Park Narodowy "Ujście Warty"

Park Narodowy „Ujście Warty”, utworzony jest 1 lipca 2001r. Jest dotychczas najmłodszym parkiem narodowym w Polsce. Położony jest w obrębie pradoliny Toruńsko-Eberswaldzkiej, w pobliżu ujścia Warty do Odry. Na krajobraz Parku składają się głównie otwarte siedliska łąkowe, poprzecinane gęstą siecią kanałów i starorzeczy oraz zarośla wierzbowe. Przez środek Parku przepływa rzeka Warta, dzieląc go na część północną – tzw. Polder Północny oraz południową – położoną w obrębie Kostrzyńskiego Zbiornika Retencyjnego.
Park Narodowy „Ujście Warty” to jeden z najcenniejszych pod względem ornitologicznym obszarów w kraju. Unikalne tereny podmokłe, rozległe łąki i pastwiska są jedną z najważniejszych w Polsce ostoi ptaków wodnych i błotnych. Na obszarze Parku stwierdzono 248 gatunków ptaków, z czego stwierdzono lęgi 160 gatunków. Aż 26 gatunków ptaków występujących na terenie Parku należy do rzadkich lub zagrożonych wyginięciem w świetle międzynarodowej klasyfikacji BirdLife International, jak np. derkacz, wodniczka, rycyk, żuraw, bąk i bielik. Corocznie gnieżdżą się na tym terenie 4 gatunki perkozów, 7-8 gatunków kaczek, 5 gatunków chruścieli, 7-8 gatunków mew i rybitw, 8-9 gatunków ptaków siewkowych. Dla wielu z nich jest to jedno z ważniejszych miejsc lęgowych w Polsce. Obszar Parku odgrywa ważną rolę dla ptaków także poza sezonem lęgowym. W miesiącach letnich bardzo licznie pierzą się na tym terenie ptaki wodne: kaczki (np. krzyżówka, cyraneczka), gęgawy, łabędzie nieme i łyski. Podczas wędrówek zatrzymują się tutaj olbrzymie ilości ptaków. Późną jesienią Park staje się królestwem arktycznych gęsi (zbożowych i białoczelnych), których koncentracje w tym okresie mogą dochodzić nawet do 200 tys. osobników. Obszar ten jest także ważnym zimowiskiem dla ptaków, przykładowo dla łabędzi krzykliwych i niemych, kaczek, gęsi i bielików.

P.N. „Ujście Warty” organizuje wiele wycieczek krajoznawczych i rowerowych (np. wycieczka „ptasim szlakiem”) mających na celu poznanie wielu z tych rzadkich i pięknych ptaków.

Przyroda

W czasie ostatniego zlodowacenia skandynawskiego- glacjału bałtyckiego, na przedpolu lodowca mieszające się wody rzek płynących z obszaru wolnego od lodu, oraz wody z topniejącego lodowca utworzyły potężną rzekę. Jej szerokość wahała się od 2 do 25 km. Dolina owej rzeki znana jest dziś jako Pradolina Toruńsko - Ebrswaldzka. Park Narodowy „Ujście Warty” w całości położony jest w jej zachodniej części zwanej Kotliną Gorzowską. Rozległe, płaskie obszary tworzące krajobraz Parku, znajdują się w obrębie terasy niskiej doliny Warty. Warta dzieli obszar Parku na dwie części: północną i południową. Różnią się one znacznie pod względem hydrologicznym. Południowa część – O. O. Słońsk i O. O. Chyrzyno, położone są w obrębie Kostrzyńskiego Zbiornika Retencyjnego. Obwałowania lewego brzegu Warty są tu znacznie odsunięte od koryta rzeki, dzięki czemu wody mogą swobodnie rozlewać się na powierzchni ok. 5000 ha. Przez znaczną część roku obszar ten znajduje się pod wodą. Coroczne wahania poziomu wody mogą tu dochodzić nawet do 4 m. Wpływ na to mają głównie stany rzeki Odry a w mniejszy stopniu Warty. Poziom wód zaczyna się tu zwykle podnosić późną jesienią i utrzymuje się przez całą zimę, osiągając stany maksymalne w miesiącach: marcu i kwietniu. Późną wiosna poziom wody opada, a najniższe jej poziomy obserwowane są wczesną jesienią (sierpień- październik). Z tego powodu zbiornik zalewowy pełni ważną funkcje przeciwpowodziową.
