Recenzja książki "Kamienie na szaniec"
Od zawsze interesowała mnie II wojna światowa, więc po „Kamienie na szaniec” Aleksandra Kamińskiego sięgnęłam bardzo chętnie. Z jeszcze większym zapałem ją przeczytałam. Książka ta, niejednokrotnie czytana przez młodzież w gimnazjum, ale może zainteresować również po latach.
Powieść, której akcja toczy się w latach 1939-1949, w czasie trwania drugiej wojny światowej, opowiada o młodych ludziach, dla których przyjaźń, wierność, obowiązek i ojczyzna były autentyczną, a nie deklarowaną wartością. Autor opisuje losy bohaterów: Alka, Zośki i Rudego, którzy biorą udział w walce przeciw hitlerowskiej okupacji Warszawy. Chłopcy odznaczają się wyjątkowym bohaterstwem, które jest odzwierciedleniem ich miłości do ojczyzny. Początkowo byli oni aktywnymi uczestnikami Małego Sabotażu, z czasem przeszli do Grup Szturmowych i tam objęli dowództwo. Chwytając za broń chcieli służyć ojczyźnie. Zdawali sobie sprawę, że za tę służbę mogą przypłacić życiem, ale wcale się tym nie przejmowali. Dla nich najważniejsza była wolność Polski. Brali udział w niebezpiecznych akcjach, w których ujawniły się ich zdolności i wszechstronna inteligencja. Zginęli za przyszłość Polski.
Postawy młodych ludzi, ich decyzje, wzbudzają w nas podziw. Dziś, w dobie egoizmu i egocentryzmu, altruizm i poświęcenie stają się mitem. Aleksander Kamiński, na podstawie opowiadań znajomych, pamiętników i własnych doświadczeń, przedstawił w książce prawdziwe realia okupacyjne. Utwór niesie ze sobą głęboki, uniwersalny przekaz, uświadamia czytelnikowi ważne w życiu wartości, które często tracą znaczenie we współczesnym świecie. Książka jest tematycznie podzielona na rozdziały, co informuje o zmienność zdarzeń w czasach wojny. Ważnym elementem jest żywa, wartka akcja utworu. Dzięki niej książka wciąga na długie godziny. Aleksander Kamiński ukazuje losy Polaków walczących nie tylko z hitlerowcami, ale także z przestraszonym narodem, który podporządkowuje się najeźdźcy. Losy młodych Polaków ukazujące ich odwagę, prawdziwe znaczenie słowa przyjaźń i patriotyzm opisane zostały w sposób zapierający dech w piersiach. Autor nakreślił bardzo wyraziste sylwetki bohaterów i dosłownie wręcz namawia do ich naśladowania. Młodzi konspiratorzy są odpowiedzialni, zdyscyplinowani i pełni życia. Bezustannie szukają nowych wyzwań i nawet w obliczu porażek nie tracą wiary w ostateczne zwycięstwo. Potrafią wyciągać wnioski ze swoich błędów. Opis walki o wolność, prowadzonej z najeźdźcą przez nastoletnich chłopców, jest lekarstwem dla duszy Polaków gubiących poczucie przynależności narodowej.
Na kartach książki poznajemy metody działania Szarych Szeregów. Autor podchodzi do tego zagadnienia na tyle skrupulatnie, że można ten utwór po trochu uznać za podręcznik dydaktyczny do nauki małego sabotażu. Są tam opisy rozmaitych „wynalazków” zespołu konspiracyjnego - jajka wypełnione farbą, są pomysły na ośmieszenie i zniechęcenie do oglądania niemieckich filmów propagandowych oraz wiele innych. Bohaterowie utworu wzbudzają sympatię, szacunek i podziw. Pomimo mijających lat i zmieniających się czasów, nadal są dla wielu ludzi wzorem i autorytetem. Ich postępowanie nierzadko wpływa na poglądy czytelnika związane z Ojczyzną i najbliższymi.
Język utworu jest prosty, komunikatywny, często potoczny. Zdania natomiast są krótkie, dynamizujące akcję. Utwór niesie ze sobą głęboki, uniwersalny przekaz, uświadamia czytelnikowi ważne w życiu wartości, które często tracą znaczenie we współczesnym świecie. Trzeba przyznać, że wymagania stawiane czytelnikowi są wysokie, ale i owoce przyjęcia podobnych jak bohaterowie książki postaw są ogromne dla całego narodu. Czytając tę książkę, nie można się od niej oderwać, ponieważ opisuje bardzo ciekawe wydarzenia, które trzymają w ciągłym napięciu. Ukazuje również ludzi, którzy odznaczają się bohaterstwem, wielkimi zdolnościami oraz wszechstronną inteligencją.
Uważam, że warto przeczytać ten utwór. Dzięki tej książce kolejne pokolenia będą mogły się dowiedzieć komu mogą być wdzięczni, że Polska to wolny kraj, oraz poznać sposób, w jaki tego dokonano; ile musiano sobie zadać trudu, poświęcenia i zaznać cierpienia, a zwłaszcza ile osób poświęciło za tę wolność swoje życie. To historia najprawdziwszego patriotyzmu i poświęcenia. Historia, która pozwala być dumnym zawsze wtedy, kiedy pomyślimy o naszej Ojczyźnie.