Pytania z administracji

Przedmioty kierunkowe i specjalizacyjne

32.Akty prawa miejscowego.
Akty prawa miejscowego – specyficzna grupa aktów powszechnie obowiązujących. Posiadają wszystkie cechy tych aktów, ale obowiązują tylko na obszarze działania organu, który wydał akt prawa miejscowego. Zgodnie z konstytucyjną zasadą hierarchicznej struktury systemu źródeł prawa, akty prawa miejscowego muszą być zgodne ze wszystkimi aktami powszechnie obowiązującymi.
Wydawane są w formie uchwał przez organy uchwałodawcze samorządu terytorialnego: radę gminy, radę powiatu, sejmik województwa. Z kolei akty wykonawcze prawa miejscowego są wydawane w formie zarządzeń organów wykonawczych odpowiednich szczebli: na szczeblu gminy - wójta, burmistrza lub prezydenta miasta, a na pozostałych szczeblach odpowiednio: zarządu powiatu (nie starosty! - chociaż w wyjątkowych sytuacjach także on) i zarządu województwa. Akty prawa miejscowego wydają także terenowe organy administracji rządowej (wojewodowie oraz organy administracji niezespolonej).

40. Stabilność stosunku pracy i jego ochrona.
Ochrona:
Pojęcie ochrona pracy nie zostało zdefiniowane prawnie i dlatego jest różnie rozumiane i interpretowane przez teoretyków.

Przedmiotem ochrony pracy jest więc pracownik (def. nr 1). Według W. Szuberta [1], ochrona pracy jest to: system środków prawnych, ekonomicznych, organizacyjnych i technicznych, służących zapewnieniu pracownikom bezpieczeństwa i ochrony zdrowia w procesie pracy (def. nr 2), przy czym przez system należy rozumieć zbiór uporządkowanych jednostek tworzących całość organizacyjną, służących jednemu celowi (rys. nr 3).

Ochrona pracy według W. Szuberta
OCHRONA PRACY – system środków prawnych, ekonomicznych, organizacyjnych i technicznych służących zapewnieniu pracownikom bezpieczeństwa i ochrony zdrowia w procesie pracy.

W węższym rozumieniu tego pojęcia, ochrona pracy jest to zespół norm prawnych mających na celu zapewnienie przez pracodawców bezpieczeństwa i zabezpieczenie zdrowia pracowników w procesie pracy. Przedmiotem ochrony pracy w tym ujęciu będzie więc zabezpieczenie pracownika przed szkodliwym oddziaływaniem środowiska pracy na jego zdrowie i przed zagrożeniem jego życia.

Oprócz samego zakresu pojęcia „ochrona pracy”, istotne jest również ustalenie zakresu podmiotowego tego pojęcia, używanego w rozumieniu węższym - jako powszechna ochrona prac, zapewniająca bezpieczeństwo i ochronę zdrowia ogółu pracowników oraz w znaczeniu szerszym - jako szczególna ochrona pracy kobiet i młodocianych.

Stabilność:
Zgodnie z art. 39 Kodeksu pracy pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę pracownikowi, któremu brakuje nie więcej niż 4 lat do osiągnięcia wieku emerytalnego, jeżeli okres zatrudnienia umożliwia mu uzyskanie prawa do emerytury z osiągnięciem tego wieku.

Wyłączenie stosowania tego zakazu ma miejsce wówczas, gdy pracownik uzyskał prawo do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, o czym stanowi art. 40 K.p. Pracodawca może jednak wypowiedzieć warunki pracy i płacy pracownikowi, o którym mowa w art. 39 K.p., jeżeli wypowiedzenie stało się konieczne ze względu na:

wprowadzenie nowych zasad wynagradzania dotyczących ogółu pracowników zatrudnionych u danego pracodawcy lub tej ich grupy, do której pracownik należy,
stwierdzoną orzeczeniem lekarskim utratę zdolności do wykonywania dotychczasowej pracy albo niezawinioną przez pracownika utratę uprawnień koniecznych do jej wykonywania.

41. Rodzaje i funkcje podatków lokalnych.
Podatki lokalne, grupa podatków stanowiących dochody własne gmin. Rady gmin mają prawo do ustalania ich wysokości, kierując się stawkami maksymalnymi zawartymi w ustawie oraz interesem gminy i jej mieszkańców.
Do podatków lokalnych zalicza się:
 podatek od nieruchomości,
 podatek od środków transportu (niesłusznie nazywany potocznie podatkiem drogowym), płacony przez mieszkających na obszarze gminy właścicieli środków transportu w wysokości uzależnionej od rodzaju i pojemności silnika pojazdu,
 podatek od posiadania psów,
 opłaty skarbowe,
 opłaty targowiskowe i miejscowe (taksa klimatyczna).

