Niemcy pod okupacją czterech mocarstw

O podziale Niemiec, w o wiele bardziej znaczący sposób niż celowe zamierzenia mocarstw zadecydowała konkretna sytuacja. Pod czas wojny rozpatrywano różne warianty. Zachodni alianci do 1945 r. występowali z programem podzielenia Niemiec i unicestwienia ich przemysłu np. koncepcja Churchilla przewidywała powrót do kilku państw niemieckich, zaś sekretarz skarbu USA, Morgentau, skrytykował ten radykalny wariant. Interesujące, że Stalin od początku stał na stanowisku jedności państwowej przeciwnika. Jego zdanie przeważało podczas spotkań Wielkiej Trójki w Jałcie i Poczdamie. Zwycięzcy zdecydowali najpierw o okupacji pokonanych Niemiec, dzieląc je na cztery strefy: radziecką, amerykańską, brytyjską i francuską. Okupacja miała dać czas potrzebny do oczyszczenia Niemiec z nazizmu i powołania demokratycznego rządu, z którym mocarstwa zawarłyby pokój. Wspólnie zadecydowano również o okupacji Berlina, co miało symbolizować koalicyjne zwycięstwo, chociaż wkroczenie aliantów do miasta zostało opóźnione z racji pewnych zgrzytów natury politycznej. Jedną z konsekwencji podziału świata na dwa przeciwstawne bloki polityczne było także powstanie dwóch państw niemieckich. Nim do tego doszło w związku z kryzysem berlińskim, świat po raz kolejny znalazł się na krawędzi wojny światowej. Nie widząc szans na pokojowe zjednoczenie Niemiec, kraje zachodnie rozpoczęły tworzenie faktów dokonanych, by tą drogą wywrzeć presję na ZSRR. l I 1947 r., po uprzednim porozumieniu, USA i Wielka Brytania połączyły swe sektory okupacyjne i utworzyły zalążek państwa niemieckiego - Bizonię. Po przyłączeniu się do niej w następnym roku sektora francuskiego powstała Trizonia. Oba wydarzenia Moskwa napiętnowała jako utrwalenie podziału Niemiec i winą za taki stan rzeczy obciążyła Zachód. Jednocześnie pomiędzy mocarstwami mnożyły się incydenty powstające na tle tranzytu towarów do zachodnich dzielnic Berlina. W decydującą fazę konflikt wkroczył, gdy w odpowiedzi na wprowadzenie w zachodnich sektorach okupacyjnych Niemiec oraz Berlina nowej waluty, Sowieci wprowadzili we własnej strefie okupacyjnej odrębną walutę. Ponadto chcąc zmusić Amerykanów, Brytyjczyków i Francuzów do opuszczenia Berlina ogłosili blokadę dróg lądowych i wodnych prowadzących do Berlina Zachodniego. Postawiła ona tę część miasta w katastrofalnej sytuacji. Trwała od 24 VI 1948 r. do 4 V 1949 r., a podczas niej zaopatrzenie dostarczano drogą powietrzną. W szczytowym momencie blokady "most powietrzny" obsługiwał dziennie około 13 tys. ton zaopatrzenia (surowców przemysłowych, żywności, opału itp.). Blokada Berlina nie przyniosła też rezultatów oczekiwanych przez stronę radziecką. Ostatecznie, więc po 11 miesiącach została zniesiona, a podział Niemiec na dwie części utrwalił się. Przypieczętowaniem tego było oficjalne proklamowanie 7 IX 1949 r. Republiki Federalnej Niemiec z tymczasową stolicą w Bonn. Pierwszym kanclerzem został chrześcijański demokrata Konrad Adenauer, który miał sprawować ten urząd przez prawie 14 lat. W październiku ogłoszono wiadomość o powstaniu Niemieckiej Republiki Demokratycznej