Agresja - ONZ wobec agresji.
DEFINICJA AGRESJI.
Za podstawową definicję agresji przyjmuje się definicję mówiącą o tym, że agresja to każde zamierzone działanie - w formie otwartej lub symbolicznej - mające na celu wyrządzenie komuś lub czemuś szkody, straty lub bólu ; czy też zachowanie zmierzające
do wyładowania niezadowolenia lub gniewu na osobach lub rzeczach.
Agresja (łac. aggressio – napaść, natarcie) – w prawie międzynarodowym określenie zbrojnej napaści (najazdu, ataku) jednego lub kilku państw na inne. Państwo, które pierwsze dokonało aktu agresji na inne określa się mianem agresora. Agresja powoduje zazwyczaj rozpoczęcie wojny. Ofiara agresji ma prawo do samoobrony, w której mogą pomagać jej też inne państwa. Agresja jest w prawie międzynarodowym zakazana, a naruszenie tego zakazu stanowi zbrodnię przeciwko pokojowi.
POWSTANIE ONZ.
Organizacja Narodów Zjednoczonych została powołana do życia podczas konferencji w San Francisco w 1945 roku. Struktura i cele, jakim miały służyć Narody Zjednoczone odzwierciedlały sytuację na świecie i potrzeby roku 1945. Po doświadczeniach dwóch wojen światowych twórcy Narodów Zjednoczonych skupili się na problemie międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa.
Karta Narodów Zjednoczonych powołując do życia nową organizację, stała się jej prawną podstawą funkcjonowania oraz określiła jej kształt, zasady działania, funkcje i cele.
Środki i procedury Organizacji Narodów Zjednoczonych mające na celu zapobieżenie naruszeniom pokoju i bezpieczeństwa międzynarodowego zgodnie z artykułem l rozdziału Karty NZ są następujące:
- utrzymanie międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa, i w tym celu stosowanie skutecznych środków zbiorowych w zapobieganiu zagrożeniom pokoju i ich usuwaniu;
- tłumienie aktów agresji i innych naruszeń pokoju; W razie zaistnienia takiej sytuacji organem posiadającym kompetencje do podejmowania akcji jest Rada Bezpieczeństwa. Zgodnie z Kartą NZ jej obowiązkiem jest zapobieganie naruszeniom pokoju oraz zastosowanie środków przymusu w razie dopuszczenia się przez państwo aktu agresji.
- rozwijanie przyjaznych stosunków miedzy narodami, opartych na poszanowaniu zasady równouprawnienia i samostanowienia narodów;
- rozwiązywanie w drodze międzynarodowej współpracy zagadnień międzynarodowych o charakterze gospodarczym, społecznym, kulturalnym i humanitarnym;
- popieranie i promocja praw człowieka; zachęcanie do poszanowania tych praw i podstawowych wolności dla wszystkich, bez względu na rasę, płeć, język i wyznanie;
- odgrywanie roli ośrodka uzgadniania działalności międzynarodowej, zmierzającej do osiągnięcia tych wspólnych celów;
- demilitaryzacja, kontrola zbrojeń i rozbrojeń; Od początku swego istnienia Organizacja Narodów Zjednoczonych, założona w 1945 r. po zakończeniu II Wojny Światowej, podejmuje problematykę wielostronnego rozbrojenia i zapobiegania rozprzestrzenianiu broni w celu utrzymania międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa.
- pokojowe załatwianie sporów; według Karty Narodów Zjednoczonych rozdz.6 polega na skłonieniu dyplomatycznymi metodami stron konfliktu do zaprzestania działań wojennych oraz wynegocjowaniu pokojowego rozstrzygnięcia sporu. ONZ może zareagować tylko i wyłącznie za zgodą stron konfliktu. Operacja pokojowa rozpoczyna się w chwili powstania sytuacji kryzysowej, natomiast arbitraż może się zacząć na długo przed nią. Rada Bezpieczeństwa ONZ może zaproponować drogę rozwiązania konfliktu lub może zwrócić się do Sekretarza Generalnego ONZ o podjęcie mediacji ze stronami. Sekretarz Generalny odgrywa kluczową rolę w arbitrażu. Na mocy Karty ONZ może on zwrócić uwagę Rady Bezpieczeństwa na każdą sytuację zagrażającą światowemu pokojowi oraz bezpieczeństwu.