Północna część Parku, nazywana Polderem Północnym, oddzielona jest od Warty wałem przeciwpowodziowym. Krajobraz polderu tworzą rozległe, podmokłe łąki, poprzecinane starorzeczami i licznymi kanałami. Zbierające się w nich wody przepompowywane są do rzeki Warty. Poziom wody jest tu stosunkowo stabilny, znacznie niższy, niż na południu.

Dzięki zróżnicowanym warunkom hydrologicznym w parku rozwinęło się wiele gatunków roślin. Na obszarze zbiornika zalewowego ich rozwój jest bezpośrednio uzależniony od stanu wody. Rośliny, które tutaj rosną są przystosowane do długotrwałych zalewów, trwających przez kilka miesięcy w roku. Miejsca będące pod wodą rzadziej lub sporadycznie, są odpowiednie dla rozwoju łąk, zarośli i łęgów. W Parku znaleźć można także zbiorowiska ciepłolubne oraz roślinność występującą na siedliskach stworzonych przez człowieka. Zbiorowiska wodne o prostej strukturze, które budują rzęsa wodna, rzęsa garbata, rzęsa trójrowkowa, spirodela wielokorzeniowa wykształcają się wzdłuż brzegów Warty i Postomii a także w licznych kanałach i starorzeczach. Ich spłaszczone człony pędowe (nie liście!) pokrywają szczelnie lustro wody.
Te same siedliska zajmują rośliny wodne, przeważnie zakorzenione:
· „Lilie wodne”, zwane lokalnie „kapelonami”, to rośliny o liściach pływających na powierzchni wody:
Grążel żółty i grzybienie białe. Oba gatunki należą do ustawowo chronionych w Polsce.
· Zespół zamętnicy błotnej, którą uznano za gatunek narażony na wyginięcie i jeden z najciekawszych na terenie Parku, znaleźć można tylko na jednym stanowisku.
· Rogatek sztywny preferuje wody stagnujące, dlatego występuje jedynie w zatokach
rozproszonych wśród kanałów.
Na mulistych brzegach wód wykształcają się fitocenozy roślin jednorocznych. Wykazują one wybitnie pionierski charakter. Tworzą zwarte darnie, pokrywając świeżo odsłonięte podłoże niemal w stu procentach. Do najważniejszych gatunków rozwijających się na tych siedliskach zaliczyć można: rzęśl długoszyjkową, ponikło igłowate, ciborę brunatną, szarotę błotną, babkę wielonasienną, dwudzielny, rdest ostrogorzki, uczep trójlistkowy, łobodę oszczepowata, komosę czerwoną, rdest kolankowy. Odpowiednie warunki dla ekspansji znajdują tu również gatunki obce dla naszej flory: uczep amerykański i rzepień włoski.

Szuwary charakteryzują się zwykle jednym gatunkiem dominującym i są ubogie pod względem florystycznym. Najczęściej spotkanymi zbiorowiskami są: niskoszuwarowy zespół z udziałem rzepichy ziemnowodnej i kropidła wodnego oraz szuwar z manną mielec, mozgą trzcinową, trzciną pospolitą lub turzycą zaostrzoną, które tworzą zwarte, wielkopowierzchniowe łany. Gatunki te odgrywają wielką rolę biocenotyczną na terenie Parku. Odnotowano tu również inne gatunki szuwarowe, m.in.: oczeret jeziorny, jeżogłówkę gałęzista, skrzyp bagienny, żabieniec babkę wodną, tatarak zwyczajny.
