośc wspólników za zobowiązania spółki

W spółce jawnej za zobowiązania odpowiada sama spółka oraz jej wspólnicy.
1.Odpowiedzialnośc osobista – każdy wspólnik odpowiada osobiście bez ograniczeń całym swoim majątkiem osobistym
2.Solidarna – każdy wspólnik odpowiada solidarnie z pozostałymi wspólnikami i spółką
3.Subsydiarna – art.31 subsydiarność łamie pierwszorzędność z KC, najpierw wierzyciel dochodzi roszczeń od spółki , potem, od wspólników (gdy egzekucja z majątku spółki okazuje się bezskuteczna).
Egzekucja jest bezskuteczna – komornik musi dostarczyć pismo, dokument lub wykaz majątku spółki (spółka nie wykazuje żadnego majątku). Nie ma przeszkody aby wnieść powództwo przeciwko wspólnikowi zanim egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczna. Odpowiedzialność subsydiarna dotyczy spółki istniejącej po wpisie do rejestru.
4.Nieograniczalność – ar.34 nie można ograniczać odpowiedzialności ze skutkiem do osób trzecich.
5.Nieograniczona – każdy wspólnik odpowiada bez ograniczeń całym swoim majątkiem


18. Reprezentacja spółki jawnej

Każdy wspólnik ma prawo być przedstawicielem ustawowym spółki. Dotyczy to zarówno czynności sądowych jak i pozasądowych (umowy zawierane przez spółkę). Prawa do reprezentowania spółki nie można ograniczać ze skutkiem wobec osób trzecich (art.29KSH)
Ograniczenia wewnętrzne, art.30: umowa spółki może przewidywać, że wspólnik jest pozbawiony prawa reprezentowania spółki albo że jest uprawniony do jej reprezentowania tylko łącznie z innymi wspólnikami lub prokurentem.
Pozbawienie wspólnika praw reprezentowania spółki może nastąpić wyłącznie z ważnych powodów na mocy prawomocnego orzeczenia sądu.. Pozbawienie to może nastąpić z ważnych powodów które niekorzystnie wpływają na spółkę lub gdy osoba taka sama zrzeka się tego prawa.


19. Prowadzenie spraw spółki jawnej.

Atr 39 KSH – każdy wspólnik ma prawo i obowiązek prowadzenia spraw spółki.
Prowadzenie spraw spółki jest to podejmowanie wszelkich działań służących realizacji celów spółki.
At.46 – za prowadzenie spraw spółki wspólnik nie otrzymuje wynagrodzenia.
Zakres czynności spółki dzieli się na czynności zwykłe i przekraczające zakres zwykłych czynności.
Czynności zwykłe (art..39.2) – każdy wspólnik może bez uprzedniej uchwały wspólników prowadzić sprawy nieprzekraczające zakresu zwykłych czynności spółki, lecz gdy przed załatwieniem sprawy co najmniej jeden wspólnik się sprzeciwi to wtedy potrzebna jest uchwała.
Czynności przekraczające zakres zwykłych czynności (art.43) – w sprawach takich wymagana jest zgoda wszystkich wspólników, w tym także wspólników wyłączonych od prowadzenia spraw spółki, są to sprawy bardziej doniosłe dla spółki.
Czynności nagłe (art..44) – wspólnik mający prawo do prowadzenia praw spółki może bez uchwały wspólników wykonać czynność nagłą , której zaniechanie mogłoby wyrządzić spółce poważną szkodę.
Art.40 – prowadzenie spraw spółki może być powierzane jednemu lub kilku wspólnikom bądź na mocy umowy spółki, bądź na podstawie późniejszej uchwały wspólników. Pozostali wspólnicy są wówczas wyłączeni od prowadzenia spraw spółki. Jeżeli prowadzenie spraw spółki powierzono kilku wspólnikom, do prowadzenia przez nich spraw spółki stosuje się ustawy dotyczące prowadzenia spraw przez wszystkich wspólników.


20. Rozwiązanie spółki jawnej

Rozwiązanie spółki jest to ustanie bytu prawnego.
Rozwiązanie spółki powodują:
1.Przyczyny przewidziane w umowie spółki
2.jednomyślna uchwała wszystkich wspólników
3.ogłoszenie upadłości spółki
4.śmierc wspólnika lub ogłoszenie jego upadłości
5.wypowiedzenie umowy spółki przez wspólnika lub wierzyciela wspólnika
6.prawomocne orzeczenie sądu
Rozwiązanie następuje po wykreśleniu spółki z rejestru. Rozwiązanie dotyczy spółki i wspólników. Każdy wspólnik może z ważnych powodów żądać rozwiązania spółki przez sąd
Nie wszystkie przyczyny muszą prowadzić do rozwiązania spółki.
Gdy są przyczyny do rozwiązania spółki można także:
1.Kontynuacja działalności w składzie dotychczasowym art.59 – spółkę uważa się za przedłużoną na czas nieoznaczony w przypadku gdy, pomimo istnienia przyczyn rozwiązania, przewidzianych w umowie, prowadzi ona swoją działalność za zgodą wszystkich wspólników lub w składzie zmienionym art.64 – pomimo śmierci lub ogłoszenia upadłości wspólnika oraz pomimo wypowiedzenia umowy spółki przez wspólnika lub jego wierzyciela, spółka trwa nadal pomiędzy pozostałymi wspólnikami, jeżeli umowa tak stanowi albo jeżeli pozostali wspólnicy tak postanowią. Uzgodnienie takie powinno nastąpić niezwłocznie w przypadku śmierci lub ogłoszenia upadłości lub w przypadku wypowiedzenia przed upływem terminu wypowiedzenia. W przeciwnym razie spadkobierca , syndyk lub wspólnik który wypowiedział umowę spółki może domagać się przeprowadzenia likwidacji
Art.63.2 sąd może orzec o wyłączeniu jednego wspólnika ze spółki na wniosek pozostałych wspólników jeżeli zachodzi jakiś ważny powód po stronie tego wspólnika, należy wtedy rozliczyć się z tym wspólnikiem – art.65KSH.
Art.66 – gdy jest to spółka dwuosobowa i jeden ze wspólników występuje lub umiera sąd może drugiemu przyznać prawo do majątku spółki z obowiązkiem rozliczenia wobec występującego wspólnika lub w wypadku śmierci spadkobierców wspólnika.
Brak kontynuacji – ogłoszenie upadłości spółki lub prawomocne orzeczenie sądu o rozwiązaniu spółki.