Podatki możemy podzielić też wg podmiotów, które są ich podatnikami:
- osoby fizyczne:
o prowadzące działalność gospodarczą,
o nie prowadzące działalności gospodarczej
- osoby prawne
- jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej

Analizując rolę podatków w budżecie gminy należy zastanowić się nad tym, jakie funkcje pełnią one w działalności samorządu terytorialnego. W literaturze nie rozpatruje się oddzielnie funkcji podatków lokalnych i funkcji podatków państwowych, traktuje się je w tym zakresie jednakowo. Wskazuje się, że podatki pełnią następujące funkcje: fiskalną, stymulacyjną (zwaną bodźcową), redystrybucyjną, alokacyjną i stabilizacyjną. Czasami wyróżnia się także funkcję kontrolną . Podatki lokalne realizują wymienione funkcje w stopniu niejednolitym, eksponować należy przy tym - moim zdaniem - funkcję fiskalną i stymulacyjną.

42. Formy pozyskiwania nieruchomości na cele inwestycyjne.
Nabycie nieruchomości na obszary przestrzeni publicznej
Na obszarze przestrzeni publicznej realizowane mogą być cele publiczne, wymienione w art. 6 ustawy „o gospodarce nieruchomościami” a także inne zamierzenia niespełniające cech celu publicznego. Analizując zamierzenia projektantów, dostrzegamy trzy rodzaje planowanych działań, które spełniają cechy celu publicznego. Są to:
• wydzielenie gruntów pod drogi publiczne (ustawa „o drogach publicznych”);
• opieka nad nieruchomościami stanowiącymi zabytki w rozumieniu przepisów prawa o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami;
• budowa i utrzymywanie pomieszczeń dla urzędów organów władzy, administracji, sądów i prokuratur państwowych, szkół wyższych, szkół publicznych, a także publicznych: obiektów ochrony zdrowia, przedszkoli, domów opieki społecznej i placówek opiekuńczo – wychowawczych.
Pozostałe zamierzenia polegające na stworzeniu tzw. „przestrzeni publicznej” nie noszą znamion celu publicznego. W związku z tym możliwe będą dwie drogi pozyskania nieruchomości na obszarze przestrzeni publicznej:
1) Nieruchomości pozyskiwane dla realizacji celu publicznego
Podstawową metodą nabywania takich nieruchomości stanowi umowa cywilno-prawna. Umowa powinna być poprzedzona co najmniej dwumiesięcznym okresem rokowań o nabycie praw do nieruchomości. Oznacza to, że instytucja prawa publicznego dla realizacji celu publicznego nie korzysta z uprzywilejowanej pozycji w nabywaniu nieruchomości. Najczęstszą zasadą przy nabyciu nieruchomości na cele publiczne jest ich odpłatne nabycie.
Ustawodawca przewiduje również możliwość nabycia nieruchomości na cele publiczne w drodze darowizn. W praktyce nieruchomość może być przedmiotem darowizny dokonywanej między Skarbem Państwa a jednostką samorządu terytorialnego a także między tymi jednostkami (art. 13 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami).
Jeżeli nieruchomości nie można skutecznie nabyć w drodze cywilno – prawnej, ustawodawca przewiduje możliwość wywłaszczenia nieruchomości, która położona jest na obszarach przeznaczonych w planach miejscowych na cele publiczne (art. 112 ustawy „o gospodarce nieruchomościami”). Jeżeli pozyskanie nieruchomości dotyczy działek gruntu wydzielonych pod drogi publiczne, to przechodzą one z mocy prawa odpowiednio na własność gminy z dniem, w którym decyzja zatwierdzająca podział stała się ostateczna. Za działki gruntu przysługuje odszkodowanie w wysokości uzgodnionej między właścicielem lub użytkownikiem wieczystym a właściwym organem. Jeżeli do takiego uzgodnienia nie dojdzie, odszkodowanie ustala się i wypłaca wg zasad i trybu obowiązujących przy wywłaszczaniu nieruchomości (art. 98 ustawy „o gospodarce nieruchomościami”).
Ustawodawca przewiduje również możliwość wywłaszczenia na rzecz jednostki samorządu terytorialnego nieruchomości o nieuregulowanym stanie prawnym (art. 113 p. 5 ustawy „o gospodarce nieruchomościami”). Przez nieruchomość o nieuregulowanym stanie prawnym rozumie się nieruchomość, dla której za względu na brak księgi wieczystej, zbioru dokumentów albo innych dokumentów nie można ustalić osób, którym przysługują do niej prawa rzeczowe (art. 113 p. 6 ustawy „o gospodarce nieruchomościami”).