Zarośla i lasy reprezentowane są przez:
· Wikliny nadrzeczne zbudowane przede wszystkim z wierzb: trójpręcikowej i wiciowe. Ich częstymi
składnikami są także wierzba purpurowa , krucha i biała. Zajmują one przede
wszystkim siedliska w zasięgu średniego stanu wody.
· Fragmentarycznie wykształcone płaty łęgu wierzbowego. Wycięte niegdyś lasy łęgowe należą do rzadkości we współczesnym
krajobrazie Polski. Powrót wierzb i odbudowę drzewostanu uniemożliwia użytkowanie rolnicze żyznych terenów nadrzecznych.
Pozostałością po tych lasach są stare okazy wierzby białej, które w Parku można spotkać wśród wiklinowych
zarośli.
· Łozowiska z panującą wierzbą szarą. Rozwijają się w kontakcie przestrzennym z podmokłymi
łąkami i ziołoroślami.
Łąki i ziołorośla odgrywają znaczną rolę w szacie roślinnej Parku. Ważniejsze asocjacje tego typu charakteryzują się udziałem czyśćca błotnego, krwawnicy pospolitej oraz wilczomlecza błotnego.
Zarówno tereny podmokłe jak i osuszone są wykorzystywane jako pastwiska.
W południowej części Parku, na piaszczystych glebach Górka Czarnowskiej, wykształciły się murawy napiaskowe. Na uboższych glebach dominuje szczotlicha siwa. Żyźniejsze siedliska umożliwiają rozwój roślin bardziej wymagających, jak zawciąg pospolity i goździk kropkowany.
Udział zbiorowisk ruderalnych jest jak dotąd niewielki. Fitocenozy, których powstanie i skład uzależnione jest od działalności człowieka, pojawiają się przy intensywnie użytkowanych drogach i mostach.

Zwierzęta
Ptaki, jako sztandarowa grupa zwierząt objęta ochroną w Parku Narodowym „Ujście Warty”, są jednocześnie najlepiej poznane. Nadwarciańskie rozlewiska mają kluczowe znaczenie dla ptaków wędrownych, zimujących, lęgowych oraz przechodzących pierzenie. Ogółem w Parku stwierdzono jak dotąd 254 gatunków ptaków, z tego 174 to gatunki lęgowe, a lista ta wciąż jeszcze się rozszerza. Zalewowy charakter południowej części doliny dolnej Warty jest atrakcyjny dla wielu gatunków, których siedliska lęgowe gdzie indziej zanikają. Coraz mniej liczne ptaki siewkowe – czajka, krwawodziób, kszyk, rycyk, sieweczka rzeczna czy ostrygojad tu znajdują odpowiednie dla siebie warunki. Dotyczy to też innych gnieżdżących się na łąkach gatunków – -mew (wiosną można tu zobaczyć śmieszkę, pospolitą, srebrzysta, małą i czarnogłową) i rybitw (pospolitą, białoczelną, czarną, białowąsą oraz białoskrzydłą). Park jest ostoją także dla perkozów: dwuczubego, rdzawoszyjego, perkozka, a szczególnie zausznika, gdyż około 10% wszystkich par gniazdujących w Polsce występuje właśnie tutaj, zakładając duże kolonie. Najliczniejszym lęgowym gatunkiem kaczki jest zwykle krzyżówka, choć niektóre lata okazują się równie dobre dla krakwy, płaskonosa czy cyranki. Ponadto corocznie podejmuje tu lęgi około 300 par gęgawy – naszego jedynego lęgowego gatunku gęsi. Ptakiem mało znanym, a dużym i bardzo pięknie ubarwionym jest należący do ptaków kaczkowatych ohar. W Polsce gnieździ się go 40-50 par, z tego około 20 zajmuje rozwieszane na drzewach drewniane budki przy ujściu Warty. W majowe i czerwcowe noce po rozlewiskach niosą się głosy chruścieli: kropiatki, wodnika, czasem kureczki zielonki, a w suchszych częściach Parku, na polderze północnym rozlega się krzyk derkacza.