21. Likwidacja spółki jawnej.

Likwidacja polega na wygaśnięciu działalności po różnych działaniach. Likwidacja to ciąg zdarzeń który kończy się wykreśleniem spółki z rejestru. Z chwilą wykreślenia z rejestru spółka przestaje istnieć.
Likwidacja jest prowadzona przez likwidatorów. Art 70 – likwidatorami są wszyscy wspólnicy. Wspólnicy mogą powołać na likwidatorów tylko niektórych spośród siebie, jak również osoby spoza swego grona. Uchwała wymaga jednomyślności, chyba że umowa spółki stanowi inaczej. N miejsce wspólnika upadłego wchodzi syndyk.
Art.71 – sąd rejonowy może z ważnych powodów na wniosek wspólnika lub innej osoby mającej interes prawny ustanowić likwidatorami tylko niektórych spośród wspólników jak również inne osoby.
Etapy likwidacji:
1.Zgłoszenie likwidacji do sądu art.74, spółkami wtedy w nazwie „w likwidacji”.
2.Otwarcie likwidacji
· Zakończenie bieżących interesów spółki (np. wypowiedzenie istniejących umów)
· Ściąganie wierzytelności – odzyskanie długów (powództwa, zawieranie ugód, egzekucje)
· Wypełnianie zobowiązań –spółki wobec osób trzecich – spłacenie długów
· Upłynnienie majątku spółki – wyzbycie się go, sprzedaż
· Podział pozostałego majątku pomiędzy wspólników(najpierw wierzyciele, potem wspólnicy). Gdy nie starczy pieniędzy na spełnienie wszystkich zobowiązań można sięgnąć do majątku wspólników. Jeżeli wspólnik wniósł do spółki rzecz np. samochód do użytku to zwraca się mu ją w naturze bo spółka nie była właścicielem tej rzeczy, a przy podziale majątku dzieli się tym co spółka aktualnie posiada.
3.Zakończenie likwidacji i zgłoszenie do sądu wniosku o wykreślenie spółki z rejestru art.84.2
4.Rozwiązanoie spółki – ustanie jej bytu prawnego z chwilą wykreślenia jej z rejestru


22. Pojęcie spółki partnerskie.

Definicja art. 86 – jest to spółka osobowa, utworzona przez wspólników (partnerów) w celu wykonywania wolnego zawodu w spółce prowadzącej przedsiębiorstwo pod własną firmą. Spółka może być związana w celu wykonywania więcej niż jednego wolnego zawodu, chyba że odrębna ustawa stanowi inaczej.
Partnerami w spółce mogą być wyłącznie osoby fizyczne, uprawnione do wykonywania wolnych zawodów Np. adwokat, aptekarz, architekt, inżynier budownictwa, księgowy, lekarz, notariusz. Wszystkie te zawody mają wspólne kryteria wyodrębniania: osobisty charakter świadczonych usług, niezależność zawodowa, odpowiednio wysokie kwalifikowane wykształcenie, niezależność zawodowa, etyka zawodowa, tajemnica zawodowa, odpowiedzialność karna, cywilna, dyscyplinarna, więź korporacyjna i samorządowa. Wykonywania wolnego zawodu w spółce moż4 być uzależnione od spełnienia dodatkowych wymagań przewidzianych w odrębnej ustawie.
Firma spółki partnerskiej 9ATR. 90) – powinna zawierać nazwisko co najmniej jednego partnera, dodatkowe oznaczenia „i partner” bądź „i partnerzy” albo „spółka partnerska” oraz określenie wolnego zawodu wykonywanego w spółce.


23. Powstanie spółki partnerskiej.

1.Kandydaci na partnerów w spółce partnerskiej muszą mieć dokument świadczący o wpisie na listę wolnych zawodów. Wspólnicy w spółce są właścicielami, mogą to być tylko osoby fizyczne.
Umową jest akt notarialny. Powinna ona zawierać (art. 91)
a) Określenie wolnego zawodu wykonywanego przez partnerów w ramach spółki
b) Przedmiot działalności spółki
c) Nazwiska i imiona partnerów, którzy ponoszą nieograniczoną odpowiedzialność za zobowiązania spółki
d) W przypadku, gdy spółkę reprezentują tylko niektórzy partnerzy, nazwiska i imiona tych partnerów
e) Firmę i siedzibę spółki
f) Czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony
g) Określenie wkładów wnoszonych przez każdego partnera i ich wartość
2.Zgłoszenie spółki do rejestru. Należy także dostarczyć dokumenty potwierdzające uprawnienia partnerów do wolnego zawodów. Art. 94 – spółka partnerska powstaje z chwilą wpisu do rejestru.


