Własność prywatna, państwowa i komunalna

Własność -definicja ta została określona w artykule 140 KC, w granicach określonych przez ustawy oraz zasady współżycia społecznego właściciel może z wyłączeniem innych osób korzystać z rzeczy zgodnie ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem swego prawa w szczególności może pobierać pożytki oraz inne dochody z rzeczy. W tych samych granicach może rozporządzać rzeczą. Definicja własności została podzielona na 2 części:
1 część to pozytywna strona definicji własności; na którą składają się uprawnienia (atrybuty) przysługujące właścicielowi rzeczy:
a) uprawnienia do korzystania z rzeczy, na które składają się następujące elementy:
-Uprawnienia do posiadania rzeczy,
-Uprawnienie do używania rzeczy z możliwością czerpania z niej pożytków,
-Uprawnienie do przetworzenia rzeczy, zużycia i zniszczenia;
b) uprawnienia do rozporządzania rzeczą, na które składają się następujące elementy:
-uprawnienia do zbycia rzeczy(na podstawie czynności prawnej umowa kupna-sprzedaży),
-uprawnienie do obciążenia rzeczy(w przypadku rzeczy ruchomej-zestawienia, a nieruchomej-hipoteka)
2 część to negatywna storna definicji własności, polega ona na tym, że inne podmioty prawa mają obowiązek nie ingerowania w sferę uprawnień właściciela.
Granice definicji własności:
· materia ustawowa (wynikająca z przepisów prawa cywilnego ale przede wszystkim z przepisów prawa administracyjnego),
· społeczno-gospodarcze przeznaczenie prawa,
zasady współżycia społecznego.

Własność państwowa
I W systemie gospodarki rynkowej nie ma miejsca na uprzywilejowanie w dziedzinie produkcji własności państwowej. Przeciwnie, państwo nie jest w tym systemie powołane do prowadzenia działalności zarobkowej, jest to bowiem domena przede wszystkim własności prywatnej. W ograniczonym jednak zakresie państwo bierze udział także w procesie produkcji wtedy, gdy szczególnie względy to usprawiedliwiają. Z powyższego wynika, że państwo może być w jakimś zakresie właścicielami środków produkcji. Ponadto do państwa, jako właściciela, należą dobra o innym przeznaczeniu. Po pierwsze, państwo musi być właścicielem przedmiotów potrzebnych do wykonania jego ustrojowych funkcji takich, jak obrona kraju, bezpieczeństwo obywateli, administracja, szkolnictwo itp. Po drugie, państwo występuje jako właściciel mienia, które przeznacza na popieranie różnorodnej-zarówno gosp., jak i niegospodarczej-działalności obywateli i ich organizacji. Dotyczy to przede wszystkim nieruchomości, które państwo oddaje innym podmiotom, np. pod budownictwo mieszkaniowe. Zakres własności państwowej powinien być ograniczony wskazanymi wyżej celami. Niestety, państwo nasze ciągle jeszcze jest obciążone wielkimi zasobami środków produkcji należących z formalnego punktu widzenia głównie do przedsiębiorstw państwowych lub do spółek jednoosobowych Skarbu Państwa powstałych w wyniku tzw. komercjalizacji tych pierwszych. Do własności państwowej mają oczywiście zastosowanie przepisy o własności zawarte w KC oraz w innych ustawach. Pod pewnymi jednak względami własność państwowa ma charakter swoisty, co uzasadnia obowiązywanie w tym zakresie także unormowań szczególnych. Jest to konieczne z kilku powodów. Po pierwsze, że własność państwowa musi być, jako własność społeczna, wykonywana zgodnie z zasobami prawidłowej gospodarki. Na dowolność nie ma tu miejsca. Po drugie państwo jest właścicielem o szczególnym charakterze, w nim są bowiem skupione zarówno atrybuty władzy(imperium), jak i uprawnienia właścicielskie (dominium), co może prowadzić do zniekształceń w sferze wykonywania własności, gdy czynnik władzy zdominuje element prywatno-prawny. Po trzecie, własność państwowa musi być poddana specjalnemu zarządowi, właściwemu tylko dla niej.

II Ze względu na znaczne zasoby własności państwowej oraz jej różnorodność zarząd mieniem państwowym nie jest jednolity. Do niedawna był on wykonywany przez państwowe osoby prawne, głównie przez przeds. Państwowe, oraz przez państwowe jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej. Te dwa tryby zachowały nadal aktualność, ale dokonujące się przemiany sprawiły, że obecnie występują jeszcze 3 inne formy zarządu mieniem państwowym: przez Agencję Własności Rolnej Skarbu Państwa, przez zakładane przez państwo spółki oraz przez tzw. Narodowe fundusze inwestycyjne.

