Walka dobra ze złem na przykładzie utworów z wybranych 3 epok.
Dobro i zło symbolizowane przez światło i ciemnosc pojawiły sie jako pierwsze pojecia na świecie.Sa one podstawowymi przeciwienstwami ktore dotkneły ludzkosc.Walka dobra ze złem jest obecna wszedzie,zwłaszcza wsrod ludzi.Każdy człowiek w swoim życiu przechodził chwile, które zmuszają go do opowiedzienia się po którejś ze stron. Wybór jest zazwyczaj sprawą osobistą i dlatego stanowi tak ogromny problem.Decyzja ta zalezy od naszego wychowania,wiary,otoczenia,ale przede wszystkim własnej woli.
Należy zauważyć, że również literatura od wieków stawiała swych bohaterów w sytuacjach wyboru.W każdej epoce istniały różne problemy i sytuacje, w ktorych człowiek musiał zadecydowac,ktora ma wybrac wartosc. Literatura kreując swych bohaterów, zwłaszcza tych, którzy wybierali dobro, wykształcała równocześnie wzory zachowań i osobowości,jakie powinien przyjmować człowiek.Nie pozwala więc współczesnym ludziom zapomnieć o swojej godności, miejscu w życiu, wolności i odpowiedzialności jaką ponosza oni nie tylko za swoje życie, ale takze innych.
W średniowieczno-romantycznym utworze Dantego "Boska Komedia",walka dobra ze złem została ukazana z sposob alegoryczny.Niezwykłość techniki twórczej polegała na powiązaniu alegorii z realistycznym opisem przypadłości ludzkich.Autor oprocz oddania hołdu swojej ukochanej Beatrycze i uwiecznienia swojej miłosci z nia,stara sie przede wszystkim przedstawic ogrom zła obecnego w swiecie,ukazanego w roznorodnych formach.Dzieło podzielone jest na 3 czesci,ktore przedstawiaja historie duchowej przemiany bohatera,ktorym jest sam Dante.Wedrowka przez zaswiaty,ktorymi sa piekło,czysciec i niebo jest jedyna droga na wydostanie sie z ciemnego,gestego lasu,w ktorym znalazł sie Dante.Las jest alegorią świata pogrążonego w grzechach,a zgubienie drogi oznacza odejście od prawego życia.W podrozy przez piekło i czysciec Dantemu towarzyszy jego literacki mistrz Wergiliusz,ktory pokazuje mu drogę,udziela wskazówek i chroni go od niebezpieczeństw,natomiast w niebie pielgrzymujacemu przewodniczy jego ukochana zmarła Beatrycze.
Dante w swej podrozy nie tylko dostrzega cierpiacych grzesznikow,ktorzy za wyrzadzone zło musza poniesc kare,ale rowniez sam walczy z tajemniczymi zwierzetami:pantera,lwem i wilczyca,ktore symbolizuja rozwiazłosc,pyche i chciwosc.Dwa pierwsze etapy podrozy sa symbolem zla,z tym,ze w piekle ukazane jest bezkresne cierpnienie,natomiat w czyscu ludzie odbywaja pokute za grzechy,wytrwale oczekujac na zycie wieczne.Symbolem dobra jest raj,w ktorym zbawieni moga chwalic wielkosc Boga,bo udało im sie pokonac ziemskie zło i własne słabosci.Ponadto najwieksza wartosc w raju ma miłosc,ktora jest uczuciem,ktore lezy poza sfera rozumowa człowieka.Taki alegoryczny sens wedrowki przez zaswiaty,w ktorej człowiek wznosi sie z upadku i grzechu,dazac przez oczyszczenie do swietosci,ma za zadanie poruszyc sumienia grzesznikow przed upadkiem moralnym i potepieniem po smierci.