24. Prowadzenie spraw i reprezentacja w spółce.

Są dwie wykluczające się możliwości prowadzenia spraw w spółce.
1. partnerzy – mogą to być wszyscy lub tylko niektórzy z partnerów. Nie ma wtedy zarządu. Wszyscy wspólnicy ponoszą wtedy taką samą odpowiedzialność. Każdy partner ma prawo reprezentować spółkę samodzielnie, chyba że umowa spółki stanowi inaczej. Pozbawienie partnera praw reprezentowania spółki może nastąpić tylko z ważnych powodów uchwałą powziętą większością trzech czwartych głosów w obecności co najmniej dwóch trzecich ogólnej liczby partnerów. Pozbawienie partnera praw reprezentowania spółki staje się skuteczne z chwilą wpisu do rejestru.
2. Powołanie zarządu (art.97) – umowa spółki może przewidywać, że prowadzenie spraw i reprezentowanie spółki powierza się zarządowi. Zarząd jest to quasi organ – działanie organu uważa się za działanie spółki. Do zarządu stosuje się przepisy spółek zo.o (art. 97.2). W zarządzie mogą być osoby trzecie. Niektórzy partnerzy również mogą wchodzić w skład zarządu. Jeżeli w spółce jest zarząd to nie stosuje się już reprezentacji. W przypadku wyboru zarządu, partnerzy nie mogą reprezentować ani prowadzić spraw spółki, tylko zarząd może to wtedy czynić. Niektórzy partnerzy mogą wchodzić w skład zarządu. Zarząd jest potrzebny ponieważ wolne zawody Np. położne nie znając się powołują go reprezentowania swoich spraw.


25. Odpowiedzialnośc za zobowiązania w spółce partnerskiej.

Art. 95 – partner nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania spółki powstałe w związku z wykonywaniem przez pozostałych partnerów wolnego zawodu w spółce, jak również za zobowiązania spółki będące następstwem działań lub zaniechań osób zatrudnionych p[rzez spółkę na podstawie umowy o pracę lub innego stosunku prawnego.
Umowa spółki może przewidywać, że jeden alko większa liczba partnerów godzą się na ponoszenie odpowiedzialności tak jak wspólnik spółki jawnej.
Występuje zróżnicowanie odpowiedzialności w zależności od rodzaju zobowiązań.
1.Spółka jako podmiot odpowiada w sposób nieograniczony, całym swoim majątkiem, obojętnie o jakie zdarzenia chodzi (nie można się uchylić od odpowiedzialności)
2.Partnerz – ich odpowiedzialność wynika ze specyfikacji świadczonych usług.
· Zobowiązania zwykłe – czynsz, energia, opata za światło, partnerzy odpowiadają za swoje zobowiązania osobiście, solidarnie, jest to odpowiedzialność subsydiarna, niograniczalna i nieograniczona.
· Zobowiązania wynikające z wykonywania przez poszczególnych partnerów wolnego zawodu – nie wszyscy ponoszą odpowiedzialność w takiej sytuacji, nie ponoszą oni też odpowiedzialności w wyniku działań lub zaniechań osób zatrudnionych przez spółkę
· Zobowiązania osób podlegających kierownictwu (np. aplikant)


26. Rozwiązanie spółki partnerskiej.

Przyczyny rozwiązania spółki partnerskiej. (art. 98)
· Przyczyny przewidziane w umowie spółki
· Jednomyślna uchwała wszystkich partnerów
· Ogłoszenie upadłości firmy
· Utrata przez wszystkich partnerów prawa do wykonywania wolnego zawodu
· Prawomocne orzeczenie sądu
· W przypadku gdy w spółce pozostaje jeden partner lub gdy tylko jeden partner posiada uprawnienia do wykonywania wolnego zawodu związanego z przedmiotem działalności spółki, spółka ulega rozwiązaniu najpóźniej z upływem roku od dnia zaistnienia któregokolwiek z tych zdarzeń
Art. 99
1.śmierc partnera – spółka nie ulega rozwiązaniu, spadkobierca partnera nie wstępuje do spółki na miejsce zmarłego partnera, chyba że umowa spółki stanowi inaczej, ale jeśli wstępuje on do spółki to musi być przedstawicielem wolnego zawodu praktykowanego danej spółce (art. 101), spadkobierca musi wyrazić wolę przystąpienia do tej konkretnej spółki
2.ogłoszenie upadłości partnera – spółka działa nadal
3.wypowiedzenie spółki przez partnera lub wierzyciela partnera – Noe musi prowadzić do rozwiązania spółki
Utrata uprawnień przez partnera (art. 100)
· powinien on wystąpić ze spółki najpóźniej z końcem roku obrotowego, w którym utracił prawo wykonywania wolnego zawodu.
· Wystąpienie następuje na pisemne oświadczenie skierowane do zarządu albo do partnera uprawnienia do reprezentowania spraw spółki
· Gdy partner nie złożył oświadczenia uważa się że wystąpił ze spółki z końcem roku obrotowego.