Po kilkunastu latach nieobecności, na wcześniejsze lęgowiska w tym rejonie wróciła również wodniczka – niewielki ptak wróblowy, zagrożony wyginięciem wszędzie, gdzie występuje.
Park Narodowy „Ujście Warty” z roku na rok zyskuje na znaczeniu jako miejsce lęgów ptaków pochodzących z południowej Europy. W roku 1998 i 1999 stwierdzono gnieżdżenie się szczudłaków i ślepowronów, lęgowa bywa też czapla biała, a prawdopodobnie również nadobna. Poza tym można tu niekiedy zobaczyć czaplę złotawą i modronosą.
W czerwcu i lipcu, gdy nadchodzi czas wymiany lotek, w wierzbowych zaroślach chronią się przechodzące pierzenie kaczki, łyski, gęgawy i łabędzie. W wysokich trawach na piechotę czmychają nielotne żurawie. Latem na trasie „do ciepłych krajów” pojawiają się stada brodźców śniadych, kwokaczy, kulików, siewnic. W rowach i na zalanych łąkach polują na ryby grupujące się w stada czarne bociany.
Jesienią panuje na rozlewiskach największy tłok. Szczególnie malowniczo wyglądają lądujące z krzykiem o zachodzie słońca stada żurawi. Samych nocujących gęsi na przełomie października i listopada może być prawie 200.000, jednocześnie kilkadziesiąt tysięcy kaczek kilku gatunków, łyski i łabędzie tworzą ponad ćwierćmilionową skrzydlatą rzeszę. Ta obfitość pożywienia przywabia największe w Polsce ptaki drapieżne- bieliki. Jesienią i zimą nietrudno zaobserwować koczującą bandę 10-15 tych potężnych ptaków.
Z początkiem zimy docierają z dalekiej północy w dolinę Warty również łabędzie krzykliwe. Około 2000 tych ptaków corocznie zimuje w Parku Narodowym „Ujście Warty” i jest to jedno z największych skupisk w Europie. Na niezalewanych łąkach północnej części Parku zimą polują myszołowy, błotniaki zbożowe i przylatujące spędzić tu zimę myszołowy włochate.
Świat zwierząt Parku to jednak nie tylko ptaki. Na terenie tym dotychczas zaobserwowano występowanie 36 gatunków ssaków, w tym aż 11 drapieżnych. Należą do nich: lis, jenot, borsuk, wydra, łasica, gronostaj, kuna domowa, kuna leśna, tchórz, norka amerykańska, szop pracz. Ten ostatni przybył w rejon ujścia Warty zaledwie kilka lat temu, jednak jego coraz bardziej zauważalna obecność może okazać się niebezpieczna dla rodzimej fauny, trzeba, więc uważnie obserwować ekspansję tego gatunku. Dotychczas groźne w skutkach, zwłaszcza dla gnieżdżących się w Parku gęgaw i dorosłych łysek, okazało się przybycie innego amerykańskiego przybysza - norki amerykańskiej – bardzo wszechstronnego drapieżnika, który nie tylko szybko biega, ale pływa, nurkuje i wspina się po drzewach. Chętnie też zasiedla stanowiska bardzo licznych w Parku bobrów. Nie niepokojone przez nikogo te wielkie gryzonie doskonale prosperują budując olbrzymie, zabezpieczające przed wahaniami poziomu wody budowle – żeremia, a na rowach przecinających suche łąki północnej części Parku kopią rozległe nory.
W podmokłych wierzbowych zaroślach świetnie radzą sobie dziki i sarny. Zarówno w zalanej wodą gęstwinie, jak i w suchszych trzcinowiskach kryją się jelenie, zimą uzupełniając dietę wierzbową korą.