- budowanie pokoju, polega na podejmowaniu akcji mających na celu uniemożliwienie ponownego powstania sytuacji konfliktowej oraz dążeniu do umocnienia pokoju, m. in. poprzez działania na polu militarnym, takie jak rozbrojenie, demobilizacja, niszczenie broni. Budowanie pokoju obejmuje również repatriację uchodźców, opiekę nad dziećmi poszkodowanymi przez konflikt, organizowanie instytucji prawno - rządowych, przeprowadzanie reform oraz wyborów, kontrolę nad przestrzeganiem praw człowieka, usprawnianie aparatu wewnętrznego, sądownictwa i policji, a także odbudowywanie gospodarki kraju uwikłanego w konflikt.
- prowadzenie operacji pokojowych przez ONZ: Misje pokojowe ONZ są instrumentem, dzięki któremu społeczność międzynarodowa promuje ustanawianie zrównoważonego pokoju wszędzie tam, gdzie istnieje zagrożenie wybuchem konfliktu lub tam, gdzie konflikt właśnie zażegnano,
• 1950-1953, Korea – utrzymanie podziału Półwyspu Koreańskiego, zahamowanie ekspansji komunizmu
• 1960-1964, Kongo (dziś Demokratyczna Republika Konga) – interwencja ONZ doprowadziła do utrzymania niepodległości kraju i jego integralności terytorialnej; w efekcie wyniosła do władzy prezydenta Mobutu Sese Seko
• od 1964 roku, Cypr – stacjonują siły pokojowe, którym nie udało się zapobiec podziałowi wyspy po interwencji Turcji
• od 1967 roku, Bliski Wschód, obserwacja konfliktu palestyńsko-izraelskiego, stała obecność kontyngentu ONZ w tym regionie, m.in. na Wzgórzach Golan i w Strefie Gazy
• 1990-1991, Zatoka Perska – mandat ONZ dla sił brytyjsko-amerykańskich, które wyzwoliły Kuwejt, po zajęciu państwa przez siły irackie (operacja Pustynna Burza)
• 1992-1994, Somalia – zakończona porażką operacja Przywrócić Nadzieje, która miała skłonić do rozbrojenia walczące strony i zabezpieczyć dostawy z pomocą humanitarną skończyła się tragiczną misją sił specjalnych - bitwy w Mogadiszu" udział głównie wojsk amerykańskich
• 1992-1993, Kambodża – największa operacja pokojowa ONZ, zakończona demokratyzacją kraju
• 1992-1993, była Jugosławia – siły ONZ UNPROFOR miały zaprowadzić pokój w dawnych republikach związkowych Jugosławii, poniosły fiasko i zostały zastąpione przez siły NATO – IFOR
- wspieranie samostanowienia i niepodległości państw; Kiedy w roku 1945 powołano do życia ONZ, 750 milionów ludzi – czyli prawie jedna trzecia ludności świata – żyła na terytoriach zależnych od władz kolonialnych. Organizacja Narodów Zjednoczonych odegrała ogromną rolę, przyczyniając się do uzyskania niepodległości ponad 80 krajów, które obecnie są suwerenne;
- wzmacnianie prawa międzynarodowego; Starania Organizacji Narodów Zjednoczonych doprowadziły do uchwalenia ponad 500 traktatów wielostronnych dotyczących praw człowieka, terroryzmu, przestępczości międzynarodowej, uchodźców, rozbrojenia, obrotu towarowego i wykorzystania oceanów;
- ściganie przestępców wojennych; Trybunały ONZ powołane do spraw byłej Jugosławii i Rwandy skazały przestępców wojennych i doprowadziły do ich aresztowania, stworzyły niezmiernie ważne prawo precedensowe dotyczące ludobójstwa i praw człowieka oraz zapewniły takie działanie wymiaru sprawiedliwości, które zyskało uznanie społeczności zamieszkałych w tych regionach.