27. Pojęcie spółki komandytowej.

Spółka komandytowa ma swoje źródła w średniowiecznej Italii. Istotą jest powiązanie osób o różnych interesach: komplementariusz (wspólnicy aktywni, menagerowie), mają odpowiedzialność nieograniczoną, odpowiadają za rozwój spółki; komandytariusz (pasywni, inwestorzy) ma kapitał, posiada odpowiedzialność ograniczona.
Definicja art. 102 – spółka komandytowa jest to spółka osobowa mająca na celu prowadzenia przedsiębiorstwa pod własną firmą, w której wobec wierzycieli za zobowiązania spółki co najmniej jeden wspólnik odpowiada bez ograniczeń (komplementariusz), a odpowiedzialność przynajmniej jednego wspólnika (komandytariusza) jest ograniczona.
Art. 103 – w sprawach nieuregulowanych stosuje się odpowiednio przepisy o spółce jawnej chyba że umowa stanowi inaczej.
Art.. 104 Firma spółki komandytowej powinna zawierać nazwisko jednego lub kilku komplementariuszy oraz dodatkowe oznaczenie „spółka komandytowa”. Jeżeli komplementariuszem jest osoba prawna, firma spółki komandytowej powinna zawierać pełne brzmienie firmy (nazwy)tej osoby prawnej z dodatkowym oznaczeniem „spółka komandytowa” Np. „Alfa sp.zo.o” sp. k. Nie wyklucza to zamieszczenia nazwiska komplementariusza, który jest osobą fizyczną.
Nazwisko komandytariusza nie może być zamieszczone w firmie spółki. W przypadku zamieszczenia nazwiska lub firmy komandytariusza w firmie spółki, komandytariusz ten odpowiada wobec osób trzecich tak jak komplementariusz.


28. Powstanie spółki komandytowej.

Spółka komandytowa może powstać:
1.Poprzez przekształcenie – art.551 spółka może zostać przekształcona w inną spółkę handlową (spółkę przekształconą. Również spółka cywilna może być przekształcona w spółkę handlową.
2.Sposób pierwotny
a)zawarcie umowy, która powinna zawierać:
1. firmę i siedzibę spółki
2. przedmiot działalności spółki
3. czas trwania spółki jeżeli jest oznaczony
4. oznaczenie wkładów wnoszonych przez każdego wspólnika i ich wartość
5. oznaczony kwotowo zakres odpowiedzialności każdego komandytariusza wobec wierzycieli
Umowa spółki komandytowej powinna być zawarta w formie aktu notarialnego.
Art. 107 – jeżeli wkładem komandytariusz do spółki jest w całości lub w części niepieniężne, umowa spółki określa przedmiot tego świadczenia (aport), jego wartość jak również osobę wspólnika wnoszącego takie świadczenie niepieniężne.
b)wniesienie wkładu przez komandytariusza. Jeżeli umowa nie stanowi inaczej, wkład komandytariusza może być wniesiony w wartości niższej niż suma komandytowa
c)zgłoszenie spółki do sądu rejestrowego powinno zawierać: firmę, siedzibę, adres, przedmiot działalności spółki, nazwiska, imiona albo firmy komplementariuszy, oraz imiona, nazwiska, firmy komandytariuszy, nazwiska i imiona osób uprawnionych do reprezentowania spółki oraz sposobu reprezentacji oraz sumę komandytową.
d)spółka komandytowa powstaje z chwilą wpisu do rejestru. Osoby, które działały w imieniu spółki po jej zawiązaniu a przed jej wpisem do rejestru, odpowiadają solidarnie..


29. Pojecie sumy komandytowej.

Suma komandytowa – podanie liczby w polskich jednostkach pieniężnych, każdy komandytariusz musi mieć swoją własną sumę, podwyższenie tej sumy jest korzystne dla spółki, ale wymaga zmiany w akcie notarialnym i rejestrze, ale potrzebna jest zgoda wszystkich wspólników. Suma komandytowa jest to kwota do której odpowiada komandytariusz całym swoim majątkiem przed wierzycielami. Kwota ta jest zależna od rodzaju działalności.
Art. 113 obniżenie sumy komandytowej – nie ma skutku prawnego wobec wierzycieli których wierzytelności powstały przed chwilą wpisania do rejestru.
Funkcja sumy komandytowej – komandytariusz odpowiada tylko do sumy komandytowej. Wysokość wkładu może modyfikować realną konieczność odpowiedzialności. Art. 112.1 komplementariusz jest wolny od odpowiedzialności w granicach wartości wkładu wniesionego do spółki. np.

