Inflacja
Inflacja ? to wzrost ogólnego poziomu cen rynkowych na towary i usługi nabywane przez ludność.( ok. 4%)
Deflacja - spadek ogólnego poziomu cen.
Stopa inflacji ? wzrost przeciętnego poziomu cen dóbr i usług w gospodarce określony procentach.
Przyczyny inflacji
Za główną przyczyną inflacji uznaje się wzrost podaży pieniądza w gospodarce znacznie szybciej od wzrostu ogólnego poziomu produkcji w danym okresie.
Typy inflacji
1. inflacja popytowa - (wywołana przez konsumentów) ? to wzrost ogólnego poziomu cen w gospodarce w danym okresie wywołany szybszym wzrostem całkowitych wydatków niż całkowitej wielkości produkcji.
2. inflacja podażowa ( kosztowa) ? to wzrost w danym okresie ogólnego poziomu cen w gospodarce wywołany ograniczeniem podaży zasobów lub wzrostem ich ceny co w efekcie prowadzi to wzrostu kosztów wytworzenia. Np. podwyżka papierosów nie jest inflacją, natomiast wzrost ropy już tą inflacją będzie.
3. inflacja strukturalna ? to wzrost ogólnego poziomu cen w gospodarce w danym okresie spowodowanym zmianami w jej strukturze za którym nie Ida zmiany struktury produkcji poszczególnych wytwórców.
Rodzaje inflacji z punktu widzenia wysokości stopy inflacji
1. inflacja pełzająca (do 90%) ? jest inflacją jednocyfrową. Jest niegroźna dla gospodarki i jest podkont rolą rządu.
2. inflacja krocząca (od 10 do 15%) ? oznacza kilkunasto procentowy wzrost cen w gospodarce, może wymykać się spod kontroli rządu i może deformować przebieg procesów gospodarczych oraz hamować realny wzrost PKB
3. inflacja galopująca (powyżej 15%) ? wymyka się spod kontroli rządu i Banku Centralnego. Negatywnie oddziałowuje na przebieg procesów gospodarczych
4. hiperinflacja (inflacja histeryczna ? trzycyfrowa) ? najbardziej niebezpieczny dla gospodarki, gdzie występują gwałtowne ruchy cen. Powoduje ucieczkę obcych kapitałów za granicę, osłabia wiarygodność finansową u wierzycieli i rodzi niską skłonność do inwestowania ze strony rodzimego kapitału. Działa destrukcyjnie na gospodarkę i destabilizująco na stosunki społeczno-polityczne.
Skutki inflacji
Inflacja zwłaszcza dwu i więcej cyfrowa bywa zabójcza dla gospodarki danego państwa. Rodzi niepewność w przewidywaniu zysków, zniechęca do podejmowania inwestycji, jej wzrost powoduje wzrost stopy procentowej, spadek zainteresowania kredytami, co wpływa niekorzystnie na inwestycję. Inflacja na dłuższą metę prowadzi do dewaluacji waluty i podrożenia importu, co powoduje dalszy wzrost cen krajowych. Wpływa również negatywnie na rynek papierów wartościowych i zakłóca tym samym działalność całego systemu finansowego państwa. Obniża też realne dochody ludności, wprowadza niepewność jutra.
Przeciwdziałanie inflacji
Różne kraje stosują odmienne sposoby przeciwdziałania inflacji, wykorzystując w tym celu zarówno instrumenty polityki fiskalnej, jak i środki polityki dochodowej, w ramach której próbują bezpośrednio wpływać na wysokość płac i innych dochodów lub też czynią to pośrednio przez system podatkowy. Poza tym rządy próbują kontrolować podaż pieniądza w gospodarce przestrzegając zaplanowanych wcześniej kierunków wydatków budżetowych oraz dążąc do zmniejszenia w dłuższym okresie.