Cukrzyca.
Cukrzyca
Cukrzyca jest chorobą społeczną dotykającą, szczególnie w społeczeństwach wysoko rozwiniętych 3-4% populacji. W Polsce na cukrzycę choruje ponad milion osób. Przypuszczalnie kolejny milion choruje nie wiedząc o tym. Istotą schorzenia jest podwyższony poziom glukozy (cukru) we krwi, co może doprowadzić z czasem do różnorodnych zaburzeń funkcjonowania organizmu. Niewłaściwie leczona lub nie leczona cukrzyca może doprowadzić do uszkodzenia między innymi wzroku, serca, nerek. Podstawową rolę w prawidłowym leczeniu tej choroby odgrywa edukacja pacjentów w zakresie żywienia, wpływu wysiłku fizycznego na poziom glukozy i samokontroli czyli mierzenia poziomu glukozy w warunkach domowych. Umożliwia to pacjentowi samodzielne kontrolowanie choroby i we współpracy z lekarzem osiągniecie znacznie lepszych efektów leczenia oraz poprawę jakości życia.
A) Rodzaje cukrzycy
1) Cukrzyca typu 1 (zwana także cukrzycą młodzieńcza bądź insulino zależna) - wywołana jest zniszczeniem komórek beta trzustki, odpowiedzialnych za produkcje i wydzielanie insuliny. Ten rodzaj cukrzycy występuje częściej u ludzi młodych (ale nie tylko) oraz u dzieci. Spośród chorych na cukrzycę, na typ 1 choruje 15 - 20 % chorych. Jedynym możliwym leczeniem tej choroby jest podawanie insuliny oraz właściwe odżywianie i wysiłek fizyczny.
2) Cukrzyca typu 2 (cukrzyca dorosłych, insulino niezależna) - w tym rodzaju cukrzycy przyczyna podwyższonego poziomu cukru nie jest brak insuliny, ale jej nieprawidłowe działanie w organizmie (oporność na działanie insuliny). Najczęściej cukrzycy typu 2 towarzyszy otyłość oraz bardzo często nadciśnienie tętnicze. Ten rodzaj cukrzycy występuje najczęściej u ludzi starszych. Około 80 - 85 % wszystkich pacjentów z cukrzycą stanowią chorzy na cukrzycę typu 2. Początkowo leczenie tej choroby opiera się na stosowaniu odpowiedniej diety, dostosowanego do możliwości chorego wysiłku fizycznego oraz doustnych leków hipoglikemizujących (przeciwcukrzycowych).
3) Cukrzyca ciężarnych - cukrzyca po raz pierwszy rozpoznana w ciąży i występująca do momentu urodzenia dziecka. W grupie kobiet z cukrzycą ciężarnych istnieje wyższe ryzyko zachorowania w przyszłości na cukrzycę w porównaniu z kobietami bez tego powikłania. Leczenie tej postaci cukrzycy powinno być prowadzone tylko w wyspecjalizowanych ośrodkach ginekologiczno-diabetologicznych.
4) Cukrzyca wtórna - to najbardziej zróżnicowana etiologicznie grupa cukrzyc, które łącznie stanowią około 2-3% wszystkich postaci cukrzycy w Europie i Ameryce Północnej. Charakterystyczne dla tej postaci są współistniejące z cukrzycą inne zaburzenia lub zespoły chorobowe. Najczęstsze przyczyny cukrzycy wtórnej można podzielić na:
- polekowe - niektóre leki stosowane w chorobach układu krążenia (tiazydy lub inne leki moczopędne, szczególnie w zestawieniu z beta blokerami, leki sterydowe i inne.
niektóre choroby gruczołów dokrewnych (endokrynopatie)).
- choroba i zespół Cushinga, akromegalia, nadczynność tarczycy, guz chromochłonny nadnerczy, guz wydzielający glukagon.
genetycznie uwarunkowane choroby przemiany materii - hemochromatoza
- choroby trzustki - przewlekłe zapalenie trzustki, rak trzustki, stan po pankreatektomii (operacyjnym usunięciu trzustki).
5)Cukrzyca na tle niedostatecznego i wadliwego odżywiania - występuje głównie wśród ludności tubylczej strefy międzyzwrotnikowej w krajach Azji, Afryki i Ameryki Południowej, w których niedożywienie i głód są powszechne.
B) Objawy cukrzycy
1) Cukier w moczu - cukier pojawia się w moczu, gdy cukier we krwi wzrośnie powyżej 160 mg%
2) Wielomocz - obecność cukru w moczu powoduje przyklejanie się wody, co manifestuje się dużą ilością oddawanego moczu.
3) Wzmożone pragnienie - oddajesz często dużo moczu, więc masz wzmożone pragnienie.
4) Niedobór soli mineralnych, witamin i ciał obronnych - duże ilosci oddawanego moczu wypłukuja organizm ze wszystkiego: z witamin, soli mineralnych, ciał odpornościowych (przeciwciał) i innych ważnych składników. Ich brak lub niedobór powoduje wiele zaburzeń w organizmie.
5) Ubytek masy ciała - Glukoza krążaca we krwi często jest wydalana przez nerki z moczem, nie przechodzi do wnętrza komórek. Komórki muszą szukać innego źródła energii, takim źrodłem jest tkanka tłuszczowa, konsekwencje - zdecydowany ubytek masy ciała w bardzo krótkim czasie.
6) Aceton (ciała ketonowe) - są to reszki wydalane przez płuca oraz przez nerki. Obecny jest w moczu i wydychanym powietrzu. (przypomina zapach zmywacza do paznokci).
C) Niedocukrzenie
O niedocukrzeniu (hipoglikemia) mówimy wtedy, gdy stężenie glukozy we krwi spadnie poniżej 60 mg%.
1) Najczęstsze przyczyny niedocukrzenia:
* nadmiar insuliny
* błędy w odżywianiu
* za duży wysiłek fizyczny
* wypicie alkoholu
2) Objawy niedocukrzenia:
* pocenie się
* uczucie głodu
* uczucie słabości
* kołatanie serca
* niepokój
* zaburzenia widzenia
* drżenie rąk
* bóle głowy
3) Stany niedocukrzenia
O stanie niedocukrzenia, czyli hipoglikemii mówi się wtedy, gdy jest zbyt mało glukozy we krwi. Jeżeli stężenie glukozy we krwi spada poniżej 50 mg%, mózg jest niedożywiony (jak pamiętamy, glukoza jest podstawowym źródłem energii dla każdej komórki - szczególnie dla komórki mózgowej), co powoduje zaburzenia w jego pracy, mogące doprowadzić do utraty przytomności, a czasem do drgawek. Organizm człowieka broni się przed wystąpieniem hipoglikemii (niedocukrzenia). Zwykle występują objawy sygnalizujące ten stan. Każdy chory trochę inaczej odczuwa niedocukrzenie. Warto nauczyć się rozpoznawać wczesne objawy hipoglikemii aby w porę podjąć odpowiednie środki zaradcze.
Żródło:
1. http://www.zdrowie.med.pl/cukrzyca/