Akwen stanowiący około połowy powierzchni Parku jest pod wieloma względami unikalny w skali Europy, także pod względem ichtiologicznym. Warunki hydrologiczne, zróżnicowanie cieków wodnych: rzeki, kanały, rowy melioracyjne, sieć starorzeczy, jeziorka oraz rozlewiska a także obfita roślinność, stwarzają doskonałe warunki bytowania dla ryb. Dotychczas stwierdzono tu ich 35 gatunków.
Dominującą grupą są ryby karpiowate, przede wszystkim leszcz i karaś. Na uwagę zasługuje fakt, że nadwarciańskie rozlewiska oraz przyujściowy odcinek Postomii są ostoją silnej populacji szczupaka. Innymi licznie występującymi w Parku rybami drapieżnymi są okoń i sandacz. Spośród gatunków objętych ochroną występuje tu różanka, koza, piskorz i piekielnica a również słonecznica i śliz- gatunki podlegające ochronie częściowej. Wspomnieć należy również o obecności rzadkich w Polsce: certy, świnki, cierniczka czy rozpióra. Wody Warty pokonywane są przez łososie szlachetne i trocie wędrowne, których gniazda tarłowe corocznie obserwowane są w Drawie.
Wiosną, kiedy poziom wód jest zwykle najwyższy, tworzą się wielkoobszarowe rozlewiska, stanowiące tarlisko i miejsce podchowu ryb najważniejsze w dolnej Warcie i środkowej Odrze.
Pod względem zróżnicowania zespołów ryb, w wodach Parku można wyróżnić kilka typów siedlisk.
Wody stojące - zastoiska, starorzecza i kanały to głównie płytkie, często okresowe zbiorniki o dużej amplitudzie dziennych temperatur i zawartości tlenu rozpuszczonego w wodzie, w znacznym stopniu zarośnięte roślinnością naczyniową. Przykładem jest Jezioro Kostrzyńskie cechujące się mulistym dnem i bujną roślinnością zarówno zanurzoną jak i nawodną. W rybackiej klasyfikacji siedlisk reprezentuje ono typ linowo-szczupakowy. Faunę ryb reprezentuje głównie lin, karaś, płoć, szczupak oraz węgorz. Gatunkiem dominującym jest tu karaś srebrzysty oraz dzika forma karpia - sazan. Głębsze zbiorniki, gdzie zależnie od głębokości zachowała się w różnym stopniu stratyfikacja termiczna np. Jezioro Sierżanta, reprezentują typ leszczowy. Zbiornik ten posiada twarde partie dna, obfitą ilościowo i gatunkowo roślinność zanurzoną. Znajdują tu dogodne warunki życia głównie leszcze, liny, płocie, wzdręgi, krąpie, ukleje, szczupaki, okonie, węgorze oraz jazgarze.
Wody płynące Parku to rzeki Warta i Postomia. Inne ważne cieki to Kanał Czerwony, Stara Warta i Kanał Żółty. Postomia w granicach Parku w swym górnym biegu ze względu na prędkość przepływu, rodzaj podłoża i zawartość tlenu rozpuszczonego stanowi przykład pogranicza krainy brzany i krainy leszcza. Nurt wody jest tu szybki, turbulencyjny. Takie warunki sprzyjają występowaniu brzany, klenia, bolenia, uklei, czyli gatunkom charakterystycznym dla krainy brzany. Poniżej Postomia rozlewa się w znacznie szerszy, wolno płynący ciek. Dno staje się bardziej muliste, częstsze są deficyty tlenu rozpuszczonego. To cechy charakterystyczne dla krainy leszcza. Ze względu na zbliżone warunki do krainy tej zaliczyć też można pozostałe cieki Parku. Poza dominującym leszczem występują tutaj licznie płoć, wzdręga, krąp, szczupak oraz mniej licznie sum i okoń. Ponadto w Postomii i Kanale Czerwonym ze względu na liczne zatoki i bardzo leniwy nurt w przyujściowych odcinkach występuje powszechnie karaś srebrzysty, lin oraz sazan Natomiast w Warcie znacznie częściej niż w pozostałych ciekach spotkać można sandacza i miętusa. Przyczyną jest kamieniste dno, preferowane przez te gatunki podczas rozrodu, występujące poza Wartą sporadycznie.