Motyw walki dobra ze złem jest rowniez zwiazany z postawa Makbeta bohatera dramatu Szekspira.Autor na przykładzie głownego bohatera ukazal jak żadza władzy moze przemienic osobowosc i wpłynac na postepowanie człowieka.Dla Makbeta,bedacego wzorowym rycerzem i wasalem,zbrodnia jest poczatkowo czynem niemozliwym do popełnienia.Jednak pod wplywem przepowiedni czarownic i presji zachłannej zony dokonuje morderstwa na krolu Dunkanie.Zło rodzi zło,wiec Makbet po zdobyciu korony,w obawie przed ujawnieniem prawdy o swoim czynie,popelnia łancuch niekonczacych sie zbrodni.Wydaje rozkaz zamordowania Banka,pozniej Makdufa i syna Banka,gdy jednak dwom ostatnim udaje sie ujsc z zyciem,jego ofiara staje sie zona Makdufa wraz z synkiem.Z normalnego człowieka staje sie bestia,tyranem i zbrodniarzem znienawidzonym przez lud.Zanikaja w nim wszelkie odruchy człowieczenstwa i nawet samobojstwo obłakanej zony nie jest w stanie go poruszyc.Od chwili popełnionych morderstw nie zaznaje juz spokoju i przesladuja go zjawy,koszmary i halucynacje.Towarzysza mu przy tym ciagłe wyrzuty sumienia.W koncu spotyka go zasłuzona kara,gdyz ginie z rak Makdufa,ktory pomscił smierc swoich bliskich.W Makbecie jest przedstawiony wzajemny stosunek człowieka i zła.Ukazane jest jak niszczaca siłe i wpływ na człowieka ma zło oraz ze powraca ono do tego ktory jest jego sprawca.
W III cz. Dziadow walka dobrem ze złem odbywa sie na dwoch płaszczyznach,duchowej i realnej.Pierwsza z nich odbywa sie wewnatrz bohatera utworu.Za sprawa zwyciestwa dobrych duchow nad złymi w walce o jego dusze i mysli,z romantycznego Gustawa przemienia sie on w Konrada,bojownika o wolnosc.Konrad jest postacia szalona,wrecz tragiczna,walczaca o dobro innych,a rownoczesnie jest wielkim indywidualista.Bohater odbywajac prometejski bunt wobec Boga,kieruje sie miłoscia do ludzi,pragnie ich uszczesliwic i przywrocic wolnosc polskiemu narodowi,nawet za cene własnego zycia.Grzeszy on pycha przeciwko Stworcy rzadajac od Niego władzy nad ludzkimi duszami.Wyzwanie to jest jednak nie przyjete,a jego bluznierstwa powoduja ze jest bliski potepienia.Mimo tego zostaje mu to wybaczone dzieki ofiarnej modlitwie ksiedza Piotra oraz kultowi jaki Konrad zywi wobec Matki Boskiej.Walka prowadzona przeciwko Bogu i diabłom,ktore chca opanowac jego dusze oraz konflikt rozgrywajacy sie w jego psychice pozostawiaja rany w jego sercu i na czole,doprowadzajac go do kleski.Realna walka dobra ze złem w "Dziadach" polega na pokonaniu zaborcow i odzyskaniu niepodległosci przez Polske,ktory jest uznana za Chrystusa Narodow.Co prawda walka jest z reguły zła,jednak gdy dotyczy wolnosci i obrony przed wrogiem jest juz inaczej..
