Opłaty ponoszone w związku z prowadzeniem działalności gospodarczej.
Ogólne informacje
o prowadzeniu działalności gospodarczej w Polsce.
Przedsiębiorcami prowadzącymi we własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową są: osoby fizyczne, osoby prawne i jednostki organizacyjne niebędące osobami prawnymi, którym odrębne ustawy przyznają zdolność prawną. Za przedsiębiorców należy także uznać wspólników spółek cywilnych w zakresie wykonywanej przez nich działalności.
Wszyscy przedsiębiorcy podlegają wpisowi do Ewidencji Działalności Gospodarczej bądź do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego (KRS).
Warunki podejmowania i wykonywania działalności gospodarczej przez osoby fizyczne na terenie Rzeczypospolitej Polskiej regulują przepisy ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz.U. z 2004r. Nr 173, poz. 1807 z późn. zm.).
Organem ewidencyjnym jest wójt, burmistrz lub prezydent miasta, a wniosek o wpis do ewidencji podlega opłacie. Przedsiębiorcy polscy są wpisywani do ewidencji prowadzonej przez gminę właściwą dla miejsca zamieszkania przedsiębiorcy.
Osoby zagraniczne z państw członkowskich Unii Europejskiej i państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) mogą podejmować i wykonywać działalność gospodarczą na takich samych zasadach jak przedsiębiorcy polscy. Podlegają one rejestracji w ewidencji prowadzonej przez gminę właściwą według głównego miejsca wykonywania tej działalności na terytorium RP.
Pozostałe osoby mają prawo podejmowania i wykonywania działalności gospodarczej tylko w formie spółek: komandytowej, komandytowo-akcyjnej, z ograniczoną odpowiedzialnością i akcyjnej, a także przystępowania do takich spółek, nabywania ich akcji i udziałów, o ile umowy międzypaństwowe nie stanowią inaczej.
Jak założyć firmę?
Dopełnienie formalności, związanych z rejestracją działalności gospodarczej w Polsce, w większości przypadków trwa około 3 tygodnie. Poszczególne etapy procedury rejestracyjnej będę opisywać w kolejności chronologicznej.
I urząd miasta (gminy)
Zasady podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby fizyczne są unormowane przez dwie ustawy:
Ustawa z dnia 19 listopada 1999 r. Prawo działalności gospodarczej;
Ustawa z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej.
Pierwszym krokiem przyszłego przedsiębiorcy jest rejestracja działalności w Ewidencji Działalności Gospodarczej, prowadzonej przez Urząd Gminy lub Miasta, właściwy dla miejsca stałego zamieszkania. Rejestracji Urząd dokonuje na wniosek zainteresowanego. Gminy zazwyczaj mają przygotowane własne formularze, często są one dostępne w wersji elektronicznej na stronach internetowych urzędów.
W zgłoszeniu o dokonanie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej podajesz:
nazwę firmy - najlepiej podać nazwę pełną wraz z wersją skróconą,
swoje imię i nazwisko oraz numer ewidencyjny PESEL,
adres zameldowania, a jeżeli zamierzasz stale wykonywać działalność w innym miejscu (np. biuro, sklep, zakład, oddział) to musisz podać również adres tego lokalu,
przedmiot wykonywanej działalności gospodarczej, zgodnie z Polską Klasyfikacją Działalności (PKD) - 4 cyfry, 1 litera i opis (możesz podać większą liczbę rodzajów działalności niż przewiduje wolne miejsce na wniosku, to co się nie zmieści wypisz w załączniku; nie możesz prowadzić działalności nie zgłoszonej, a każda zmiana we wpisie kosztuje później 50 zł),
datę rozpoczęcia działalności gospodarczej - wpisz faktyczny moment rozpoczęcia, biorąc pod uwagę, że załatwienie wszystkich formalności urzędowych zajmie około 3 tygodnie.
Wraz z wnioskiem przedstawiasz w Urzędzie, do wglądu, dowód osobisty. Zgłoszenie o dokonanie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej podlega opłacie w kwocie 100 zł, opłata za zmianę treści wpisu wynosi 50 zł. Rada gminy może wprowadzić zwolnienie od opłat.
Jeśli działalność ma być prowadzona w formie spółki cywilnej, każdy ze wspólników musi samodzielnie uzyskać wpis do ewidencji działalności gospodarczej.