1. suma komandytowa 18 000zł
wkład 10 000zł
18 000 – 10 000 = 8 000 – komandytariusz odpowiada tylko do 8 tys. zł
2. suma komandytowa 12 000zł
wkład 12 000zł
ale wnosząc wkład równy lub wyższy sumie komandytowej komandytariusz jest uwolniony od odpowiedzialności





30. Wkłady wspólników w spółce komandytowej.

Komandytariusz uczestniczy w zyskach spółki proporcjonalnie do jego wkładu rzeczywiście wniesionego do spółki, chyba że umowa spółki stanowi inaczej (art.123)
Co może być wkładem komplementariusza.:
· pieniądze
· świadczenie niepieniężne – nie tylko rzecz. Świadczenie związane ze świadczeniem pracy, usług, wynagrodzenie za usługi świadczone przy powstaniu spółki nie mogą vuc wkładem, chyba że komandytariusz wniósł też inne wkłady równe sumie komandytowej (art. 107.2)
· Jeżeli komplementariuiszem jest spółka z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółka akcyjna, zaś komandytariuszem jest wspólnik tej spółki, wkładu komandytariusza nie mogą stanowić jego udziały w tej spółce z ograniczoną odpowiedzialnością lub akcje tej spółki akcyjnej.


31. Status prawny komplementariusza w spółce komandytowej.

· Komplementariusz odpowiada za zobowiązania spółki wobec jej wierzycieli w sposób osobisty, solidarny, subsydialny, nieograniczony i nieograniczalny, ale tylko do wysokości sumy komandytowej
· Komplementariusze reprezentują spółkę, jeżeli z mocy umowy spółki albo prawomocnego orzeczenia sądu nie zostali pozbawieni praw do reprezentowania spółki
· Obowiązek wniesienia wkładu bez jakichkolwiek ograniczeń przedmiotowych
· Prowadzenie spraw spółki


32. Status prawny komandytariusza w spółce komandytowej.

· Komandytariusz może reprezentować spółkę jako pełnomocnik, jeżeli dokona on jakiejś czynności prawnej nie ujawniając pełnomocnictwa, odpowiada wobec osób trzecich bez ograniczeń. Komandytariusz nie ma prawa ani obowiązku prowadzenia spraw spółki, chyba że umowa spółki stanowi inaczej
· W sprawach przekraczających zakres zwykłych czynności spółki wymagana jest zgoda komandytariusza, chyba ze umowa spółki stanowi inaczej
· Komandytariusz uczestniczy w zysku spółki proporcjonalnie do jego wkładu rzeczywiście wniesionego do spółki, chyba że umowa spółki stanowi inaczej
· Komandytariusz ma prawo żądać odpisu sprawozdania finansowego za rok obrotowy oraz przeglądać księgi i dokumenty celem sprawdzenia jego rzetelności


33. Pojęcie spółki komandytowo – akcyjnej.

Jest to spółka nowa w polskim prawie, w 2003 roku było w Polsce takich spółek 9. Jest to spółka która łączy elementy spółek osobowych i kapitałowych. Spółka ta w innych krajach często zaliczana jest do spółek kapitałowych. W Polsce jest to spółka osobowa – jest ona bardziej komandytowa niż akcyjna. Często są to spółki rodzinne, które z czasem się rozrosły. Kapitał jest tu dużo mniejszy niż w innych spółkach. Występują w niej dwa typy wspólników: akcjonariusz i komplementariusz,
Definicja (art. 125) – spółką komandytowo – akcyjną jest spółka osobowa mająca na celu prowadzenia przedsiębiorstwa pod własną firmą, w której wobec wierzycieli za zobowiązania spółki co najmniej jeden wspólnik odpowiada bez ograniczeń (komplementariusz), a co najmniej jeden wspólnik jest akcjonariuszem.
W sprawach nieuregulowanych do spraw spółki stosuje się ;
1.W zakresie stosunku prawnego komplementariuszy, zarówno między sobą, wobec wszystkich akcjonariuszy i wobec osób trzecich, a także do wkładów wspólników do spółki, z wyłączeniem wkładów na kapitał zapasowy – stosuje się przepisy dotyczące spółki jawnej.
2.w pozostałych sprawach stosuje się przepisy dotyczące spółki akcyjnej, szczególnie przepisy dotyczące kapitału zapasowego, wkładów akcjonariuszy, akcji, rady nadzorczej i walnego zgromadzenia.
Kapitał zakładowy spółki kapitałowo – akcyjnej powinien wynosic co najmniej 50 000 zł.
Elementy spółki:
1.osobowe
· Istnienie co najmniej dwóch wspólników (komplementariusz, akcjonariusz)
· Istnienie komplementariusza
· Stały skład personalny jeśli chodzi o komplementariuszy
· Komplementaruisze mogą wnosic wkład na kapitał zapasowy i obejmować akcje, a także wkład na inne fundusze.
2.kapitałowe
· Istnienie kapitału zakładowego
· Statut jako rodzaj umowy
· Uczestnictwo akcjonariuszy
· dwa typy organów – rada nadzorcza i walne zgromadzenie(reprezentacja interesu akcjonariuszy)
Firma spółki komandytowo – akcyjna powinna zawierać nazwiska jednego lub kilku komplementariuszy oraz dodatkowe oznaczenie „spółka komandytowo – akcyjna”.
Można stosować skrót „S.K.A”.
Jeżeli komplementariuszem jest osoba prawna, firma spółki komandytowo – akcyjnej powinna zawierać pełne brzmienie firmy tej osoby prawnej z dodatkowym oznaczeniem „spółka komandytowo – akcyjna”. Nie wyklucza to nazwy komplementariusza, który jest osobą fizyczną. Nazwisko albo firma akcjonariusza nie może być zamieszczone w firmie spółki, w przypadku umieszczenia jego nazwiska odpowiada on wobec osób trzecich tak ja komplementariusz.