Opanowanie duszy przez zło zostało ukazane w "Kordianie" Juliusza Słowackiego.W "Przygotowaniach" złe duchy opanowuja dusze przywodcow powstania listopadowego,ktorzy nieumiejetnie dowodzili nim,doprowadzajac do jego kapitulacji.Szatan ma rowniez wpływ na postepowanie bohatera utworu. Kordian jest postacia wrazliwa,uczuciowa i czesto rozmarzona.Nieszczesliwa miłosc do Laury powoduje ze staje sie zagubiony i cierpi na tzw."chorobe wieku",gdyz nie moze znalezc sensu zycia.Tylko szczescie ratuje go od popelnienia samobojstwa.Wtedy tez odbywa podroz po Europie,gdzie doznaje rozczarowania.Dowiaduje sie o wszechwładzy pieniadza,nieistnieniu prawdziwej miłosci oraz obojetnosci Papieza wobec losu Polakow,ktory popiera prawosławnego cara.Przezywa przemiane wewnetrzna i rodzi sie w nim nowa miłosc,tym razem skierowana do ojczyzny.Jest jednak osamotniony w swoich działaniach,a towarzyszy mu tylko szatan,ktory kieruje jego myslami,gdy podejmuje decyzje zabicia cara.Kordian ponosi kleske,najpierw w starciu z Prezesem,a pozniej w nieudolnej probie zamachu na cara,ktora przekroczyła jego mozliwosci psychiczne i moralne.Szatan zwycieza go i pognebia ostatecznie pod postacia doktora,ukazujac bezsens jego poswiecenia ,porownujac je do dwoch wariatow,a sam bohater zostaje skazany na smierc.Samotnosc Kordiana jest symbolem całej ludzkosci w swiecie pozbawionym bsokich praw.Swiat przedstawiony w Kordianie to rzeczywistosc zmierzajaca,pod rzadami szatana,do ostatecznego kresu i upadku.
Walka dobra ze złem wystepuje takze w powiesci Alberta Camusa "Dżuma".Zło przybiera w niej postac panujacej epidemii,wobec ktorej ludzie przyjmuja rozne postawy.Walke z nim podejmuje wiekoszosc bohaterow,zwłaszcza doktor Rieux,Jean Tarrou czy Joseph Grand.Doktor uwaza bowiem potrzebe niesienia pomocy innym ludziom za obowiazek,dajac przyklad altruistycznej postawy pełnej człowieczenstwa i heroizmu.Wraz z innymi ludzmi nieustannie walczy z choroba,stajac po stronie slabych i chorych,a jego umiejetnosci i doswiadczenie przynosza efekty w postaci zażegnania zarazy.Wie jednak ze Dzuma nie odeszła,a zła nie mozna zaniechac raz na zawsze.Epidemia nie jest bowiem karą za grzechy zesłaną przez Boga, gdyz samo zło tkwi wewnatrz kazdego człowieka.Nie wolno godzic sie na nie ani go usprawiedliwiac,ale nieustannie zwalczac.
Dobro i zło muszą istnieć obok siebie,gdyż każde z nich jest przeciwwagą, a zarazem wyznacznikiem drugiego.A jednak nieobce są ludziom marzenia o utopii – świecie idealnym, gdzie nie istnieje zło. Gdy jednak pomyśleć, że dobro bez istnienia zła straciłoby cały swój smak i wyjątkowość, perspektywa ta przestaje byc tak kusząca.Niezaleznie od tego w jakiej formie sie zło pojawi trzeba stawic mu czoła,Jest ono wszędzie i objawia sie zarowno w czynach, w myślach jak i słowach.
Walka między dobrem a złem, będąca następstwem grzechu pierworodnego, wciąż trwa i wyrządza wiele szkód.Zło potrafi zagarnac wszystko, ingerując nie tylko w mentalność, zachowania społeczne, ideologię, ale porywając dokładnie cała osobowość, zmiatając wszystkie inne motywacje, odruchy i postępowania.Każdy człowiek ma świadomość tego, że łatwo jest ulec złu i zaakceptować je, trudniej zaś jest wybrać dobro, bo to kosztuje i wymaga od nas ofiarności i poświęcenia.Jednak tylko od nas ludzi zalezy czy bedziemy potrafili pokonac własny egoizm i słabosci oraz odnalezc sens zycia,aby przezwyciezyc zło.Pomimo,ze wartosci te beda ciagle obecne w otaczajacym nas swiecie,to warto zyc z czystym sumieniem,poniewaz po ponownym sądzie nad narodami dojdzie do ostatecznego zwycięstwa "Jeruzalem Niebiańskiego",gdzie nie bedzie mowy o dominacji szatana.Walka dobra ze złem zawsze będzie głównym motywem twórczości literackiej. Z zasady wygrywa dobro, choć nie zawsze.