Pedagogika Nowego Wychowania

Rozwijała się z pedagogiki kultury. Pedagogika nowego wychowania ma jednak inny zakres.
1. Powstanie, przedstawiciele.
Powstał na przełomie XIX/XX wieku, we Francji i Szwajcarii do II wojny światowej. Przedstawicielami są psycholodzy. Cały kierunek dotyczył wychowania i kształcenia małego dziecka.
Owidiusz Decroly
Edward Claparede
Adolf Ferrier
Była to teoria, ale i praktyka. Powstały szkoły nowego wychowania. Nazywano je „szkołami reform”. W Polsce te szkoły stworzył Henryk Rowie i nazywały się „szkołami twórczymi”. Działały na zasadzie eksperymentu. Nowe wychowanie powstało jako sprzeciw wobec tradycji intelektualizmu. Panował w nich werbalizm, ostra dyscyplina.
2. Główne postulaty.
Postulowano wobec nowoczesnych szkół:
1. zmianę w nauczaniu i wychowaniu w oparciu o wiedzę psychologiczną:
a. autonomię okresu dzieciństwa /w XIX wieku dziecko było własnością rodziców, dzieci nie miały praw/.Okres ten był okresem przygotowania do dojrzałości. Dziecko miało być człowiekiem, a nie przedmiotem.
b. Postulowano indywidualizację – każde dziecko postrzega oddzielnie.
c. Rozwój uczuć, zainteresowań.
d. Wyższość indywidualnego doświadczania nad poznaniem werbalnym.
3. Założenia kierunku nowego wychowania.
Tradycje:
Sięgnęli do dzieła Jana Jakuba Rousso „Emil czyli o wychowaniu”. Naturalizm, dziecko rozwija się zgodnie z naturą, wolność wychowania. Lew Tołstoj nawiązuje do naturalistycznego rozwoju dziecka. Jan Amos Kamieński „Wielka dydaktyka” – pisał i postulował o prawa dziecka i o powszedniość oświaty. Henryk Pestalozzi – pedagog, który spowodował, że w Szwajcarii nauczanie początkowe stało się obowiązkowe. Był twórcą zasad nauczania początkowego.
Współczesność:
Nawiązywano do pragmatyzmu Johna Deweya i Williama Jamesa. Czerpano wiedzę z indywidualnego doświadczenia
Zasady Aktywizmy Dewey`a:
1. wychowanie to proces aktywnego wrastania jednostki w społeczeństwo – socjalizacja.
2. uczenie nie powinno być automatycznym poznawaniem wiedzy, a samodzielnie poszukiwania.
3. osobiste doświadczanie – interioryzacja wiedzy.
Współczesna pedagogika kultury:
1. wspólne doświadczanie
2. znaczenie ekspresji
3. filozofia Henryka Bergsona
a. podkreślał znaczenie intuicji w poznawaniu /poznawanie nie tylko rozumowe, ale intuicyjne/
b. wierzy w twórcze siły człowieka. Fascynuje go kreatywność człowieka.
c. Poznawanie świata przez naukę jest fałszywe, ponieważ opiera się na schematach.
d. Możemy świat poznawać również przez sztukę /wykorzystanie w praktyce/
4. personalizm – uosobienie – podkreśla znaczenie jednostki i indywidualności człowieka
5. psychologia eksperymentalna:
a. zdolności indywidualne
b. badania psychoneurologii
c. rozwój prawa dzieci.
4. Szczególna rola ekspresji i sztuki.
Ekspresja:
Rozwija wyobraźnię dzieci
Rozwija indywidualność
Rozwija sferę uczuć
Przyczynia się do doświadczania świata, które równoważy poznawanie werbalne
Rozwija wrażliwość estetyczną
Rozwija stosunki społeczne w grupie dziecięcej, ale nie przez zakazy, ale z udziałem pozytywnych emocji.
5. Krytyka nowego wychowania.
Nowe wychowanie krytykowana za zbytni indywidualizm /człowiek nie potrafi się odnaleźć w społeczeństwie/ za naturalizm, eksponowanie ekspresji /ważny czynnik w rozwoju dziecka/.
6. Inspiracje płynące z nowego wychowania. Programy pedagogiczne – autorskie.
Pedagogika Marii Montessori /1870-1952/. Była pierwszym lekarzem – kobietą. Jest twórcą własnej pedagogiki. Zajmowała się psychiatrią i pediatrią. Jako psycholog – pedagog stworzyła teorię rozwoju dziecka i praktykę. W 1907 założyła pierwszy dom opieki społecznej dla dzieci i wprowadziła tam nauczanie. Przedstawiła program, zasady rozwoju nauczania dzieci od narodzenia do 9 roku życia z podziałem na fazy i etapy. Charakterystyka:
Punktem wyjścia jest biologiczny i społeczny rozwój dziecka /nawiązywała do naturalizmu/
„Dziecko jest budowniczym siebie samego” – konsekwencją jest wspieranie jego naturalnego rozwoju. „Pomóż mi abym mógł pomóc sobie samemu”.
Postawą nauczania i wychowania jest: samodzielność, indywidualność jego doświadczeń, podmiotowe wychowanie.
Celestyn Freinet /1890 – 1966/. Nauczyciel w małej wiosce pod Canne, zainteresowała go teoria nowego wychowania. Współpracował u Feriee. Stworzył program kształcenia w szkole podstawowej „Nowoczesna szkoła technik kształcenia Freuata”. Główne zasady szkół:
Swobodna ekspresja:
Gazetki szkolne
Drukarnia tekstów
Swobodne teksty
Korespondencja z kolegami z innych szkół /również za granicą/
Pamiętnik szkolny
Twórczość artystyczna
Nauczanie przez doświadczenie poszukujące /uczniowie opracowują tematy z encyklopedii, wywiadów, rozmów i przedstawiają na ten temat referat/
Szkoła ma charakter środowiskowy /bliska życia społecznego/
Rudolf Sztajner – porzucił matematykę na rzecz filozofii. Jego zainteresowania – spirytyzm i religia wschodu. Założył szkołę waldorską. Intersują go 3 dziedziny:
Życie duchowo-kulturowe
Życie gospodarcze
Życie prawno-polityczne
Warunki niezbędne w rozwoju dziecka:
Wolność
Wolność etyczna /własny wybór/
Rozwój indywidualności i zdolności indywidualnych
Etos pracy
Szkoły są przeznaczone dla wszystkich dzieci niezależnie od pochodzenia.
Każda szkoła układa swój własny program
Szkoły są wolne /nie podlegają władzom samorządowym ani państwowym/
Organizacja imprez, które integrują dzieci.
7. Aktualność nowego wychowania współcześnie:
Dziś ważne jest:
Wolność
Indywidualność
Tożsamość
Ekspresja
Postulat szkoły
Rola wychowania w kulturze
NW ciągle inspiruje do nowych programów autorskich
Nauczanie poprzez doświadczenie.