34. Powstanie spółki komandytowo – akcyjnej.

Są dwa rodzaje tworzenia spółki komandytowo – akcyjnej: w sposób pierwotny – zawiązanie nowej spółki i w sposób wtórny – przekształcenie z innej spółki handlowej.
1.Sposób pierwotny.
Założycielami spółki są osoby podpisujące statut. Powinni go podpisać co najmniej wszyscy komplementariusze. Akcjonariusze nie muszą podpisywać statutu, ale mogą. Mogą go również podpisywać osoby trzecie nie będące wspólnikami.
Statut spółki komandytowo – akcyjnej powinien zawierać:
a) Firmę i siedzibę spółki
b) Przedmiot działalności spółki
c) Czas trwania spółki jeżeli jest oznaczony
d) Oznaczenie wkładów wnoszonych przez każdego komplementariusza oraz ich wartość
e) Wysokość kapitału zakładowego, sposób jego zebrania, wartość nominalną akcji i ich liczę ze wskazaniem czy akcje są imienne czy na okaziciela oraz liczbę akcji poszczególnych rodzajów i związane z nimi uprawnienia
f) Nazwiska i imiona albo firmy (nazwy) komplementariuszy oraz ich siedziby, adresy
g) Organizację wolnego zgromadzenia i rady nadzorczej, jeżeli ustawa lub status przewiduje ustanowienie rady nadzorczej
Status spółki komandytowo – akcyjnej powinien być sporządzony w formie aktu notarialnego.
Następnie należy zgłosić spółkę do sądu rejestrowego.
Spółka komandytowo – akcyjna powstaje z chwilą jej wpisu do sądu rejestrowego.


35. Status prawny komplementariusza w spółce komandytowo – akcyjnej.

· Komplementasriusz może wnieść wkład do spółki na kapitał zakładowy lub na inne fundusze. Nie wyłącza to jednak jego nieograniczonej odpowiedzialności za zobowiązania spółki.
· Spółkę reprezentują komplementariusze, którzy praw do reprezentacji spółki nie zostali pozbawieni.
· Komplementariusz ma prawo i obowiązek prowadzenia spraw spółki
· Komplementariuszowi nie przysługuje prawo do prowadzenia spraw spółki, przekazanych do kompetencji walnego zgromadzenia albo rady nadzorczej przez statut spółki
· Status prawny spółki może przewidzieć powierzenie prowadzenia spraw spółki tylko jednemu komplementariuszowi.
· Komplementariusz uczestniczy w zyskach spółki proporcjonalnie do jego wkładów wniesionych do spółki
· Komplementariusz odpowiada za zobowiązania spółki w sposób osobisty, solidarny, subsydialny, nieograniczony i nieograniczalny z innymi komplementariuszami


36. Status prawny akcjonariusza w spółce komandytowo – akcyjnej.

· Akcjonariusz nie ma prawa do prowadzenia spraw spółki
· Akcjonariusz może prowadzić sprawy spółki jedynie jako pełnomocnik
· Jeżeli akcjonariusz dokona czynności prawnej w imieniu spółki nie ujawniając swojego pełnomocnictwa, odpowiada wobec osób trzecich za skutki tej czynności bez ograniczeń
· Dotychczasowy akcjonariusz może uzyskać status komplementariusza za zgodą wszystkich dotychczasowych komplementariuszy oraz oświadczenie w formie aktu notarialnego akcjonariusza
· Akcjonariusz uczestniczy w zyskach proporcjonalnie do jego wkładów wniesionych do spółki




37. Organy w spółce komandytowo – akcyjnej.

Walne Zgromadzenie
1. prawo uczestnictwa w walnym zgromadzeniu przysługuje akcjonariuszom oraz komplementariuszom także tym którzy nie są akcjonariuszami spółki
2. każda akcja objęta lub nabyta przez osobę która nie jest komplementariuszem daje prawo jednego głosu, chyba że status stanowi inaczej. Także akcja nabyta przez komplementariusza daje prawo do jednego głosu
3. Status może zmienić zasadę głosu w walnym zgromadzeniu w przypadku akcjonariusza – może wprowadzić akcje uprzywilejowane (jedna akcja równa się dwa lub więcej głosów), ale nie może żadnego akcjonariusza pozbawić głosu
4. w przypadku komplementariusza mającego akcje jedna akcja równa się jeden głos bez wyjątków
5. komplementariusz nie mający akcji nie ma prawa głosu w uchwalaniu uchwał
6. samodzielne kompetencje wajnego zgromadzenia: a) rozparzenie i zatwierdzenie sprawozdania komplementariuszy z działalności spółki za ubiegły rok obrotowy. b) udzielenie komplementariuszom prowadzącym sprawy spółki absolutorium za wykonane przez nich obowiązków c) udzielenie członkom rady nadzorczej absolutorium za wykonywane przez nich obowiązki d) wybór biegłego rewidenta, chyba że statut przewiduje inaczej e) rozwiązanie spółki
7. uchwały które wymagają zgody wszystkich komplementariuszy pod rygorem nieważności: a) powierzenie prowadzenia spraw oraz reprezentowania spółki jednemu albo kilku komplementariuszom b) podział zysku za rok obrotowy w części przypadającej akcjonariuszom c) zbycie i wydzierżawienie przedsiębiorstwa spółki lub jego zorganizowanej części oraz ustanowienie nad nim prawa użytkowania d) zbycia nieruchomości spółki e) podwyższenie lub obniżenie kapitały zakładowego f) emisja obligacji g) połączenie i przekształcenie spółki h)zmiany statutu i)rozwiązania spółki j) inne czynności przewidziane w statucie
Rada Nadzorcza
1. w spółce komandytowo – akcyjnej można ustanowić radę nadzorczą, ale jeżeli liczba akcjonariuszy przekracza dwadzieścia pięć osób , ustanowienie rady nadzorczej jest konieczne.
2. członkowie rady nadzorczej powołują i odwołują walne zgromadzenie
3. komplementariusz ani pracownicy komplementariusza nie może być członkiem rady nadzorczej
4. rada nadzorcza ma na celu dbanie o interesy akcjonariuszy
5. zadania rady nadzorczej: a) rada nadzorcza sprawuje nadzór nad działalnością spółki we wszystkich dziedzinach jej działalności b) rada nadzorcza może delegować członków tej rady do czasowego wykonywania czynności komplementariuszy (po to aby spółka nie pozostałą bez prowadzących spraw spółki) c) rada nadzorcza może wytoczyć w imieniu spółki powództwo o odszkodowanie przeciwko komplementariuszom nie pozbawionym prawa do prowadzenia spraw spółki lub jej reprezentowania