Wywłaszczeniem może być objęta cała nieruchomość albo jej część. Jeżeli wywłaszczeniem objęta jest część nieruchomości, a pozostała część nie nadaje się do prawidłowego wykorzystania na dotychczasowe cele, na żądanie właściciela lub użytkownika wieczystego nabywa się tą część na rzecz jednostki samorządu terytorialnego (art. 113 ust. 3 ustawy „o gospodarce nieruchomościami”).
2) Nieruchomości niespełniające warunków celu publicznego, ale będące w planie miejscowym przeznaczone na przestrzeń publiczną
Pojęcie przestrzeni publicznej ma szersze znaczenie od obszaru, na którym może być realizowany cel publiczny. Część przestrzeni publicznej przeznaczona na drogi w rozumieniu art. 4 ust. 1 ustawy „o drogach publicznych” spełnia wymogi celu publicznego. Pozyskanie obszarów, przykładowo na place, skwery, ciągi piesze wymaga nabycia nieruchomości w drodze umowy cywilno-prawnej. Przeznaczenie tych terenów w miejscowym planie na przestrzeń publiczną pozwala na ujawnienie w księdze wieczystej prawa pierwokupu. Pozyskanie niezbędnych terenów dla stworzenia przestrzeni publicznej wiąże się z koniecznością takiego podziału nieruchomości, który zapewni, że wydzielone, zabudowane działki gruntu będą spełniały definicję działki budowlanej w rozumieniu art. 4 p. 3a ustawy „o gospodarce nieruchomościami”.
Forma władania a możliwości realizacji zamierzeń projektowych
Nieruchomości w odniesieniu do których odnotowano tzw. pozostałe formy władania, tj. użytkowanie, zarząd i trwały zarząd wymagają pogłębienia badań w zakresie indywidualnej analizy możliwości ich pozyskania na realizację zamierzeń urbanistyczno-architektonicznych.
Przedstawione formy władania wskazują na różną trudność realizacji planowanych zamierzeń. Zespół przewiduje, że największe trudności z punktu widzenia uwarunkowań prawnych mogą wystąpić w odniesieniu do nieruchomości pozostających we władaniu wspólnot. Stopień trudności realizacji zależeć będzie od wielkości wspólnoty. Dla wspólnot małych, tj. do 7 członków wspólnoty, wyrażenie zgody na podejmowanie działań przekraczających zakres zwykłego zarządu wymaga zgody wszystkich członków. Dla wspólnot dużych, tj. powyżej 7 członków, obowiązują zapisy art. 23 ustawy „o własności lokali”, który ustanawia podejmowanie działań przy uzyskaniu zgody większości członków wspólnoty. „Uchwały zapadają większością głosów właścicieli lokali, liczoną według wielkości udziałów, chyba że w umowie lub w uchwale podjętej w tym trybie postanowiono, że w określonej sprawie na każdego właściciela przypada jeden głos”.
Podsumowanie
Istotnym determinantem realizacji zamierzeń urbanistyczno – architektonicznych na terenach podlegających rewitalizacji jest stan władania nieruchomościami.
Na obu obszarach, tj. na obszarach południowym i północnym są bardzo zróżnicowane formy władania:
• własność i własność ułamkowa stanowią 18,4% analizowanych działek w obszarze południowym i 24,2% w rejonie północnym;
• wspólnoty stanowią odpowiednio 12,5% (rejon południowy) i 13,6% (rejon północny) analizowanych działek;
• użytkowanie wieczyste odpowiednio 16,7% (rejon południowy) i 10,6% (rejon północny) analizowanych działek;
• inne formy władania – odpowiednio 44,4% (rejon południowy) i 47,0% (rejon północny) analizowanych działek;
• na obszarze północnym w 4,6% analizowanych działek odnotowano nieuregulowany stan prawny.
Zamierzenia urbanistyczno – architektoniczne, których realizacja wymaga ingerencji w stan prawny, obejmują działania polegające na:
• pozyskaniu nieruchomości na realizację celu publicznego (CP) w przypadku 14 działek w rejonie południowym i 13 działek w rejonie północnym;
• pozyskaniu nieruchomości na przestrzeń publiczną, nie spełniających cech celu publicznego, w odniesieniu do 24 działek w rejonie południowym i dla 18 w rejonie północnym;
• podziale nieruchomości dla 18 działek w rejonie południowym i dla 20 w rejonie północnym;
• robotach budowlanych dla 40 działek w rejonie południowym i dla 33 w rejonie północnym;
• ustanowieniu służebności na 6 działkach w rejonie południowym;
• powiększeniu terenu poprzez przyłączenie części działki sąsiedniej dla 6 działek w rejonie południowym