W ciepłe wieczory i noce na rozlewiskach posłuchać można koncertów liczących dziesiątki tysięcy gardeł chórów zielonych żab, szczególnie śmieszki i wodnej. Występuje tu również ropucha szara i zielona, a także kumak nizinny. Łącznie dotychczas stwierdzono 9 gatunków płazów. Spośród gadów w niektórych tylko miejscach w Parku zaobserwować można jaszczurkę zwinkę, liczny jest jednak lubiący bliskość wody zaskroniec.
W wodach przyujściowego odcinka Warty stwierdzono występowanie pochodzącego z Chin kraba wełnistoszczypcego. Pierwsze doniesienia na temat pochodzą sprzed dwudziestu lat. W roku 2002 dwukrotnie zarejestrowano obecność tego gatunku w wodach graniczących z Parkiem.
Rozlewiska dolnej Warty jako niezwykle ważna ostoja wielu lęgowych gatunków ptaków stały się przedmiotem intensywnych badań roztoczy bytujących na piórach. Jest to obecnie najlepiej zbadany pod tym względem obszar Polski. Stwierdzono tu występowanie 36 gatunków roztoczy przebywających na ptakach wodnych i błotnych, w tym jeden nowy dla wiedzy i jeden nowy dla Europy. Badano tu także roztocza glebowe, przy czym stwierdzono 97 gatunków drapieżnych roztoczy Gamasina. Pod względem liczby gatunków Park Narodowy „Ujście Warty” wyprzedza większość parków narodowych w Polsce. Wśród żyjących w glebie skoczogonków stanowiących m.in. pokarm drapieżnych Gamasina dwa znalezione przy ujściu Warty są nowe dla fauny Polski.
Pająki będące najważniejszymi drapieżnymi bezkręgowcami regulującymi liczebność owadów reprezentowane są przez ponad 100 gatunków. Niektóre z nich wykazują ciekawe reakcje obronne przez zalewaniem. Budują mianowicie osłonki z pajęczyny, w których mogą przeczekać długotrwałe zatopienie. Interesujące na tym terenie jest występowanie „babiego lata” – lotów pająków na pajęczynach – również zimą.
Prowadzone w ostatnich latach badania bioróżnorodności skupiły się także na pasożytach ptaków. Na podmokłych łąkach nie stwierdzono występowania kleszczy, co niewątpliwie brzmi zachęcająco dla turystów i badaczy chcących odwiedzić Park Narodowy„Ujście Warty”.
Turystyka

Park Narodowy „Ujście Warty” jako jedna z najcenniejszych ostoi ptaków wodnych i błotnych w kraju, stanowi doskonałe miejsce do uprawiania turystyki kwalifikowanej jaką jest m.in. obserwacja ptaków.
Na terenie Parku nie ma obecnie znakowanych krajowych szlaków turystycznych. Istnieje natomiast szereg dróg udostępnionych do ruchu pieszego i rowerowego. Są one wymienione w Regulaminie dla zwiedzających Park Narodowy „Ujście Warty” oraz zaznaczone na mapie. Warto także korzystać z przygotowanych dla turystów ścieżek przyrodniczych.

Historia

Pierwotnie ujściowy odcinek Warty miał charakter delty śródlądowej. Powierzchnię całej doliny rzecznej pokrywały rozległe mokradła porośnięte lasem łęgowym. Brak było głównego koryta Warty na odcinku Kostrzyn - Gorzów Wlkp., a bardzo liczne odnogi często zmieniały swój bieg. Obszar ten znajdował się pod silnym wpływem wód Warty i Odry, które systematycznie zalewały go w czasie wysokich stanów wód.