38. Spółka kapitałowa w organizacji.

Spółka kapitałowa w organizacji może we własnym imieniu nabywać prawa, w tym własność nieruchomości i inne prawa rzeczowe, zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywany. Firma spółki kapitałowej w organizacji powinna zawierać dodatkowe oznaczenie „w organizacji”.
Spółka z ograniczona odpowiedzialnością lub spółka akcyjna w organizacji z chwila wpisu do rejestru staje się spółka z ograniczona odpowiedzialnością lub spółka akcyjną i uzyskuje osobowość prawna. Z tą chwilą staje się podmiotem praw i obowiązków spółki w organizacji.
Za zobowiązania spółki kapitałowej w organizacji odpowiadają solidarnie spółka i osoby działające w jej imieniu. W spółce kapitałowej nie ma odpowiedzialności pięcioprzymiotnikowej. Wspólnicy i spółka za jej zobowiązania odpowiadają solidarnie. Spółka w organizacji jest to jedyny przypadek spółki w której akcjonariusze odpowiadają za zobowiązania spółki. Reprezentacja spółki kapitałowej w organizacji uzależniona jest od rodzaju spółki: spółka zoo reprezentowana jest przez zarząd, ale póki nie ma zarządu reprezentuje ją pełnomocnik powoływany przez jednomyślną uchwałę wspólników, nie mogą oni razem reprezentować spółki; w spółce akcyjne reprezentuje ją: pełnomocnik, zarząd, albo wszyscy założyciele łącznie.


39. Wkłady do spółki kapitałowej.

Wkłady muszą być wniesienie do każdej spółki kapitałowej.
Wkłady te dzielą się na wkładu pieniężne i niepieniężne.
1.Wkłady pieniężne: gotówka, przelew
2.Wkłady niepieniężne (aport – prawo mające określoną wartość, prawo które może być wydzielone z majątku wspólnika i wniesiona do majątku spółki w celu pokrycia wkładów wspólnika do spółki): nie ma katalogu wkładów niepieniężnych wnoszonych do spółki może to być np. samochód, komputer, biurko.
Co może być wkładem niepieniężnym:
· kryteria negatywne: – nie mogą być wkładem świadczenia pracy lub usług i prawo niezbywalne np. użytkowane (nie można go przenieść na inną spółkę)
· kryteria pozytywne: – musi to być prawo zbywalne – musi istnieć możliwość określenia wartości majątkowego prawa – musi istnieć możliwość umieszczenia danego wkładu w bilansie po stronie aktywów – zdolność poddania tego prawa egzekucji
· Przedmiotem wkładów niepieniężnych mogą być: – prawa rzeczowe (własność przedsiębiorstwa, rzeczy ruchome, nieruchomości, udział we współwłasności – prawa udziałowe: udziały w spółkach, obligacje, wierzytelności wobec osób trzecich – prawa na dobrach niematerialnych (prawa autorskie)


40. Zgoda organu spółki kapitałowej jako przesłanka skuteczności czynności prawnej.

Spółka kapitałowa działa przez swoje organy, które wyrażają wole .
Podział kompetencji w spółce:
· Zgromadzenie wspólników – funkcja właścicielska
· Zarząd – funkcja zarządcza, wykonawcza
· Rada nadzorcza – funkcja nadzorcza, wykonawcza
Kompetencje czasem są ograniczone przez interwencję jednego organu w inny organ:
· Zawarcie przez spółkę kapitałową umowy kredytu, pożyczki, poręczenia lub innej podobnej umowy z członkiem zarządu, rady nadzorczej, komisji rewizyjnej, prokurentem, likwidatorem lub na rzecz którejkolwiek z tych osób wymaga zgody zgromadzenia wspólników albo walnego zgromadzenia
· Skutkiem czynności prawnej dokonanej bez wymaganej zgody jest jej nieważność jeżeli źródłem ograniczeń jest ustawa
· Jeżeli źródłem ograniczenia jest umowa spółki lub status to czynność dokonana bez wymaganej zgody jest ważna, jednakże nie wyklucza to odpowiedzialności członków zarządu wobec spółki z tytułu naruszenia umowy spółki lub statutu