III Koncepcja zarządu mieniem państwowym przez państwowe osoby prawne inne aniżeli Skarbu Państwa uległa na skutek przemian gosp. zasadniczej zmianie. Abstrahując od sytuacji nielicznych wówczas państwowych osób prawnych mających postać spółek akcyjnych, prawa własności i inne prawa majątkowe, którymi dysponowała państwowa osoba prawna, przysługiwały niepodzielnie państwu, a osoba ta jedynie wykonywała względem zarządzanych przez siebie części mienia państwowego uprawnienia płynącego z własności państwowej; czyniła to przy tym w imieniu własnym, co oznaczało, że na zew., tj. wobec osób trzecich, prezentowała się tak, jakby ona, a nie państwo było podmiotem wykonanych praw. Obecnie ustawodawca od tej Konstytucji odstąpił. Wyszedł bowiem z założenia, że jest ona sztuczna i nie daje się pogodzić z prowadzeniem prawidłowej gospodarki oraz że jest sprzeczna z istotą osoby prawnej, która powinna mieć, tak jakby każdy podmiot prawa, własny majątek i ponosić z niego odpowiedzialność cywilną za swe usługi. Własność i inne prawa majątkowe, stanowiące mienie państwowe przysługują Skarbowi Państwa albo innym państwowym osobom prawnym. Z tego wynika, że obecne prawo własności, dzierżawy, najmu, prawo do określonego dobra niematerialnego itp. Przysługują, jeżeli są przeznaczone do wykonywania zadań przez daną państwową osobę prawną, tej osobie, a nie państwu. Obecnie przeto zarówno na zew., jak i wew. Tylko ta osoba jest właścicielem lub innym uprawnionym względem należących do niej przedmiotów mienia państwowego. Nie oznacza, to jednak, że państwo nie ma względem majątku państwowych osób prawnych w formie jednoosobowych spółek kapitałowych Skarbu Państwa, nie wymaga więc bliższych wyjaśnień. Chodzi natomiast o uprawnienia państwa wobec osób prawnych o swoistej, właściwej tylko dla osób państwowych postaci. Z faktu, że z ekonomicznego punktu widzenia właścicielem mienia oddanego państwowej osobie prawnej do wykonania jej zadań jest Skarb Państwa, a ta osoba reprezentuje tylko pewną konstrukcję jurydyczną, wynika, że państwu przysługuje względem tego mienia swoiste prawo z którego wypływają takie uprawnienia, jak prawo do nadzoru nad gospodarką państwowej osoby prawnej, jak prawo do dywidendy, prawo do wycofania składników majątkowych z gestii tej osoby, a nawet prawo do jej zlikwidowania i przejęcia jej mienia. Sytuacja jest podobna jak w wypadku spółki akcyjnej. Spółka ta jest, jako osoba prawna, właścicielem w sensie ekonomicznym są akcjonariusze. Im przeto przysługują daleko idące uprawnienia wynikające z akcji, które pozwalają na czerpanie zysków i decydowanie o losie przeds. do najważniejszych składników mienia państwowej osoby prawnej nieruchomości pod taki tytułem przez Skarb Państwa lub na nabycie własności od innych właścicieli aniżeli Skarb Państwa. Pierwsza możliwość wynika z faktu, że Skarb Państwa może swoje nieruchomości zbywać pod każdym tytułem i każdemu podmiotowi. Druga-z zasady ogólnej, w myśl której każdy podmiot może dokonywać takich czynności.