Urząd ma 14 dni na wydanie zaświadczenia o wpisie.
II koncesje i uprawnienia zawodowe
Trzeba pamiętać, że niektóre rodzaje działalności wymagają posiadania koncesji na ich prowadzenie. Według ustawy są to:
1) poszukiwanie lub rozpoznawanie złóż kopalin, wydobywanie kopalin ze złóż, bezzbiornikowe magazynowanie substancji oraz składowanie odpadów w górotworze, w tym w podziemnych wyrobiskach górniczych,
2) wytwarzanie i obrót materiałami wybuchowymi, bronią i amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym,
3) wytwarzanie, przetwarzanie, magazynowanie, przesyłanie, dystrybucja i obrót paliwami i energią,
4) ochrona osób i mienia,
5) przewóz lotniczy,
6) budowa i eksploatacja albo wyłącznie eksploatacja autostrad płatnych oraz dróg ekspresowych, do których stosuje się przepisy o autostradach płatnych,
7) (uchylony),
8) rozpowszechnianie programów radiowych i telewizyjnych.
Od osób planujących takie formy działalności gospodarczej, jak prowadzenie aptek, praktyk lekarskich, praktyk w zawodach prawniczych, biur rachunkowych, pośrednictwa nieruchomości, wymagane jest posiadanie odpowiednich uprawnień zawodowych.
III Główny Urząd Statystyczny (GUS)
W ciągu 14 dni od wpisania firmy do ewidencji działalności gospodarczej, należy udać się do właściwego dla siedziby firmy wojewódzkiego oddziału Urzędu Statystycznego. Każdy przedsiębiorca otrzymuje numer REGON, czyli dziewięciocyfrowy identyfikator w rejestrze podmiotów gospodarki narodowej, prowadzonym do celów statystycznych. Jeśli działalność jest prowadzona w formie spółki cywilnej, REGON jest nadawany spółce.
W GUS należy złożyć wniosek RG-1 o wydanie numeru REGON, podając:
nazwę firmy,
adres, nr telefonu,
formę prawno-organizacyjną: osoba fizyczna lub spółka cywilna (s.c.),
stan aktywności prawnej i ekonomicznej (czy np. firma nie jest w likwidacji),
rodzaj przeważającej działalności wg Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD).
W wyniku wpisu do rejestru, otrzymujesz zaświadczenie o nadanym numerze identyfikacyjnym REGON i masz obowiązek okazywania tego zaświadczenia na żądanie instytucji i innych podmiotów gospodarczych.
Maksymalny okres oczekiwania na nadanie numeru REGON wynosi 7 dni od złożenia wniosku. Złożenie wniosku i nadanie identyfikatora REGON jest bezpłatne.
Potrzebne dokumenty:
dowód osobisty,
oryginał (do wglądu) i kopia Zaświadczenia o Wpisie do Ewidencji Działalności Gospodarczej.
IV pieczątka
Na pieczątce musi znaleźć się przynajmniej:
pełna nazwa firmy,
siedziba (adres),
numer REGON,
ale warto poczekać z wyrabianiem pieczątki do czasu uzyskania NIP.
Pieczątka to wydatek około 25 zł i przeważnie jeden dzień oczekiwania na jej wykonanie.
Z reguły żadne dokumenty nie są potrzebne, ale na wszelki wypadek można wziąć oryginał Wpisu do Ewidencji i dowód osobisty.
V firmowy rachunek bankowy
Ustawa Prawo działalności gospodarczej z dn. 19 listopada 1999r. (Dz. U. nr 101, poz. 1178 ze zm.) nakłada na przedsiębiorców obowiązek posiadania rachunku bankowego. Przez rachunek powinny przechodzić wszystkie transakcje, których jednorazowa wartość, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza równowartość 15 000 euro przeliczonych na złote według średniego kursu walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski ostatniego dnia miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym dokonano transakcji. O założeniu firmowego rachunku bankowego należy poinformować Urząd Skarbowy na druku rejestracyjnym NIP-1.
Dokonując wyboru banku dla swojego przedsiębiorstwa, zwróć szczególną uwagę na wysokość opłat za prowadzenie rachunku (w niektórych bankach bezpłatnie, w innych nawet 100zł miesięcznie), przelewy, wpłaty i wypłaty gotówkowe. Sprawdź, czy bank umożliwia korzystanie z kart płatniczych, jak liczną sieć bankomatów i placówek posiada (czy ich rozmieszczenie jest dla Ciebie dogodne), czy oferuje możliwość obsługi konta przez internet i/lub przez telefon.