46. Sporządzanie i uchwalanie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego.
Właściciel nieruchomości nie ma prawnej możliwości zlecenia wykonania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego na własny koszt i przedłożenia go do uchwalenia gminie. Tryb ustalania tego planu jest bowiem bardzo szczegółowo uregulowany w ustawie o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2003 r. Nr 80, poz. 717 z późn. zm.).

Przede wszystkim podkreślić należy, iż ograniczony jest krąg podmiotów, którym przysługuje inicjatywa w zakresie wystąpienia z wnioskiem o podjęcie uchwały w sprawie przystąpienia do sporządzania planu.

Uzasadnienie

Zgodnie z brzmieniem art. 3 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, kształtowanie i prowadzenie polityki przestrzennej na terenie gminy, w tym uchwalanie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, należy do zadań własnych gminy.

Pierwszym etapem na drodze do uchwalenia planu miejscowego jest sporządzenie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, które określa politykę przestrzenną gminy, w tym lokalne zasady zagospodarowania przestrzennego. Ustalenia studium są wiążące dla organów gminy przy sporządzaniu planów miejscowych. Już sam zakres przedmiotowy tego studium, jak również procedura jego uchwalania jest niezwykle szczegółowo określona w ustawie (zob. art. 10-13 ustawy).

Dalej, w celu ustalenia przeznaczenia terenów, w tym dla inwestycji celu publicznego, oraz określenia sposobów ich zagospodarowania i zabudowy, rada gminy podejmuje uchwałę o przystąpieniu do sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Jak już była mowa powyżej, uchwałę tą rada gminy podejmuje z własnej inicjatywy lub na wniosek wójta, burmistrza albo prezydenta miasta. Przed podjęciem tej uchwały wójt (odpowiednio burmistrz albo prezydent miasta) wykonuje analizy dotyczące zasadności przystąpienia do sporządzenia planu i stopnia zgodności przewidywanych rozwiązań z ustaleniami studium, przygotowuje materiały geodezyjne do opracowania planu oraz ustala niezbędny zakres prac planistycznych.

47. Reprywatyzacja.
Reprywatyzacja to ,,przyznawanie świadczeń majątkowych byłym właścicielom mienia znacjonalizowanego z naruszeniem prawa, za które uważa się:

Faktyczne przejęcie mienia nie objętego przepisami nacjonalizacyjnymi.
Przejecie mienia objętego przepisami nacjonalizacyjnymi, jeśli za mienie to nie wypłacono odszkodowania przewidzianego tymi przepisami.

Świadczeniami majątkowymi przyznawanymi w procesie reprywatyzacji (świadczenia reprywatyzacyjne) mogą być w szczególności:
• Zwroty w naturze,
• Mienie zamienne,
• Bony reprywatyzacyjne.
Z powodu braku odrębnej ustawy reprywatyzacja jest obecnie przeprowadzana na mocy przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego.
Na podstawie art. 156 § pkt 2 K.p.a. można wszcząć postępowanie o stwierdzeniu nieważności decyzji administracyjnej o przejęciu mienia. Wydanie takiej decyzji daje osobie uprawnionej podstawę do występowania z roszczeniem o zwrot mienia przejętego na własność Państwa lub odszkodowanie pieniężne za przejęte mienie. reprywatyzacja w trybie K.p.a. dotyczy wyłącznie pierwszego z wyżej wymienionych przypadków naruszenia praw w procesie nacjonalizacji. Rozszerzenie procesu reprywatyzacji na drugi z tych przypadków oraz wprowadzenie innych świadczeń reprywatyzacyjnych, niż przewidziane w K.p.a., będzie możliwe po uruchomieniu i wejściu w życie ustawy reprywatyzacyjne”.