IV Kwestia własności mienia nie należącego do innych aniżeli Skarb Państwa państwowych osób prawnych zajmuje się powołany już art.34 KC, oraz art. 44 paragraf 1. Art.34 głosi, że Skarb Państwa jest w stosunkach cywilnoprawnych podmiotem praw i obowiązków, które dotyczą mienia państwowego nie należącego do innych państwowych osób prawnych. Z art.44 paragrafu 1 wynika, że mienie nie należące do innych państwowych osób należy do Skarbu Państwa. Z przytoczonych przepisów wynika, że podmiotem praw wchodzących w skład mienia, o którym mowa, jest Skarb Państwa, a poszczególne jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej to tylko organy działające ze Skarbu Państwa. Zgodnie z przeważającym poglądem Skarb Państwa nie stanowi oddzielnej od państwa osoby prawnej. Skarb Państwa to samo państwo.
V Nową formę zarządzania mieniem państwowym stanowi Agencja Własności Rolnej Skarbu Państwa, powołana do życia przez ustawę z 19.10.1991r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa oraz o zmianie niektórych ustaw. Jest ona państwową osobą prawną, jednakże jej status prawny nie jest-w świetle mało precyzyjnych sformułowań niektórych przepisów-w pełni klarowny. Uzasadniony jednak wydaje się w świetle tych przepisów-w pełni klarowny. Uzasadniony jednak wydaje już z jej nazwy-do własności Skarbu Państwa, to w istocie rzeczy jest ona tylko wyodrębnioną częścią Skarbu Państwa. Z kolei odp. na pyt., kto jest podmiotem własności zarządzanej przez Agencję, daje srt.5 ustawy. Z przepisu tego mianowicie wynika, że jest to mienie należące do Skarbu Państwa, z tym że Agencja wykonuje względem niego „prawa i obowiązki Skarbu Państwa”.

VI Kolejny tryb zarządzania własnością państwową wprowadza powołana już ustawa o komercjalizacji i prywatyzacji przeds. państwowych. Tryb ten polega na tym, że w pierwszym etapie przeds. państwowe ulega przekształceniu w jednoosobową spółkę Skarbu Państwa, w której wszystkie akcje należą do państwa. Do spółki takiej mają-poza przepisami szczególnymi-zastosowanie przepisy KH o spółkach. Jednoosobowa spółka Skarbu Państwa jest osobą prawną, majątek przeto dotychczasowego przeds. staje się majątkiem spółki. Skarbowi Państwa natomiast przysługują prawa akcjonariusza. Wobec tego, że dalszym etapem jest udostępnianie akcji nabywcom, jednoosobowa spółka jest formą przejściową; z chwilą choćby jednej akcji istnieje ona nadal, ale już nie jako jednoosobowa spółka Skarbu Państwa. W razie sprzedaży choćby jednej akcji istnieje ona nadal, ale już nie jako jednoosobowa spółka Skarbu Państwa.

VI Swoisty tryb zarządzania mieniem państwowym przewiduje ustawa z 30.04.1993r. o narodowych funduszach inwestycyjnych i ich prywatyzacji. Ustawa ta normuje szczególny rodzaj powszechnej prywatyzacji (PPP), w związku z czym powołuje do życia tzw. Fundusze inwestycyjne, które przejmują akcje firm państwowych objętych tym trybem prywatyzacji.

VIII Jak to wynika z dotychczasowych rozważań, nie wszystkie wyżej opisane tryby zarządzania własnością państwową mają jednakowy ciężar gatunkowy. Podstawowe znaczenie ma zarządzanie przez Skarb Państwa oraz przez inne państwowe osoby prawne. Pozostałe tryby są w istocie rzeczy odmianami zarządu realizowanego przez Skarb Państwa. Pewne niejasności wynikają stąd, że ustawodawca nie zawsze przekonująco posługuje się konstrukcją osobowości prawnej. Przede wszystkim jednak z rozważań tych wynika, że na tle nowej, wprowadzonej prze nowelę koncepcji własnościowego statusu państwowych osób prawnych aniżeli Skarb Państwa powstaje nowy podział własności państwowej; podział, jaki nie występował pod rządem zasady jedności własności państwowej. Obecnie własność ta nie ma charakteru jednolitego, lecz dzieli się na dwie kategorie: na własność Skarbu Państwa i innych państwowych osób prawnych. Tę ostatnią ustawodawca traktuje podobnie, jak każdą własność należącą do różnych osób fizycznych i prawnych, natomiast własność Skarbu Państwa poddaje w szerokim zakresie szczególnym unormowaniem. Tylko nieruchomość Skarbu Państwa może być obciążona użytkowaniem wieczystym; tylko grunt rolny Skarbu Państwa może być oddany w użytkowanie rolniczej spółdzielni produkcyjnej. Te i inne podobne dyspozycje nie są dopuszczalne w odniesieniu do nieruchomości stanowiących własność innych państwowych osób prawnych. Jest tak dlatego, że są to dyspozycje, przez które państwo nie tylko wykonuje przysługujące mu prawo własności, ale także realizuje swe obowiązki z zakresu państwowego imperium. Z tą funkcją państwa nie mają wspólnego „inne państwowe osoby prawne”.