Założenie rachunku trwa przeważnie kilka dni.
Potrzebne dokumenty:
dowód osobisty,
oryginał (do wglądu) i kopia Zaświadczenia o Wpisie do Ewidencji Działalności Gospodarczej,
oryginał (do wglądu) i kopia dokumentu nadania numeru REGON,
niektóre banki wymagają też pieczątki firmowej.
VI urząd skarbowy
Przed rozpoczęciem działalności gospodarczej należy w Urzędzie Skarbowym złożyć druk NPI-1, załączając uwierzytelnione lub urzędowo poświadczone kopie: Zaświadczenie o Wpisie do Ewidencji Działalności Gospodarczej, dokumentu uprawniającego do korzystania z nieruchomości, na terenie której znajduje się siedziba (np. umowa najmu, akt własności), zaświadczenia o numerze identyfikacyjnym REGON (chyba, że zgłoszenie jest składane za pośrednictwem gminy - wówczas można podać REGON dopiero w zgłoszeniu aktualizacyjnym).
Uwaga: Prywatny numer NIP osoby fizycznej staje się w momencie prowadzenia działalności numerem NIP firmy. Jeżeli do tej pory Numer Identyfikacji Podatkowej (NIP) nie został Ci nadany przez urząd skarbowy, do składanej dokumentacji musisz dołączyć wypełniony druk NIP-4.
Przy składaniu wniosku o NIP trzeba wybrać formę opodatkowania podatkiem dochodowym:
karta podatkowa,
ryczałt ewidencjonowany,
na zasadach ogólnych (księga przychodów i rozchodów).
Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Ustawa z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.
Ustawa z dnia 18 listopada 2004 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw.
Podatek na zasadach ogólnych ma prawo płacić każdy, natomiast w formie karty podatkowej i ryczałtu - tylko osoby prowadzące działalność gospodarczą w określonych branżach i rodzajach (np. handel obnośny, wynajem pokoi, usługi krawieckie).
NIP-1 - zgłoszenie identyfikacyjne / zgłoszenie aktualizacyjne osoby fizycznej prowadzącej samodzielnie działalność gospodarczą.
Zgłoszenie rejestracyjne VAT
W urzędzie skarbowym należy zadeklarować, czy osoba będzie VATowcem (płatnikiem podatku VAT), czy też nie. Osoby rozpoczynające działalność gospodarczą z definicji są zwolnione z rozliczania tego podatku (tzw. zwolnienie podmiotowe). Zwolnienie kończy się, gdy obrót firmy przekroczy w roku podatkowym ustalony próg (w 2005 roku ten próg wynosi 43 800 zł), a jeżeli osoba rozpoczyna działalność w trakcie roku to próg ten jest wyliczany w odpowiedniej proporcji. Mamy również prawo od razu stać się płatnikiem podatku VAT. Zgłoszenie rejestracyjne VAT składa się najpóźniej w dniu poprzedzającym dzień rozpoczęcia sprzedaży towarów lub świadczenia usług objętych VAT, w urzędzie skarbowym właściwym w sprawach VAT, na druku VAT-R.
Opłata za rejestrację wynosi 152 zł.
Urząd potwierdza zgłoszenie, wydając w tej sprawie decyzję administracyjną (VAT-5). Jeśli dane objęte tym zgłoszeniem się zmienią - trzeba je zaktualizować w terminie 7 dni.
VAT-R - zgłoszenie rejestracyjne w zakresie podatku od towarów i usług.
Jeśli planujesz prowadzenie transakcji handlowych z kontrahentami z innych państw Unii Europejskiej, musisz dodatkowo zarejestrować się w urzędzie skarbowym jako tzw. podatnik VAT-UE. W tym celu trzeba wypełnić dodatkowy druk (VAT-R/UE). Zgłoszenie to jest bezpłatne, urząd potwierdza rejestrację na druku VAT-SUE, a podatnik otrzymuje tzw. numer NIP-UE (jest to ten sam NIP, tylko poprzedzony kodem PL).
VAT-R/UE - zgłoszenie rejestracyjne w zakresie podatku od towarów i usług.