Do roku 1773 dokonano jedynie niewielkich zmian stanu naturalnego. Ograniczały się one do wybudowania pojedynczych kanałów i rowów melioracyjnych, regulujących odpływ wody z zabagnionego terenu na peryferiach obszaru przyujściowego, tam gdzie istniało osadnictwo.
Zasadnicze zmiany hydrograficzne w dolinie Warty nastąpiły w końcu XVIII wieku, za czasów panowania Fryderyka Wielkiego, podczas prac regulacyjnych związanych z przygotowaniem drogi wodnej Wisła - Odra. Działania te podjęto w celu przyspieszenia spływu wód oraz zabezpieczenia części doliny przed zalewaniem. Projekt regulacji rzeki wykonał w 1765 r. I. J. Petri. Prace zaczęto na wielka skalę w 1767 r. Polegały one na:
o obwałowaniu Warty od północy;
o zmeliorowaniu całej doliny
o wykopaniu w roku 1788 kilkunastokilometrowego Kanału Fryderyka Wilhelma, stanowiącego do dziś ujściowy odcinek rzeki;
o zatarasowaniu starego ujścia rzeki znajdującego się w okolicach dzisiejszego Chyrzyna;
o usypaniu lewobrzeżnego wału Warty między Słońskiem a Kostrzynem w l. 1828-1832;
doprowadzeniu w roku 1842 wału lewobrzeżnego do Słońska i połączeniu go z wałem rzeki
o Postomii;
o wybudowaniu na początku XX w. szeregu pompowni odwadniające powstałe poldery.
W wyniku tych działań odcięto duże obszary w dolinie, od silnego wpływu wód Warty i Odry i przekształcono je w tereny rolnicze- –przeważnie pastwiska i łąki. Na lewym brzegu Warty utworzono między Kostrzynem a Słońskiem zbiornik retencyjny o powierzchni ok. 51 km². Ponieważ prowadzone prace melioracyjne w najmniejszym stopniu dotknęły rejonu zbiornika, zachował on system hydrograficzny najbardziej zbliżony do naturalnego, co podnosi jego wartość przyrodniczą.
Inwestycje te zakończyły zasadniczy etap prac melioracyjnych na przyujściowym obszarze Warty.

Historia ochrony obszaru „Ujście Warty”


· 1965r. – utworzenie w południowej części obecnego Parku tzw. zwierzyniec otwarty, zarządzany przez Wydział Rolnictwa, Leśnictwa i Skupu w Zielonej Górze, a po reformie administracyjnej przez UW w Gorzowie Wlkp.
· 1977r. – utworzenie rezerwatu przyrody „Słońsk”
· 1984 r. – objęcie ochroną w ramach konwencji RAMSAR
· 1996 r. – utworzenie Parku Krajobrazowego „Ujście Warty”. Park wchodził obok innych parków krajobrazowych znajdujących się na pograniczu polsko-niemieckim w skład projektu WWF „Zielona Wstęga Odra-Nysa”
· 05.10.1999r. – podpisanie deklaracji intencji w sprawie utworzenia parku narodowego (deklaracja została podpisana przez Departament Ochrony Przyrody, Wojewodę Lubuskiego, przedstawicieli Zespołu Parków Krajobrazowych Województwa Lubuskiego, przedstawicieli samorządów, organizacji pozarządowych)
· lipiec 2000r.– przygotowanie złożenie wniosku Wojewody Lubuskiego i Zespołu Parków Krajobrazowych Województwa Lubuskiego, o utworzenie Parku Narodowego „Ujście Warty”
· 01 lipca 2001 – utworzenie Parku Narodowego „Ujście Warty” ( rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 19.06.2001r.)