Własność samorządowa-komunalna
I Samorząd terytorialny w Polsce został reaktywowany w 1990 r. przez nowelę z 8.03.1990 r. do obowiązującej wówczas Konstytucji oraz z tej samej daty ustawę o samorządzie terytorialnym; obecnie ustawa ta nosi tytuł „o samorządzie gminy”. Na mocy tych aktów normatywnych samorząd terytorialny ustanowiony został na poziomie gmin, które stały się jednostkami tego samorządu, określonymi następnie jako podstawowe. Wraz z takim określeniem gmin pojawiła się w tej Konstytucji zapowiedź powołania do życia innych jednostek samorządu terytorialnego, o czym miała rozstrzygnąć ustawa. Między jednostkami samorządu terytorialnego kraju nie ma więzi hierarchicznej. Żadna z tych jednostek nie jest podporządkowana drugiej, każda ma własne zadania i własny majątek, z którego samodzielnie korzysta i nim dysponuje, jest niezależną od innych jednostek osobą prawną. Oprócz tych jednostek, ale niejako a poziomie każdej z nich mogą działać zależne od nich wojewódzkie, powiatowe czy gminne osoby prawne, tworzone przez jednostki w celu wykonywania ich zadań; przysługujące tym osobom własność i inne prawa majątkowe stanowią na płaszczyźnie prawa cywilnego ich własny majątek, którym same odpowiadają za swoje zobowiązania, natomiast „macierzystym” jednostkom przysługują względem nich określone uprawnienia gwarantujące wykonywanie zadań tych jednostek i decydujące o przynależności, w sensie ekonomicznym, tego majątku od danej jednostki samorządu terytorialnego. Poza tym gminy i powiaty mogą, w celu wspólnego wykonywania ich publicznych zadań, tworzyć odpowiednio związki międzygminne i międzypowiatowe. Z ekonomicznego punktu widzenia mienie tych związków jest mieniem tworzących go jednostek, z prawnego-jest to majątek poszczególnych związków, jako odrębnych od tych jednostek, choć od nich zależnych, podmiotów (osób prawnych), które same odpowiadają za swoje zobow. Własność związków traktowania jest w przepisach prawa analogicznie jak własność jednostek samorządu terytorialnego.

III Własność samorządowa nie jest terminem ustawowym. Ten termin wydaje się stosowany dla syntetycznego określenia własności (mienia) przysługującej jednostkom samorządu terytorialnego różnych szczebli, ich związkom oraz tworzonym przez nie osobom prawnym. Może być sporne, czy łącznie z własnością tych podmiotów do samorządowej należałoby zaliczyć również własność przysługującą stowarzyszeniom tworzonym przez powiaty i gminy dla wspierania idei samorządu terytorialnego oraz fundacjom powołanym do życia przez jednostki samorządu terytorialnego w celu wykonywania zadań związanych z działalnością tego samorządu. Jak to już wynika z dotychczasowych rozważań, własność samorządowa z natury rzeczy nie jest, także w sensie ekonomicznym, własnością związaną z jednym podmiotem; co wyst. W wypadku własności państwowej. Jedynie na poziomie poszczególnych jednostek samorządu terytorialnego (poszczególnych gmin, województw czy też powiatów) można mówić o swoistej, tylko oczywiście w sensie ekonom., „jedności mienia samorządowego”; jednostce takiej przysługują bowiem określone uprawnienia względem „jej” osób prawnych. Wspólne zaszeregowanie i wyróżnienie jako własności samorządowej, własności należącej do różnych, odrębnych-zarówno pod względem prawnym, jak i ekonomicznym-podmiotów, tj. do poszczególnych jednostek samorządu terytorialnego, wynika ze wspólnych cech tych właścicieli oraz jednorodności celów, jakim własność im przysługująca służy, a do których należy zaspokojenie zbiorowych potrzeb mieszkańców województw, gmin czy powiatów, tworzących wspólnoty samorządowe tych poszczególnych jednostek. Ze względu na te same właściwości do kategorii mienia samorządowego należało też zaliczyć mienie związków międzygminnych oraz międzypowiatowych, zaś ze względu na tę drugą(zadania) i zależność od jednostek samorządu terytorialnego-własnoścć przysługująca samorządowym osobom prawnym. Własność wymienionych podmiotów, niezależnie od wspólnych cech uzasadniających jej łączne zakwalifikowanie jako własności samorządowej, nie jest jednak traktowana przez porządek prawny jednakowo. Odnośnie do samorządowych osób prawnych, innych niż jednostki samorządu terytorialnego i ich związki, obowiązują w zasadzie uregulowania ogólne dotyczące każdego właściciela ; „w zasadzie”, gdyż istnieją odstępstwa, świadczące właśnie o samorządowym charakterze ich własności. Natomiast mienie należące do jednostek samorządu terytorialnego oraz do ich związków poddane jest w znacznie szerszym zakresie unormowaniom szczególnym. Dotyczy to przed wszystkim wykonywania własności nieruchomości, co do którego specjalne przepisy zawiera wielokrotnie cytowana ustawa o gospodarce nieruchomościami. Charakterystyczne jest, że uregulowania te są w znacznej mierze wspólne z unormowaniami dotyczącymi własności Skarbu