Uwaga! Formularze VAT-R i VAT-R/UE należy składać łącznie.
Księgowość
Przed wizytą w urzędzie skarbowym musisz podjąć decyzję, czy chcesz prowadzić księgowość samodzielnie, czy zlecić zewnętrznej firmie (wydatek rzędu 100 do 500 zł miesięcznie, w zależności od ilości księgowanych dokumentów). Prowadzenie księgowości samodzielnie nie jest trudne, ale wymaga pewnej wiedzy na ten temat. Nieznajomość przepisów nie zwalnia od odpowiedzialności. Od odpowiedzialności nie zwalnia również wynajęcie biura rachunkowego, ponieważ dokumenty zatwierdzasz własnym podpisem.
W zgłoszeniu NIP-1 korzystanie z np. internetu jest traktowane tak samo jak prowadzenie księgowości samodzielnie.
Przykładowo: za cenę 45 zł netto miesięcznie otrzymasz dostęp do serwisu X, który automatycznie:
prowadzi księgę przychodów i rozchodów,
prowadzi ewidencję sprzedaży i zakupów VAT,
prowadzi rejestry środków trwałych i wyposażenia,
po zamknięciu miesiąca tworzy deklaracje VAT-7, PIT-5 i ZUS DRA.
A wszystko to na podstawie wystawianych faktur i księgowanych wydatków. Dodatkowo internet daje możliwość uzyskania pomocy księgowej przez e-mail lub telefon.
VII Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS)
W terminie 7 dni od rozpoczęcia działalności gospodarczej należy zgłosić ten fakt do ZUS, wypełniając właściwe formularze rejestracyjne. Ewentualnych pracowników i osoby współpracujące zgłaszamy do ubezpieczenia w 7 dni od przyjęcia do pracy lub rozpoczęcia współpracy.
Celem zgłoszenia firmy, należy wypełnić formularz ZFA (zgłoszenie płatnika składek - osoby fizycznej). W przypadku, gdy prowadzenie firmy jest jedynym zajęciem, dodatkowo wypełnić należy formularz ZUA (zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych i zdrowotnego), a jeśli, oprócz prowadzenia firmy, pracujemy na pełny etat za wynagrodzenie co najmniej 849 zł brutto miesięcznie, to zamiast ZUA wypełniasz ZZA (zgłoszenie tylko do ubezpieczenia zdrowotnego).
Pełny ZUS to comiesięczny wydatek rzędu 660 zł, samo ubezpieczenie zdrowotne - około 160 zł.
Wzory druków są dostępne na stronie www.zus.pl, ale składać można tylko oryginalne formularze pobrane w placówce ZUS lub formularze wydrukowane z programu Płatnik (program bezpłatny, dostępny w placówkach ZUS i na stronie www.zus.pl).
Potrzebne dane:
REGON firmy,
numer wpisu do ewidencji i nazwa organu prowadzącego rejestr,
numer rachunku bankowego firmy,
dane personalne (imię, nazwisko, adres, PESEL, nr dokumentu tożsamości, NIP, data i miejsce urodzenia) wszystkich zgłaszanych osób,
zdjęcie każdej osoby, do legitymacji ubezpieczeniowej.
VIII Państwowa Inspekcja Pracy (PIP)
Zatrudniając pracownika, musimy w ciągu 14 dni powiadomić o tym Państwową Inspekcję Pracy.
IX inspektor sanitarny (sanepid)
W przypadku, gdy planujemy otworzyć np. gabinet kosmetyczny lub sklep spożywczy, odbioru miejsca wykonywania działalności musi dokonać Sanepid. W tym celu musimy złożyć wniosek, zawierający inwentaryzację z opisem technologicznym oraz architektoniczne plany pomieszczenia i jego dane (powierzchnia, wysokość, liczba okien, dostęp do wody itd.).
Na rozpatrzenie wniosku inspektor ma 14 dni. Po tym czasie można spodziewać się odbioru lokalu i wydania postanowienia lub decyzji odbioru. Opłata za odbiór uzależniona jest od czasu trwania oględzin obiektu.
X minimalne koszty firmy
ZAŁOŻENIE
Rejestracja działalności gospodarczej kosztuje 100 zł (opłata na rzecz Urzędu Gminy). Jeżeli chcemy zostać płatnikiem VAT to dodatkowo musisz zapłacić 152 zł w Urzędzie Skarbowym.
