Mniejszości narodowe
Mniejszości narodowe
6 stycznia 2005 roku została przyjęta Ustaw o mniejszościach narodowych i etnicznych
i języku regionalnym. Według tej ustawy art. 2 pkt 1 mniejszością narodową jest grupa obywateli, która spełnia następujące warunki:
? jest mniej liczebna od pozostałej części ludności Rzeczypospolitej Polskiej;
? w sposób istotny odróżnia się od pozostałych obywateli językiem, kulturą lub tradycją;
? dąży do zachowania swojego języka, kultury lub tradycji;
? ma świadomość własnej historycznej wspólnoty narodowej i jest ukierunkowana na jej wyrażanie i ochronę;
? jej przodkowie zamieszkiwali obecne terytorium Rzeczypospolitej Polskiej od co najmniej 100 lat;
? utożsamia się z narodem zorganizowanym we własnym państwie.
W Polsce (w 2002 roku 97,6% społeczeństwa stanowili Polacy), pozostała ludność to mniejszości narodowe. Mamy mniejszość białoruską, czeską, litewską, niemiecką (jedyna reprezentowana w Sejmie RP), ormiańską, rosyjską , słowacką ukraińską żydowską.
Mniejszości etniczne
Mniejszością etniczną jest grupa, która spełnia następujące warunki:
? jest mniej liczebna od pozostałej części ludności Rzeczypospolitej Polskiej;
? w sposób istotny odróżnia się od pozostałych obywateli językiem, kulturą lub tradycją;
? dąży do zachowania swojego języka, kultury lub tradycji;
? ma świadomość własnej historycznej wspólnoty etnicznej i jest ukierunkowana na jej wyrażanie i ochronę;
? jej przodkowie zamieszkiwali obecne terytorium Rzeczypospolitej Polskiej od co najmniej 100 lat;
? nie utożsamia się z narodem zorganizowanym we własnym państwie.
Mniejszości etniczne w Polsce to: mniejszość karaimska, łemkowska, romska i tatarska. Ogółem stanowią 1,5% obywateli polskich.
Zgodnie z przytoczoną powyżej ustawą władza polska ma zobowiązanie popierać rozwój mniejszości i chronić ją przed dyskryminacją oraz asymilacją.
Mniejszości mogą używać swojego języka w pisowni nazwisk i imion, w życiu publicznym i prywatnym. Istnieją gminy, w których można posługiwać się językiem mniejszości pod warunkiem, że jest ich nie mniej niż 20%.
Konstytucja z 2 kwietnia 1997 roku zawiera zapis:
1. Rzeczypospolita Polska zapewnia obywatelom polskim należącym do mniejszości narodowych i etnicznych wolność zachowania i rozwoju własnego języka, zachowania obyczajów i tradycji oraz rozwoju własnej kultury.
2. Mniejszości narodowe i etniczne mają prawo do tworzenia własnych instytucji edukacyjnych, kulturalnych i instytucji służących ochronie tożsamości religijnej oraz do uczestnictwa w rozstrzyganiu spraw dotyczących ich tożsamości kulturowej.