Państwa.
III Źródła własności samorządowej można podzielić na 2 rodzaje. Pierwszym jest jednorazowe niejako „wyposażenie” jednostek samorządu terytorialnego w mienie pochodzące od państwa w związku z powołaniem do życia kolejnych szczebli samorządu terytorialnego. W szczególności, gdy chodzi o „wyposażenie” gmin, że mieniem własnościowych gmin staje się ex lego lub w drodze przekazania mienie znajdujące się w gestii rad narodowych i ich jednostek; wydawanie tzw. Decyzji komunalizacyjnych, tj. decyzji stwierdzających nabycie oraz decyzji o przekazaniu mienia gminom powierzone zostało wojewodom. Odnośnie do nabycia mienia przez powiaty i województwa przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną. Drugi rodzaj stanowią źródła związane ze zwykłym obrotem. Wchodzą tu w rachubę składniki pochodzące ze źródeł publiczno prawnych lub nabyte za pomocą instrumentów publicznoprawnych oraz uzyskanie z działalności prywatnoprawnej, jak czynności prawne czy dochody z działalności gospodarczej.

Własność prywatna
I Obowiązujące ustawodawstwo nie definiuje pojęcia własności prywatnej, ogranicza się do wyróżnienia tej kategorii i wskazania jej ustrojowej funkcji. Próba określenia czym jest własność prywatna została natomiast podjęta w doktrynie i to wkrótce po rozporządzeniu procesu przebudowy ustroju w naszym kraju, przy czym jako podstawę tego określenia przyjęto obowiązujące zapisy normatywne. Wydaje się jednak, że materiał normatywny niejest na tyle jednoznaczny, by na jego podstawie można było rozstrzygnąć o pojęciu własności prywatnej. Wprawdzie w oparciu o przepisy konstytucyjne i innych ustaw, wyróżniające własność (mienie) państwową oraz należącą do jednostek samorządu terytorialnego (i ich osób prawnych) można stwierdzić, że z zakresu pojęcia własność prywatna trzeba wykluczyć te kategorie własności. Normatywne ich wyróżnienie nie stanowi wszakże wystarczającej podstawy, by uznać a contrario, że każda poza tym własność jest własnością prywatną; nie można bowiem na tej tylko podstawie wnioskować, że w naszym systemie prawnym nie występują inne formy własności nieprywatnej niż własność państwowa i samorządu terytorialnego. Przy definiowaniu zatem własności prywatnej trzeba ponadto odwołać się do istoty omawianego zjawiska, a więc uwzględniać to, jaki charakter ma podmiot własności i jakie jest jej przeznaczenie; nie są też bez znaczenia wyobrażenia potoczne na ten temat. W świetle powyższego własnością prywatną jest z pewnością własność należąca do jednostki ludzkiej. Nie jest wprawdzie oczywiste, czy ustrojodawca deklarując w wielokrotnie już wymienianym art.20 Konstytucji, iż własność prywatna stanowi podstawę gospodarki rynkowej i ustroju gospodarczego państwa, miał na myśli również własność takich dóbr należących do jednostki w osobną kategorię prawną tj. własność osobistą, inne zakwalifikowanie własności tych dóbr nie wydaje się możliwe.