PROWADZENIE
Składki do ZUS - płacisz co miesiąc, niezależnie od tego, czy firma zarabia, czy też nie.
Jeżeli, oprócz prowadzenia działalności gospodarczej, pracujemy na podstawie umowy o pracę i zarabiamy co najmniej 899,10 zł brutto miesięcznie, to musimy opłacać tylko składkę na ubezpieczenie zdrowotne – około 170 zł.
Jeśli działalność gospodarcza jest Twoim jedynym źródłem utrzymania to należy opłacać składki na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne i Fundusz Pracy - razem około 690 zł.
Osoby, które po raz pierwszy założyły firmę, mogą przez pierwsze dwa lata jej działania opłacać niższe składki na ubezpieczenie społeczne. Dla nich miesięczne koszty ZUS to ok 250 zł.
XI Opłaty obowiązujące w postępowaniu rejestrowym
Poniższa tabela została opracowana w oparciu o Ustawę o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. Nr 167 z 2005 r. Poz. 1398). Ustawowe zwolnienia od obowiązku poniesienia kosztów dla podmiotów działających w określonej formie prawnej regulują przepisy szczególne będące podstawą działania dla tych podmiotów.
XI inne przykładowe koszty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej
. leasing samochodu osobowego- w wypadku leasingu samochodu osobowego od maja 2004 do 21 sierpnia 2005 mieliśmy prawo odliczać cześć VAT (50% VAT, lecz nie więcej niż 5000 zł - dotyczy to sumy wszystkich rat). Od 21 sierpnia 2005 kwota odliczalnego VAT-u wzrosła do 60% ale nie więcej niż 6000 zł.
2. pracownicy- istnieją trzy rodzaje umów z pracownikami: umowa zlecenie, umowa o dzieło i umowa o prace. Różnica miedzy nimi polega stopniu związania pracodawcy z pracownikiem i na rodzaju opłacanych składek do ZUS. I tak:
1.Umowa o pracę – pracodawca i pracownik opłacają pełne składki do ZUS
2.Umowa- zlecenie – rozróżniamy trzy sytuacje:
- pracownik jest już zatrudniony u innego pracodawcy na umowę o pracę i zarabia min. 899 zł brutto – wówczas od „Umowy-zlecenia” opłacamy tylko składkę na ubezpieczenie zdrowotne
- Umowa–zlecenie jest jedynym dochodem pracownika lub jest on zatrudniony u innego pracodawcy na umowę o pracę, ale zarabia mniej niż 899 zł brutto– wówczas od umowy opłacamy składki identyczne jak przy „Umowie o pracę”
- Umowa ze studentem - nie płacimy składek na ZUS
3.Umowa o dzieło– od tej umowy nie opłacamy żadnych składek do ZUS, ale możliwości zawarcia tego typu umowy są ograniczone charakterem wykonanej pracy.
3. reprezentacja i reklama- objęte limitem (do 0,25% wysokości przychodów) koszty reprezentacji i reklamy są czym innym niż reklama w mediach. Reklama, która jest prowadzona w środkach masowego przekazu lub publicznie w inny sposób, nie podlega limitowaniu. Np. reklama w gazecie lub w telewizji jest normalnym kosztem wpisywanym w Księdze Przychodów i Rozchodów do kolumny nr 14 (pozostałe wydatki). Kosztem reprezentacji, księgowanym w 12. kolumnie KPiR, jest np. obiad z kontrahentem lub prezent dla klienta. Do wydatków limitowanych należą te, które z założenia są kierowane wyłącznie do konkretnego adresata. Wszelkie formy promocji kierowane do anonimowego kręgu potencjalnych konsumentów zalicza się do reklamy prowadzonej publicznie.
W kolumnę nr 12 KPiR można wpisać wartość poniesionych wydatków do wysokości nie przekraczającej 0,25% przychodu z danego okresu, czyli na każde 1000zł przychodu przypada maksymalnie 2zł 50gr kosztów reprezentacyjnych. Limit rozliczany jest zgodnie z aktualnym stanem przychodów, w cyklu rocznym. Jeśli w danym miesiącu Twoje wydatki na reprezentację są wyższe niż wyliczony z przychodów limit to możesz je zaksięgować jedynie do wysokości bieżącego limitu. W kolejnych miesiącach, gdy wraz ze wzrostem skumulowanego przychodu wzrośnie łączny limit, możesz doksięgować „Dowodem księgowym” nierozliczoną wcześniej cześć wydatku.