48. Egzekucja z weksla.
Jednym ze sposobów egzekucji może być także egzekucja z dokumentów /np. akcje, obligacje, weksle itp./.
Właściwym do przeprowadzenia tej egzekucji jest komornik w którego rewirze znajduje się dokument. Zajęcie wierzytelności związanej z posiadaniem dokumentu dokonuje się przez odebranie tego dokumentu dłużnikowi lub osobie trzeciej, gdy ta osoba potwierdzi, że dany dokument należy do dłużnika i godzi się na jego wydanie. Gdy osoba trzecia nie godzi się na jego zajęcie i twierdzi, że nie jest on własnością dłużnika to należy wtedy uzyskać tytuł wykonawczy przeciwko tej osobie i wszcząć przeciwko niej egzekucję. O dokonaniu zajęcia komornik powiadamia wierzyciela, dłużnika a gdy egzekucja jest prowadzona z weksla to także wszystkich znanych dłużników wekslowych.
Jeśli dokumentem jest wierzytelność /np. weksel/ komornik zażąda od dłużnika wierzytelności /czyli osoby będącej dłużnikiem dłużnika/ zapłaty poszukiwanej sumy. Może także sam, gdy wierzytelność będzie wymagalna po wypowiedzeniu, dokonać jej wypowiedzenia.
Jeżeli komornik nie znalazł u dłużnika dokumentów, które mają być odebrane, sąd na wniosek wierzyciela nakaże dłużnikowi, aby wyjawił, gdzie one się znajdują, i aby złożył przyrzeczenie, że jego oświadczenia są zgodne z prawdą.
Odebrane dokumenty są składane przez komornika do depozytu sądowego. Ponieważ komornik nie ma możliwości określenia wartości rynkowej niektórych dokumentów, jej oszacowania dokonuje biegły w momencie zajęcia lub /jeśli jest to niemożliwe w momencie zajęcia/, w chwili licytacyjnej sprzedaży.
Odebranie dokumentu pozwala wierzycielowi na dokonywanie wszelkich praw i roszczeń przysługujących dłużnikowi z tego dokumentu /ale tylko w takim zakresie, w jakim określa to tytuł wykonawczy/.
Następnym etapem jest sprzedaż dokumentu, która dokonywana jest w drodze licytacji /tak jak sprzedaż ruchomości w drodze licytacji/. Jeśli wskutek licytacji nie nastąpi sprzedaż tego dokumentu wierzycielowi przysługuje prawo przejęcia ich na własność za cenę nie niższą niż cena wywoławcza lub domagać się wyznaczenia drugiej licytacji. Jeśli dojdzie do drugiej licytacji, a nie znajdą się chętni na nabycie dokumentu, komornik umarza postępowanie i zwraca dokumenty dłużnikowi.
Weksle mogą być sprzedane poza licytacją, ale na to musi wyrazić zgodę sąd. Gdy sąd wyrazi zgodę na taką sprzedaż są one indosowane na rzecz banku.

49. Przestępstwa z ustawy o ochronie danych osobowych.
ROZDZIAŁ 8 Przepisy karne
Art. 49. 1. Kto przetwarza w zbiorze dane osobowe, choć ich przetwarzanie nie jest dopuszczalne albo do których przetwarzania nie jest uprawniony, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
2. Jeżeli czyn określony w ust. 1 dotyczy danych ujawniających pochodzenie rasowe lub etniczne, poglądy polityczne, przekonania religijne lub filozoficzne, przynależność wyznaniową, partyjną lub związkową, danych o stanie zdrowia, kodzie genetycznym, nałogach lub życiu seksualnym, sprawca podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 3.
Art. 50. Kto administrując zbiorem danych przechowuje w zbiorze dane osobowe niezgodnie z celem utworzenia zbioru, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.
Art. 51. 1. Kto administrując zbiorem danych lub będąc obowiązany do ochrony danych osobowych udostępnia je lub umożliwia dostęp do nich osobom nieupoważnionym, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
2. Jeżeli sprawca działa nieumyślnie, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.
Art. 52. Kto administrując danymi narusza choćby nieumyślnie obowiązek zabezpieczenia ich przed zabraniem przez osobę nieuprawnioną, uszkodzeniem lub zniszczeniem, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.
Art. 53. Kto będąc do tego obowiązany nie zgłasza do rejestracji zbioru danych, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.
Art. 54. Kto administrując zbiorem danych nie dopełnia obowiązku poinformowania osoby, której dane dotyczą, o jej prawach lub przekazania tej osobie informacji umożliwiających korzystanie z praw przyznanych jej w niniejszej ustawie, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.