Podejście do nauczania wczesnoszkolnego
Polski system szkolny nakłada obowiązek szkolny na dziecko od 7 roku życia. Edukacja szkolna jest poprzedzona przedszkolem, które jednak nie jest obligatoryjne.
W polskim systemie szkolnym od roku 1919 do roku 1999 było kilka zmian ustrojowych i kilkanaście zmian programowych . W roku 1989 – wraz z przemianami w państwie – rozpoczęła się dyskusja nad zmianami w edukacji wczesnoszkolnej. Dyskusja ta wyniknęła przede wszystkim ze względu na:
• „zmiany formacji ustrojowej naszego państwa,
• z nowych koncepcji filozoficznych człowieka, systemów wartości,
• ze zmiany pojęcia systemu szkolnego i pojmowania globalnych koncepcji kształcenia”
Dyskusja skupiła się wokół dwóch problemów:
• obniżenie obowiązku szkolnego do 6 lat i wydzielenie w edukacji wczesnoszkolnej dwóch etapów kształcenia: dla dzieci 6-7 letnich, dla dzieci 8-9 letnich,
• treściowe i metodyczne powiązanie wychowania przedszkolnego w wczesnoszkolnym.
Ustawa z dnia 7 września 1991 roku zakładała iż:
• edukacja przedszkolna powinna objąć dzieci w wieku 3-6 lat,
• dzieci w wieku 6 lat powinny być objęte rocznym przygotowaniem przedszkolnym (rok zerowy),
• obowiązek szkolny dzieci powinny rozpocząć z początkiem roku szkolnego w tym roku kalendarzowym w którym dziecko kończy 6 lat,
• na wniosek rodziców naukę w szkole podstawowej może rozpocząć dziecko, które przed dniem 1 września ukończy 6 lat.
Ta część założeń nie budziła żadnych zastrzeżeń, nowością natomiast była koncepcja „adekwatnego funkcjonowania w życiu”. Według tego założenia uczniowie powinny nabyć takie informacje, w oparciu o które mogą:
• odnajdywać harmonię i równowagę wewnętrzną (żyć w zgodzie z samym sobą ) ,
• współistnieć ze środowiskiem,
• efektywnie współdziałać w ramach różnego rodzaju grup społecznych ,
• korzystać bez większych trudności z zasobów informacyjnych .
W związku z tym postanowiono :
• odstąpić od encyklopedycznego kształcenia ,
• czynić wiedzę środkiem do rozwoju jednostki,
• rozbudować system form i metod pozaszkolnego zdobywania, przetwarzania i stosowania wiedzy, rozwijania zainteresowań,
• wydłużyć perspektywy celów edukacyjnych między innymi poprzez ich wiązanie z systemami wartości,
• zmienić hierarchię celów
• ograniczać uprawnienia ośrodków dyspozycyjnych: na rzecz szkół i samorządów.
W 1998 roku opublikowano dokumenty zasadnicze i dokumenty uzupełniające , a we wrześniu 1999 roku rozpoczęto wdrażaniereformy.