4. samochód ciężarowy- statut samochodu ciężarowego w firmie jest podobny jak w przypadku osobowego samochodu firmowego. Jest on środkiem trwałym i podlega amortyzacji, ale nie stosuje się do niego pewnych ograniczeń, które występują przy samochodzie osobowym:
nie ma ograniczenia maksymalnej wartości pojazdu, która podlega amortyzacji (czyli owych 20 000 Euro),
przy zakupie pojazdu masz prawo do odliczenia 100% zapłaconego VAT,
masz prawo do odliczenia VAT-u od zakupionego do tego pojazdu paliwa.
Zasady wprowadzania pojazdu do ewidencji są takie same, jak w przypadku samochodu osobowego firmowego, dlatego, w razie wątpliwości, najlepiej zapoznać się z zasadami wypełniania formularza w punkcie „Samochód Osobowy”.
5. samochód osobowy firmowy- jest własnością firmy, czyli został przez nią zakupiony lub przekazany do firmy przez jej właściciela z majątku prywatnego. Firma ma prawo do dokonywania odpisów amortyzacyjnych tego pojazdu, czyli co miesiąc cześć wartości samochodu jest zaliczana w koszty w wysokości wynikającej ze stawek amortyzacyjnych.
Ustawodawca wprowadził pewne ograniczenia dla zaliczenia w koszty wydatków na zakup samochodu osobowego oraz w odliczeniu VAT od zakupu i eksploatacji:
Maksymalna kwota, która podlega amortyzacji to odpowiednik w złotych 20 000 EURO przy kursie z dnia zakupu. Jeżeli samochód jest droższy to nadwyżka nie stanowi kosztu prowadzenia działalności
Masz prawo do odliczenia tylko 50% VAT-u od zakupu, ale nie więcej niż 5000 zł. Pozostały VAT powiększa wartość początkową samochodu.
Nie można odliczać VAT od zakupu paliwa - faktury księgowane są w Książce Przychodów i Rozchodów w kwotach brutto.
Wszystkie wydatki związane z eksploatacją samochodu są zaliczane w całości w koszty.
Nowelizacja ustawy o VAT wprowadza nową definicje samochodu ciężarowego, obowiązującą od 22 sierpnia 2005. Właściciele samochodów wpisanych do Ewidencji Pojazdów jako samochody ciężarowe, odliczający VAT od zakupionego paliwa, muszą przed zaksięgowaniem wydatków na paliwo na podstawie faktur wystawionych po 21 sierpnia 2005 zadeklarować, czy ich samochód spełnia wymagania stawiane przez ustawę samochodowi ciężarowemu.
6. ZUS - księgowanie składek
Jeżeli:
nie jesteś zatrudniony na podst. „Umowy o pracę” na co najmniej 899,10 zł brutto
i
nie masz prawa do renty lub emerytury
i
nie opłacasz składek ZUS z innej działalności gospodarczej
to jesteś zobowiązany do odprowadzania do ZUS następujących składek:
ubezpieczenia społecznego (emerytalno-rentowo-wypadkowego)
ubezpieczenia zdrowotnego
składki na Fundusz Pracy
Oprócz tego, możesz opłacać dobrowolne ubezpieczenie chorobowe, jednakże prawo do zasiłku chorobowego przysługuje dopiero po nieprzerwanym opłacaniu składki przez 180 dni (bez dnia spóźnienia).
Jeżeli któryś z wymienionych wyżej warunków (umowa o pracę na co najmniej 899,10 zł brutto, prawo do renty...) jest spełniony, to opłacasz tylko składkę na ubezpieczenie zdrowotne.
7. sprzedaż towarów używanych- przy handlu towarami używanymi oraz przedmiotami kolekcjonerskimi sprzedaż dokumentujemy poprzez wystawienie fakturyVAT-marża. Szczególne przepisy dotyczące tej procedury wymagają prowadzenia dodatkowej ewidencji zakupu i sprzedaży towarów w celu jednoznacznego określenia podstawy opodatkowania podatkiem VAT.
Umowa o pracę czy własna działalność?