II Własnością prywatną jest również własność przysługująca tworzonym przez osoby fizyczne różnego rodzaju spółkami oraz podobnym organizacjom takich osób, w ramach których prowadzona jest działalność przynosząca im indywidualne korzyści, a w szczególności zysk. Nie ma bowiem z omawianego punktu widzenia różnicy między jednostkową działalnością człowieka, a zbiorowym wysiłkiem, mającym ten sam cel, określonej grupy ludzi. Przepisy o spółkach mieszczą się obecnie w KC oraz w kodeksie handlowym. W świetle tych przepisów, w naszym systemie prawnym występują 2 rodzaje spółek: osobowe i kapitałowe. Pierwsze to takie, w których element personalny, tj. wspólnicy, odgrywa decydującą rolę. W drugim rodzaju spółek czynnikiem decydującym są wkłady kapitałowe, a wspólnicy występują jakby na drugim planie. Podział ten znajduje przede wszystkim wyraz w tym, że spółki kapitałowe są osobami prawnymi, natomiast osobowe są tego przymiotu pozbawione. Dlatego majątek spółki kapitałowej, stanowiący podstawę jej działalności, jest jej własnością, natomiast tzw. Majątek spółki osobowej stanowi przedmiot wspólności (współwłasności)łącznej wspólników. Konsekwentnie też, wspólnicy spółki osobowej ponoszą osobistą odpowiedzialność za zobowiązanie powstałe w związku z jej działalnością, natoamiast za zobowiązania spółki kapitałowej odpowiada tylko spółka. Do spółek osobowych należą: spółka cywilna, jawna, oraz będąca jej odmianą spółka komandytowa.

III Jest oczywiste, że właścicielami-w szczególności właścicielami środków produkcji-mogą być nie tylko poszczególni ludzie bądź ich spółki lub inne organizacje działające w indywidualnym interesie swoich członków, ale także różne organizmy społeczne wykorzystujące swą własność dla realizacji celów wspólnych dla danej zbiorowości; to właśnie przesadza, że przysługująca tym organizacjom własność odróżnia się istotnie od tej pierwszej. I nie chodzi tutaj tylko o własność państwową czy własność jednostek samorządu terytorialnego( i ich osób prawnych), o której już wyżej wspomniano, a którą określa się niekiedy, dla odróżnienia od prywatnej, jako własność publiczną; lecz o własność np. samorządu zawodowego czy takich organizacji społecznych , jak stowarzyszenia, organizacje wyznaniowe, związki zawodowe itp. Nie wydaje się, by własność należącą do tego rodzaju podmiotów można było zakwalifikować do własności prywatnej. Należy więc ją zaliczyć do innej niż własność prywatna kategorii własność społeczna. Wyodrębnianie własności społecznej jako swoistej kategorii prawnej nie jest tylko „sztuką dla sztuki”; uzasadniają to również pewne odrębności prawne związane właśnie ze szczególnym charakterem podmiotów i funkcjami tej własności. Istnienie szczególnych uregulowań odnośnie do własności państwowej i samorządu terytorialnego jest poza sporem; wystarczy przykładowo wskazać na przepisy ustawy z 1997 r. o gospodarce nieruchomościami. Trudniej są dostrzegane odrębności prawne, gdy chodzi o własność wskazanych wyżej organizacji społecznych. Wyłącznie z zakresu pojęcia własności prywatnej, przysługującej różnym organizacjom społecznym realizacjom społecznym realizującym cele zbiorowe nie oznacza, że w świetle Konstytucji własność ta może lub powinna korzystać z silniejszej lub-przeciwne-ze słabszej ochrony prawnej niż własność prywatna. Chodzi jedynie o to, że własność tych organizacji-podobnie jak państwowa i samorządu terytorialnego-służy z samego założenia realizacji określonych celów zbiorowych, nie zaś indywidualnych, co sprawia, że przy równym co do zasady traktowaniu-w szczególnie na gruncie prawa cywilnego-własność ta ma sygnalizowane cechy swoiste odpowiadające tym założeniom.
IV Rozważania na temat własności prywatnej i zakresu tego pojęcia wypada uzupełnić oceną, własności przysługującej spółdzielniom. W systemie realnego socjalizmu własność spółdzielcza była zaliczana do własności społecznej, a nawet zajmowała czołowe miejsce w ramach tzw. Własności grupowej. Własność spółdzielczą charakteryzują pewne cechy wskazujące ma jej działanie w interesie ogólnym(każdemu członkowi przysługuje jeden głos bez względu na wielkość jego udziałów i układu, ograniczony udział w zyskach spółdzielnia). Z drugiej jednak strony, należy mieć na względzie, że spółdzielnia funkcjonuje przede wszystkim dla zaspokojenia potrzeb zrzeszonych w niej członków; w razie zaś likwidacji spółdzielni jej majątek może przypaść członkom. Te okoliczności wydają się rozstrzygające dla zakwalifikowania własności należącej do spółdzielni jako prywatnej, może szczególnego rodzaju, ale prywatnej.