41. Przesłanki i tryb rozwiązania spółki kapitałowej przez sąd.

1.Sąd może orzec o rozwiązaniu wpisanej do rejestru spółki kapitałowej w przypadku gdy: – nie zawarto umowy spółki – podpisany został tylko projekt umowy – określony w umowie lub statucie spółki przedmiot działalności spółki jest sprzeczny z prawem – umowa lub status spółki nie zawiera postanowień dotyczących firmy, przedmiotu działalności spółki, kapitału zakładowego lub wkładów – wszystkie osoby zawierającą umowę spółki albo podpisujące statut nie miały zdolności do czynności prawnych w chwili ich dokonania.
2.Sąd przeprowadza działanie sanacyjne. Sąd wzywa spółkę do usunięcia konkretnego uchybienia i wyznacza termin ich usunięcia. Ale także sąd może po wezwaniu spółki do złożenia oświadczenia , wydać postanowienia o rozwiązani spółki.
Nie wszystkie uchybienia da się usunąć ( np. posiadanie zdolności pranej przez wszystkie osoby podpisujące statut). Wtedy sąd nie podejmuje działania sanacyjnego. Sąd rejestrowy wydaje orzeczenie o rozwiązaniu spółki.
Rozwiązanie spółki może nastąpić w ciągu pięciu lat od chwili wpisania spółki do rejestru. Po upływie tych pięciu lat spółki już nie można rozwiązać.
O rozwiązaniu spółki orzeka sąd rejestrowy na wniosek osoby mającej interes prawny albo z urzędu, po przeprowadzeniu rozprawy.
Gdy doszło do rozwiązania spółki nie wpływa to na ważność czynności prawnych zarejestrowanej spółki.


42. Spółk jednoosobowa –jako szczególna postać spółki handlowej.

Tylko sółki kapitałowe mogą być spółkami jednoosobowymi. W spółce jednoosobowej wszystkie akcje, udziały najeżą do jednego wspólnika lub akcjonariusza.
Zgłoszenie spółki jednoosobowej do rejestru wymaga wskazania jednego wspólnika i wskazania że jest on jedynym wspólnikiem.
Gdy spółka istnieje należy złożyć oświadczenie woli spółce. Oświadczenie woli wymaga pod rygorem nieważności formy pisemnej, chyba ze ustawa stanowi inaczej. W sprawach przekraczających zakres zwykłych czynności wymaga oświadczenia w formie pisemnej z podpisem notarialnie poświadczonym.


43. Charakter prawny spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.

Spółka ta powstałą w Niemczech w XIX wieku. Mówi się że jest to spółka pośrednia między spółką osobową i akcyjną. Spółka z ograniczoną odpowiedzialności może być spółką utworzoną przez jedną osobę jak i więcej osób. Istotą spółki z o o. jest kapitał zakładowy formowany poprzez wnoszenie wkładów pieniężnych przez wszystkich wspólników. Kapitał zakładowy spółki powinien wynosić co najmniej 50 000 złotych Wspólnicy są zobowiązani jedynie do świadczeń określonych w umowie spółki. Żaden ze wspólników nie odpowiada za zobowiązania spółki.
Elementy osobowe:
· Wspólnicy spółce są indywidualnie oznaczeni (brak anonimowości)
· Prawo indywidualnej kontroli zastrzeżone jest dla wspólników
· Możliwość wyłączenia wspólnika – pozbawienia go członkowstwa z inicjatywy innych wspólników
· Możliwość żądania rozwiązania spółki przez sąd wyrażona przez wspólnika
Elementy kapitałowe:
· Posiadanie osobowości prawnej
· Majątek spółki jest odrębny całkowicie od majątku wspólników
· Całkowita samodzielna odpowiedzialność spółki za jej zobowiązania
· Działanie spółki wyłącznie przez jej organ (działanie organów = działanie spółki)
· Działanie w oparciu o stały kapitał zakładowy
· Śmierć wspólnika nie powoduje rozwiązania spółki
Definicja spółki z o o – spółka handlowa o kapitałowym charakterze, mająca osobowość prawną, tworzoną w jakimkolwiek prawnie dopuszczalnym celu, działająca w oparciu o kapitał zakładowy, podzielony na udziały.
Cel spółki z o o:
· Konkretny – każdy prawnie dopuszczalny (cel zarobkowy, cel gospodarczy, cel niegospodarczy (instytucje non profit, naukowe, kulturalne))
· Ograniczenia celów – walne zgromadzenia – nie mogą tworzyć spółek z ograniczona odpowiedzialnością); nie mogą tworzyć działów prowadzonych przez spółkę akcyjną – prawo bankowe, ubezpieczeniowe, radio i telewizja
Skład spółki ograniczoną odpowiedzialnością
Wspólnikiem mogą być osoby fizyczne i prawne, jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej.
Zobowiązania wspólników:
· Zobowiązani są jedynie do świadczeń określonych w umowie spółki
· Możliwość takich świadczeń jak wniesienie wkładu do spółki, nie zawsze obowiązek powtarzających się świadczeń niepieniężnych, obowiązek dopłat
· Wspólnicy nie odpowiadają za zobowiązania spółki, ale jako członek zarząd