To na jakich zasadach podejmujemy pracę, ma dla każdego z nas kluczowe znaczenie, a kwestia ta nie dotyczy wyłącznie warunków, na jakich ją podejmujemy, ale również - a tak naprawdę przede wszystkim - zasad prawnych i podatkowych, na jakich nasza praca się odbywa.
Współczesne kodeksy pracy, wśród których polski kodeks nie jest wyjątkiem, są wynikiem zaszłości historycznych i socjalizującego podejścia ich autorów do tematu gospodarki oraz zatrudnienia w ogóle. Słabo również przystają one do dzisiejszych realiów gospodarki i konkurencyjności.
Jeśli przyjmiemy, że ktoś pracuje jako przedstawiciel handlowy i zarabia 5000 zł brutto/m-c, to otrzymuje 3306 zł netto/m-c, ale sam kosztuje przy tym pracodawcę 5991 zł/m-c. Jego emerytura wynosić będzie ok. 1200-1450 zł/m-c. Jeżeli przez całą swoją karierę będzie pracować na etacie, to do budżetu odprowadzi 1 288 800 zł składek i podatków.
Gdyby ten sam przedstawiciel zmienił formę zatrudnienia, to przy tych samych kosztach dla pracodawcy (pracodawca oszczędza tylko na administracji i księgowości) otrzymałby 4153 zł netto/m-c, mając swobodę, której nie ma jako pracownik. Przeznaczając zysk pochodzący z takiego rozwiązania na regularne inwestowanie przy dość niskiej średniej rocznej stopie zwrotu (na przykład 7%), w wieku 65 lat nasz przedstawiciel zgromadziłby 2 236 185 zł, co z pewnością pozwoliłoby mu przejść na emeryturę w dowolnym momencie.
W przypadku osób, które pracują w kilku miejscach (na przykład nauczyciele i lekarze), wygląda to jeszcze bardziej atrakcyjnie, ponieważ nie musiałyby one odprowadzać składek ZUS w wysokości ok. 700 zł/m-c (składkę ZUS opłaca bowiem tylko jeden z pracodawców, a osoba prowadząca dodatkowo działalność gospodarczą odprowadza tylko składkę na ubezpieczenie zdrowotne – ok. 170 zł). Korzyści wynikające z samozatrudnienia są tym większe, im większe wynagrodzenie, ale nad takim rozwiązaniem należy się zastanowić już przy wynagrodzeniu na poziomie 2500 zł brutto/m-c lub nawet niższym, jeżeli możemy uniknąć opłat składek ZUS-owskich – już na tym poziomie korzyści przewyższają koszty.
Dla przykładu ktoś, kto zarabia 10000 zł brutto/m-c (6229 netto) na etacie, będzie otrzymywać emeryturę na poziomie 2300-2550 zł m-c, a w trakcie swej kariery odprowadzi do budżetu 2 428 320 zł składek i podatków. Natomiast po przejściu na własną działalność otrzymywałby 8443 zł netto/m-c, a inwestując tę nadwyżkę przy stopie zwrotu 7%, w wieku emerytalnym zgromadziłby 5 845 236 zł! Kapitał ten należy wówczas do niego lub jego spadkobierców i nie podlega podatkowi od spadków i darowizn, a jest przy tym łatwo dostępny.
Gdy prowadzi się działalność gospodarczą, można korzystać z podatku liniowego (obowiązuje stała stawka 19%), jak też wliczać w koszty działalności różnego rodzaju prywatne wydatki, np. samochód, szkolenia, sprzęt PC, itp. Nie posiadamy „przywilejów” płynących z kodeksu pracy, jednakże ich ilość i rodzaje podlegają indywidualnym negocjacjom pracownika z pracodawcą, a swoboda umów nas niczym nie ogranicza.
Co zrobić, aby zarabiać, a nie tylko pracować? Wystarczy odwiedzić urząd gminy/miasta, urząd skarbowy i najbliższą jednostkę Głównego Urzędu Statystycznego, a tam odpowiednio: wpisujemy się do rejestru ewidencji działalności gospodarczej, zgłaszamy się jako podatnik prowadzący działalność gospodarczą i otrzymujemy numer REGON. Konieczne jest jeszcze porozumienie z naszym pracodawcą oraz przygotowanie programu własnego inwestowania z myślą o przyszłości. W tym mogą pomóc firmy doradztwa finansowego.