Co może być symbolem Polski?
W naszej pracy chcieliśmy ukazać Polskę, od jak najlepszej strony.
Uważamy, że naszą, główną zaletą, a zarazem symbolem kraju jest słynna gościnność. Symbolem jest nie tylko gościnność, ale i sposób, w jaki ją prezentujemy. Tradycyjnie spotkanie z długo niewidzianą osobą, tym bardziej z osobą, która przybyła z zagranicy, rozpoczynano niegdyś od poczęstunku chlebem i solą. Mimo, iż nie widać tego na naszej rycinie, trafne jest tutaj powiedzenie, które w dużej mierze dotyczy nas Polaków, „Czym chata bogata, tym rada”. Otwarte drzwi w chatce również nawiązują do powyższego tematu. Powiada się czasem: moje drzwi zawsze stoją dla Ciebie otworem. Nie umieszczenie na rysunku gospodarza domu, także ma swoje zadanie. Chcemy wyrazić za pomocą innych atrybutów chęć przyjęcia gości z otwartymi rękami. Ludźmi kieruje staropolskie przysłowie gość w dom, Bóg w dom. Ta gościnność, o której mówiłyśmy w tej części wypowiedzi jest symbolem. Symbolem ważnym dla naszego społeczeństwa, pozytywnym, o którego istnieniu wiemy i jesteśmy dumni z takiej opinii. To przykład niewerbalnej symboliki.
Dlaczego chleb i sól?
Naszym zdaniem chleb ma wielkie znaczenie dla każdego człowieka. Na pracy posłużył on nam nie tylko do wyrażenia tematu gościnności. Ma również swoje odrębne zadanie. Chleb jest naszym głównym pokarmem. Nikt z nas nie wyobraża sobie spożywania posiłków bez niego. Dawniej był wypiekany w domowych piecach, duży i z niepowtarzalnym smakiem. Dziś popularny, jego produkcją zajmują się duże sieci piekarni, jednak nie stracił swojego symbolicznego znaczenia. Mówiąc, że brakuje nam na chleb, mamy na myśli niedostatek funduszy, a powiadając, że ktoś poszukuje chleba, wiemy, że tak naprawdę chodzi tu o pracę. Podobnie jest i w tym przypadku, gdy mówimy o kimś, że wyjechał za granicę w poszukiwaniu chleba, domyślamy się metaforycznego znaczenia tego pieczywa. Pomimo, iż te sformułowania odnoszą się do wielu krajów, uważamy ten wypiek za nasz narodowy, symbol poetycki. Nie na darmo w opinii obcokrajowców nasz chleb jest najlepszy w smaku. Nie jest jałowy, jak irlandzki, twardy jak belgijski, ani suchy jak bułgarski. To po prostu najlepszy wypiek tego typu, a ten pieczony przez naszych dziadków, przebija wszystko.
Ten tradycyjny zawsze okrągły, lecz chleb może przybierać różne kształty, tak jak człowiek może przybierać różne postacie. Mamy tu na myśli zmienność charakteru, przyzwyczajeń, a nawet upodobań za sprawą drugiego człowieka. Do wyrobienia ciasta, aby dobrze urosło potrzebna jest ludzka ręka, która będzie je formować, a potem wstawi do piekarnika i poczeka aż wyrośnie i wyjmie gotowy. Tak samo jak człowiek. Najpierw jako dziecko wychowywany (wyrabiany) przez rodziców (ludzką rękę), dojrzeje i staje się dorosły (gotowy, do czego? Do samodzielnego życia). Od tego jak zostanie wyrobione ciasto zależy efekt końcowy wypieku, tak samo, jak w przypadku człowieka, gdzie od tego jak dziecko zostanie wychowane, zależy to, jakie będzie w życiu dorosłym. To tak, jak w tym prastarym przysłowiu: czym skorupka za młodu nasiąknie, tym na starość trąci. Jak widzimy chleb, a bardziej jego alegoryczne znaczenie, ma wiele wspólnego z człowiekiem, z jego życiem.
Polskim zwyczajem jest również czynność robienia nożem znaku krzyża przed rozpoczęciem krojenia chleba. Dlaczego? Otóż odpowiedź niezwykle prosta, dla kogoś kto słucha uważnie naszej wypowiedzi. Ludzie wierzą, że wykonywanie tegoż znaku krzyża uchroni ich przed sytuacją, w której brakowałoby im tego najważniejszego pieczywa. Innymi słowy człowiek zawsze może stracić pracę, czyli źródło dochodu, a wtedy będzie brakowało mu na chleb, na życie w dostatku. Osoby mające obawę swoje zarobki, modląc się najczęściej wspomina „...i żeby mi Panie Boże nigdy na chleb nie zabrakło...”
Kolejne znaczenie tego wypieku dotyczy ludzi skąpych, pazernych i chytrych, jednak chleb i jego znaczenie nadal są, również w tym wypadku treścią pozytywną. Nasze cenne pieczywo ma swoją określoną długość ważności, a po jej upływie już nie nadaje się do spożycia. Tak jest z wieloma innymi rzeczami, które nam nie pomogą, a innym mogą się bardzo przydać. Powinniśmy, więc się dzielić z innymi, bo po co nam coś, co może się już później okazać bezużyteczne. Ile razy spotykamy się z sytuacjami wyrzucania chleba (tu w znaczeniu pieniędzy i innych rzeczy).
Symboliczne znaczenie soli jest mniej rozbudowane niż chleba. Dlaczego witamy również solą? Jedni uważają, że to dlatego, iż sól wykorzystujemy do wielu potraw poprawiając im smak. Inni dlatego, że to z powodu Wieliczki. A dowcipni twierdzą, że człowiekowi do życia potrzeba chleba i wody, a żeby uzyskać wodę słodką z morskiej trzeba ją odparować, a potem skroplić. Uzyskujemy w ten sposób sól i szkoda wyrzucać.
Polska wielu obcokrajowcom kojarzy się również z wiejskimi chatami, dlatego postanowiliśmy ją umieścić. Tu akurat na drugim planie. Jest to chatka w stylu łowickim. Posłużyła nam ona głównie do wyrażenia tła, atmosfery oraz wspominanej wcześniej gościnności.
Obrus na stoliku jest biały, gdyż biel symbolizuje czystość i niewinność. Mogą ja pobrudzić ludzie i inne czynniki zewnętrzne. Tak jak człowiek rodzi się czysty na duszy i dopiero wychowanie, towarzystwo i różne inne czynniki mogą tą niewinność zabrudzić.
Podsumowując naszą pracę, stwierdzamy, że każda rzecz, sytuacja, cecha lub ich antonimy mogłyby być symbolami Polski, bo metaforyczne znaczenie ma każda rzecz.
Jednak co widać najbardziej dogłębnie opisałyśmy chleb i jego symbolikę, więc chyba coś w tym jest.